Chapter 2

Tanging ang tunog lang ng kubyertos ang maririnig sa hapag. Wala ni isa sa amin ni Roshan ang nagtatangkang magsalita o gumawa ng ingay. Halatang dinaramdam pa rin niya iyong nangyari kagabing pagsigaw ko sa kanya. Hindi ko naman siya masisisi dahil sa punto niya kagabi, pero hindi niya rin ako masisisi sa katwiran ko.

Alam ng kahit na sinong nasa Black Market na hindi biro ang pagta-trabaho sa palasyo kasama ng mga namumuno sa amin, kahit gaano pa kalaki ang sweldo.

Tahimik lang din si Mama at kanina pa nakikiramdam. Inabot ko ang tubig sa kanya nang maubos niya ang isang basong tubig na inihanda ko kanina na inalalayan naman ni Ros. Pinagmasdan ko siyang maigi at nakatingin lang siyang diretso kay Mama, hindi inililipat sa akin.

Kanina pa niya ako iniiwasan.

“May problema ba kayo?”

“Ma?” si Ros. Tinignan lang siya ni Mama sa naging sagot niya at saka ako ang sunod na tinignan. Agad kong ibinalik ang tingin ko sa kinakain ko.

“Elize?” Ngumiti ako sa kanya at mabilis na sinulyapan ang kapatid ko na nakaupo sa katapat kong pwesto, “Hindi po kami nag-away, Ma.”

“Wala naman akong sinabing nag-away kayo,” mahinahon niyang tugon.

I should have kept my lips sealed. Muli akong ngumiti saka marahang umiling, “Ma, iyon naman ang iniisip mo. Hindi naman kami nag-away,” pagpupumilit ko.

Tumikhim si Roshan kaya napabaling ang tingin namin sa kanya. Mabilis niya lang din ako sinulyapan at ibinalik ulit ang tingin sa hapag. Kumuha siya ng kaunting kanin at naghain pa sa kanyang plato.

“Ma, wala kaming problema ni Ate Elize. Hindi lang po maganda ang gising ko dahil naubusan ako ng ideyang iguguhit.”

“Nagpupuyat ka pa rin, anak?” may halong bigla ang tono ni Mama. Hindi niya kasi gusto na nagpupuyat kami lalo na ang bunso niya. Katwiran niya ay masyadong masama ang epekto nito sa katawan at mabilis manghina lalo.

Tumango si Ros, “Kagabi lang naman po dahil hindi ako gaanong makatulog at hindi po ako nakakaguhit nitong nakalipas na araw,” sagot niya. Hindi na nag-abalang magtanong pa si Mama at ipinagpatuloy na lang niya ang pagkain.

Muli kong tinignan ang kapatid ko at nanumbalik na siya sa pananahimik. Hindi ko alam kung ano ang iniisip niya ngayon, pero siguradong nagtatampo siya sa akin. Alam ko namang iniisip niya lang din si Mama, pero wala ni isa sa amin ang matutuwa sa ideya niya.

Masyadong walang kasiguraduhan ang pagtatrabaho sa  White Palace kasama ng mga upperclassmen at mas lalong walang kasiguraduhan kung ang trabaho mo ay sa White Castle. People in the White Palace are all from the noble families. It houses all the huge names in the Kingdom. Sila ang mga taong nagtataglay ng yaman na kayang magpabuhay ng mga taong katulad namin sa loob ng mahabang panahon nang hindi iniisip ang gastos at pera.

Ngunit mas lalong napakaimposible ang pagtatrabaho sa palasyo mismo kung saan direkta ang paninilbihan sa hari at reyna, kasama ang kanilang nag-iisang prinsipe.

“Normal na ang pagbubukas ninyo ah,” komento ng babaeng asawa na may-ari ng Woodworks. Ngumiti lang ako bilang tugon dahil hindi ko sigurado kung dapat ba akong sumagot sa sinabi niya. Hindi naman kami ganoon kalapit sa isa’t isa dahil si Mama ang una niyang naabutang nagpapalakad ng apothecary at hindi naman ako.

Sumalubong sa akin ang pamilyar na loob ng apothecary, with a slight difference dahil inabutan ko si Ros na nakatayo sa may counter at gumuguhit. Napahinto lang siya nang makita niya akong pumasok.

