ช่างซ่อมสามารถซ่อมรอยแตกบนตุ๊กตาพอร์ซเลนได้อย่างไร?

การผจญภัยของแฮรี่ในห้าภาคแรกเป็นเส้นทางการเติบโตที่ชัดเจนและเต็มไปด้วยจังหวะอารมณ์ที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว จากความมหัศจรรย์แบบเทพนิยายในเล่มแรก สู่ความมืดและความซับซ้อนของโลกเวทมนตร์ที่เปิดเผยตัวตนและอดีตของตัวละครต่าง ๆ ฉันมักจะนึกถึงการเดินทางครั้งนี้เหมือนกับการดูคนที่เรารู้จักเติบโตขึ้น ทั้งการค้นพบมิตรภาพ การสูญเสีย ความโกรธ และการยืนหยัดต่อสู้กับความอยุติธรรม นี่คือสรุปสั้น ๆ ของเนื้อหาและหัวใจหลักของแต่ละเล่มใน 5 เล่มแรกที่ฉันคิดว่าโดดเด่นที่สุด 'Harry Potter and the Philosopher's Stone' เล่าเรื่องการเริ่มต้นของแฮรี่ที่ถูกทิ้งไว้กับตระกูลดอร์สลีย์ ก่อนจะได้รู้จักโลกเวทมนตร์ เขาเข้าไปเรียนที่ฮอกวอตส์ พบเพื่อนอย่างรอนและเฮอร์ไมโอนี่ เรียนรู้เวทมนตร์พื้นฐาน และต้องเผชิญความลับเกี่ยวกับศิลาหินฟิโลโซเฟอร์ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการเผชิญหน้ากับความชั่วร้าย ในเล่มนี้ความรู้สึกตื่นตาตื่นใจและความอบอุ่นของมิตรภาพถูกถ่ายทอดได้ดี ทำให้ฉันยังยิ้มได้ทุกครั้งที่นึกถึงซีนในห้องอาหารใหญ่หรือการบินบนไม้กวาดครั้งแรก 'Harry Potter and the Chamber of Secrets' นำเสนอความลึกลับแบบสืบสวน เมื่อมีคนถูกทำให้เป็นอัมพาต สัญญาณที่ชี้ว่าโรงเรียนมีความมืดซ่อนอยู่ในอดีตของบ้านสลิธีริน และแฮรี่ต้องช่วยเพื่อน ๆ เผชิญหน้ากับสิ่งมีชีวิตที่หลับใหลในห้องลับ เล่มนี้ผสมผสานความน่ากลัวและความกล้าหาญของวัยเยาว์ได้อย่างลงตัว 'Harry Potter and the Prisoner of Azkaban' ขยับโทนเข้าสู่ความซับซ้อนทางอารมณ์มากขึ้น โดยมีตัวละครอย่างซีเรียส แบล็กและพรีเว็ตหลายแง่มุมของอดีตแฮรี่ถูกเปิดเผย รวมถึงมาทาดอร์ผู้เป็นเพื่อนเก่า เรื่องราวยังแนะนำคอนเซ็ปต์ที่ลึกขึ้นเช่นเดเมนตอร์และเครื่องรางที่ช่วยปกป้องจิตใจ ฉันชอบวิธีที่เรื่องเล่าใช้ความกลัวภายในมาเป็นฉากหลังให้การเติบโตของตัวละคร ส่วน 'Harry Potter and the Goblet of Fire' คือการก้าวเข้าสู่โลกผู้ใหญ่ด้วยการแข่งขันสามโรงเรียน เทรดวิซาร์ด ทัวร์นาเมนต์ ซึ่งเต็มไปด้วยความตื่นเต้น การทรยศ และความสูญเสีย เมื่อเวลาดาร์กมาจริง ๆ ภายหลังจากเหตุการณ์ในงานแข่ง แฮรี่ต้องเผชิญหน้ากับการกลับมาของวอลเดอมอร์ ซึ่งเป็นการเปลี่ยนจังหวะเรื่องจากการผจญภัยไปสู่การต่อสู้ที่มีความเสี่ยงสูงมากขึ้น 'Harry Potter and the Order of