Anong Mga Positibong Dulot Ng Panonood Ng Mga Pelikula Sa Mental Health?

Isang kawili-wiling aspeto ng manga ay ang malalim na impluwensya nito sa kultura ng mga Pilipino. Sa mga nakaraang taon, unti-unting umusbong ang kasikatan ng manga sa Pilipinas, lalo na sa mga kabataan. Madalas akong nakakapansin na sa mga paaralan, may mga estudyanteng ipinapakita ang kanilang koleksyon ng manga, nagbabahagi ng mga tips kung paano nagiging paborito ang isang partikular na serye. Ang mga tema ng pagkakaibigan, pakikibaka, at mga pangarap na matamo sa mga kwentong tulad ng 'Naruto' o 'One Piece' ay tiyak na tumatalab sa puso ng mga Pilipino, lalo na't madalas natin itong kaagapay ng ating karanasan sa buhay—mga laban sa hamon at pagsubok, pati na rin ang pagbibigay halaga sa pamilya at kaibigan. Nasa hakbang tayo ng digital age, at ang mga online platforms ay nagbigay-daan upang mas mapaigting ang kulturang ito. Ang mga community forums, fan pages, at even local conventions ay nagtutulungan upang bumuo ng mga komunidad kung saan ang mga mahilig sa manga ay maaaring makipagtalastasan, magpalitan ng ideya, at kahit magbenta o magpalitan ng mga kopya. Tila ito ay nagiging isang malaking bahagi ng pagkakakilanlan ng mga kabataan sa ating lipunan. Sinasalamin nito ang pagnanasa ng mga kabataan na makilala, hindi lamang bilang tagahanga, kundi bilang bahagi ng mas malawak na pamayanan ng mga interesadong tao. Dahil dito, ang manga ay hindi lamang isang anyo ng libangan, kundi nagsisilbing tulay patungo sa mas malalim na pag-unawa at pagkakaibigan sa loob ng ating komunidad. Masasabi kong ang mga pagkakaibigan na nabuo sa mga ganitong sitwasyon ay tunay na nakakamangha, nagbigay ng pagkakataon para sa ating mga Pilipino na makilahok sa isang mas global na pananaw. Sa mas malawak na perspektibo, ang manga ay isa ring simbolo ng ating ubod ng pagka-mahilig sa mga kwento na nag-uugnay sa ating mga aspeto sa buhay.

Natanggal ang maraming hadlang sa mga kwento ng pagkagalit sa mga pelikulang inilabas noong 2023. Nakakaintriga ang pag-usbong ng mga karakter na nagmula sa masalimuot na mga sitwasyon, na nagiging sanhi ng kanilang pagtahak sa madilim na landas ng galit. Halimbawa, sa 'Revenge Unbound', ang pangunahing tauhan ay isang babae na pinabayaan ng sistema, at ang kanyang paglalakbay ay puno ng matinding emosyon at brutal na aksyon. Ipinapakita nito kung paano bumangon mula sa mga pagkatalo at crap ng lipunan, sa halip na maging biktima, lalo na’t nag-uugat ang kanyang galit mula sa mga trahedya sa kanyang buhay. Sa ganitong paraan, ang galit ay hindi lamang isang emosyon kundi isang catalyst para sa pagbabago at pagkilos. Ang mga resulta ng mga kwentong ito ay hindi lamang ang tibay at katatagan ng mga tauhan, kundi pati na rin ang pagninilay-nilay sa mas malalalim na tema ng pagkakahiwalay at pagkakaisa, na idinesenyo upang hikayatin ang mga manonood na tanungin ang kanilang sariling nararamdaman sa mga pagkadismaya sa buhay. Makikita ito sa mga pelikulang katulad ng 'Break the Silence' kung saan ang galit ng pangunahing tauhan ay nagsilbing mahigpit na simbolo ng pagbabalik at pag-asa. Sa kabuuan, nagbigay-diin ang mga pelikula sa 2023 kung paano ang galit ay may kakayahang baguhin ang mga tao at ang kanilang kapaligiran. Hindi ito simpleng damdamin kundi puwersa na nagbubuhos ng aksyon, pagkilos, at minsan, pagbabago ng mundo. Ang mga kwentong ito ay nagbigay sa akin ng bagong pananaw sa kung paano ang mga negatibong emosyon, kapag naharap ng tama, ay maaaring gamitin para sa kabutihan at pagbabago, hindi lamang sa sarili kundi sa lipunan. Natagpuan ko ang mga pelikulang ito na nagpapakilala ng muling pagsasaayos sa ating paraan ng pagtingin sa galit—naging inspirasyon sila, tila nagsasabi na maaaring ilabas ang galit sa mas makabuluhang paraan. Isa itong positibong hakbang sa mas mabuting kwento na bumabalik-tanaw sa tunay na buhay. Ang mga mensahe at simbolismo sa likod ng galit ay tila umaabot sa mga puso ng mga manonood, na nag-udyok sa kanila na muling pag-isipang mabuti ang kanilang sariling mga karanasan. Ang galit, sa aking pananaw, ay hindi dapat ituring na kaaway, kundi isang elemento ng ating buhay na dapat pagnilayan at tugunan. Kakaiba ang tema ng mga pelikulang ito at talagang nagbigay ng pagkamalikhain sa mga tagagawa ng sining at istorya.