“Bakit?” panimula ko.

“Yung tungkol kagabi…”

“Ano ang tungkol doon?” Tumabi siya nang kunin ko ang basahan sa ilalim ng countertop at pinunasan ang kanila lang ay pinagguguhitan niya. Hindi ko siya binibigyan ng tingin pero ramdam ko naman ang pag-aalangan niya.

“Mali ako. Sorry.” Napahinto ako sa pagpupunas. Sandali ko lang siyang pinukawan ng tingin at saka bumalik sa paglilinis, “Alam ko naman saan ka nanggagaling, pero sana alam mo rin ang punto ko,” mahina kong dagdag.

Tumango si Roshan bilang tugon, “Hindi ko lang din alam ang iniisip ko kagabi. Alam ko rin naman na mahirap pumasok sa kabilang pader. Magastos pa.” mahinang tawa niya. Pareho naming tanggap na hanggang dito lang talaga ang buhay.

Isang nakakabinging ingay ang biglang umalingawngaw sa buong Black Market. Tunog trumpetang naririnig lang namin kapag may parating mula sa mga nasa itaas. Dali-daling binuksan ni Ros ang pinto at saka lumabas para makita ang nangyayari.

Sumunod ako at dinatnan ang mga taong kapwa nagtataka at nag-aabang sa labas. Ang higanteng itim na gate na may nakaukit na dalawang leon na kapwa nakasuot ng korona ay unti-unting bumubukas. Sensyales na may paparating.

Lahat tumigil sa bulungan nang sumilay nang tuluyang bumukas ang gate ng White Palace. Sa sobrang laki ng ibinukas nito, natanaw namin sa loob ang engrandeng marble fountain na naglalabas ng malinis na tubig mula sa dalawang ulo ng leon na gawa rin sa marmol. Tanawing alam naming kahit kailan ay hanggang tingin lang kami mula sa malayo.

Throng of cavaliers showed up in our sight, the White Knights. Nakakamangha ang eksena dahil sa rami ng puting mga kabayo at mga kabalyerong nakasuot ng magarang kasuotan. They are coated in white leather uniforms, mula sa kanilang suot na boots hanggang sa suot nilang sumbrero na may palamuting mga kumikinang na bato. Mabilis ang kanilang pagpapatakbo sa mga kabayo at agad ding nakapunta sa Central Plaza.

Sa likuran nila ay iba pang mga kawal na nakapaligid sa mga puting karwaheng puno ng gintong mga palamuti. Nasa tatlong karwahe na pare-pareho ang itsura ang huminto sa Central Plaza.

Mas umugong ang bulungan. Lahat ng mga mata ay nakasentro sa mga mamahaling tao sinisigaw ang kanya-kanyang yaman. Ang iba ay tila nasisiyahan dahil sa kanilang pagdating, ang iba naman ay hindi. May sari-sarili at kanya-kanyang dahilan. Nasisiyahan at pagkamangha ang nararamdaman ng iba sa sistema nila dahil sa kakaibang okasyon na ito, habang ang iba naman ay hindi dahil sa mga nakatatak nilang mga rason sa isip. Walang nakakaalam kung ano at bakit.

Ano ba ang sadya nila rito? Kumuha ng bagong kanilang i-aalipin?

“Pagbati mula sa maharlika ng White Palace!” muling umugong ang trumpetang kanina lang ay umaalulong sa buong lugar. Bumukas ang puting pinto ng karwahe at isa-isang lumabas ang mga bumisitang mga upperclass.

Una ang mga lady na lahat ay nakasuot ng magagarang damit. Isa-isa mula sa tatlong naglalakihang pinto. Ang isa ay nakasuot ng magarbong pulang kasuotan habang naliligo sa palamuti. Samu’t saring kulay ang nakikita na lahat ay mapinong nakatahi sa damit. Ang isa nama’y nakasuot ng asul na magarbong damit at ganoon rin ang isa, only with a different color. Lahat ay nakasuot ng mga mamamahaling alahas. Bagay na kahit buong buhay yata naming pagpaguran at pag-ipunan, hindi makakamtan.

