มังงะ Homunculus มีทั้งหมดกี่เล่มและตอนจบยังไง

คำว่า 'homunculus' ในแง่วิชาชีพทางประสาทวิทยามักจะชวนให้ผมนึกถึงแผนที่ของร่างกายในสมองมากกว่าตัวคนตัวเล็ก ๆ ที่เดินในหัว มันหมายถึงการจัดวางพื้นที่ของเปลือกสมองที่รับความรู้สึก (sensory homunculus) และพื้นที่ที่ควบคุมการเคลื่อนไหว (motor homunculus) ซึ่งถูกค้นพบผ่านการกระตุ้นสมองโดยตรงและการสังเกตผลกระทบหลังการกระตุ้น ภาพที่ชัดเจนที่สุดคือรูปฮอมนงคูลัสที่ร่างกายถูกบิดเบี้ยวไปตามขนาดพื้นที่สมอง: ปลายนิ้วและริมฝีปากจะถูกวาดใหญ่ เพราะมีเซ็นเซอร์และการควบคุมที่ละเอียดกว่า ส่วนลำตัวกลับถูกย่อเล็กลง เพราะสัดส่วนของพื้นที่สมองที่ตอบสนองน้อยกว่า นี่อธิบายได้ว่าทำไมปลายนิ้วเรารับสัมผัสได้ละเอียดกว่าหลังหรือแขน ผลทางคลินิกของแนวคิดนี้ก็น่าสนใจมาก เช่น ปรากฏการณ์ 'phantom limb' ที่ผู้สูญเสียอวัยวะยังคงรู้สึกว่ามีแขนนั้นอยู่ เพราะแผนที่ในสมองยังคงมีการแสดงผลอยู่ และอีกแง่คือความยืดหยุ่นของสมอง (neuroplasticity) ที่ทำให้พื้นที่ของฮอมนงคูลัสเปลี่ยนแปลงตามการใช้งาน เช่น นักกีตาร์หรือนักพิมพ์ที่ใช้ปลายนิ้วมากจะมีพื้นที่ในสมองขยายกว่าส่วนอื่น ทั้งหมดนี้ทำให้คำว่า 'homunculus' เป็นทั้งภาพจำและเครื่องมือช่วยให้เราเข้าใจการทำงานเชิงพื้นที่ของสมองได้ดีขึ้น"

ตั้งแต่ครั้งแรกที่เจอผลงานของเขา ความรู้สึกคละเคล้าระหว่างเสน่ห์กับความแปลกประหลาดก็เกิดขึ้นทันที ผมจดจำการอ่าน 'Homunculus' ได้ชัดเจนว่ามันไม่ใช่แค่เรื่องสยองแบบผิวเผิน แต่เป็นการสำรวจจิตใจมนุษย์ผ่านภาพและสัญลักษณ์ที่ฝังลึก นักวาดรายนี้ขึ้นชื่อเรื่องการจับธีมความบิดเบี้ยวของจิตสำนึกและร่างกายให้กลายเป็นภาพที่ทั้งดึงดูดและรบกวน ความสามารถในการเปลี่ยนฉากธรรมดาให้กลายเป็นพื้นที่ที่คนอ่านต้องตั้งคำถามกับความจริงเป็นสิ่งที่ทำให้ผมติดตามงานของเขาต่อ พอเอ่ยชื่อผู้เขียน โลกภายนอกมักจะเชื่อมโยงกับงานที่ค่อนข้างท้าทาย เช่นภาพความรุนแรงหรือความหม่นหมอง แต่ผมคิดว่าแก่นของงานคือความกล้าที่จะสำรวจมิติทางจิตวิทยาที่คนอื่นหลีกเลี่ยง นอกจาก 'Homunculus' ยังมีชิ้นงานอื่นๆ ที่สะท้อนความสนใจในด้านมืดของมนุษย์ ซึ่งทำให้คาแรคเตอร์และบรรยากาศของผลงานนั้นยากจะลืม แม้บางฉากจะทำให้รู้สึกอึดอัด แต่ในแง่ศิลปะมันกระตุ้นให้คิดต่อ และนั่นแหละคือเสน่ห์ที่ผมยอมรับได้

