เทพเจ้าแมวมีความหมายเชิงสัญลักษณ์อย่างไรในมังงะ?

แฟนรุ่นเก่าพูดถึงการรีเมค 'เทพเจ้า สมุทร' กันบ่อย ๆ จนกลายเป็นเรื่องเล่าในวงการทีวีไทยเลยทีเดียว; ฉันเองเคยติดตามหลายเวอร์ชันและรู้สึกว่าทุกยุคมีรสชาติของมัน เวอร์ชันแรกที่คนมักเอ่ยถึงคือฉบับละครโทรทัศน์สมัยเก่า ซึ่งทำให้ตำนานนี้เข้าถึงคนดูวงกว้างด้วยการตัดองค์ประกอบบางอย่างให้ง่ายขึ้น แต่ก็รักษาแก่นเรื่องไว้ได้ดี ยุคต่อมาเป็นเวอร์ชันรีเมคในช่วงปลายศตวรรษที่แล้วที่เน้นดราม่าและความสัมพันธ์ตัวละคร ทำให้บางฉากถูกขยายจนกลายเป็นไฮไลท์ของซีรีส์ ล่าสุดมีการปรับเป็นมินิซีรีส์ความยาวสั้นที่ฉันดูแล้วชอบตรงการนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ประกอบฉากทะเล ทั้งเสียงและภาพทำให้ความเป็นแฟนตาซีเดิม ๆ ดูสดใหม่ คนทำงานเบื้องหลังเลือกจะโฟกัสประเด็นเชิงนิเวศน์มากขึ้น ซึ่งเพิ่มมิติให้เรื่องราวโดยที่ไม่มีการทิ้งแก่นดั้งเดิมไปแบบสิ้นเชิง

บรรยากาศของร้านกาแฟเงียบๆ นี่แหละที่ผมนึกว่าเหมาะที่สุดสำหรับการให้สัมภาษณ์เชิงลึกของ 'แมว จี'. ผมชอบจินตนาการว่าเขานั่งตรงมุมที่มีแสงอ่อนๆ สาดเข้ามาทางหน้าต่าง แก้วกาแฟไอน้ำคละคลุ้ง ขณะที่พูดถึงแรงบันดาลใจจากการเล่าเรื่องที่ซับซ้อนเหมือนในหนังอนิเมะอย่าง 'Spirited Away' การสนทนาเป็นแบบค่อยเป็นค่อยไป ไม่รีบเร่งและเต็มไปด้วยรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เช่น เพลงที่เขาฟังตอนเขียนบท ความทรงจำในวัยเด็ก หรือหนังสือที่พลิกมุมมองของเขา ผมรู้สึกว่าการให้สัมภาษณ์ในบรรยากาศแบบนี้ทำให้รายละเอียดที่ไม่เคยเล่าเปิดเผยออกมา ทั้งเสียงหัวเราะที่หยุดลงครู่หนึ่งก่อนจะเล่าเรื่องสำคัญ หรือสัมผัสที่ทำให้เราเข้าใจพลังของงานศิลป์มากขึ้น นั่นเป็นความอบอุ่นแบบเงียบๆ ที่ยังคงอยู่ในใจหลังจากบทสนทนาจบลง

