บาร์ บี้ นางเงือก มีฉากไหนที่แฟนต้องไม่พลาด

บอกตรงๆ ว่าพอพูดถึง 'ชิงนาง' แล้วหัวใจแฟนซีรีส์จะสั่นทุกที — ในมุมมองของคนที่ตามซีรีส์เอเชียแบบสัปดาห์ต่อสัปดาห์ ตอนล่าสุดของ 'ชิงนาง' ออกมาไม่กี่สัปดาห์ก่อนหน้านี้ (โดยปกติจะปล่อยตามตารางของผู้ผลิตหรือแพลตฟอร์มที่ซื้อสิทธิ์) และมักจะปล่อยเป็นตอนใหม่ทุกสัปดาห์หรือเป็นชุดตามคิวออกอากาศของเว็บสตรีมมิ่ง ผู้ชมในไทยหลายคนจะเห็นการปล่อยผ่านเวอร์ชันบรรยายไทยบนแพลตฟอร์มที่มีลิขสิทธิ์ เราเองมักจะเช็กหน้ารายการของแพลตฟอร์มอย่างเป็นประจำ เพราะแพลตฟอร์มเหล่านั้นจะระบุวันออกตอนใหม่ชัดเจน ถ้าอยากดูแบบถูกลิขสิทธิ์และได้ซับไทย ให้มองหาชื่อเรื่องบนช่องทางอย่างเป็นทางการที่ได้ลิขสิทธิ์ในภูมิภาค เช่นบริการสตรีมมิ่งที่เปิดให้ชมพร้อมซับ ซึ่งจะสะดวกและภาพคมชัด ต่างจากการดูจากที่ไม่ได้รับอนุญาตซึ่งเสี่ยงทั้งคุณภาพและกฎหมาย เหมือนกับการตามดู 'ปรมาจารย์ลัทธิมาร' ผ่านแพลตฟอร์มที่มีสิทธิ์เลย — สบายใจมากกว่า

เพลงเปิดของเรื่อง 'แฟนฉันเป็นเงือก' นี่แหละที่ยังติดอยู่ในหัวฉันบ่อยที่สุด — ท่อนฮุคมันกลมกล่อมจนยากจะลืม ปกติแล้วฉันไม่ใช่คนสะสมซาวด์แทร็กเยอะ แต่พอได้ยินทำนองเปิดที่มีทั้งเบสลึกกับเมโลดี้เปียโนโปร่ง ๆ เพลงนั้นก็ลากคนดูลงไปในบรรยากาศของทะเลและความลับของตัวละครได้อย่างไม่ยากเย็น เสียงร้องของนักร้องหญิงเสียงใสในเพลงนี้ให้ความรู้สึกใกล้ชิดเหมือนกำลังฟังคนเพื่อนเล่าเรื่องความรักกลางคืน ช่วงที่คอรัสขึ้นพร้อมกับสังเคราะห์เสียงน้ำกระซิบ ถือเป็นโมเมนต์ที่ติดหูสุด ๆ และมักจะโผล่มาในฉากสำคัญจนกลายเป็นซาวด์มาร์คของเรื่อง ฉันชอบที่เพลงไม่หวือหวาแต่จับใจแบบเงียบ ๆ เสมอ ปิดท้ายด้วยท่อนท้ายที่ทำให้รีเพลย์ซ้ำได้ไม่เบื่อ

สีสันของชุดนางเงือกในฉากหนึ่งของ 'Barbie' ราวกับถูกคัดมาจากกล่องตุ๊กตาเลยทีเดียว — ชุดที่เห็นในหนังถูกออกแบบโดย Jacqueline Durran ซึ่งเธอรับหน้าที่เป็นหัวหน้าทีมคอสตูมให้กับภาพยนตร์เรื่องนี้ ฉันชอบวิธีที่เธอผสมความเป็นไอคอนิกของแบรนด์เข้ากับเท็กซ์เจอร์ทะเล: เกล็ดมุก เงาสะท้อน และการเย็บที่ทำให้หางดูมีมิติ เมื่อดูใกล้ ๆ จะเห็นว่ามีการปักเลื่อมและการไล่สีที่ละเอียดมาก ความจริงแล้วการทำชุดนางเงือกไม่ใช่แค่ตัดผ้าแล้วเย็บ เพราะต้องคำนึงถึงการเคลื่อนไหวของนักแสดงและมุมกล้องด้วย ฉันเห็นภาพเบื้องหลังที่ทีมช่างทำหางให้มีความยืดหยุ่นและสามารถใส่ซ่อนชิ้นรองรับเพื่อให้การเคลื่อนไหวออกมาธรรมชาติ งานของ Durran จึงเป็นทั้งศิลปะและวิศวกรรมไปพร้อมกัน และนั่นทำให้ฉากนางเงือกฉายประกายจนฉันยังอยากดูซ้ำอีกหลายรอบ

ลองเริ่มดูโลกซอมบี้ด้วยหนังที่ทำให้ทั้งหัวเราะและสะดุ้งได้พร้อมกัน: 'Shaun of the Dead' เป็นประตูเปิดที่ฉลาดและเป็นมิตรที่สุดเท่าที่ผมเคยแนะนำให้เพื่อนใหม่ ๆ ดูมา ความแข็งแกร่งของ 'Shaun of the Dead' อยู่ที่การผสมผสานคอเมดี้กับความน่ากลัวอย่างลงตัว ทำให้คนที่ไม่เคยดูแนวนี้มาก่อนได้รู้สึกว่าโลกซอมบี้ไม่จำเป็นต้องโหดร้ายอย่างเดียว ไม่มีทางรู้สึกอิ่มท้องจากเลือดมากเกินไป แต่ยังได้เห็นความสัมพันธ์ตัวละครและมุกตลกที่ทำให้ซอมบี้เป็นเรื่องสนุกในระดับที่เข้าถึงง่าย ต่อจากนี้ผมมักจะแนะนำให้ขยับมาที่หนังที่เปลี่ยนจังหวะบ้าง เช่น '28 Days Later' ที่ให้ความรู้สึกตึงเครียดและเร็วกว่า ไอเดียซอมบี้แบบวิ่งทำให้หัวใจเต้นแรงและเห็นว่าการเตรียมตัวกับการล่มสลายของสังคมเป็นอย่างไร เมื่อคอเริ่มแข็งขึ้น การย้อนกลับไปดูต้นตำรับก็มีประโยชน์มาก 'Night of the Living Dead' อาจไม่ใช่หนังที่สร้างจากเทคนิคทันสมัย แต่พลังของมันคือการวางรากเรื่องราวและการเล่นประเด็นสังคมอย่างลึกซึ้ง สุดท้ายถ้าอยากได้อารมณ์ร่วมที่ทำให้น้ำตาคลอ อย่าพลาด 'Train to Busan' ซึ่งผมการันตีว่าทำให้คนที่คิดว่าไม่อินกับซอมบี้ต้องเอ่ยว่าว้าว ภาพการเดินทางบนรถไฟที่เปลี่ยนเป็นสนามรบและการที่ตัวละครต้องตัดสินใจยาก ๆ ทำให้คุณเห็นซอมบี้ในมุมของความเป็นมนุษย์ที่สูญเสีย ในที่สุดถ้าอยากได้ไอเดียใหม่ ๆ หนังอย่าง 'The Girl with All the Gifts' จะพาไปเจอแนวคิดผสมวิทยาศาสตร์และความเอื้ออาทรต่อเด็ก ๆ — มาเป็นชุดทดลองไต่ระดับความเข้มข้นจากขำ ๆ ไปถึงจวกหัวใจ แล้วเลือกสิ่งที่ถูกกับอารมณ์ของคุณเพื่อเริ่มดู จะสนุกกว่าที่คิดแน่นอน

