May Nalikom Na DNA Ba Ang Taong Peking?

Nakakatuwang isipin kung paano nagsimula ang ating pagtingin sa mga sinaunang kamag-anak — para sa akin, ang 'Peking man' ang palaging nagpapasigla ng imahe ng mga unang naninirahan sa East Asia. Ang Peking man ay isang anyo ng Homo erectus na nabuhay mga 700,000 hanggang 400,000 taon na ang nakalilipas, samantalang ang modernong tao o Homo sapiens ay lumitaw mga 300,000 taon na ang nakalipas at umusbong nang husto sa istruktura at pag-uugali. Sa pisikal na aspeto, makikita ko agad ang pagkakaiba: ang Peking man ay may mas mababang noo, mas malalaking kilay na tulay, at mas matitibay na buto—mas malapad ang panga at medyo mas maliit ang utak kumpara sa modernong tao. Hindi ibig sabihin na mas primitive ang Peking man sa pangkalahatan; mahusay silang gumamit ng batong kasangkapan at malamang nakakontrol ng apoy. Sa pag-iisip at kultura naman, ang modernong tao ay may mas komplikadong kapasidad sa wika, simbolismo, at teknolohiya; kaya nagkaroon tayo ng mas pino at mas malawak na kultura, sining, at agrikultura. Kapag iniisip ko ang ugnayan nila sa atin, hindi ko maiwasang humanga: ang Homo erectus tulad ng Peking man ay mahalagang hakbang sa pag-evolve papunta sa Homo sapiens. Ibig sabihin, hindi sila ganap na iba sa atin—mas tama sabihin na sila ang mga ninuno na bumuo ng pundasyon ng ating anatomiya at ilang teknolohiyang ginagamit pa rin sa pinasimpleng anyo.

Sobrang nakakakilig isipin na ang mga buto mula sa 'Peking Man' ay naging literal na bintana pabalik sa isang mundo na hindi ko mabibisita. Nang unang nahukay ang mga labi sa Zhoukoudian noong unang bahagi ng ika-20 siglo, sinimulan ng mga siyentipiko ang sistematikong pagdodokumento: stratigraphy para malaman ang pagkakasunod-sunod ng mga patong ng lupa, maingat na pagkuha ng mga sample, at pagtatala ng bawat butil ng konteksto. Dahil mawala ang ilan sa orihinal na fossil noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, naging mas mahalaga ang mga guhit, larawan, at cast na naiwan. Sa modernong panahon, marami nang pamamaraan na ginagamit: iba't ibang paraan ng pagdadate tulad ng uranium-series, electron spin resonance (ESR), at paleomagnetism; CT scans at 3D reconstruction para makita ang loob ng buto nang hindi sinisira; at comparative morphology para ikumpara ang 'Peking Man' sa ibang hominin. Hindi malilimutan ang pag-aaral ng mga bakas ng apoy, kagamitan, at buto ng hayop upang hulaan ang pamumuhay at pagkain nila. Ang pinakapaborito kong bahagi ay ang pagsanib ng geology, biology, at teknolohiya para mabuo ang mas kumpletong larawan ng buhay noon — nakakabighani talaga.

Nakakatuwang isipin kung paano ang ilang kalat-kalat na buto mula sa kuweba sa paligid ng Beijing ay nakapagpabago ng takbo ng pag-iisip ng mga siyentipiko noong unang bahagi ng ika-20 siglo. Ako mismo, bilang isang taong mahilig magbasa ng paleontolohiya kahit sa tuwing may libreng oras, naaalala kung paano ako na-hook nang unang nabasa ang kuwento ng 'Peking Man'—mga fossil na iniuugnay sa Homo erectus na natagpuan sa Zhoukoudian. Ang mga kalansay at mga bungo na iyon ang nagbigay ng malinaw na patunay na ang mga hominin ay matagal nang naninirahan sa Silangang Asya, na sinasalungat noon ang ideya na ang lahat ng mga sinaunang tao ay nanggaling lang at namalagi sa iisang maliit na rehiyon ng mundo. Bukod sa simpleng ebidensya ng presensya, malaki ang naging kontribusyon ng mga natuklasan sa pag-unawa natin sa mga ugali at kakayahan ng Homo erectus—ang mga kasangkapang bato, posibleng paggamit ng apoy, at ang katawan na naglalakad nang tuwid. Kahit may kontrobersiya, lalo na nung nawala ang ilang orihinal na buto noong World War II, pinilit pa rin ng magkakaibang pag-aaral na ilagay ang Peking Man sa sentro ng diskusyon tungkol sa pagkalat ng mga sinaunang tao, lokal na ebolusyon, at kung paano umangkop ang species sa iba't ibang klima. Sa personal, ang pagbisita ko sa museong nagpapakita ng replikas ay nagbigay sa akin ng mas malalim na pagkaunawa—hindi lang puro istorya, kundi aktwal na tulay sa pagitan ng nakaraan at ng kritikal na pag-aaral ng ebolusyon.