Fanfiction, sa isang nakakatuwang paraan, ay parang isang templo kung saan ang mga tagahanga ay maaaring magsanib ng kanilang pagkamalikhain sa mga minamahal na kwento ng anime. Kaya’t isipin mo na parang pinapalawak nito ang uniberso ng kanilang paboritong serye. Madalas akong tumingin sa mga kwentong ito bilang mga pintuan patungo sa mga bagong posibilidad. Halimbawa, nang isinulat ko ang sarili kong bersyon ng ‘My Hero Academia’ na nakatutok sa isang bagong karakter na may kakayahang manipulahin ang oras, talagang nakakatuwa na makita ang iba't ibang reaksyon mula sa mga mambabasa. Ang mga komento at pag-uusap ay nagbigay ng damdamin ng camaraderie, at talagang nagbukas ito ng mas malalim na pag-unawa sa mga tauhan at tema ng orihinal na kwento. Isang paraan din ito para mapag-aralan ang mga estratehiya sa pagsulat, kaya ang mga tagahanga ay hindi lang basta nag-eenjoy, kundi natututo rin ng mga teknikal na aspeto ng kwento. Hindi maikakaila na ang fanfiction ay nagbibigay-daan sa mga tao na maipahayag ang kanilang mga saloobin. Sa sobrang dami ng mga tauhan at posibilidad, nagiging platform ito para sa mga tao na ilabas ang kanilang mga hinanakit, mga pag-asa, at pangarap. Habang sinusubukan kong ipaalam ang aking bersyon ng mga kwento, napansin ko kung paano nagiging mas maliwanag ang aking mga damdamin, at ito rin ang naramdaman ng iba. Ang misyon ng fanfiction ay tila hindi lang para sa entertainment kundi para rin sa pagpapahayag, at madalas itong nagiging tulay para sa mga tao. Sa pamamagitan nito, nagiging mas nagkakaroon tayo ng koneksyon sa mga taong may pareho o kahit iba’t ibang pananaw sa mga kwentong ito. Kaya, sa huli, ang fanfiction ay tila isang simponya na nag-uugnay sa mga tagahanga sa kanilang mga sarili at sa iba, na nagbibigay sa atin ng isang puwang upang umunlad at lumago, hindi lang bilang mga mambabasa kundi bilang mga manunulat. Madalas kong isipin kung anong magiging hitsura ng mga kilalang kwento kung ang mga tagahanga mismo ang may hawak na kapangyarihan sa kanilang mga kwento. Ang pagdudugo ng ating imahinasyon ang siyang nagbibigay ng bagong buhay sa mga mundong paborito natin. Ito ang dahilan kung bakit hindi ko maikakaila na nahuhumaling talaga ako dito. Ang koneksyon sa pagitan ng mga tauhan at mga tagahanga ay kayamanang mahirap ipaliwanag. Sa isang piraso ng fanfiction o dalawang, ang mga tao ay nagiging bahagi ng isang mas malaking komunidad, at ang pakikipag-ugnayan sa iba sa mga ideya, pananaw, at paksa ay ginagawang mas kapana-panabik ang bawat pahina. Ang mga kwentong ito ay hindi lamang nasa pahina; bumubuo sila ng tunay na samahan na maaaring umabot sa ibang tao, kaya’t marami sa atin ang nalululong dito.

