Share
Kabanata LII: Ang Mga Tao Sa Libingan
Ang buwan ay natatabunan ng maulap na langit. Malamig ang ihip ng hangin na nagbabadya na nalalapit na ang Disyembre na siyang pumapalis sa dahong tuyo at alikabok sa makipot na daan patungo sa libingan.
May tatlong anino ang marahang nagngungusap sa ilalim ng pinto. Ang paksa ng kanilang usapan si Francisco at si Claudio. Itinanong ng isa kung nakausap nito si Claudio. "Binanggit naman ng isa na si Don Francisco ang nagpadala sa aking asawa sa Maynila upang ipagamot kaya hindi ako makatanggi sumama sa kilusan. May isa na nagsabi na lulusob sa kumbento upang singilin ang mga kasamahan ng kura. Ang ilan ay nagsabi na sila naman ang lulusob sa kuwartel.
Sa kadiliman ay kanilang na aninaw na may isang aninong dumarating na namamaybay sa bakod. Maya-maya ay humihinto at tumitingin sa kanyang likuran.
Sinalubong ng tatlong anino ang naunang anino. "Maghiwa-hiwalay tayo sapagkat may sumusunod sa akin. Ang inyong mga sandata ay bukas na lamang ninyo tatanggapin. Sa gab
Kaugnay na kabanata
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LIII: Ang Pagsulong Ng Isang Magandang Umaga
Kumalat sa buong bayan ang balitang maraming ilaw sa libingan ng sinundang gabi. Ang mga mang sa kapatiran ni San Antonio ay siyang nag balita ng mga nakitang nakasinding kandila. Kanilang inilarawan pati hugis at laki ng mga ito ngunit hindi naman nila matukoy ang bilang ng nasabing mga kandila. Ngunit kanilang tinataya na baka daw may dalawampu. Si Hermana Cynthia ang kasapi naman ng Cofradia ng Santisimo Rosario, bagamat malayo ang kanyang tahanan sa libingan ay nagsasabing sila naman daw ay nakarinig ng panaghoy at paghikbi.Nang umagang iyon, ang kura ay nagsermon na may kaugnayan sa purgatoryo. Si Don Julio ay may ilang araw ng maysakit, na panghihina ay matuling naglulubha. Dinadalaw siya ni Don Vito."Ang totoo ay hindi ko alam kung dapat ko kayong batiin sa pagkakatanggap sa inyong pagbibitiw ng katungkulan. Kayo ay nakikipagtunggali sa mga guwardiya sibil na di naman nararapat.""Sa panahon ng digmaan ang puno ay dapat manatili sa kanyang tayo."
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LIV: Anumang Lihim ay Mabubunyag
Tumugtog ang mga batingaw. Ito ay hudyat na ng orasyon. Ang lahat ng tao nang marinig ang orasyon ay huminto sa kani-kanilang ginagawa at ang mga lalaki ay nag-alis ng sumbrero. Sa mga bahay-bahay naman ay maririnig ang malakas na pagdarasal ng Angelus (orasyon).Samantalang nang mga sandaling iyon ang kura ay nakasumbrerong humahangos na nagtungo sa bahay ng alperes. Nang makita si Padre Pedro ng mga nagsisipagdasal ay biglang lumapit upang humalik sa kamay. Hindi sasalang may mahalagang bagay ang gumiit sa kanyang isipan at sa gayon ay malimutan ang kanyang sariling kapakanan at ang simbahan.Mabilis na nakaakyat si Padre Pedro sa bahay ng alperes at makailang beses na tumawag. Lumabas naman ang Alperes na kunot ang noo kasunud-sunod naman ang asawang si Doña Beatrice."Padre kura! Ako'y talagang papunta sa inyo dahil sa inyong kambing. Hindi ko maitutulot na sirain sa tuwi-tuwina ang aking bakod kaya pag nagbalik ay babarilin ko." "Iyan ay kung m
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LV: Ang Pagkapahamak
