Manga เล่มมือสองในไทยควรตรวจสภาพหรือเช็คอะไรบ้าง

ลองตั้งคำถามกับตัวเองก่อนก่อนไปจ่ายเงิน: จะอ่านเอาสนุกหรือสะสมเก็งกำไร ฉันมักแจกแจงเช็คลิสต์สั้น ๆ ในหัวก่อนซื้อ เช่น 1) ปกกับสันมีรอยไหม 2) หน้าสีหรือหน้าพิเศษยังอยู่ครบไหม 3) มีกลิ่นบุหรี่หรือกลิ่นอับหรือเปล่า 4) เคยมีการซ่อมแซมด้วยเทปหรือกาวหรือไม่ 5) ชุดเล่มครบหรือขาดเล่มกลาง

ตัวอย่างเช่น เล่มเก่าของ 'Berserk' ที่พวกเราต้องการมักจะมีปัญหากับหน้าสีและขอบฉีก ฉันจึงตั้งเกณฑ์ตามความคุ้มค่าว่าถ้าขาดมากเกินกว่าร้อยละหนึ่งของราคาใหม่ จะไม่ซื้อ การตั้งขอบเขตแบบนี้ช่วยให้ฉันไม่จ่ายเกินและได้เล่มที่ยังอ่านเพลินได้จริงๆ

พกไฟฉายเล็กๆไปเถอะ—แสงช่วยให้เห็นคราบ น้ำ และร่องรอยซ่อมแซมชัดกว่าดูเฉยๆ ฉันเป็นคนซื้อแบบหยิบอ่านก่อนจ่ายเสมอ จะเปิดดูกลางเล่มเพื่อดูว่ามีหน้าที่ถูกตัดออก เคลม หรือมีการสอดกระดาษโน้ตปิดบังข้อความหรือภาพไหม นอกจากนี้ ให้ดูความเรียงของหน้าว่าตรงหรือบิดเบี้ยว เพราะการพิมพ์ซ้ำหรือการเย็บสันที่ไม่ดีอาจทำให้หน้าเลื่อนไปจากตำแหน่งปกติได้

อีกข้อที่ฉันมักสังเกตคือรอยสแกนหรือการตัดขอบที่ผิดธรรมชาติ ถ้ามีขอบที่ถูกตัดเรียบกว่าปกติ อาจเป็นสัญญาณว่าเล่มนั้นเคยถูกสแกนขายออนไลน์จนขอบหายไป ส่วนกลิ่นและสีของกระดาษบอกอายุได้ดี กระดาษเหลืองจัดถ้าเล่มพิมพ์นานแล้วก็ต้องรับให้ได้ว่ามันจะไม่ขาวเหมือนใหม่ สำหรับใครที่อยากได้ชุดสมบูรณ์ เช่นเล่มเดียวของ 'Slam Dunk' ฉันจะแยกดูว่าคั่นหน้าหายไหมและว่าบาร์โค้ดหน้าหลังยังครบหรือเปล่า เพราะบางครั้งร้านขายยกชุดแต่ขาดเล่มกลาง ทำให้ราคาที่เสนอไม่คุ้มค่าเท่าไหร่

การซื้อจากร้านจริงกับซื้อผ่านแอปเปลี่ยนวิธีเช็กได้พอสมควร ฉันมักเผื่อเวลาไปดูของจริง ถ้าซื้อออนไลน์ขอภาพมุมกว้างและภาพสันรวมถึงมุมที่มีปัญหา เช่น ขอบฉีกหรือคราบน้ำ ร้านที่จริงจังมักใส่เล่มใส่ซองพลาสติกหรือมีสติกเกอร์บอกสภาพ (C, B, A ฯลฯ) ซึ่งช่วยตัดสินใจได้ง่ายกว่า

สำหรับฉัน เรื่องเล็กๆ อย่างการมีซองหุ้ม (sleeve) หรือปกใสถอดได้ก็สำคัญ เพราะช่วยกันฝุ่นและยับได้ดี ถ้าร้านให้ลองดูแล้วพบว่ามีหน้าที่ย่นเป็นคลื่นหรือสีเปลี่ยนไม่สม่ำเสมอ ฉันจะคิดหนักก่อนซื้อ อีกอย่างคือการเจรจาราคาแบบเป็นมิตร—บอกความผิดปกติที่เห็นและเสนอราคาที่เหมาะสม ร้านที่ยืดหยุ่นมักจะให้ส่วนลดเล็กน้อยซึ่งทำให้ความคุ้มค่าดีขึ้นได้ โดยสรุป ฉันเลือกแบบที่อ่านสบายและเก็บได้นานกว่า