Nakaka-engganyo talaga ang mga lumang balita tungkol sa 'Peking Man'—para akong bata na namamangha sa unang pagkakataon na nakita ang larawan niya sa libro. Ako mismo, kapag pinag-uusapan ang katanungang ito, tinatrato ko muna ang dalawang bagay: ano ang ibig sabihin ng "unang tao" at ano ang ebidensya. Ang 'Peking Man' ay mga fossil ng Homo erectus na natagpuan sa lugar ng Zhoukoudian malapit sa Beijing; karaniwang tinatayang nabuhay sila mga humigit-kumulang 700,000 hanggang 250,000 taon na ang nakalilipas. Napakahalaga ng mga ito sa pag-unawa kung paano nagsimula ang mga sinaunang hominin sa Silangang Asya. Sa practical na pagbibigay-kahulugan, hindi ko masasabing siya lang ang "unang tao" sa China. May mga iba pang sinaunang buto at kagamitan sa iba't ibang bahagi ng Tsina na maaaring mas matanda o nagpapakita ng sabayang presensya ng iba't ibang hominin. Kaya sa tingin ko, mas tama sabihing ang 'Peking Man' ay isa sa mga pinaka-iconic at mahalagang ebidensya ng sinaunang pamumuhay sa lugar, pero hindi ang tanging o literal na "unang tao". Iyan ang kagandahan ng arkeolohiya—palaging may bagong tuklas na gumagalaw sa kwento.

Habang tumambay ako sa bakuran ng isang lumang museo noong bata pa ako, naalala ko yung unang beses na nakita ko ang replika ng mga bungo mula sa Zhoukoudian — sobrang nakaka-wow. Ang totoong labi ng tinatawag na taong Peking o 'Peking Man' (Homo erectus pekinensis) ay unang nakuha noong mga 1920s at 1930s sa Zhoukoudian sa timog-kanluran ng Beijing. Pero eto yung nakakainis na bahagi: noong ikalawang digmaang pandaigdig, inimpake ang maraming orihinal na specimen para ilipat at itago; mula noon, karamihan sa mga tunay na buto ay ‘lost in transit’ at nananatiling misteryo ang kanilang kinaroroonan. Hindi ibig sabihin na wala nang makikita — mayroong malalaking koleksyon ng mga plaster cast at detalyadong dokumentasyon sa Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology (IVPP) sa Beijing. Sa mismong site ng Zhoukoudian mayroon ding museo at interpretive center na nagpapakita ng mga replika, larawan, at mga kagamitan na ginamit sa paghuhukay. Maraming banyagang museo at institusyon din ang may mga kopya o casts para sa edukasyon at pananaliksik. Bilang isang taong mahilig sa paleoanthropology, nakakalungkot na ang orihinal na buto ay nawawala pa rin, pero nakaka-inspire na ang gawa at dokumentasyon nina Davidson Black at Franz Weidenreich ay nagtuloy-tuloy ang kontribusyon sa pag-unawa natin sa sinaunang tao. Kung pupunta ka sa Beijing at gusto mo ng konkretong pakiramdam ng kasaysayan, sulit talagang bumisita sa IVPP at Zhoukoudian — kahit na mga replika lang ang nakikita, ramdam mo pa rin ang bigat ng discovery at ang lungkot ng pagkawala ng orihinal.

