Paano Naapektuhan Ng Pagdiriwang Ang Kultura Ng Mga Pilipino?

Sa Pilipinas, ang bawat pagdiriwang ay tila isang malaking piyesta at puno ng kulay, kultura, at ligaya! Isa na rito ang Pahiyas Festival sa Lucban, Quezon. Ang Pahiyas ay ginaganap tuwing ika-15 ng Mayo bilang pasasalamat sa masaganang ani. Makikita rito ang mga magagandang dekorasyon mula sa mga produktong lokal na tulad ng mga biskwit, mga prutas, at mga kayan, na dinisenyo sa mga bahay. Napakaganda talagang maglakbay dito, dahil sa bawat kanto ay may mga live na performance at sayawan. Nakakaakit na makisali sa mga tao sa kanilang maligayang pagdiriwang, at talagang mararamdaman mo ang kanilang pagmamahal sa kanilang bayan at tradisyon. Hindi naman maikakaila ang kasikatan ng Sinulog Festival sa Cebu tuwing ikatlong Linggo ng Enero. Sinasalamin nito ang pagsasama ng mga lokal na paniniwala at ang pagdiriwang ng Santo Niño. Ang mga tao ay nagkukumpulan para sa grand parade, at talagang puno ng saya ang mga kalye. Ang mga sayaw at masisiglang tunog ng mga tambol ay nakakaengganyo at sinasalamin ang kultura ng mga Cebuano. Bilang mahilig sa kultura, nandoon ang ligaya na makasama ang mga tao sa ganitong mga aktibidad. Huwag din nating kalimutan ang Flores de Mayo, isang buwan-long celebration tuwing Mayo, kung saan ang mga kabataan ay nag-aalay ng mga bulaklak sa Birheng Maria. Ang mga processions at mga simpleng salo-salo ay nagpapakita ng debosyon ng mga tao sa relihiyon. Ang mga bata naman ay regular na nagsasagawa ng mga sayaw at koro. Lahat ito ay isang simbolo ng pagkakaisa at pagsasama-sama ng komunidad sa isang espiritwal na paraan, at talagang umaangat ang damdamin ng pag-asa at pagkakaisa sa mga tao. Ang mga pagdiriwang na ito ay hindi lang basta aktibidad; ito ay pagkilala sa ating mga ugat at identidad bilang mga Pilipino!

Nitong mga nakaraang taon, naging napakahalaga ng mga pagdiriwang sa buhay ng aking pamilya. Para sa amin, ang mga okasyong ito ay hindi lamang mga pagkakataon para magsaya kundi pati na rin para pagyamanin ang aming samahan. Sa tuwing may kaarawan, Pasko, o kahit mga simpleng salu-salo, nagiging okasyon ito upang muling magkita-kita. Dumadayo ang mga tiyahin at tiyuhin mula sa malalayong lugar, at ang bawat isa sa amin ay nagdadala ng kani-kaniyang kwento at alaala. Ibang klase ang saya sa tuwing nagkikita kami; ang mga tawanan at kwentuhan ay nagbubukas ng mga pag-uusap at koneksyon na dati ay tila nalimutan. Isang magandang halimbawa dito ang aming Pasko. Isang tradisyon sa amin na magsalo-salo sa bahay ng lola. Ang lola ko ang punong abala sa mga dekorasyon, habang ang mga anak naman niya ay nag-aambag ng masasarap na lutong pagkain. Sa mga ganitong pagdiriwang, hindi lang kami nag-eenjoy, kundi nahahasa rin ang aming pagkakaisa at pagmamahalan. Tila nagiging buhay ang bawat kanto ng kwento ng pamilya, mula sa mga nakakatawang anekdota tungkol sa mga bata hanggang sa mga seryosong pag-uusap tungkol sa mga hamon ng buhay. Ito ang mga sandaling nagbibigay-diin na hindi kami nag-iisa sa mga laban sa buhay, kundi may mga kasama kami na handang sumuporta. Siyempre, hindi lang pamilya ang mahalaga sa mga pagdiriwang. Kadalasan, isinasama na rin namin ang mga kaibigan. Halimbawa, tuwing may pista sa aming barangay, nagiging pagkakataon ito para muling bumalik ang mga kaibigang matagal nang hindi nakikita. Para sa akin, isang uri ito ng pagpapanatili ng mga ugnayan at pagbubuo ng bagong alaala. Ang mga pagdiriwang ay tila tulay na nag-uugnay sa mga tao—pinapalakas ang aming samahan at nagbibigay liwanag sa mga madilim na bahagi ng buhay. Tulad nga ng sabi, ang pamilya at mga kaibigan ang ating mga tagsuporta sa bawat yugto ng ating kwento.