Sa bulwagan ng bahay ni Gobernador Gregorio, maririnig ang isang tunog ng pinggan at kubyertos. Kumakain ng hapunan si Lucas, Tiya Flora at Gobernador Gregorio. Si Felicidad ay walang ganang kumain. Siya ay nakaupo sa piling ng piyano na katabi si Luningning. Si Padre Pedro naman ay balisang palakad-lakad aa bulwagan.Si Felicidad ay hindi totoong walang ganang kumain. Siya ay nagdadahilan sapagkat hinihintay niya ang pagdating ni Francisco at kanyang namang sinasamantala na di kaharap ang argos ( isang likha ng may isandaang mata at parating nakabantay ang limampung mata habang ang limangpu ay tulog at nakapikit) na iyon. Ito rin ang oras ng paghapon ni Lucas."Bayaan mo't ang multong iyan ay mananatili hanggang ikawalo," ang nasabi ni Luningning na kasabay ng pagtuturo sa kura. "Makikita mo at siya ay darating sa ikawalo ng gabi." Tiningnan ni Felicidad ang kausap na dalaga. Hindi nga nagtagal ay tinugtog na ang ikawalo ng orasang pambahay. Nangingilabot
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LVI: Ang Mga Haka-Haka
Kinabukasan sa bayang nahihintakutan ay sumikat din ang araw. Sa lansangan na kinaroroonan ng kuwartel at tribunal ay patuloy pa ring mapanglaw at walang katau-tao. Ang mga bahay-bahay ay tahimik. Bagama't ngayon ay nabuksang bigla ang bintana at may batang dumungaw ang ulo at tumanaw sa lahat ng dako. Isa pang bintana ang nabuksan nang dahan-dahan. Isang matandang babae na kulubot ang mukha at walang ngipin. Ito ay si Hermana Rosa na nag-ingay sa simbahan noong si Padre Ignacio ay nagsesermon.Sa kaharap na bahay nito ay may nagbukas ding maingat ng bintana at ang sumilip naman ay si Hermana Rufa. Kaya ang mata ng dalawang matanda ay saglit na nagtitigan, nagngingitian at nagsenyasan. "Sus! Ang akala mo ay isang misa-de-grasya, isang Kastilyo," ang sagot ni Hermana Rosa. "Maraming putok. Kanilang sinasabing iyan ang pangkat ni Matandang Pablo." "Mga tulisan ba?" "Hindi marahil!""Ang balita ay ang kuwadrilyero na kalaban ng mga sibil at iyon ang dahilan kung bakit hin
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LVII: Kaawa-awang mga Natalo
Noon ang mga guwardya sibil ay matamlay na nagpapalakad-lakad sa tribunal. Binabalaan nilang kulatahin ng kanilang mga baril ang mga pangahas na batang nakasilip sa puwang ng mga rehas.Ang bulwagan ang di masayang tulad ng dati na ang paksa ng usapan ay may kaugnayan sa palatuntunan ng pista ng bayan. Ngunit ngayon ay malungkot at maalingasngas. Sa hapag naman ay nagpabalik-balik at paminsan-minsan ay mabalasik na sumusulyap sa gawing pinto. Si Doña Evelyn na nakaupo sa isang sulok ay naghihikab na kinakikitaan siya ng maitim na bibig at sungki-sungking ngipin. Pinahihintulutan ng alperes ang asawa na magmabuting-asal gawa ng tinatawag na tagumpay. At upang makaharap siya sa pagkuhang tanong at marahil din naman ay sa pagpapahirap na gagawin sa mga nahuli.Ang kapitan ay nalulungkot. Ang kanyang silyon na nada ilalim ng larawan ng makapangyarihang Hari ng España ay walang laman at tila inilaan sa ilang tao. Ang kura ay dumating na namumutla at naka
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LVIII: Ang mga Isinumpa