ข่าววงการภาพยนตร์ซอมบี้ช่วงหลังคึกคักจนฉันเฝ้าจับตาทุกประกาศเล็กๆ น้อยๆ เลยบอกได้ว่า มีโปรเจ็กต์ภาคต่อที่โดดเด่นอยู่หลายเรื่อง แม้บางชิ้นจะยังอยู่ในระยะพัฒนาแต่ก็มีการพูดถึงกันมากพอให้แฟนๆ ตื่นเต้น รายการที่ฉันตามมากที่สุดคือ 'World War Z 2' — โครงการนี้ผ่านรอบการผลิตและไอเดียมานานจนกลายเป็นข่าวลือที่ไม่เคยหายไป แม้บางช่วงจะเงียบ แต่วงในยังคงมีการผลักดันให้กลับมาขึ้นชั้นการผลิตอีกครั้ง นี่เป็นกรณีที่ชัดเจนว่าภาพยนตร์ซอมบี้สเกลใหญ่ต้องใช้เวลาขึ้นมากกว่าที่คิด อีกเรื่องที่น่าสนใจคือความเป็นไปได้ของภาคต่อในจักรวาล '28 Days Later' — มีการพูดถึงแนวคิดต่อยอดโลกหลังการระบาดหลายครั้ง และนักสร้างสรรค์หลายคนแสดงความสนใจที่จะกลับไปสานต่อโทนดิบๆ ที่เคยทำไว้ ฉะนั้นถึงตอนนี้จะยังไม่ใช่โปรดักชันเต็มรูปแบบ แต่ไอเดียกับการเตรียมงานมีอยู่ ส่วนโปรเจ็กต์ที่มีความเป็นไปได้เชิงพาณิชย์มากขึ้นคือการขยายจักรวาลหลังภาพยนตร์ที่ประสบความสำเร็จ เช่น แผนการต่อยอดจักรวาลของ 'Army of the Dead' ด้วยไอเดียแบบสเปซโอเปร่า/ขยายมิติความบ้าคลั่งแบบ Zack Snyder — แนวคิดนี้ทำให้แฟนๆ คาดหวังได้ว่าโลกซอมบี้ยังมีพื้นที่ให้ทดลองมากมาย สรุปแล้ว ถ้าอยากติดตามจริงๆ ให้มองทั้งข่าวประกาศอย่างเป็นทางการและข่าวพัฒนาโครงการ เพราะบางเรื่องต้องใช้เวลาหลายปี แต่ก็มีความเคลื่อนไหวที่น่าตื่นเต้นพอให้ฉันเฝ้ารออยู่ดี

เริ่มจากประสบการณ์ส่วนตัวก่อนเลย ทางเลือกอันดับแรกที่ผมมักแนะนำคือการเปิดโลกของหนังซอมบี้ด้วยงานจากเกาหลีใต้ เพราะสิ่งที่ดึงผมเข้ามาตั้งแต่ครั้งแรกไม่ใช่แค่เลือดสาดหรือสัตว์ประหลาด แต่เป็นการใส่มนุษยธรรมและบริบทสังคมเข้าไปในฉากวิกฤตแบบเข้มข้น พูดง่าย ๆ ก็คือหนังเกาหลีมักผสมความตื่นเต้นกับรายละเอียดทางอารมณ์และความขัดแย้งทางสังคมจนเกิดเป็นรสชาติที่เฉพาะตัว เมื่อได้ดู 'Train to Busan' เป็นตัวอย่างชัดเจนของการทำให้ซอมบี้กลายเป็นฉากทดสอบความเป็นคน—การต่อสู้เพื่อครอบครัว การแบ่งชนชั้น และการตัดสินใจยาก ๆ ส่วนซีรีส์อย่าง 