Ang kanyaw ay isang napakagandang tradisyon sa mga pagdiriwang sa Pilipinas na puno ng pahayag at kulay! Para sa akin, ang kanyaw ay isang pagsasalu-salo na hindi lamang nakatuon sa pananampalataya kundi pati na rin sa pagkakaisa ng komunidad. Kadalasan itong isinasagawa sa mga piyesta tulad ng Pista ng Nazareno o Araw ng Pagsasaka, kung saan ang mga tao ay nagtitipon upang ipagdiwang ang kanilang mga tradisyon. Ang isang magandang halimbawa ay tuwing Pista ng Santo Niño sa Cebu, kung saan ang mga lokal na residente ay naka-ayon na makibahagi sa mga sayawan at parada kasabay ng kanyaw bilang simbolo ng kanilang debosyon. Sa proseso ng kanyaw, makikita ang mga nakabukas na banga ng bulaklak at mga ritwal na sinasagawa ng mga tumatao (mga lider ng komunidad) na nagdarasal habang humahawak ng simbulo mula sa kanilang mga ninuno. Ang mga makukulay na kasuotan ay talagang umaakit sa mata, habang ang musika at sayaw ay nagdadala ng kasiyahan sa kapaligiran. Ang bawat hakbang at galaw ng mga kalahok ay tila nagkukuwento ng kanilang mga sakripisyo at pagkakaisa. Masarap isipin na sa mga pagdiriwang na ito, nagiging tagasunod tayo ng ating kultura at kasaysayan, habang patuloy na pinapanday ang kinabukasan ng ating komunidad.

Tuwing Hunyo, tumitibok ang puso ko sa bawat taludtod na binibigkas sa programang pangkalayaan. Hindi lang basta tradisyon ang mga tulang makabansa para sa akin; ito ay mga pang-alaala na inuukit sa isipan ng mga kabataan at matatanda. Nakikita ko kung paano nagiging tulay ang mga linya — mula sa mga luma at maalamat na saknong hanggang sa mga bagong tula na sumasalamin sa modernong pakikibaka — para magbuklod ang iba't ibang henerasyon. May mga tula na nagtuturo ng kasaysayan sa simpleng paraan, may mga tula naman na nagpapakilos sa damdamin at nag-uudyok ng pagkilos. Bilang isang taong lumaki sa mga march past at panunumpa, naaalala ko pa ang kaba habang binibigkas ng klase namin ang mga taludtod na para bang buhay na buhay ang mga bayani. Kung walang mga tulang iyon, baka magulo ang ating kolektibong alaala — mawawala ang emosyonal na koneksyon na nagbibigay-buhay sa kasaysayan. Kaya para sa akin, napakahalaga ng tulang makabansa: pinapaalaala nito ang pinagmulan, pinapalalim ang pagmamahal sa bayan, at nagbibigay daan para pag-usapan ang mga hamon ng kasalukuyan sa isang mas makata at malalim na paraan.