Sumunod ang mga lalaki na walang pinagkaiba ang dating pagdating sa pagiging magarbo. Each one of them screams elegance, class and wealth. The women are very prim and proper, samantalang naghuhumiyaw ang authority sa tindig at asta ang mga kalalakihan. May mga iilang mga batang upperclass din ang bumaba sa sasakyan kanina na sa murang edad ay punong-puno ng mamamahaling alahas ang katawan.

Walang-wala ang kinatatayuan namin kung paghahambingin. Para kang nagtapon ng putik sa malinis at mamahaling marmol na sahig, ng isang bato sa ginto.

Muling tumunog ang trumpeta pero sa oras na iyon ay sandali lamang. Tila may intensyong kunin ang atensyon ng masa. “Naririto ang ilang mahaharlika upang mamili ng ilang kagamitan sa Black Market. Inaayanyahan ang lahat na magkaroon ng maayos at malinis na pamamalakad, patakaran at lugar para sa isasaayos ng lahat,” anunsyo ng isang lalaking nakabihis pang kabalyero.

Napataas ako ng kilay sa narinig. Ano raw? Mamimili ng gamit? Sa pino at pagkaginto ng mga kagamitan sa White Palace, anong saysay ng pamimili sa Black Market? Hindi maipagkakailang nasa kanila ang mga de-kalidad na produkto.

Labis na nasiyahan ang lahat. Para bang dadalo ng isang napakalaking pagdiriwang ang asta ng bayan. Nagsimulang kumilos ang mga bisita at isa-isang tinignan ang mga tindahan pero halata mo ang pagkailap at ang mga mapanghusgang mga mata. Napailing ako at piniling pumasok na lang sa loob ng apothecary.

Hindi ko napansin na sumunod pala sa akin ang kapatid kong si Roshan na kanina pa rin palang pinagmamasdan ang mga taga-upperclass.

“Grabe pala talaga yaman ng mga taga-kabila, ano?” Halatang-halata ang tunog pagkamangha. Parang ngayon lang nakakita ng mga ganoong klaseng tao. Well, as a matter of fact, ngayon nga lang.

Hindi naman talaga namimili rin ito ang mga katulad nila sa mga tulad namin. Masyadong malaki ang diperensya ng estado ng mga upperclass sa middle class, at mas lalo sa mga lower classes. Kung kami ang namumuhay ng saktuhan lang, sila ang namumuhay sa walang katapusang yaman. Tipong ang sobra-sobra sa kanila ay parang patapon na.

Kinuha niya ulit ang manipis na sketchpad na naiwan niya sa countertop nang kami ay lumabas. Nakasipit ang lapis na ginagamit niya sa kanyang tenga bago humarap sa akin at ngumiti, “Ate, sa labas muna ako. Mukhang maganda iguhit ang mga ganap ngayon.”

Tumango lang ako. Siguradong hindi niya palalampasin ang pagkakataong ito dahil napakabihira. Kung ang mga mayayaman ay nagagawang kuhanan ng litrato ang mga magagandang okasyon, si Roshan ay sa guhit idinadaan para laging maalala ang mga bibihirang pagkakataon.

Pinili kong manatili sa loob ng apothecary kahit na hindi ko sigurado kung may papasok bang customer ngayon. Mas buhay ang Black Market ngayon dahil sa mga pagdating ng mga mayayamang bisita. Parang lahat gusto magpa-impress, lahat gusto makabenta. Siguradong doble ang kita ng mga iilang shop.

Pero ang mga shop na nagbebenta ng damit o kaya’y mga gamit ang siguradong titignan. Para sa mga katulad ng apothecary na ang binebenta ay mga halamang gamot, malabo. People from White Palace can afford legit services, something we can’t.

Kaya naman nang biglang tumunog ang chime ay nagulat ako. Kasalukuyan akong nagbibilang ng barya na nakatago sa ilalim ng counter. Perang inipon ko mula sa pangungupit ng kaunting kita ng apothecary sa araw-araw, bagay na sinimulan ko dalawang taon na ang nakakaraan.

Akala ko ay si Roshan ang pumasok kaya halos natuyo ang lalamunan ko nang isang babaeng nakasuot ng magarbong kasuotan ang bumungad sa akin. She beams with pastel colors and her accessories gleam its legitimacy. Tumutunog ang takong ng sapatos niya sa kahoy na sahig ng shop, habang nasa likod ang mga kamay na natatakpan ng mamahaling tela ang mga braso.