'Kingdom' นำเสนอความตึงเครียดทางการเมืองและการเอาชีวิตรอดในฉากหลังสมัยโชซอน แถมยังมีแอนิเมชันอย่าง 'Seoul Station' ที่ทำให้มุมมองเสียดสีสังคมชัดขึ้นอีก มองในมุมการเล่าเรื่อง งานจากเกาหลีไม่พึ่งแค่ความสยอง แต่ให้เหตุผลว่าทำไมตัวละครต้องทำแบบนั้น ซึ่งช่วยให้ผู้ชมเข้าใจคอนเซ็ปต์ซอมบี้ในมิติที่ไม่ใช่แค่สัตว์ที่มากัด ถาจะให้แนะนำลำดับการดูจริง ๆ ผมมักบอกให้เริ่มจากงานที่เข้าถึงง่ายก่อน เช่น 'Train to Busan' เพื่อสัมผัสความเข้มข้นของอารมณ์ แล้วขยับไปหาซีรีส์ยาวอย่าง 'Kingdom' เพื่อเห็นการขยายโลกและกลไกสังคมสุดโหด ต่อด้วยงานทดลองหรือแอนิเมชันอย่าง 'Seoul Station' หรือภาพยนตร์ใหม่ ๆ ที่มีมิติทางสังคมอย่าง '#Alive' เพื่อเห็นมุมมองคนรุ่นใหม่ สุดท้ายบทเรียนที่ผมได้คือการดูหนังซอมบี้จากเกาหลีช่วยให้รู้สึกว่าซอมบี้เป็นเครื่องมือเล่าเรื่อง ไม่ใช่แค่ตัวประหลาด แล้วก็ทิ้งความคิดเกี่ยวกับมนุษยธรรมในสถานการณ์สุดวิกฤตไว้ให้ค่อนข้างหนักแน่น

พูดตรงๆ เรื่องนี้ไม่มีคำตอบง่ายๆ — ไม่มีแพลตฟอร์มเดียวที่รวบรวมหนังซอมบี้ทั้งหมดไว้ให้สตรีมแบบถูกลิขสิทธิ์ครบทุกเรื่องในทุกพื้นที่ เพราะคัตตาล็อกของแต่ละบริการสลับเปลี่ยนได้ตลอดเวลาและขึ้นกับสิทธิ์การเผยแพร่ของแต่ละประเทศ ฉันซึ่งเป็นคนชอบดูหนังแนวซอมบี้มานานแล้ว จึงมักใช้วิธีผสมผสานระหว่างบริการสมัครสมาชิกเฉพาะทางกับแพลตฟอร์มเช่า/ซื้อ เพื่อให้ครอบคลุมทั้งคลาสสิก อาร์ตเฮาส์ และหนังบล็อกบัสเตอร์ บริการที่ผมมองว่าเป็นหัวใจของการตามหนังซอมบี้คือแพลตฟอร์มสยองขวัญเฉพาะทาง เพราะคอนเทนต์จะถูกคัดมาอย่างตั้งใจ ตัวอย่างเช่นบริการเน้นสยองขวัญมักมีงานคลาสสิกแบบ 'Night of the Living Dead' และหนังสเปน/ยุโรปอย่าง 'REC' ที่หาได้ยากบนสตรีมมิ่งทั่วไป ส่วนบริการสมัครสมาชิกขนาดใหญ่แบบที่มีทั้งซีรีส์และหนังหลากแนวมักมีผลงานที่คนรู้จักมากกว่า เช่น 'Train to Busan' หรือ 'World War Z' ในบางช่วงเวลา แต่ก็ไม่นานเป็นประจำ ช่องทางฟรีหรือมีโฆษณาอย่าง Tubi, Pluto TV หรือ Plex บ่อยครั้งให้โอกาสพบภาพยนตร์ซอมบี้เกรดบีและงานคลาสสิกที่ซ่อนอยู่ ในขณะที่ร้านเช่า/ซื้ออย่าง