Bagamat wala akong boses sa mga ganitong pangyayari, sobrang nakabuo sa akin ng mga panibagong pananaw ang mga pinagdaraanan ng lipunan sa pagdiriwang na naapektuhan ng pandemya. Naging tila isang surpresang pagsubok ang dinanas ng bawat isa kung paano natin maaangkop ang ating mga tradisyunal na selebrasyon. Halimbawa, sa mga pista at mga espesyal na okasyon, sa halip na magtipon-tipon sa mga kalsada o sa mga bahay, nag-shift ang marami sa virtual platforms. Kung dati-rati ay puno ng tao ang mga kalye, ngayon, isang online na livestream ang nagsilbing pamalit kung saan nagtipon ang mga tao sa kanilang mga screen at pinagsaluhan ang kasiyahan. Ganda, di ba? Kasama ang mga kaibigan sa chat habang ang mga favorited dishes ay nakahanda sa kanilang mga table, kahit nasa magkakaibang sulok ng mundo. Isa pang bagay na bumuhay sa aking pag-iisip ay ang pagkakaroon ng mga bagong tradisyon. Halimbawa, ang mga drive-in na mga events. Ang mga pagdiriwang na ito ay nagbigay ng pagkakataon sa mga tao na muling maranasan ang kasiyahan ng manood ng mga pelikula o attend ng concerts na sama-sama kahit na nasa loob ng sasakyan. Konting bitbit ng snacks at drinks, at present na present ang saya! Kahit paano, lumalabas pa rin ang ating festive spirit. Sa ganitong paraan, nakita ko rin ang mga creative na ideya ng mga tao kung paano nila isinasabuhay ang mga pagdiriwang, na mukhang nag-escalate pa sa levels ng paghahanap ng unique ways to celebrate. Kaya naman parang may silver lining sa panibagong normal na ito. Ang mga pagdiriwang na dati ay napakabigat ng putok o pabula, ngayon ay nagdala ng bagong pag-unawa na ang kasiyahan ay hindi lang nahahati sa lugar kundi umaabot din sa puso ng mga tao sa likod ng mga screen. Ika nga, ang mga alaala at tradisyon ay pwedeng mabuo kagaya ng kung dati; sa bagong anyo, ngunit sa parehong pagmamahal at saya. Ang ganda lang isipin na kahit anong mangyari, nariyan ang ating kakayahang mag-adjust at magbukas ng bagong kabanata para sa mga pagdiriwang.

Pag dating sa mga kadahilanan ng pagdiriwang ng bagong taon sa Pilipinas, talagang hindi ito masasabing basta tradisyon na lang. Puno ito ng mga simbolismo at mga alaala na bumabalot sa ating kulturang Pilipino. Una sa lahat, ang bagong taon ay nagbibigay sa atin ng pagkakataong magsimula muli, magbigay ng bagong pag-asa, at magtakda ng mga layunin na nais nating makamit sa darating na taon. Madalas tayong nakakarinig ng mga tao na nagtatakda ng mga resolusyon, mula sa mga simpleng pagbabago sa lifestyle hanggang sa malalaking pangarap. Sa ganitong paraan, ang pagdiriwang sa bagong taon ay parang leap of faith na nagtutulak sa atin na maging mas mabuting tao. Hindi lamang ito tungkol sa paghahanda ng mga masasarap na pagkain at pagsasama-sama ng pamilya at mga kaibigan. Ang mga pagdiriwang tulad ng 'Media Noche' o ang pagsasalu-salo sa harap ng hapag-kainan ay may kaakibat na paniwala at pangarap din. Halimbawa, ang pagkain ng mga bilog na prutas ay simbolo para sa kasaganaan. Taun-taon, nagiging pagkakataon ito upang ipaalala sa atin ang halaga ng pamilya at sama-samang pagdiriwang. Kaya naman, ang bagong taon ay higit pa sa isang simpleng pagbabago ng taon—ito ay isang paraan upang ipahayag ang ating kultura at pagkakaisa bilang mga Pilipino. Sa kabuuan, makikita na ang diwa ng bagong taon ay tila nakaugat sa ating pagkatao at kultura. Araw ito ng pag-asa, ng pagbabago, at ng pagsasama. Itinataas nito ang ating mga espiritu, hindi lamang sa pamamagitan ng mga tradisyon kundi pati na rin sa mga alaalang ating binubuo sa bawat paglipas ng taon.

