Si Mary Loi… ay nakangisi. Hindi basta ngiti ng katuwaan, ito ay isang mapanganib, malamig na smirk. Her mother is really smirking a lot like dangerously… Parang isang leon na nakahanda sanang sumunggab, pero napigilan. Ang kanyang mga mata, nagningning sa kakaibang apoy, habang pinapakinggan ang tsismis na iyon ng mga nurse sa hindi kalayuan.Halos hindi makapaniwala si Trixie. Napakagat pa nga ang babae sa kaniyang labi, pero kailangan ni Trixie na kumpirmahin kung tama ba ang nakikita niya. “M-Mom?” mahinang tawag ni Trixie sa ina, medyo nanginginig ang tinig. “Bakit… bakit ganyan po ang reaksyon mo?” Nanlaki pa rin ang mga mata ni Trixie, pinipilit unawain kung totoo nga ba ang nakikita.Dahan-dahan ay ibinalik ni Mary Loi ang tingin sa anak, ngunit hindi pa rin nawawala ang malamig na ngiti. “Because, Trixie… I already knew.”Nanlaki lalo ang mga mata ni Trixie. “W-What? Alam mo na po?!”Tumango ang ina, hindi umiwas ng tingin. “I’ve heard glimpses of their stories from the
Lubos na nag eenjoy si Trixie at Mary Loi sa sandaling iyon, na hindi na nga nila namalayan ang oras. Halos tatlumpung minuto na pala ang lumipas matapos nilang umalis sa clearing kung saan nagkakakasiyahan ng pamilya. Trixie was even surprised that her very own daughter let her out her sight with that amount of time. Or maybe they already knew that they needed this? Trixie couldn’t be more thankful for that. Paikot-ikot lang sina Trixie, habang tulak tulak ang wheelchair ng ina, sa hardin ng facility, pero para bang walang pakialam ang mag ina kung nasaan o anong oras na. That’s how much happy they were with each other. Sa unang pagkakataon matapos ng matagal na panahon, sabay silang natawa, sabay ding umiyak. Para bang ang mga salitang iyon ay nagsilbing lunas sa mga sugat na matagal nang nananahan sa puso ng mag-ina. Tumigil ang dalawa malapit sa isang bench, kung saan tanaw ang malawak na hardin at ang ibang structural design ng facility. Ngunit ang pinaka tanawin talaga nila s
Matapos ang kantahan ng kantang Kanlungan, hindi pa natigil ang sigla ng pamilya. Nasundan pa ito ng ilang mga awitin, mga luma’t bago, mga kanta ng alaala at kasalukuyan. Lumingon si Xyza kay Luna at Venus, saka muling nagpahanap ng kanta sa kaniyang mga ate na maaari niyang indakan. “Hindi puwedeng isa lang po ‘yon, right? Come on, one more song Ate Luna!”Si Luna ang nangunguna sa pagpili ng susunod na kakantahin, si Xyza naman ang nagsasayaw-sayaw sa tabi habang pinapalakpakan ng lahat ang kanyang kakulitan. Si Venus, bagama’t medyo mahiyain, ay napasama rin sa pagbirit ng ilang chorus.Sa gilid, nakaupo lamang si Lola Angelina. Tahimik siyang nakangiti, hawak-hawak ang tasa ng tsaa na halos hindi man lang niya nagagalaw. Hindi sa hindi siya masaya, sa katunayan, ngayon na lang siya muling nakaramdam ng ganitong klaseng kapayapaan sa tinagal tagal na iyang namumuhay sa lupa. Ang mata niya ay nakatuon lamang sa tanawin, ang kanyang anak na tila walang kapaguran sa kasayahan na ihi
Dahil sa dami ng dumalaw kay Mary Loi, given na ang facility naman na ito ay hindi nila pag aari, at lalo’t higit, ayaw nilang makaistorbo sa ibang pasyente, napagpasyahan ng pamilya Salvador na humingi ng kaunting pribadong oras nilang pamilya. Ang direktor ng facility ay agad na pumayag, “May isang maliit na clearing sa likod ng gusali, overlooking the mountains. Pwede kayong mag-stay doon nang mas pribado.” Inihatid pa sila mismo sa tinutukoy nitong isang malawak na clearing sa likod. Nang pagmasdan ng lahat ang tanawin ay lahat sila namangha. May berdeng damuhan, puno ng wildflowers, at sa malayo ay tanaw ang asul-abong linya ng mga bundok.Sa ilalim ng lilim ng ilang puno, may malalambot na damo at wooden benches. Kaya naman naglatag na sila ng kumot sa ilalim ng punong may malawak na lilim. Inilabas na ng pamilya ang mga baon nila, tinapay, prutas, mainit na tsokolate, and as a token, the facility also gave them some merienda. Parang piknik ang eksena. Nasa gitna si Mary Loi,
Maaga pa lang ay abala na ang mansiyon ng Salvador. Nasa driveway na ang malaking van na maghahatid sa kanila sa mental facility, at bawat isa sa pamilya ay may kanya-kanyang baon ng pananabik. Si Luna at Venus, parehong nakadungaw sa bintana habang hinihintay ang iba, magkaakbay at masayang nagbubulungan. Si Xyza naman, nakaupo sa gitna nila, halatang hindi mapakali.Ilang minuto pa, nakita na ng mga nauna sa sasakyang excited na bata ang tungkod ng tanyag na matanda ng kanilang pamilya, si Lola Angelina. Iyon ay hudyat lamang na sila ay talagang paalis na dahil ito na lamang ang hinihintay dahil kinailangan pa itong tingnan ng kanilang physician because of the overflowing emotions of the old woman. Kahit kasi si Lola Angelina ay siya ring excited talagang makita si Mary Loi kaya nagka episode nang mag umaga. After a couple of minutes, matamang binabaybay na ng pamilya ang pamilyar na daan patungo sa isa pang miyembro ng kanilang pamilya na matagal nang nawalay. Mula sa loob ng iti
Sa kalmadong katahimikan ng gabing iyon, mahinang naririnig angugong ng air-conditioning at ang marahang pagaspas ng kurtina sa maluwang ngunit malamlam na silid. Nasa king-sized bed si Trixie, nakaunan sa malambot na headboard, habang mahigpit na yakap ang munting si Xyza na nakabalot sa kumot. Mula sa labas, banayad na sumisilip ang ilaw ng buwan, dinadala ang silid sa mapayapang kulay ng pilak.Hindi pa natutulog ang bata dahil inaantay ang bedtime stories ng kaniyang ina, ngunit tila may isang bagay pang mas kuryoso ang matalinong bata. “Mommy,” simula ni Xyza sa kaniyang ina, habang nakadapa at nakapatong ang baba sa dibdib ni Trixie. “Bakit po ba tayo nandito ngayon sa bahay ni great grandmommy tonight? And what are you talking about po sa dining table earlier? I can’t sabat to ask po since you told me po it’s bad to intervene when old folks are talking.”Napangiti si Trixie sa sinabi ng anak, kahit ramdam niyang kumikirot ang dibdib niya. “Kasi, princess, may pupuntahan tayo b