หนังสือน่าอ่านจาก พันศักดิ์ วิญญรัตน์ เรื่องไหนแนะนำ?

ภาพยนตร์ผีไทยที่มักครองตำแหน่งคะแนนรีวิวสูงสุดบนเว็บไซต์ต่างประเทศคือ 'Shutter'. ฉันดูหนังเรื่องนี้มาตั้งแต่ยังเป็นวัยรุ่น และสิ่งที่ทำให้ผู้คนให้คะแนนสูงไม่ได้มีแค่วิชวลสยองอย่างเดียว แต่เป็นการเล่าเรื่องที่ใช้ภาพถ่ายเป็นตัวพาเล่า ประกอบกับบรรยากาศชวนคลุ้มคลั่งและปมด้านศีลธรรมที่ฝังตัวในตัวละคร ทำให้ทั้งผู้ชมทั่วไปและนักวิจารณ์ต่างชื่นชม ยิ่งดูบนจอคม ๆ แล้วรายละเอียดของเงาและแสงยิ่งกระแทกจิตใจ ในฐานะแฟนหนังผี ฉันชอบที่หนังไม่พึ่งแต่กระโดดหลอก แต่ใช้ความรู้สึกผิดและความลับเป็นคติของความน่ากลัว ซึ่งมักทำให้คะแนนรีวิวคงที่ตลอดปี แม้คนรุ่นใหม่จะโตขึ้น แต่เวลาเห็นชื่อ 'Shutter' ในลิสต์ “best Thai horror” ฉันก็ยังนึกถึงความช็อกแรก ๆ อยู่ดี

เราแอบติดตามวงการรีวิวหนังไทยมานาน เลยพอรู้ว่ามีรีวิวสรุปเนื้อหาของหนังปี 2022 ที่พากย์ไทยแบบเต็มเรื่องอยู่บ้าง แต่ต้องแยกให้ออกเป็นสองแบบใหญ่ ๆ: แบบเป็นบทความหรือวิดีโอที่สรุปเนื้อหา (มักมีสปอยล์) กับแบบที่เป็นการอัปโหลดไฟล์หนังแบบเต็มเรื่องที่พากย์ไทย ซึ่งส่วนใหญ่จะเข้าข่ายละเมิดลิขสิทธิ์และคุณภาพมักไม่แน่นอน ถ้าพูดถึงรีวิวและสรุปเนื้อหาอย่างเป็นทางการหรือกึ่งเป็นทางการ จะพบได้ในบล็อกหนังของเว็บไทย ฟอรัม และช่องรีวิวบนแพลตฟอร์มวิดีโอที่ผู้สร้างมีสิทธิ์เผยแพร่ บทความเหล่านี้มักจะเน้นวิเคราะห์ธีม ตัวละคร จุดไคลแม็กซ์ และการตีความข้อดีข้อด้อย ของหนังอย่างเช่น 'Everything Everywhere All at Once' หรือ 'Top Gun: Maverick' (ทั้งสองเรื่องมีบทวิจารณ์ภาษาไทยเยอะและบางช่องก็พูดถึงเวอร์ชันพากย์ไทยด้วย) ส่วนวิดีโอรีวิวจะมีทั้งแบบเล่าเนื้อหาเต็มและแบบไม่สปอยล์ ให้เลือกตามความต้องการ เมื่อมองในมุมผู้ชม ฉันชอบรีวิวที่บอกทั้งบริบทการฉาย (เช่น เวอร์ชันพากย์ไทยมีการดัดแปลงบทหรือเสียงพากย์ที่น่าสนใจไหม) กับการพิจารณาคุณภาพเสียงพากย์และซับไตเติลไปพร้อมกัน เพราะบางครั้งพากย์ไทยเต็มเรื่องที่เจอออนไลน์อาจตัดต่อมาจากแหล่งที่ไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งกระทบต่ออรรถรส ถ้าต้องการความชัวร์ ให้มองหาช่องหรือเว็บที่มีเครดิตชัดเจนและมีการอ้างอิงแหล่งที่มาว่ามาจากสตูดิโอหรือผู้จัดจำหน่าย หากอยากได้ความเห็นจริงจังเกี่ยวกับหนังปี 2022 ฉบับพากย์ไทย ลองอ่านรีวิวยาว ๆ ที่ลงรายละเอียดเรื่องบทและการพากย์ แล้วค่อยตัดสินใจว่าควรดูเวอร์ชันพากย์หรือเวอร์ชันซับ แต่ถ้าชอบความสะดวก การดูรีวิวสรุปก่อนจะช่วยเตรียมตัวได้ดีและไม่เสียอารมณ์เวลาพากย์ไม่ตรงใจเท่านั้นแหละ