ในมุมของนักสะสมที่ให้ความหมายกับเลขพิมพ์และความครบถ้วน ฉันมักถามเรื่องพิมพ์ครั้งแรกหรือไม่ เพราะเล่มพิมพ์ครั้งแรกมักมีมูลค่าแตกต่างกันมาก วิธีง่ายๆ คือเช็กเลข ISBN/Barcode และข้อบอกเล่าเล็กๆ บนหน้าคำนำหรือท้ายเล่ม ถ้ามีสติ๊กเกอร์บอกพิมพ์ใหม่หรือแถบโปรโมทของร้านหนังสือ ควรระวังเนื่องจากอาจไม่ใช่พิมพ์แรก ส่วนสภาพปก ฟอยล์หรือเคลือบปกที่ลอก แถบปก (obi) หาย หรือหน้าพิเศษหายไป เช่นหน้าสีพิเศษในชั่วโมงแรกของเล่มต่อเนื่อง จะลดคุณค่าทางสะสมได้มาก ฉันเองเคยเจอเล่มที่มีตราประทับร้านขายเก่าอยู่บนปกซึ่งทำให้มูลค่าลดลง อีกเรื่องคือลายเซ็นหรือแสตมป์จากงานเซ็น ถ้ามีและเป็นของแท้ มันเพิ่มคุณค่า แต่ต้องระวังของเซ็นปลอม ฉันมักขอให้ผู้ขายเล่าประวัติของเล่มสั้นๆ แล้วตัดสินใจตามนั้น เพราะบางครั้งเรื่องราวของเจ้าของเดิมก็มีความหมายกับราคาที่ต้องจ่าย

การซื้อหนังสือการ์ตูนมือสองที่ตลาดนัดหรือร้านเล็กๆ มันเหมือนการล่าสมบัติที่ต้องใช้ความรอบคอบ ฉันมักเริ่มจากการดูสภาพภายนอกก่อนเป็นอันดับแรก

ปกหน้าปกหลังต้องดูรอยขีดข่วน คราบสะท้อนแสง หรือส่วนที่ลอกออก ถ้ามีสติกเกอร์ราคาเก่าๆ หรือติดเทป ควรถามว่าลอกออกได้ไหมเพราะบางครั้งจะทิ้งคราบกาวหรือทำให้สีซีดบริเวณนั้นได้ ต่อมาเช็กสันหนังสือว่ามีรอยงอหนักหรือไม่ การงอที่สันบอกได้เลยว่าจะเกิดรอยแตกภายในเมื่อเปิดอ่าน เรื่องพวกนี้สำคัญมากสำหรับฉันเพราะเคยเจอเล่มที่สันแยกแล้ว และเกือบทั้งเล่มหลุดออกมา

ด้านใน ฉันจะพลิกดูหน้าต้นๆ กับหน้าสุดท้ายว่ามีหน้าเพิ่งฉีกหายหรือเปล่า ลองส่องแสงดูว่ามีคราบน้ำหรือรอยเชื้อราไหม กลิ่นก็สำคัญ—หนังสือที่มีกลิ่นบุหรี่หรือกลิ่นอับมักจะมีปัญหาแฝงอย่างเชื้อราหรือความชื้น ตรงมุมกระดาษให้ดูรอยพับ (dog-ear) หรือรอยเขียน ถ้าเป็นเล่มเก่าที่ควรมีหน้าสี เช่นเล่มแรกของ 'One Piece' อาจมีสีเพจต้นฉบับที่ต่างจากหน้าต่อๆ มา ต้องดูว่าหน้าสีนั้นยังอยู่ครบหรือไม่ สรุปคือถ้าฉันจะจ่ายเงิน ก็มักเลือกเล่มที่สภาพคุ้มค่าต่อราคาและไม่มีปัญหาเชิงโครงสร้าง เพราะอ่านสบายใจมากกว่า