สถานที่ถ่ายทำเรือนนพเก้า อยู่ที่ไหนและเข้าชมได้ไหม?

จากมุมมองของคนที่ชอบตามฉากถ่ายทำแบบเงียบ ๆ ตอบสั้น ๆ ว่าโลเคชันของ 'เรือนนพเก้า' ส่วนใหญ่เป็นสตูดิโอปิดและบ้านส่วนบุคคลที่ใช้สำหรับถ่ายฉากภายนอก พื้นที่แบบนี้มักไม่เปิดให้คนทั่วไปเข้าแบบไร้การนัดหมาย แต่ก็มีช่องทางเยี่ยมชมได้ในบางโอกาส เช่น วันจัดกิจกรรมพิเศษ งานนิทรรศการเกี่ยวกับละคร หรือตอนที่เจ้าของบ้านร่วมมือกับหน่วยงานท้องถิ่นเปิดบ้านเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม สิ่งที่ทำให้ผมเห็นคุณค่าของการไปเยือนคือการได้สัมผัสสถาปัตยกรรมจริงและได้ฟังเรื่องเล่าจากคนท้องถิ่น ซึ่งทำให้ฉากในจอมีชีวิตขึ้นมาแตกต่างจากการชมในห้องนั่งเล่นอย่างสิ้นเชิง

พอพูดถึง 'เรือนนพเก้า' ภาพเรือนไม้โบราณที่โดดเด่นในฉากก็โผล่ขึ้นมาทันที — ความจริงคือการถ่ายทำงานประเภทนี้มักผสมผสานระหว่างสตูดิโอที่สร้างเซ็ตขึ้นมาใหม่กับสถานที่จริงที่มีเรือนทรงไทยโบราณอยู่แล้ว ในกรณีของ 'เรือนนพเก้า' ทีมงานสร้างใช้ทั้งสตูดิโอปิดสำหรับฉากภายในที่ต้องควบคุมแสงและสภาพแวดล้อม รวมถึงบ้านไม้เก่าและพื้นที่ชนบทจริงสำหรับฉากภายนอกที่ให้บรรยากาศที่แท้จริง

จากมุมมองของคนที่ชอบติดตามโลเคชัน การเยี่ยมชมเซ็ตในสตูดิโอมักเป็นเรื่องยากหากไม่มีการจัดทัวร์หรือเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ชั่วคราว เพราะสตูดิโอและบ้านส่วนตัวที่ให้ถ่ายทำมักเป็นพื้นที่ส่วนตัวหรือใช้เพื่อการผลิตเท่านั้น อย่างไรก็ดี อาคารทรงไทยบางหลังที่ใช้เป็นโลเคชันมักเป็นสถานที่อนุรักษ์หรือพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นที่เปิดให้เข้าชมได้ตามปกติ

ถ้าความอยากเห็นยังแอบคอยอยู่ แนะนำให้ติดตามข่าวสารจากเพจสังกัดผู้ผลิตและชุมชนแฟน ๆ เพราะเมื่อมีกรณีพิเศษ เช่น งานนิทรรศการหรือการจัดทัวร์เพื่อโปรโมตละคร จะมีการเปิดพื้นที่บางส่วนให้เข้าชมได้ นอกจากนี้บ่อยครั้งที่ฉากสำคัญถูกจำลองในนิทรรศการหรือจัดแสดงเป็นพร็อปให้แฟน ๆ ได้ถ่ายรูป ฉะนั้นแม้จะไม่สามารถเดินเข้าไปยืนในห้องถ่ายทำจริง ๆ ได้เสมอไป แต่ยังมีโอกาสสัมผัสบรรยากาศของ 'เรือนนพเก้า' ผ่านกิจกรรมที่จัดขึ้นเป็นครั้งคราว ซึ่งผมมองว่าเป็นวิธีที่อบอุ่นและใกล้ชิดพอสมควร

ภาพของเรือนทรงไทยใน 'เรือนนพเก้า' ทำให้คิดถึงวิธีการถ่ายทำที่ใช้บ้านทรงเก่าและสตูดิโอร่วมกัน โดยปกติบ้านที่ถูกใช้เป็นโลเคชันจะเป็นบ้านเอกชนหรือบ้านเก่าอนุรักษ์ ซึ่งบางแห่งเปิดให้คนทั่วไปเข้าชมเป็นพิพิธภัณฑ์หรือสถานที่ท่องเที่ยว แต่ก็มีหลายที่ที่ยังไม่เปิดเพราะเป็นทรัพย์สินส่วนตัว การเข้าไปยืนอยู่กลางฉากจริงจึงไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะทำไม่ได้เลย

วิธีที่เป็นไปได้มากที่สุดคือมองหาเบาะแสจากกิจกรรมพิเศษ เช่น งานเปิดบ้านต้อนรับนักท่องเที่ยว นิทรรศการเกี่ยวกับละคร หรือโปรเจ็กต์ด้านการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่จัดร่วมกับชุมชนท้องถิ่น หลายครั้งที่ผลงานแนวประวัติศาสตร์อย่าง 'บุพเพสันนิวาส' หรือผลงานย้อนยุคอื่น ๆ เคยทำให้บ้านโบราณบางหลังถูกรักษาและเปิดเป็นแหล่งท่องเที่ยว การตระเวนไปชมพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นและอุทยานประวัติศาสตร์ที่มีบ้านทรงไทยจัดแสดงจึงเป็นทางเลือกที่ฉลาดและได้บรรยากาศไม่ต่างกันมากนัก หากโชคดีคุณอาจเจอไกด์หรือผู้อำนวยการสถานที่ที่ยินดีเล่าเบื้องหลังการถ่ายทำให้ฟัง ซึ่งช่วยเติมเต็มความรู้สึกเหมือนได้ยืนอยู่ในโลเคชันจริง ๆ