เคยสงสัยไหมว่าคะแนนขั้นต่ำของคณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ ในรอบรับตรงล่าสุดมันขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่างมากกว่าที่คิด ฉันมองว่าจุดเริ่มต้นที่ต้องเข้าใจคือ 'รับตรง' ไม่ได้หมายความถึงระบบเดียว ทุกปีมีหลายรูปแบบ ทั้งการรับตรงแบบใช้คะแนนสอบวิชาเฉพาะ, การรับตรงแบบพอร์ตโฟลิโอ-สัมภาษณ์, รวมถึงโควตาพิเศษที่คณะจัดไว้แต่ละสาขา ดังนั้นจึงไม่มีตัวเลขเดียวที่เป็นคะแนนขั้นต่ำของทั้งคณะวิทยาศาสตร์ในภาพรวม แต่ละสาขา เช่น ชีววิทยา เคมี ฟิสิกส์ หรือคณิตศาสตร์ อาจตั้งเกณฑ์คนละแบบ บางรอบตัดด้วยคะแนนรวมจากวิชาสามัญหรือคะแนนเฉพาะบางวิชา ในขณะที่บางรอบเน้นคุณภาพพอร์ตและสัมภาษณ์มากกว่า จากที่ติดตามแนวโน้มหลายปี ค่ากลางของคะแนนตัดก็ผันผวนตามจำนวนผู้สมัครและความเข้มของสาขา บางสาขาที่แข่งขันสูงอาจเห็นคะแนนตัดสูงกว่า ในขณะที่สาขาที่รับจำนวนมากขึ้นหรือมีการคัดเลือกด้วยพอร์ตและสัมภาษณ์เป็นหลัก คะแนนดิบที่เป็นตัวเลขอาจไม่สะท้อนภาพเต็ม การจะตอบว่า "เท่าไหร่" อย่างแม่นยำนั้นจึงต้องดูประกาศของรอบและสาขาที่สนใจโดยตรง ฉันมักจะเปรียบเทียบมันเหมือนฉากใน 'Steins;Gate' ที่ปัจจัยเล็ก ๆ เปลี่ยนผลลัพธ์ได้ทั้งหมด—รายละเอียดเล็ก ๆ นั่นแหละสำคัญสุด

หน้าห้องเรียนจริงมีมิติที่หน้าจอให้ไม่ได้และการจัดการเรียนการสอนที่คณะวิทยาศาสตร์จุฬาฯ ก็สะท้อนสิ่งนั้นชัดเจน เราเรียนที่นี่มาตั้งแต่ก่อนจะมีเหตุการณ์ใหญ่ ๆ ที่เปลี่ยนรูปแบบการสอน ช่วงหลังสถานการณ์ปกติจะเน้นการเรียนแบบหน้าห้องเป็นหลัก โดยเฉพาะรายวิชาที่ต้องใช้ห้องแล็บหรืออุปกรณ์เฉพาะ นักศึกษาในห้องแล็บต้องเข้าปฏิบัติจริงเพื่อฝึกทักษะการทำงานจริงซึ่งเป็นส่วนสำคัญมากของหลักสูตร วิชาบรรยายใหญ่บางวิชาอาจมีการสลับเป็นบรรยายสดในห้องและบันทึกวิดีโอไว้ให้ทบทวน เราเห็นว่าคณะให้ความยืดหยุ่นในบางสถานการณ์เช่นการบรรยายรองรับการสตรีมสดหรือมีการอัดคลาสไว้สำหรับนักศึกษาที่ไม่สามารถมาร่วมได้ แต่ก็ไม่ใช่สภาพถาวรทุกวิชา ความต่อเนื่องของการเรียนรู้ที่ดีมักมาจากการได้มีปฏิสัมพันธ์สดกับอาจารย์และเพื่อนร่วมชั้น เมื่อเป็นไปได้คณะมักเลือกให้กิจกรรมสำคัญเป็นการเรียนในห้องเพื่อรักษามาตรฐานการฝึกทักษะและการประเมินผล ฉะนั้นมุมมองเราเห็นว่าการเรียนการสอนของคณะวิทยาศาสตร์จุฬาฯเป็นแบบผสม แต่ถ้าต้องเน้นคำเดียวก็คงเป็น 'เน้นหน้าห้องเป็นหลัก พร้อมระบบออนไลน์เสริมเมื่อจำเป็น' ซึ่งเหมาะกับการเรียนที่เน้นปฏิบัติ งานกลุ่ม และการฝึกคิดเชิงวิทยาศาสตร์อย่างแท้จริง

