นักสะสมควรตรวจสอบอะไรเมื่อซื้อรูปภาพ หนังสือการ์ตูนของเก่า?

ก่อนจ่ายเงินจริง ให้หยุดสักนิดแล้วไล่เช็คลิสต์สั้น ๆ ที่ฉันใช้บ่อย ๆ: ดูการพิมพ์ (first print หรือ reprint), ตรวจความสมบูรณ์ของปกและมุม, มองหาเครื่องหมายการซ่อมแซม หรือคราบที่อาจบ่งชี้ถึงความเสียหายภายใน ฉันชอบเอาตัวอย่างไปเทียบกับหน้าปกจากแหล่งเชื่อถือได้เพื่อสังเกตความต่างเล็ก ๆ อย่างสีและลายเส้นที่ผิดเพี้ยน

อีกเรื่องที่ไม่ควรมองข้ามคือลายเซ็นหรือหมายเหตุบนกระดาษ ถ้าเป็นหนังสือการ์ตูนญี่ปุ่นบางเล่ม ฉันเคยเห็นสำเนาที่มีลายเซ็นผู้วาดซึ่งเพิ่มความหมายทางใจและมูลค่า แต่ก็ต้องแน่ใจว่าลายเซ็นนั้นเป็นของแท้ และถามเรื่องการจัดส่งว่ามีการแพ็กกันกระแทกดีแค่ไหน ตัวอย่างเช่นเมื่อฉันเจอเล่มแรกของ 'One Piece' ในสภาพดี แม้ราคาจะสูงหน่อย แต่การเก็บรักษาง่ายก็ทำให้รู้สึกคุ้มค่าในระยะยาว

การซื้อรูปภาพหรือหนังสือการ์ตูนเก่าทำให้ใจเต้นได้ทุกครั้ง เพราะมีรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่กำหนดมูลค่าได้มากกว่าปกที่สะดุดตา ฉันมักจะเริ่มด้วยการดูข้อมูลเชิงบอกเล่า: เวอร์ชันพิมพ์ครั้งแรกหรือพิมพ์ซ้ำ สำเนาหมายเลขพิมพ์ ปกต้นฉบับหรือปกรีปริ้นท์ รวมถึงป้ายคำว่า 'first edition' ที่บางครั้งก็หลอกตาได้ง่าย ทางที่ดีต้องดูหน้าชื่อ (title page) เพื่อเทียบปีพิมพ์และสำนักพิมพ์ เพราะเรื่องเล็ก ๆ อย่างการมี ISBN, คอนโค้ด, หรือบาร์โค้ด สามารถบอกได้ว่านี่คือฉบับอเมริกาหรือฉบับแปล และทำให้มูลค่าต่างกันมาก เช่นฉันเห็นความต่างระหว่างปกแรกของ 'Akira' กับฉบับรีพรินต์ที่รายละเอียดขอบสีและกระดาษต่างกันอย่างชัดเจน

สภาพหนังสือเป็นตัวกำหนดราคาที่สำคัญมากกว่าเรื่องอื่น ๆ อีกหลายอย่าง คราบน้ำ, รอยยับที่สัน, การเหลืองของกระดาษ (foxing), ริ้วเทปซ่อมปก หรือการแก้ไขด้วยปากกาจะลดมูลค่าอย่างมีนัยสำคัญ ฉันจะตรวจดูสันปกจากมุมมองด้านข้างเพื่อเช็กการงอของกระดาษและรอยแยกที่สัน เมื่อเป็นรูปภาพพิมพ์ต้องดูความคมของสี การซีดจาง แผลขีดข่วน และขอบกรอบว่าเคยผ่านการล้างหรือทำความสะอาดหนัก ๆ มาหรือไม่ อีกเรื่องที่ไม่ควรมองข้ามคือการซ่อมแซมด้วยกาวหรือสารเคมีซึ่งบางครั้งปรากฏเป็นความเงาที่ผิดปกติหรือกลิ่นฉุนแบบเคมี

เอกลักษณ์หรือความพิเศษของชิ้นงานก็สำคัญมาก ตั้งแต่อักษรเซ็นต์ของผู้วาด จำนวนจำกัด หรือปกทดลอง (variant cover) ซึ่งสิ่งเหล่านี้เพิ่มมูลค่าได้ทันที แต่ก็มีกับดัก เช่นลายเซ็นปลอม หรือสติ๊กเกอร์ยืนยันความแท้ที่ถูกปลอมขึ้น ฉันมักจะขอหลักฐานแหล่งที่มา (provenance) เช่นใบเสร็จเก่า หรือประวัติการครอบครอง ถ้าเป็นชิ้นที่มีราคาสูง การส่งไปให้บริการประเมินสภาพอย่างเป็นทางการ (grading) จะช่วยเพิ่มความมั่นใจให้ผู้ซื้อและผู้ขาย แต่ทั้งนี้การประเมินก็มีค่าใช้จ่ายและบางครั้งตลาดก็ให้ความหมายเฉพาะกับเกรดบางเจ้าเท่านั้น

สุดท้ายอย่าลืมคิดถึงค่าขนส่งและการเก็บรักษา การหุ้มด้วยแผ่นพลาสติกที่ไม่มีกรด การเก็บบนชั้นที่ไม่โดนแดด และการควบคุมความชื้นช่วยรักษามูลค่าได้ ถ้าฉันต้องเลือกซื้อ จะให้ความสำคัญกับสภาพโดยรวมและความโปร่งใสของผู้ขายมากกว่าราคาถูกที่สุด เพราะของบางชิ้นแม้ดูราคาต่ำแต่ต้องจ่ายค่าฟื้นฟูในภายหลังอีกมากกว่าจะคุ้มค่า การมีความอดทนและการสังเกตรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ทำให้การสะสมเป็นเรื่องสนุกในระยะยาว