the Phoenix' เป็นเล่มที่หนักและโตที่สุดในทางอารมณ์ นอกจากการเติบโตทางเวทมนตร์แล้ว ยังมีการเผชิญหน้ากับระบบอำนาจที่ทุจริตและการปกปิดความจริง กระทรวงเวทมนตร์พยายามทำให้ความจริงถูกปิดบัง อูมบริดจ์เป็นตัวแทนของการใช้กฎเพื่อกดขี่ แฮรี่ต้องจัดการกับความโกรธ ความเหงา และความสิ้นหวัง ในขณะเดียวกัน ออร์เดอร์ออฟเดอะฟีนิกซ์ก็พยายามจัดตั้งเพื่อสู้กลับ ผลลัพธ์คือการปะทะกันที่มีการสูญเสียส่วนตัวมากมาย รวมถึงการสูญเสียที่ทำให้เรื่องนี้ไม่อ่อนโยนอีกต่อไป ท้ายที่สุด ห้าภาคแรกของ 'Harry Potter' สำหรับฉันคือการเดินทางที่เปิดเผยหลายมิติของโลกมนุษย์ผ่านเปลือกของเวทมนตร์—มิตรภาพ ความกล้า ความสูญเสีย การค้นหาความจริง และการยืนหยัดต่อสู้ เมื่อย้อนกลับไป ฉันยังคงชื่นชอบซีนเล็ก ๆ ที่ทำให้หัวใจอุ่น เช่น บทสนทนาของดัมเบิลดอร์ที่ชวนคิด หรือคาถาที่ช่วยให้ตัวละครก้าวผ่านความกลัว นี่เป็นชุดเรื่องที่เติบโตไปพร้อมกับผู้อ่าน และฉันยังรู้สึกตื่นเต้นทุกครั้งที่ได้กลับไปอ่านซ้ำอีกครั้ง

เล่มห้าอย่าง 'แฮร์รี่ พอตเตอร์กับภาคีนกฟีนิกซ์' เต็มไปด้วยฉากที่ทำให้หัวใจเต้นแรงและพลิกบทบาทตัวละครไปอย่างชัดเจน — ถ้าต้องเลือกห้าฉากที่สำคัญที่สุดจริง ๆ ผมจะเรียงตามผลกระทบต่อพล็อตและการเติบโตของแฮร์รี่ ฉากแรกที่ผมคิดถึงคือการถูกบังคับให้รับการลงโทษด้วยปากกาด้ายเลือดโดย 'โดโลเรส อัมบริดจ์' — ภาพของแฮร์รี่ที่ต้องจารึกคำว่า 'ฉันจะไม่บอกเรื่องโกหก' ด้วยเลือดของตัวเอง มันไม่ใช่แค่ความเจ็บปวดทางกาย แต่มันเป็นการแสดงให้เห็นว่าระบบที่ควรปกป้องเด็กๆ กลับกลายเป็นเครื่องมือกดขี่ การกระทำนั้นเป็นจุดเปลี่ยนที่ทำให้เพื่อนร่วมโรงเรียนเริ่มเห็นว่าอันตรายจากภายนอกไม่ได้เป็นเพียงคำพูดในข่าว ฉากต่อมาที่ผมชอบคือการก่อตั้งและซ้อมของ 'กองทัพดัมเบิลดอร์' ในห้องต้องการ — ที่นั่นแสดงให้เห็นการรวมตัวของวัยรุ่นที่ไม่ยอมแพ้ การฝึกเวทมนตร์แบบจริงจังและความเป็นเพื่อนที่เกิดขึ้นในพื้นที่ลับๆ มันช่วยเติมพลังให้แฮร์รี่และเพื่อนๆ เมื่อทุกอย่างรอบตัวดูไร้ความหวัง ห้องนั้นเป็นพื้นที่ที่มนุษยธรรมและทักษะเติบโตควบคู่กัน ฉากสำคัญเชิงจิตวิทยาที่ผมให้ความสำคัญมากคือบทเรียน Occlumency กับสเนป — การสอนให้ปิดกั้นความทรงจำ เป็นทั้งบททดสอบความไว้วางใจและการเผชิญหน้ากับอดีตของแฮร์รี่ การเปิดเผยความทรงจำของวอลเดอมอร์ผ่านสายตาแฮร์รี่ทำให้เรารู้สึกว่าเขาต่อสู้กับศัตรูไม่ใช่เพียงการต่อสู้ภายนอก แต่ยังเป็นการต่อสู้ภายใน