มีหลายตำแหน่งที่ฉันอยากพูดถึงเมื่อคิดถึงคนที่จบจากคณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ — ข้อดีของปริญญานี้คือทักษะพื้นฐานที่ค่อนข้างยืดหยุ่น ทำให้คนจบสามารถไหลไปสู่หลายเส้นทางได้ ไม่ว่าจะเป็นงานในห้องทดลอง งานด้านข้อมูล หรือแม้แต่งานที่ต้องสื่อสารความรู้เชิงวิทย์กับสาธารณชน ฉันมักจะแนะนำให้มองตำแหน่งเช่น นักวิจัยร่วม (research assistant), นักวิเคราะห์ข้อมูล (data analyst), นักเทคนิคห้องปฏิบัติการ (lab technician), และงานในฝ่ายควบคุมคุณภาพ (QA/QC) ของอุตสาหกรรมยาและอาหาร งานเหล่านี้ใช้พื้นฐานวิทยาศาสตร์อย่างตรงไปตรงมา และยังมีเส้นทางเติบโตเป็นนักวิจัยอาวุโสหรือหัวหน้าทีม R&D ได้ อีกมุมหนึ่งที่ฉันให้ความสำคัญคือการต่อยอดข้ามสาย เช่น นักพัฒนาซอฟต์แวร์ถ้ามีพื้นฐานคอมพิวเตอร์ หรือวิทยาศาสตร์ข้อมูลถ้าชอบตัวเลข ส่วนคนที่ชอบสื่อสารสามารถเป็นวิทยาศาสตร์คอมมูนิเคเตอร์ นักเขียนเชิงวิชาการ หรือพนักงานฝ่ายเทคนิคขายอุปกรณ์วิทย์ได้ จุดสำคัญคือรู้จักจับจุดแข็งของตัวเองและเลือกตำแหน่งที่สอดคล้องกับความสนใจและทักษะ — ถ้ารักการทดลอง ก็มุ่งห้องปฏิบัติการ ถ้าชอบคิดเชิงคณิตศาสตร์ งานด้านข้อมูลจะตอบโจทย์มากกว่า สุดท้ายแล้ว ความยืดหยุ่นของปริญญานี้เป็นสิ่งที่ฉันมองว่าเป็นทรัพย์สินใหญ่ ให้เล่นกับมันและอย่ากลัวการลองทำงานหลากหลายแบบ

เสียงซีนเปิดเรื่องของ 'เลือดมังกร' ทำให้ใจเต้นทุกครั้ง เพราะมันมีความกล้าทางภาพและโทนที่ชัดเจนตั้งแต่เฟรมแรก การแสดงคือด้านที่ฉันชอบที่สุดในงานนี้—นักแสดงหลายคนถ่ายทอดความขัดแย้งภายในได้หนักแน่น ไม่ต้องพูดเยอะก็รู้ว่าตัวละครกำลังขัดแย้งกับตัวเองอย่างไร ฉากแอ็กชันบางช่วงถูกออกแบบมาอย่างมีไดนามิก ส่วนซาวนด์และเพลงประกอบช่วยยกอารมณ์ฉากให้โดดขึ้นมาอย่างเห็นได้ชัด ฉากเปิดตลาดกลางคืนกับการแทรกกลุ่มตัวละครเข้าไปในบรรยากาศแสงไฟทำได้ดีมาก ข้อด้อยที่เด่นชัดสำหรับฉันคือจังหวะเรื่องบางตอนกระโดดข้ามเส้นเรื่องจนความรู้สึกต่อการเติบโตของตัวละครไม่ต่อเนื่อง บทบางครั้งพยายามยัดประเด็นหลายอย่างพร้อมกันจนทำให้ธีมหลักลดความชัดเจน และตัวร้ายบางคนยังถูกเขียนให้เป็นไอคอนมากกว่ามนุษย์จริงๆ จุดเล็กๆ อย่างการตัดต่อบางฉากยังทำให้จังหวะดราม่าหลุดไปได้ง่าย แต่โดยรวมแล้วมันคือซีรีส์ที่มีพลังและคุ้มค่าต่อการดู ถ้าบทแข็งขึ้นอีกหน่อย ผลงานนี้จะยิ่งน่าจดจำขึ้นไปอีกระดับ