Mabilis na kumalat ang balita sa bayan na ang mga bilanggo ay naialis na. Noong una ay ikinatakot ang balitang ito ngunit pagkatapos ay nagbunga naman ng pagluha at panghuyan ng ilan. Ang pamilya ng mga bilanggo ay mistulang baliw na palipat-lipay sa kuwartel, kumbento pagkatapos ay sa tribunal. Sa kanilang paglakad ay di nila nakikita ang liwanag pagkat ang tanging nangatitira ay nagdagdag ng mga bantay na sibil.Ang sikat ng araw ay mainit, sinuman sa asawa ng mga bilanggo ay ayaw umuwi sa bahay. So Doray na dating masayahing maybahay ni Don Vito ay malungkot. Parehi silang umiiyak. "Umuwi na kayo, ang inyong anak ay maaaring lagnatin," ang payo ng isa nilang kakilala."Ano pa ang kabuluhang mabuhay siya kung nawawalan naman ng isang amang makapagpapaaral sa kanya?" ang sagot ng nahahapis na babae.Sa kabilabg dako, si Aling Tinay man ay umiiyak at tinatawag niya ang anak na si Antonio. Samantalabg si Kapitana Maria ay patingin-tingin naman sa reha
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LIX: Pag-ibig sa Bayan at sa Sarili
Ang mga pangyayari ay palihim na pinarating sa ibang karatig pook ng San Lorenzo sa pamamagitan ng pahatid-kawad. Pagkalipas ng tatlumpu't anim na oras matapos dagdagan, ayusin at baguhin ng tagasuri ng balita ay inilathala sa pahayagan ang mga pangyayari. Mga balita na may sanlibong pinag- iba-iba ang hugis ay pinaniniwalaang kaagad o pinag alinlanganan ayon sa simbuyo ng damdamin at sariling pag akala ng bawat isa.Sa kumbento ay may malaking ligalig na naghahari. Sila ay nagsisingkawan ng mga sasakyan. Ang mga provincial ay nagdadalawan at palihim na nagpapanayam. Sila ay nagsadya sa mga palasyo upang maghandog ng kanilang tulong sa pamahalaang nabubungad sa malaking panganib."Te Deum," ang sabi ng isang prayle sa isang kumbento. "Hindi awa ng Diyos ang pagpapakilala niya sa ating kahalagahan, sa panahong mapanganib." "Ang munting Heneral Mal-Aguero ay napapangatlabi marahil dahil sa mga pangyayaring tulad nito," sabi sa kausap."Ano ang maaaring manya
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LX: Magpapakasal na si Felicidad
Tuwang-tuwa si Gobernador Gregorio. Pagkat wala ni sino mang nakialam sa kanya sa buong maghapong kakila-kilabot. Hindi siya dinakip at hindi rin siya ikinulong. Ngunit nang bumalik si Kapitan Tinong sa kanyang bahay ay may sakit, namumutla at namamanas. Hindi nakabuti sa kanya ang paglalakbay. Hindi siya kumikibo di bumabati sa kanyang pamilyang umiiyak, tumatawa, nagsasalita at nababaliw sa kagalakan. Ngunit ni ang pinsang si Primitivo at ang lahat ng karunungan nito ay walang magawa para siya'y mapakibo. "Crede prime" ang sabi sa kanya. "Kung hindi ko nasunog ang lahat ng kasulatan ay nabitay ka na sana."Ang sinapit ni Kapitan Tinong ay kabaligtaran naman sa sinapit ni Gobernador Gregorio. Ayon kay Gobernador Gregorio, ito ay maaaring himala ng Mahal na Birhen ng Antipolo. "Ito marahil ay sa tulong na rin ng aking nga magulang at ng aking magiging manugang na si Lucas de España."Ang bulung-bulungan si Francisco ay bibitayin na. Bagamat may mga katibayan upa
Pinakabagong kabanata
- Memories of the Past [COMPLETED] Maikling Kabuuan Ng Mga Alaala Ng Nakaraan
- Memories of the Past [COMPLETED] Ang Huling Paalam: Francisco Alonzo y Montevallo
- Memories of the Past [COMPLETED] Ang Nawawalang Kabanata: Ang Huling Liham ni Felicidad
- Memories of the Past [COMPLETED] Mga Alaala Ng Nakaraan: Wakas
- Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXIV: Katapusan
- Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXIII: Noche Buena
- Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXII: Nagpaliwanag si Padre Ignacio
- Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXI: Putukan sa Lawa
- Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LX: Magpapakasal na si Felicidad