สุดท้ายสองฉากที่ไม่อาจแยกออกจากกันได้คือการต่อสู้ที่ 'ห้องลับแห่งความลึกลับ'— เอ้ย คืองานที่กระทำใน 'กรมสมบัติ' ที่นำไปสู่การตายของซีเรียส และการเผชิญหน้าระหว่างดัมเบิลดอร์กับโวลเดอมอร์ในกระทรวงเวทมนตร์ ทั้งสองฉากรวมความเศร้า การสูญเสีย และการเปิดเผยว่าอำนาจไม่ได้ทำให้ปัญหาหมดไป การเสียชีวิตของซีเรียสให้แฮร์รี่บทเรียนเรื่องความรัก การสูญเสีย และความรับผิดชอบ ขณะที่การเผชิญหน้าของสองจอมเวทย์เผยให้เห็นสถานการณ์ที่โลกเวทมนตร์ต้องยอมรับความจริงว่าอันตรายกลับมาแล้ว ผมจบด้วยความคิดแบบแฟนผู้ติดตามมานาน: เล่มห้านี้ไม่ใช่แค่สะสมเหตุการณ์ แต่เป็นการขยับขอบเขตทั้งของตัวละครและเรื่องราว การรวมฉากพวกนี้ทำให้เล่มนี้หนักแน่นและเป็นจุดศูนย์กลางที่สำคัญของมหากาพย์

สมัยที่โรงหนังเต็มไปด้วยคนใส่เสื้อทีมกริฟฟินดอร์ ฉันยังจำบรรยากาศคืนนั้นได้ชัดเจน — ฝูงคนต่อคิว ซื้อป็อปคอร์น แล้วซุ่มในแถวรอฉายรอบแรกของ 'แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับ ภาคีนกฟีนิกซ์' ในไทย หนังเข้าฉายในโรงภาพยนตร์ไทยวันที่ 12 กรกฎาคม 2007 ซึ่งโดยรวมจะขยับตามวันฉายหลักของโลกที่จัดกันรอบกลางเดือนกรกฎาคม ปีเดียวกัน การที่ได้ดูหนังเรื่องนี้ในโรงครั้งแรกทำให้รู้สึกว่าความมืดและความซีเรียสของเรื่องถูกยกระดับขึ้นจริงๆ — การปรากฏตัวของตัวละครอย่างอัมบริจจ์ เสียงโห่จากคนดู และฉากต่อสู้ภายในกระทรวงเวทย์มนตร์สร้างความตื่นเต้นจนลืมไม่ลง คืนนั้นผมนั่งใกล้คนที่ร้องไห้กับซีนอารมณ์ ส่วนคนข้างๆ ก็หัวเราะกับมุขบางฉาก การแปลคำบรรยายและเสียงพากย์ไทยในรอบทั่วไปช่วยให้แฟนรุ่นเด็กเข้าใจง่าย แต่คนที่อยากได้อรรถรสเต็มๆ ก็มักเลือกรอบซับไตเติ้ล เพราะเสียงดนตรีกับการแสดงแบบเดิมๆ สื่ออารมณ์ได้เป๊ะกว่า สำหรับผม การได้ดูรอบแรกในไทยเหมือนเป็นพิธีกรรมร่วมกันของแฟนๆ: เราแชร์ความประทับใจเดียวกัน รู้สึกว่ากำลังโตขึ้นไปพร้อมกับตัวละคร และเมื่อหนังฉายในไทย ผมก็เห็นกลุ่มเพื่อนเปลี่ยนเป็นกลุ่มคนที่มานั่งคุยถึงทฤษฎี เรื่องราว และฉากที่ชอบหลังหนังจบ ถ้ามีใครย้อนถามว่าควรไปดูใหม่ไหม ก็ยังคงตอบว่าใช่ — ไม่จำเป็นต้องเป็นรอบแรก แต่การนั่งดูบนจอใหญ่ซ้ำอีกครั้งจะทำให้จับรายละเอียดเล็กๆ ได้มากขึ้น และจะรู้สึกถึงการเปลี่ยนผ่านของโทนเรื่องจากนิยายเด็กไปสู่สเกลที่จริงจังกว่าเดิม นี่คือความทรงจำที่ยังอบอวลในหัวใจแฟนหนังรุ่นหนึ่งของยุคนั้น