Tulad ng isang maayos na sining, ang soundtrack ng isang pelikula ay parang pagkakaroon ng magaling na kasama sa isang paglalakbay—tinutulungan nito ang manonood na mas malalim na maramdaman ang kwento. Isipin mo na lang ang mga epikong tono ng 'Pirates of the Caribbean' na bumubuo ng pakiramdam ng pakikipagsapalaran at panganib! Habang kasabay ng mga tanawin ng dagat at laban, ang musika ay tila nagsasalita sa ating mga damdamin at nagbibigay ng matinding damdamin sa mga eksena. Iba-iba ang epekto ng mga nota at tunog, at madalas silang nagiging dahilan upang tayo ay mapaiyak, tumawa, o makaramdam ng takot. Karamihan sa atin ay nakakaranas ng mga taong dala ng soundtrack na bumabalik sa atin sa mga momentong nagmarka, at hindi ko maiiwasang isipin ang mga malulungkot na eksena sa 'The Notebook' kung saan ang musika ay humuhugot ng mga alaala na puno ng pag-ibig at lungkot. Kahit na ang mga simpleng score ay tila ang kabuuan ng kwento, nagbibigay ito ng hindi nakikitang damdamin na nag-uugnay sa bawat umaagos na eksena. Ang musical score ay parang sining na nagbibigay kulay sa ating mga alaala at nararamdaman, nagsisilbing sariling mambatang nagsasabi ng kwento kapag ang mga salita ay hindi sapat. Minsan, ang tunog na kasama ng isang istorya ay nagiging hindi malilimutan, at ang pagkakarinig muli sa mga piraso ng musika ay isang paalala ng mga damdaming naramdaman natin sa panahon ng panonood. Sa isang paraan, ang soundtrack ay kasangkapan na nag-uugnay sa mga manonood hindi lamang sa kwento kundi pati na rin sa emosyonal na paglalakbay na sumasabay sa karakter. Tinatakasan nito ang mga manonood, at madalas, nagiging bahagi ng kanilang sariling kwento.

Nang inaprubahan ang Konstitusyong 1987, tila nagbukas ito ng isang bagong kabanata para sa ating bansa. Sa likod ng halos dalawang dekada ng diktadurya na dulot ng Batas Militar, ang mga tao ay sabik na sabik nang makabalik sa isang demokrasya. Ang konstitusyong ito ay nagbigay dito ng mahalagang repribyu, at maraming pagbabago ang isinagawa upang mapalaganap ang kapangyarihan at mga karapatan ng mga mamamayan. Sa kabila ng mga hamon at kontrobersiya, ipinakilala ang bagong sistema ng checks and balances sa pamahalaan, na nagbigay-diin sa paghahati ng mga kapangyarihan ng ehekutibo, lehislatibo, at hudikatura. Ang ideya ng pagiging accountable ng mga opisyal ng gobyerno ay isang mahalagang hakbang upang maitaguyod muli ang tiwala ng tao sa kanilang mga lider. Pinagtibay rin ang mga karapatan ng mga mamamayan, na nagbigay daan sa mas malalim na pag-unawa at pagtanggap sa mga pangunahing karapatan at kalayaan. Nabuksan ang pintuan para sa mas aktibong pakikilahok ng publiko sa mga usaping pambansa. Bawat mamamayan ay may tinig at pagkakataon upang isulong ang kanilang mga adhikain, sa pamamagitan ng mas maayos na proseso ng pagsusulong ng mga batas at regulasyon. Ang paglikha ng mga independiyenteng ahensya at komisyon, tulad ng Commission on Human Rights, ay nagpamalas ng layunin na protektahan ang karapatan ng bawat indibidwal laban sa pang-aabuso. Sa kabuuan, ang Konstitusyong 1987 ay nagsilbing salamin ng ating pagnanais ng isang makatarungan at demokratikong lipunan. Habang may mga pagsubok na patuloy na humahamon sa ating sistema, ang pundasyon na itinayo ng konstitusyong ito ay nagbibigay sa atin ng pag-asa at liwanag sa mas magandang hinaharap. Ang mga pagbabagong dulot nito ay hindi lamang patungkol sa mga batas at sistema kundi tungkol din sa ating pag-unawa sa ating tungkulin bilang mga mamamayan sa isang demokrasya.