Tila bawat taon, ang Pasko ay nagiging mas malikhain sa pop culture! Naisip ko na ang pagdiriwang na ito ay hindi na lamang tungkol sa tradisyonal na mga pagdiriwang at pamilya, kundi pati na rin sa mga pelikula, musika, at kahit na sa mga video game. Isang halimbawa na tumatak sa isip ko ay ang pagkakaroon ng mga bagong Christmas specials sa mga paborito nating serye. Mula sa mga animated na espesyal na como ‘A Charlie Brown Christmas’ hanggang sa mga bagong nilikhang pelikula gaya ng ‘Klaus’, ang mga ito ay nagbigay ng masiglang bagong pananaw sa diwa ng Pasko. Sa larangan ng musika, talagang nakuha ng mga modernong artist ang diwa ng Pasko sa kanilang mga bagong kanta. Ang bawat taon ay punung-puno ng mga bagong Christmas hits, mula kay Mariah Carey hanggang kay Michael Bublé. Isa pang aspeto na talagang nagbago ay ang mga temang pangkomiks at anime, kung saan maraming karakter ang umiiral sa mga Christmas-themed na episodes, halos nagiging bahagi ng kanilang kwento. Nababalutan na ng iba't ibang genre ng musika ang Pasko, kaya kahit sino, mula sa metal hanggang R&B, ay matutunghayan itong ipinagdiriwang sa kanilang natatanging mga paraan. Ngunit ang higit pang nakakaaliw na aspeto ay ang pagbibigay ng Pasko sa mga laro, kung saan ang mga holiday events ay parang mini-festivals sa loob ng game! Ipinapaabot nito ang pakiramdam ng pagsasama at pagkilos sa mga manlalaro. Siguradong kapag narinig natin ang mga Christmas-themed na soundtrack o nakakita ng mga holiday-themed na skins, ang mga alaala ng mga masasayang Pasko ay agad na bumabalik, na bumubuo sa isang malalim na koneksyon sa ating mga karanasan. Kaya't para sa akin, ang pagdiriwang ng Pasko ay nag-evolve mula sa mga tradisyon patungo sa mas malawak na pagsasama-sama ng iba't ibang kultura sa pop.

Tuwing may salu-salo sa bahay, ako ang laging nag-iisip ng tula—parang reflex na pagkanta tuwing may handaan. Madalas, ginagamit ko ang mga maikling saknong na madaling sabayan ng buong pamilya, para kahit ang mga pamangkin ay makakanta at matutuwa. Nakaka-touch kapag naririnig mo ang sabayang bigkas ng isang simpleng tula habang nagkakaisa ang lahat sa hapag-kainan. Narito ang ilang halimbawa na lagi kong dala-dala at binebenta sa mga okasyon: isang simpleng tula para sa kaarawan ng lola, para sa anibersaryo ng magulang, para sa pagtitipon ng pamilya, at kahit para sa binyag o graduation. Hindi kailangang magarbo; ang tunay na punto ay ang damdamin. Kaarawan ng Lola: Lola, ilaw sa aming tahanan, Tawanan at kwento ang iyong handog araw-araw. Kumakaway kami sa bawat yakap mo, lola—malusog at masaya ka pa rin. Anibersaryo ng Magulang: Dalawang puso, iisang tahanan; Sa bawat taon, pag-ibig ninyo ang aming sandigan. Pagtitipon ng Pamilya (welcome): Halina kayo, magkakapatid at pinsan, Kain, kwento, tawanan—ang gabing nagbubuklod sa atin. Binyag / Pagdiriwang ng sanggol: Munting bituin sa aming piling, Lumaki kang puno ng pagmamahal at pag-asa. Graduation ng Pamangkin: Simula ng bagong paglalakbay, Taglay mo ang tapang at pangarap na dadalhin mo. Minsan akong sumusulat ng maliliit pang berso depende sa tono ng okasyon—may konting kapalaluan kung kaswal, o seryoso kapag sentimental ang tema. Ang pinakaimportante ay maramdaman ng tumatanggap na espesyal siya; iyon ang tunay na magic ng tula sa pamilya.