ย้อนกลับไปเมื่อได้เปิดหน้าแรกของ 'Harry Potter and the Order of the Phoenix' อีกครั้ง ฉันรู้สึกได้ทันทีว่าจังหวะเรื่องถูกปรับแบบที่ไม่ใช่แค่เพิ่มอันตราย แต่มันคือการขยับจากนิยายผจญภัยวัยรุ่นไปสู่เรื่องราวการเมืองส่วนตัวและความเป็นผู้ใหญ่ ความเปลี่ยนแปลงชัดเจนตรงที่ศัตรูไม่ได้แค่เป็นพ่อมดร้ายๆ ที่โผล่มาต่อสู้แล้วจบ แต่คือระบบ ความไม่เชื่อ และการปกครองที่ใช้กฎหมายกับความทรงจำเป็นเครื่องมือ การที่กระทรวงเวทย์มนตร์ปฏิเสธการกลับมาของโวลเดอมอร์ ทำให้โลกภายนอกกลายเป็นแรงเสียดทานสำคัญที่ผลักตัวละครให้ต้องตัดสินใจด้วยตัวเองมากขึ้น ส่วนน่าจะเป็นหัวใจของภาคนี้สำหรับฉันคือการที่ตัวละครเยาว์วัยเริ่มสร้างความเป็นชุมชนของตัวเอง การตั้งกฎ ฝึกฝน และยืนหยัดของเด็กๆ ในห้องใต้บันไดกลายเป็นการต่อต้านแบบรักษาเหตุผล: เมื่อผู้ใหญ่ล้มเหลว เด็กต้องเรียนรู้เครื่องมือป้องกันตัวเอง Formation ของกลุ่มนี้ไม่ใช่แค่ซีนเท่ๆ แต่มันแสดงพัฒนาการของแฮร์รีในฐานะผู้นำและการยอมรับความเสี่ยงที่มาพร้อมกับรู้จักคำว่า 'ความจริง' นอกจากนี้ยังมีบทบาทของตัวละครใหม่และองค์ประกอบโลกเวทมนตร์ที่ขยายมากขึ้น—จากความลับของการทำนายไปจนถึงการนำสิ่งที่เป็นเรื่องตายมาสะท้อนผ่านสัตว์ที่เห็นได้เฉพาะคนที่เคยเห็นความตายแล้ว—ซึ่งทั้งหมดนี้ทำให้จักรวาลดูหนักขึ้น เชื่อมโยงกับปมเดิมๆ ในภาคก่อนหน้าและพร้อมพาไปสู่การปะทะที่ใหญ่กว่า เมื่อมองย้อนกลับ ภาคนี้จึงเป็นจุดเปลี่ยนทางโทนและพัฒนาการของตัวเอก มันต่อยอดจากเหตุการณ์ก่อนหน้าโดยเพิ่มมิติทางสังคมและจิตใจให้กับความขัดแย้ง ประเด็นการเมือง ความเหงา และความโศกของการสูญเสียถูกใส่เข้ามาเป็นพื้นหลังที่หนักแน่น แต่ในขณะเดียวกันก็ให้พื้นที่แก่การเติบโตของมิตรภาพและความกล้า ที่สำคัญคือมันเตือนว่าความเข้มข้นของความเป็นผู้ใหญ่ไม่ได้มาจากสงครามเท่านั้น แต่ยังมาจากการยืนหยัดต่อสู้เพื่อความจริงในโลกที่ไม่อยากยอมรับมันด้วย นั่นเป็นเหตุผลที่ทำให้ฉันยังคิดถึงภาคนี้อยู่ว่าเป็นบทที่ทำให้เรื่องราวโตขึ้นอย่างแท้จริง

การประเมินมูลค่าตุ๊กตาพอร์ซเลนเริ่มจากการมองภาพรวมมากกว่าการจ้องที่เลขราคาอย่างเดียว ผมมักจะแบ่งวิธีคิดออกเป็นหัวข้อหลักๆ เพื่อให้ไม่พลาดรายละเอียดสำคัญ: ยี่ห้อหรือเครื่องหมายบนหัวและลำตัวเป็นเบาะแสแรก เช่นงานของ Simon & Halbig หรือ Kestner มักมีมาร์กชัดเจนและมีฐานผู้สะสมที่ชัดเจน ทำให้เปรียบเทียบราคาได้ง่ายขึ้น; อายุของชิ้นงาน—บิสก์ยุคศตวรรษที่ 19 กับของยุค 1950 มีตลาดต่างกันอย่างชัดเจน; สภาพ (รอยแตกร้าว การซ่อมแซม การลบสีเดิม) ซึ่งส่งผลต่อมูลค่าทันที; ความครบถ้วนของเสื้อผ้าและอุปกรณ์เสริมก็สำคัญ เพราะชุดเดิมที่ยังอยู่มักเพิ่มมูลค่าได้มาก อีกเรื่องคือการดูตลาดปัจจุบัน ผมจะดูผลการประมูลที่ใกล้เคียงกัน ประกาศขายออนไลน์ และร้านประมูลท้องถิ่นเพื่อหา ‘comparables’ นอกจากนั้น provenance หรือประวัติการครอบครองก็ช่วยถ้าชิ้นนั้นมีประวัติพิเศษ สรุปคือไม่มีสูตรวิเศษ แต่วิธีการไล่เช็ครายละเอียดอย่างเป็นระบบช่วยให้การตั้งราคาหรือต่อรองเป็นธรรมและน่าเชื่อถือมากขึ้น

เคล็ดลับง่ายๆ ที่ฉันใช้กับตุ๊กตาพอร์ซเลนที่บ้านคือเริ่มจากความเบาและความระมัดระวังเสมอ การทำความสะอาดขั้นพื้นฐานที่ฉันชอบคือใช้แปรงขนนุ่ม (แบบแปรงแตะฝุ่นสำหรับภาพวาด) ปัดฝุ่นเบาๆ รอบเส้นผมและซอกใบหน้า อย่ากดแรงเพราะสารเคลือบสีกับหน้าตาจะบางได้ ฉันจะถอดเสื้อผ้าออกก่อนถ้าถอดได้ แล้ววางตัวตุ๊กตาบนผ้าสะอาด ชั้นผ้านิ่มช่วยรองรับแรงกดได้ดี เมื่อต้องเช็ดจริงจังให้ใช้ผ้าฝ้ายชุบน้ำกลั่นเล็กน้อย บิดให้แทบจะหมาด ถ้ามีคราบมันเล็กน้อยผสมสบู่อ่อน pH เป็นกลางลงไปแค่นิดเดียว แล้วเช็ดเป็นวงเล็ก ๆ ตรวจดูสีที่ซ่อนตามข้อพับหรือปลายผมก่อนจะทำบนหน้าทั้งหมด ถ้าเจอรอยแตกลายหรือสีลอกให้หยุดทันทีและเลือกที่จะเก็บไว้แบบนั้นมากกว่าซ่อมที่เสี่ยงกว่า แยกเก็บในกล่องที่มีแผ่นกระดาษไร้กรด วางถุงซิลิกาเพื่อดูดความชื้น หลีกเลี่ยงแสงแดดตรงและแหล่งความร้อน การดูแลประจำวันไม่จำเป็นต้องซับซ้อน แค่ค่อย ๆ ทำอย่างสม่ำเสมอแล้วตัวตุ๊กตาจะอยู่กับเราได้นานและไม่เสียสภาพไปง่าย ๆ

เริ่มจากการวัดตัวตุ๊กตาอย่างละเอียดก่อนเลย เพราะสัดส่วนของตุ๊กตาพอร์ซเลนไม่เหมือนคนจริง ๆ และจุดเล็ก ๆ จะเปลี่ยนลุคทั้งชุดได้ทั้งหมด เมื่อวัดฉันจะจดค่าหลัก ๆ เช่น รอบศีรษะ รอบคอ ไหล่ (จากหัวไหล่ซ้ายถึงขวา) รอบอก เอว สะโพก ความยาวลำตัวจากไหล่ถึงเอว ความยาวแขนจากไหล่ถึงข้อมือ ความยาวขาจากเอวถึงข้อเท้า และระยะระหว่างข้อพับ เช่น ต้นแขนถึงศอก ความหนาของสะโพก ฯลฯ การวัดต้องแม่นและทำซ้ำได้ เพราะการคำนวณสัดส่วนจะเริ่มจากค่าพื้นฐานพวกนี้ เมื่อมีตัวเลขแล้ว ฉันมักคำนวณมาตราส่วนก่อนว่าชุดชิ้นนี้จะทำที่สัดส่วนเท่าไหร่ บางครั้งจะใช้สัดส่วนตรงกับตุ๊กตาเลย (ไม่ย่อ-ขยาย) แต่ถ้าต้องการยึดแพทเทิร์นคนจริงมาใช้ ก็แปลงโดยอิงอัตราส่วน เช่น แบ่งความยาวและรอบส่วนต่าง ๆ ด้วยอัตราส่วน 1:3 หรือ 1:4 ขึ้นกับขนาดตุ๊กตา แล้ววาดแบบบนกระดาษกริด การทำ 