Tuwing naririnig ko ang usaping 'barang', tumitigil ang mundo ko sandali—hindi dahil naniniwala agad ako sa supernatural, kundi dahil nakikita ko kung paano naaapektuhan ang buhay ng tao kapag may akusasyon o takot na ganito. Sa tradisyonal na pananaw, ang mga sintomas na iniuugnay sa 'barang' ay napakalawak: biglaang pananakit ng katawan o ulo na hindi maipaliwanag ng doktor, pagkapagod na walang dahilan, biglaang paglalagas ng buhok, pagkakaroon ng sugat na parang tinuhog o nagkaroon ng kagat, abnormal na pag-iyak o pagngingiyaw, at minsan ay pagkalito o pagkaligaw sa sarili. May mga kwento rin ng gabi-gabing bangungot, pagkawala ng gana kumain, o biglaang pagpairal ng galit at agresyon na kakaiba sa personalidad ng tao. Sa pagkakaobserba ko, may mga sintomas na tila pisikal pero pwedeng may pinanggagalingang medikal: mataas o paulit-ulit na lagnat, pagsusuka, pagduduwal, pagkahilo, seizures, o biglaang pagbabago sa timbang. May mga psychological na pwedeng magmukhang 'barang'—halimbawa, psychosis na may auditory hallucinations (mukhang may naririnig na boses), severe depression na may paglayo sa pamilya, o dissociative episodes. Kadalasan, ang kultura ang nagbibigay ng interpretasyon kapag ang mga medikal na pagsusuri ay walang malinaw na dahilan, kaya napupunta agad sa tradisyunal na paliwanag. Kapag tumutulong ako sa kaibigan na pinaniniwalaang apektado ng 'barang', inuuna kong pakinggan siya nang walang paghuhusga. Pinapayo ko ang pagsusuri sa doktor o emergency care kung may seryosong pisikal na sintomas—lalo na kapag may seizures, matinding pananakit, o pagkawala ng malay. Kasama ng modernong medikal na approach, naiintindihan ko rin ang kahalagahan ng pag-respeto sa paniniwala: maraming pamilya ang nagahanap ng tulong sa faith healers o elders para sa ritwal, pagdasal, o pag-aalay. Pinapaliwanag ko lang na dapat iwasan ang nakasasama o mapanganib na ritwal (hal. pisikal na pananakit, pagpapakain ng di-kilalang substansiya) at laging unahin ang kaligtasan ng tao. Sa huli, napakahalaga ng empatiya—ang label na 'barang' minsan nagiging daan para hindi mahanap agad ang totoong sanhi ng karamdaman. Kung ako ang nasa paligid, sinisikap kong maging tulay: humihikayat ng medikal na check-up, nagbibigay suporta habang isinasagawa rin nila ang ritwal o pagdasal na nagpapagaan ng loob, at pinipigil ang anumang aksyon na makakapinsala. Natutuwa ako kapag nakikitang nagkakaroon ng balance—pagkakalinga sa katawan at paggalang sa paniniwala—dahil doon madalas nagsisimula ang tunay na paggaling.

Tuwing nakakapanood ako ng serye na sunod-sunod ang cliffhanger, parang rollercoaster ang gabi ko: tuloy-tuloy ang kilig, stress, at pagka-curious hanggang sa madaling-araw. Sa unang talata ng damdamin ko, masarap ang pagka-hook—nag-iisip ako ng mga teorya, nagme-message sa kaibigan, at nawawalan ng tulog dahil gusto ko nang malaman ang susunod. Madalas din akong mag-rewatch ng mga eksena para makita kung may na-miss na pahiwatig; nagiging parang detective mode ang panonood ko. Ngunit sa pangalawang bahagi, napapaisip din ako kung nakakabusog ba ang pacing. Kung sobrang madalas, nawawala ang bigat ng mga sandali; nagiging routine na lang ang cliffhanger at hindi na meaningful. Nakikita ko ito lalo na kapag paulit-ulit ang gimmick—parang iniiwan ka lang para mapanood mo ang susunod na episode, hindi dahil talagang kailangan ng kwento. Sa huli, mas gusto ko kapag may balanseng payoff: kapag ang cliffhanger ay may nagbubunga ng emosyonal na release at hindi lang marketing trick. Yun ang nag-iiwan ng tatak sa akin, hindi yung puro hawak-hawak na suspense lang.

Sa pagkakapanood ko ng pinakabagong pelikula, parang bumulusok ang damdamin ko sa isang roller coaster. Mula sa mga nakakaantig na eksena na puno ng drama hanggang sa mga sandaling nakakatawa, talagang nadama ko ang bawat pighati at saya ng mga tauhan. Lalo na sa mga bahagi kung saan napakasakit ng mga desisyon ng mga bida; parang ramdam ko ang kanilang mga pasakit na parang ako mismo ang nandoon. Ang pagkakaroon ng soundtrack na talagang akma sa mga pangyayari ay nakadagdag pa sa pakiramdam. Pagkatapos ng bawat eksena, napapa isip ako kung paano ang mga kwento ng buhay ay puno ng mga ganitong pagsubok, at sa huli, may mga aral na dala. Ipinakita ng pelikula ang kahalagahan ng pamilya at pagkakaibigan, at kung paanong sa kabila ng lahat ng hirap, may mga tao pa ring handang sumuporta sa atin. Napaisip tuloy ako, gaano ba ako katatag sa harap ng mga hamon? Isa pa, napakaraming simbolismo sa mga eksena na nagbibigay-diin sa ating pagsusumikap at pag-asa. Nagbigay-diin ito na maya't maya, kailangan nating lumaban at ipaglaban ang ating mga pangarap, kahit gaano pa kahirap. Ang pag-explore sa iba't ibang tema ng pag-ibig, pagkakaibigan, at pag-asa ay talagang nakaka inspire. Kinakailangan lang na mahalin ang sarili at ang ating mga kasama sa buhay, at sa huli, ang pagmamahal ang tunay na nagbibigay kahulugan sa ating paglalakbay. Tulad ng sa kwento, mayroon tayong mga paglalakbay na dapat ipagpatuloy, at mga tao na dapat tayong samahan, kasabay ng mga pagmumuni-muni tungkol sa ating sariling mga buhay.