Apple iTunes, Google Play หรือ Vudu ช่วยเติมเต็มช่องว่างเมื่อต้องการดูหนังเรื่องเฉพาะแบบทันที อีกมุมหนึ่งที่ฉันมักใช้คือบริการห้องสมุดดิจิทัลอย่าง Kanopy หากมีสิทธิ์ผ่านบัตรห้องสมุด เพราะจะมีหนังอินดี้และสารคดีสยองขวัญที่คัดมาโดยผู้เชี่ยวชาญ สรุปแบบไม่เป็นทางการก็คือ ต้องยอมรับความจริงง่ายๆ ว่าวิธีที่ได้ผลคือการใช้หลายแพลตฟอร์มร่วมกันและตั้งใจมองหาช่วงเวลาที่หนังเรื่องโปรดจะเข้าไลบรารีของบริการต่างๆ ความสุขเล็กๆ ของการตามหนังซอมบี้สำหรับฉันคือการค้นพบมุกซ่อนในแนวนี้ ทั้งฉากตลกใน 'Shaun of the Dead' และความตึงเครียดแบบเอาชีวิตรอดใน '28 Days Later' — แต่ทุกครั้งที่พบหนังดีๆ บนแพลตฟอร์มถูกลิขสิทธิ์ มันให้ความรู้สึกว่าการลงทุนค่าสมาชิกหรือค่าเช่านั้นคุ้มค่าแน่นอน

ใครจะคาดคิดว่าต้นตอของ 'นางเมขลา' มักถูกพูดถึงในฐานะเรื่องเล่าพื้นบ้านมากกว่าจะมีผู้เขียนคนเดียวเป็นที่รู้จักกันทั่วไป ฉันเชื่อว่าสิ่งที่หลายคนหมายถึงเมื่อต้องการต้นฉบับจริงๆ คือรากนิทานโบราณที่ถูกเล่าต่อๆ กันมา และถูกดัดแปลงเป็นงานเขียนหลายรูปแบบในภายหลัง ในมุมมองของคนอ่านงานวรรณกรรมพื้นบ้านบ่อยๆ ฉันจะบอกว่าไม่มีชื่อผู้แต่งต้นฉบับตายตัวเหมือนงานนิยายสมัยใหม่ เรื่องอย่าง 'นางเมขลา' อยู่ในชุดเรื่องเล่าที่ไหลผ่านวัฒนธรรมปากต่อปาก และถูกเรียบเรียงใหม่โดยนักเขียนหรือสำนักพิมพ์หลายรายเมื่อถูกตีพิมพ์เป็นเล่ม ดังนั้นถาต้องการหาเวอร์ชันที่เป็นเล่ม ให้มองหาฉบับรวมที่ตีพิมพ์ซ้ำๆ หรือฉบับปริทัศน์ของสำนักพิมพ์ต่างๆ แทนการตามหาชื่อผู้แต่งคนเดียว สำหรับการซื้อ ฉันมักแนะนำให้เริ่มจากร้านหนังสือใหญ่ๆ ในไทย เช่น ร้านนายอินทร์, SE-ED, B2S หรือสั่งออนไลน์จากเว็บไซต์ของสำนักพิมพ์ที่ชอบ บางครั้งยังมีฉบับเก่าหรือฉบับพิมพ์ซ้ำในร้านหนังสือมือสองหรือกลุ่มแลกเปลี่ยนหนังสือเก่า อีกแหล่งที่ดีคือหอสมุดหรือคลังดิจิทัลของมหาวิทยาลัย ซึ่งมักมีฉบับเก็บรักษาไว้ให้ดูเปรียบเทียบ เหมือนเวลาที่ฉันพลิกดู 'พระอภัยมณี' หลายฉบับแล้วพบรายละเอียดต่างกัน การได้จับเล่มจริงให้ความรู้สึกต่างออกไปอย่างชัดเจน