เพลงธีมหลักของ 'Homunculus' เป็นเพลงที่ทำให้ผมต้องหยุดดูทุกครั้งที่มันโผล่มา มันไม่ใช่แค่ทำนองติดหู แต่เป็นพื้นที่ว่างระหว่างโน้ตที่ทำให้หายใจติดขัด เมโลดีนุ่ม ๆ ผสมกับซินธ์เย็น ๆ เปิดช่องให้ความคิดแปลก ๆ วิ่งเข้ามา ฉากเปิดที่กล้องหมุนช้า ๆ แล้วเสียงธีมนี้ค่อย ๆ ซ้อนทับภาพหน้าต่างรถไฟกับใบหน้าตัวละครหลัก มันดึงให้ผมเริ่มไขว่คว้าเข้าไปในจิตใต้สำนึกของเรื่อง ความน่าสนใจอีกอย่างคือธีมนี้มีหลายเวอร์ชัน ทั้งเวอร์ชันออเคสตรา ย่อม ๆ กับเวอร์ชันที่เป็นเปียโนเปล่า ๆ เวลาที่เปียโนลอยมาเพียว ๆ ในฉากความทรงจำ มันเหมือนการเปิดประตูให้เราเห็นด้านที่ละเอียดและเปราะบางของตัวละคร บางทีฉากที่ผู้แสดงยืนมองท้องฟ้าแล้วดนตรีตัวนี้เล่น อยู่ ๆ ความเงียบก็ถูกเติมจนมันหนักและงดงามในเวลาเดียวกัน การได้ฟังซ้ำแล้วซ้ำอีกทำให้ผมเริ่มเชื่อมโยงบางอย่างกับตัวเอง และนั่นแหละคือพลังของธีมหลักที่ยังคงจิกหัวใจคนดูได้เรื่อย ๆ

ลองเริ่มจากการมองหาฉบับเล่มจริงก่อนแล้วกัน — สำหรับคนที่ชอบสัมผัสกระดาษและปกหนังสือ การตามร้านหนังสือใหญ่ ๆ หรือร้านหนังสือมือสองมักให้ความสุขแบบแปลก ๆ ฉันมักชอบเดินผ่านชั้นการ์ตูนของร้านอย่าง 'Kinokuniya' หรือร้านหนังสือในห้างใหญ่ เพื่อเช็กว่ามีลิขสิทธิ์ไทยของ 'Homunculus' เข้ามาจำหน่ายหรือไม่ เมื่อเจอเล่มจริงนี่แหละความรู้สึกมันต่าง: ภาพคุณภาพดี การแปลที่ได้รับการตรวจทาน และได้สนับสนุนผู้สร้างผลงานอย่างแท้จริง อีกวิธีที่ฉันใช้คือสังเกตประกาศจากสำนักพิมพ์ท้องถิ่น เพราะถ้ามีการซื้อสิทธิ์แปลไทย สำนักพิมพ์เหล่านั้นมักโปรโมทในหน้าเพจหรือโซเชียลมีเดียอย่างเป็นทางการ ถ้าไม่พบฉบับแปลไทย การสั่งซื้อฉบับภาษาอื่นหรืออ่านในรูปแบบดิจิทัลที่มีลิขสิทธิ์ก็ยังเป็นทางเลือกที่มั่นคง โดยเฉพาะถ้าใครชอบงานแนววรรณกรรมมืด ๆ อย่าง 'Monster' ก็จะเข้าใจว่าบางเรื่องต้องรอเวลาให้มีการนำเข้าอย่างเป็นทางการ ฉันคิดว่ามันคุ้มค่าเมื่อได้สนับสนุนผลงานที่ชื่นชอบอย่างจริงจัง

นี่เป็นเรื่องที่ทำให้หัวใจเต้นเมื่อเปรียบเทียบกันจริงๆ — แบบภาพยนตร์ของ 'Homunculus' มักจะเป็นการระเบิดภาพและเสียงที่รวบรัด แต่ก็ทรงพลังอย่างจงใจ ผมชอบวิธีที่เวอร์ชันภาพยนตร์เลือกตัดแต่งเรื่องราวให้เหลือแก่นของสิ่งที่อยากสื่อ: บรรยากาศอึมครึม ซีนเจาะกะโหลกที่ตั้งใจสร้างความช็อก และภาพโคลสอัพบนหน้าตัวเอกซึ่งทำให้เราไม่หนีจากความไม่สบายใจได้ง่ายๆ เสน่ห์อยู่ที่การเข้าถึงอารมณ์แบบทันที แต่แน่นอนว่าการตัดตอนแบบนี้ทำให้รายละเอียดเบื้องหลังและแรงจูงใจของตัวละครรองหายไปค่อนข้างมาก ในทางกลับกัน เวอร์ชันซีรีส์ของ 'Homunculus' ให้พื้นที่กับการขยายความ ภาพยาวขึ้น ฉากบ้านเก่าและแฟลชแบ็กที่วางเป็นเส้นทางเปิดเผยแผลในใจของตัวละคร ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างคนรอบข้างมีน้ำหนักกว่า ตอนจบบางตอนอาจไม่ระเบิดเท่าภาพยนตร์ แต่การค่อยๆ เปิดเผยกลับทำให้รู้สึกเจ็บปวดและเข้าใจมากขึ้น สรุปสั้นๆ ไม่ได้ก็จริง แต่ถ้าชอบความเข้มข้นเร็วแบบมีอิมแพ็คเลือกภาพยนตร์ ถาต้องการไล่ลึกและสัมผัสบาดแผลของตัวละครแบบช้าๆ ให้ซีรีส์เป็นเพื่อนร่วมทางที่ดี