“What place is this?” tanong nito habang iginagala ang paningin sa shop. Babaeng-babae ang boses, pino at hindi makabasag pinggan sa pandinig. Pinagmasdan nito ang buong shop, mula sa dingding, kisame hanggang sa mga naka-display na jar sa counter at sa huli ay sa akin.

Kumurba pataas ang kilay nito, “What do you sell?”

“Medicine,” simple at mahina kong tugon. Laking pasasalamat ko at hindi lumabas na paos ang boses ko.

Her lips twitched. Bahagya itong yumuko at pinagmasdan maigi ang mga jar na nasa counter. Naningkit ang mga mata nito at biglang ngumiwi, “Do you even sell real medicines? What are these? Damo?” it was full of innocence. Walang bahid ng sarkastiko. Hindi ko matukoy dahil tunog walang alam o baka naman inosenteng pangungutya.

O baka sadyang nabibingi lang ako.

“From the looks of your shop, you can’t even pass a sanitation assessment. Mukhang sakit ang dulot, hindi pagpapagaling.” I breathed in. Deeply. Silently. Hindi nakatakas sa pang-amoy ko ang isang kakaibang amoy. Amoy ng isang mamahaling pabango na siguradong ilang ginto ang halaga na siguradong galing sa babaeng kaharap ko.

“I bet you rarely have customers, or. . . do you even have at least one? I don’t think this kind of business really works. Sino ang makakaisip ng ganito? Consider switching to another-“

I snapped, “May bibilhin po ba kayo?”  Iminuwestra nito ang daliri at pinadaan sa countertop na kanina ay pinunasan ko. Pinukaw niya ang tingin dito at nandiri. Binigay niya sa akin ang tingin and even tried to smile, “Wala. Wala namang matinong mabibili-“

“Then leave.” She blinked. Bahagyang tumaas ang kilay.

“What did you say?”

“I said, leave. . . . madame,” madiin ngunit mabagal kong sabi at mapaklang ngumiti. She scoffed. Tumalikod siya sa akin at maingat na naglakad palabas, tumutunog ang mamamahaling sapatos na may takong sa lumang sahig.

“What a filthy girl,” rinig kong bulong nito saka tuluyang lumabas. Nanatili ang mata ko sa sumarang pinto. Hindi ko napansing halos tumigil na ako sa paghinga. Saka lang ako nakahinga nang maluwag maramdaman kong ako na lang ulit mag-isa sa shop.

Malapit na rin lumubog ang araw nang biglang umugong ulit ang tunog ng trumpeta kanina. Lumabas ako ng shop saka ibinaliktad ang open sign na nakasabit lang. Mas maigi na sigurong magsara nang medyo mas maaga kaysa may pumasok na namang upperclass na walang kaalam-alam sa buhay maliban sa pangungutya.

Sumalubong sa akin ang pagsakay ng huling upperclass sa karwahe nito. Tirik ang araw nang dumating sila rito ngunit walang halong pawis o kahit kaunting dumi man lang ang nakuha nila mula sa lugar na higit marumi kaysa sa lugar na kinasanayan nila. Ganoon pa rin ang dating at itsura. Dating mayaman, itsurang mayaman, astang mayaman.

Katulad kung paano sila pumunta rito ay ganoon rin sila umalis. Pinalibutan ulit ng White Knights ang kanilang mga sasakyan at parang paradang lumabas ng higanteng gate na naghahati sa Black Market at White Palace. Dumungaw na naman ang engrandeng marble fountain bago ito tuluyang magsara at sa paningin ko.

Babalik na sana ako sa loob para mag-ayos dahil oras na para magsara nang biglang umugong ulit ang trumpeta. Crowd of White Knights scattered around the place. Nagkalat ang mga kawal na nakasuot ng magarang uniporme sa bawat shop na nakapwesto malapit sa Central Plaza at pati ang mga shop na nasa kalayuan.

Two knights drew their sword at itinutok ito sa akin. I frozed. Kahit sa papadilim na araw ay nangingibabaw pa rin ang talim nito.