'สโลปเปอร์' แบบมินิ (sloper) บนกระดาษคือกุญแจ เพราะช่วยให้เห็นจุดตัด เย็บทดลอง และปรับรายละเอียดก่อนตัดผ้าจริง ฉันชอบใช้ผ้าพรุนบาง ๆ หรือกระดาษ muslin เล็ก ๆ ทำทดสอบก่อน เพื่อให้การแก้ไขเกิดขึ้นก่อนลงมือจริง เทคนิคการตัดเย็บระดับจิ๋วมีความต่างจากเสื้อผ้าคนจริงอย่างชัดเจน: ขอบตะเข็บต้องเล็กลง (โดยทั่วไปประมาณ 1.5–3 มม. ขึ้นกับชิ้นงาน) เย็บมือด้วยฝีเข็มเล็ก ๆ ใช้ตะขอ-ห่วงเล็กหรือสแน็ปโลหะจิ๋วสำหรับปิดงาน บางครั้งฉันใช้แม่เหล็กแบนฝังซ่อนเพื่อให้เปิดปิดได้ง่ายโดยไม่ทำลายผิวผ้า ส่วนการเลือกผ้าก็สำคัญ — ผ้าที่บาง น้ำหนักเบา และมีดราปซ์ดีจะดูเป็นธรรมชาติกว่า เช่น ผ้าไหมแท้ ฝ้ายบาง หรือผ้าลินินจิ๋ว ปล่อยให้รายละเอียดเป็นพระเอกโดยการลดน้ำหนักของปก-จีบ-ระบาย เลือกลูกไม้และริบบิ้นที่สเกลย่อส่วนหรือแยกตัดจากลูกไม้เก่า ถ้าต้องการลุควินเทจ ฉันจะอ้างอิงชุดในยุควิคตอเรียของตุ๊กตาบิสก์เก่า ๆ เพื่อปรับรายละเอียดเช่นช่องเปิดหลังที่กว้างพอให้ปลายแขนผ่าน โดยคงความสมจริงทั้งโครงสร้างและความรู้สึกเมื่อสวมใส่ งานเก็บขอบใช้การเย็บฝังแบบฝรั่งเศสหรือพันขอบด้วยเทปผ้าบาง ๆ เพื่อกันรุ่ย และอย่าลืมปรับสัดส่วนของคอ-บ่าตามสัดส่วนศีรษะที่ใหญ่เมื่อเทียบกับลำตัวของตุ๊กตาพอร์ซเลน เพราะถ้าไม่ปรับจะออกมาไม่สมดุล ฉันมักจบงานด้วยการใส่รายละเอียดเล็ก ๆ เช่นปุ่มตัดผ้าจากผืนเดียวกัน งานปักจิ๋ว หรือการเผาสีผ้าเล็กน้อยเพื่อให้ได้โทนที่เข้ากับใบหน้าและผมของตุ๊กตา — มองภาพรวมแล้ว รายละเอียดน้อย ๆ เหล่านี้แหละที่ทำให้ชุดพอร์ซเลนดูมีชีวิต

ตลาดตุ๊กตาสะสมในไทยมักเจอชิ้นงานโบราณจากยุโรปที่คนสะสมตามหาเยอะเลย ในฐานะคนที่คลุกคลีกับตลาดมือสอง ผมเห็นร้านโบราณกับตลาดนัดแอนทีคมักนำเข้าตุ๊กตาหัวบิสก์จากยุคปลายศตวรรษที่ 19–ต้นศตวรรษที่ 20 เช่น 'Armand Marseille' กับ 'Kestner' ซึ่งเป็นชื่อที่ผู้เล่นตลาดมองหาเพื่อสะสมหรือซ่อมบำรุง ชิ้นพวกนี้บางตัวยังมีตราโรงงานบนท้ายทอยหรือบนตัว ช่วยบอกที่มาชัดเจน อีกกลุ่มที่เจอบ่อยคือแบรนด์ฝรั่งเศสและเบลเยียมเก่า ๆ อย่าง 'Jumeau' กับ 'Bru' ซึ่งมูลค่าจะสูงกว่าเพราะรายละเอียดการขึ้นรูปและการเพ้นท์หน้าตาแตกต่างกันไป ผมมักแนะนำให้ดูสภาพผิวบิสก์ รอยต่อ และการแต้มสีปาก-ตาเป็นจุดแรก ๆ เวลาพิจารณาซื้อของโบราณจากร้านไทย อารมณ์การหาเจอชิ้นที่มีตราชัดเจนกับชิ้นที่หายากแต่ไม่ชัดเจนนั้นต่างกันมาก แต่ทั้งสองแบบทำให้รู้สึกได้ถึงประวัติและการเดินทางของตุ๊กตาตัวนั้น ๆ