Habang binabasa ko ang mga kwento tungkol sa mga sinaunang pagtuklas, palagi akong natutuwa sa istorya ng 'Peking Man'—ang mga fossil mula sa Zhoukoudian na unang natuklasan noong dekada 1920 at 1930. Sa pinakakaraniwang klasipikasyon, itinuturing ang taong Peking bilang bahagi ng Homo erectus, madalas na tinatawag na Homo erectus pekinensis. Ibig sabihin, sila ay hindi hiwalay na uri sa karamihan ng pananaw, kundi isang rehiyonal na populasyon ng H. erectus na may mga lokal na katangian. Nagustuhan ko lalo ang paghahambing ng anatomya: makapal ang buto ng bungo, may medyo mababang noo, at cranial capacity na umaabot sa mga sukatan ng mga ibang H. erectus—hindi kasing laki ng modernong tao pero mas malaki kaysa sa mas lumang hominin. May mga ebidensya rin ng paggamit ng mga simpleng kasangkapang bato at posibleng kontroladong apoy sa ilang layer ng Zhoukoudian, kahit na may mga debate pa rin tungkol dito. Sa madaling salita, hindi perpektong 1:1 ang pagkakapareho sa pagitan ng bawat H. erectus sa buong mundo, pero ang taong Peking ay malinaw na kabilang sa malawak na pangkat na iyon.

Sobrang saya kapag napag-uusapan ang mga sinaunang labi—dahil palaging may bagong twist ang kuwento nila. Noong huli akong bumisita sa National Museum, hinanap ko agad ang mga exhibit tungkol sa ebolusyon ng tao. Nakita ko nga ang maliliit na panel at ilang replika na nagpapakita ng timeline ng hominins, pero ang totoo: ang orihinal na buto ng 'Peking Man' ay hindi naka-display sa Pilipinas. Ang pinaka-mahalagang punto na natutunan ko: maraming orihinal na fossil mula sa Zhoukoudian (saan natagpuan ang 'Peking Man') ang nananatili sa mga institusyon sa Tsina, at ilan ay nawala noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig — kaya kadalasan makikita mo lang ay mga casts o replicas sa ibang bansa. Sa Pilipinas, mas makikita mo ang tunay na lokal na pambihirang finds tulad ng 'Tabon Man' at 'Callao Man' na madalas pinapakita o iniingat ng National Museum. Kaya kung naghahanap ka talaga ng 'Peking Man' originals, malamang na mas makikita mo ang mga iyon sa mga museum sa labas ng bansa; pero kung gusto mo ng konteksto at paghahambing, mahusay na puntahan ang mga lokal na exhibit dito para makita kung paano nagkukumpara ang ating mga natuklasan.

Tuwing binabalik‑tanaw ko ang mga kuwento ng Zhoukoudian, parang nabubuhay muli ang eksena ng mga arkeologo na may hawak‑hawak na maliliit na piraso ng buto. Sa pinakasimpleng paglalarawan: may higit sa 200 pirasong buto o fragmentong tao na natagpuan sa site, at ang mga ito ay kumakatawan sa hindi bababa sa mga 40 indibidwal ng tinatawag na Peking Man o 'Homo erectus pekinensis'. Ang numero na ito—mahigit 200 fragments at ~40 indibidwal—ay resulta ng dekadang paghuhukay noong 1920s at 1930s at ng mga sumusunod na pag-aaral; importante tandaan na karamihan ay fragmentary, hindi kumpletong kalansay. Isa pang malungkot na detalye na palaging napag‑uusapan: nawala ang ilang orihinal na materyal noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, kaya ngayon mas maraming pinagkakatiwalaang ebidensya ang mga cast at detalyadong dokumentasyon kaysa sa aktwal na buto. Siyempre, ang bilang ay hindi lang numero para sa akin—ito ang basehan para maunawaan kung paano nabuhay at nagbago ang mga maagang Homo sa Silangang Asya. Palagi akong natu‑thrill kapag naiisip kung ilang kwento ang naitataglay ng bawat maliit na fragmentong iyon.