ลองจินตนาการถึงฉากที่เพลงบรรเลงขึ้นแล้วทุกช็อตขยับเข้าจังหวะพอดี—นั่นคือส่วนที่ฉันชอบที่สุดใน 'นารูโตะ 3.3' เพราะการตัดต่อกับมิกซ์ซาวด์ทำให้โมเมนต์สำคัญมีน้ำหนักมากกว่าคำพูดเพียงอย่างเดียว เฉพาะด้านภาพยนตร์สั้นนี้มีจุดแข็งชัดเจนทั้งงานภาพที่เน้นมู้ด สเกลการต่อสู้ที่สร้างสรรค์ และการวางภาพเพื่อเน้นอารมณ์ตัวละคร ฉันเห็นว่าจุดแข็งอีกอย่างคือการให้ความสำคัญกับการเติบโตทางอารมณ์ของตัวเอก โดยเฉพาะวิธีเล่าแผลในอดีตและการเชื่อมโยงกับแรงจูงใจปัจจุบัน ซึ่งทำให้ตัวละครดูมีมิติและไม่ใช่คนข้ามตอน นอกจากนั้นการใช้มุมกล้องกับแสงเงาในฉากเคร่งเครียดช่วยยกระดับการเล่าเรื่อง และการใส่รายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ในฉากหลังก็เพิ่มความสมจริงได้ดี อย่างไรก็ดีจุดอ่อนก็มีหลายด้านที่รู้สึกได้ชัด เช่น จังหวะช่วงกลางเรื่องที่ยาวไปจนทำให้การไต่ระดับอารมณ์สะดุดอยู่บ้าง ตัวละครฝ่ายรองบางคนถูกละเลยจนดูเป็นแค่เครื่องมือขับเนื้อเรื่อง นอกจากนี้ยังมีโมเมนต์ของพลังที่ดูไม่สมเหตุสมผล ทำให้บางครั้งความตื่นเต้นหายไปเพราะผู้ชมตั้งคำถามกับตรรกะของฉากต่อสู้ ถ้าตัดจังหวะที่ฟุ่มเฟือยออกและขยายบทตัวละครรองอีกนิด ผลงานนี้จะกลายเป็นชิ้นที่น่าจดจำยิ่งขึ้น

ปัจจุบันมีบล็อกหนังไทยที่ให้รีวิวเชิงวิเคราะห์และเชื่อถือได้อยู่ไม่น้อยเลย และการเลือกอ่านจากที่ต่างกันช่วยเติมมุมมองที่ครบถ้วนกว่าแค่เห็นคะแนนเฉยๆ สไตล์การเขียนที่ชอบคือบทวิจารณ์ที่แบ่งประเด็นชัด—ถ้าจะพูดถึงฉาก การกำกับ การแสดง และเสียงประกอบ แหล่งที่มักตอบโจทย์ตรงนี้ได้ดีคือบล็อกที่ผสมกันทั้งความเป็นนักวิจารณ์และความเป็นแฟนหนัง เช่นบทความเชิงยาวของ 'The Standard' ที่มักเจาะธีมของหนังและเชื่อมโยงบริบทสังคมได้ละเอียด ขณะที่ 'Beartai' จะให้มุมมองที่ลงรายละเอียดเทคนิคและความเป็นป็อปคัลเจอร์ได้สนุก ส่วนเว็บอย่าง 'Major Cineplex' จะมีข้อมูลฉายจริง/ออนไลน์ร่วมกับรีวิวที่เข้าใจง่าย เหมาะกับคนอยากรู้ทั้งเนื้อหาและสถานะการรับชม วิธีอ่านรีวิวให้คุ้มคือมองโครงสร้างของบทความ ถ้าผู้เขียนอธิบายหลักฐานจากฉากหรือบทสนทนาและแยกข้อดีข้อเสียอย่างชัด แปลว่าค่อนข้างไว้วางใจได้มากกว่ารีวิวที่ชอบให้ความเห็นสั้นๆ เท่านั้น ส่วนตัวมักจะอ่านหลายแหล่งประกอบกันแล้วค่อยตัดสินใจรับชม จะเห็นรายละเอียดที่ผู้เขียนแต่ละคนตั้งใจหยิบมาวิเคราะห์ต่างกัน และนั่นคือความสนุกของการตามบล็อกหนังดีๆ