“Buksan mo ang shop mo,” utos ng isa. Hindi ako kumilos at itinaas nito ang dulo ng armas tapat ng mukha ko, “Inuulit ko, kung wala kang tinatago buksan mo ang shop.”

Ipinihit ko mula sa likuran ang hawakan ng pinto at binuksan ulit ang shop. Mahina akong itinulak ng isa papasok sa loob at agad nila hinalughog ang apothecary. Hindi nila iniingat ang mga jar na naglalaman ng mga gamot.

“Sir, paki-ingatan ang mga jar. Gamot po-“

“Mukhang wala rito,” sabat ng isa. Kumunot ang noo ko sa narinig.

Inayos ko ang isa sa mga baso na pabagsak lang na ibinaba ng isa sa kanila kanina, “Anong hinahanap niyo? Anong nangyayari?”

“Nawawala ang sa crest pendant na simbolo ng pamilya ng isa sa mga upperclass kanina. Suot iyon ng isa sa mga batang tagapagmana.” Napatigil ako. Nawawala?

“Walang dumating na upperclass rito kanina bukod sa isa. Hindi rin naman nagtagal at umalis din agad,” matatag kong sabi. Nagkatinginan ang dalawang kabalyero at saka tumango. Nawala ang bigat ko sa dibdib nang ibinalik nila sa lagayan ang hawak nilang armas.

“Kung ganoon, sa iba na kami maghahanap. Magandang gabi,” bati nila at saka lumabas ng shop.

Hindi na rin ako nag-aksaya ng oras at isinara na rin ang shop matapos ng nangyari. Nakita kong ganoon rin ang ganap sa iba pang mga katabing shop sa Black Market. Maraming mga kawal ang nakapaligid at hinahalughog ang buong lugar.

Kung sino man ang nagnakaw ng nawawalang alahas ng isa sa mga upperclass kanina, siguradong malalagot.

Kaya hindi rin pinahihintulutan na mahalo ang mga katulad naming middle-class at lower-class sa mga katulad nilang mahaharlika, dahil sa mga ganitong pagkakataon.

May mga nasisilaw talaga sa ginto dahil sa hirap ng buhay kaya sumasama ang impresyon ng mga inosenteng tapat na nagtatrabaho. Bagay na itinatak ng mga nasa itaas kaya hindi kami nabibigyan ng patas na oportunidad. Lahat sa amin, para sa kanila, ay madumi.

Inaayos ko ang huling jar na pinaglalagyan ng mga kinuha namin kahapong halaman nang biglang bumalik na sa pwesto si Roshan at gumuhit ulit. Mahina siyang kumakanta habang abala sa pagtapos ng ginagawa niya.

“Masaya ka yata?” tanong ko nang pansin kong nakangiti rin siya.

“Wala naman, ate.”

Maingat kong inilagay sa tray na nakapatong sa lamesa ang jar na hawak ko. Itinabi kasama ng mga inayos ko kanina, “Ano nga? Anong nangyari sa ‘yo ngayong araw? Wala ka buong araw. Dahil ba sa mga bisita kanina?”

“Siguro,” makahulugan niyang sagot.

Naningkit ang mga mata ko at tinignan siyang maigi, “Anong sagot ‘yan?”

Ngumiti si Ros sa akin na mas lalo kong pinagdudahan.

“May isa kasing upperclass ang nagpaguhit sa akin kanina, ate, nang nakita niya akong gumuguhit kanina,” kwento niya.

“Tapos noong natapos ko siyang ginuhit, nagbayad siya sa akin.”

“Sinong upperclass naman? Buti hindi ka nilait-lait kanina?” Sa akin siya napatingin ngayon.

“Bakit, ate? May lumait sa ‘yo kanina?”

Tumango ako. “May bumisita sa shop kanina at walang binili. Nangutya lang,” nakasimangot kong sabi. Tumawa si Roshan nang mahina, “Bata kasi yung kliyente kanina.”

Napataas ako ng kilay, “Bata?”

“Oo, tapos ito yung binayad sa akin.” Pinasok ni Ros ang isang kamay sa isa sa mga bulsa ng pantalong suot niya. Ipinatong niya ang ibinayad sa kanya sa lamesa.

Napakurap ako. Isang pendant na kumikinang sa pagkaginto ang bumungad sa akin.