บอกเลยว่าการติดตาม 'แมว จี' เป็นเรื่องสนุกมากเพราะเขาแจกข่าวในหลายช่องทาง ทำให้ไม่พลาดทุกอีเวนต์ที่ชอบ ในมุมของคนที่ติดตามเป็นแฟนคลับแบบหลวม ๆ ฉันมักเห็นการอัพเดตหลักบน Instagram — ทั้งโพสต์ภาพคุมโทน สตอรี่เบื้องหลัง และ Reels สั้น ๆ ที่มักเป็นช็อตน่ารักหรือเบื้องหลังการถ่ายทำ นอกจากนั้นยังมี YouTube เป็นที่รวมวิดีโอยาว ๆ อย่างเบื้องหลังเหตุการณ์หรือ vlog ที่เล่าเป็นตอน ๆ ทำให้เราเข้าใจโปรเจกต์ใหม่ ๆ ได้ชัดเจนขึ้น อีกช่องทางที่ไม่ควรมองข้ามคือ TikTok สำหรับคลิปไวที่เป็นเทรนด์และดึงคนรุ่นใหม่เข้ามา ส่วน Facebook กับ Twitter/X จะใช้ประกาศข่าวสำคัญหรือแจ้งไทม์ไลน์กิจกรรม ส่วนช่องทางปิดอย่าง LINE Official หรือ Discord ก็มีการส่งข่าวเชิงทางการและรายละเอียดสำหรับแฟนคลับจริงจัง ซึ่งคนดูอย่างฉันมักเช็กทั้งหลายช่องเพื่อให้แน่ใจว่าไม่พลาดงานหรือคอนเทนต์พิเศษ

นี่แหละคือที่ที่ฉันมักจะเจอคลิปเบื้องหลังของ 'แมว จี' บ่อยที่สุด: ช่องยูทูบอย่างเป็นทางการของโปรเจกต์และช่องของทีมงานมักปล่อยฟุตเตจสั้น ๆ และเบื้องหลังการถ่ายทำเป็นระยะ ฉันชอบดูแบบเต็มจอแล้วกดหยุดเพื่อสังเกตริทึ่มการตัดต่อหรือมุมกล้องที่เขาเลือกใช้ เพราะบางทีก็เผยให้เห็นมุกเล็ก ๆ ที่ไม่มีในคลิปหลัก นอกจากนี้ฉันยังสมัครเป็นสมาชิกพิเศษกับเพจที่ปล่อยคลิปยาวกว่า เช่น กิจกรรมหลังกล้องเต็ม ๆ หรือเบื้องหลังการทำเสียงที่มักลงให้สมาชิกแบบพรีเมียม การสนับสนุนตรงนี้ไม่ได้แค่ได้ฟุตเตจเพิ่ม แต่ยังได้เห็นงานออกแบบสเตจและเวอร์ชันดิบของคลิปบางช็อต ซึ่งมีเสน่ห์ต่างจากของที่ตัดเสร็จแล้วสุด ๆ ถ้าชอบช็อตสั้น ๆ แบบไว ๆ ให้ลองไล่ดูบนอินสตาแกรมหรือรีลส์ของโปรเจกต์ เพราะเขามักอัปเดตไฮไลต์และเบื้องหลังตัดต่อสั้น ๆ ที่ดูเพลิน เหมือนได้แอบดูห้องทำงานของทีมงานสักครู่หนึ่ง และนั่นแหละคือเสน่ห์ที่ทำให้ฉันกลับมาดูซ้ำบ่อย ๆ

กลิ่นเกลือและเสียงคลื่นที่พัดมากับลมทำให้ตาเป็นประกายทุกครั้งที่ได้เจอของจิ๋ว ๆ เกี่ยวกับเทพเจ้าทะเล ของสะสมที่ชอบมากที่สุดคือแผ่นโลหะสลักรูปนางแม่ย่านางเรือขนาดฝ่ามือที่ทำจากทองเหลืองหรือบรอนซ์เล็ก ๆ ชิ้นนี้มักมีรายละเอียดเยอะ ทั้งลวดลายเกลียวคลื่นและหน้าตานิ่งสงบ เมื่อลูบเส้นสลักจนมันเงาจะรู้สึกเหมือนได้จับความเชื่อโบราณไว้ในมือ อีกชิ้นที่มักวางอยู่คู่กันคือหุ่นเรือจิ๋วที่แกะด้วยไม้สัก ลงสีเก่า ๆ เป็นภาพจำของช่างเรือรุ่นเก่า ส่วนบันทึกภาพมือวาดของศิลปินริมชายหาดที่วาดเทพีทะเลในมุมมองสมัยใหม่ให้คอลเลกชันมีความสมดุลระหว่างโบราณกับร่วมสมัย เวลาเลือกซื้อจะชอบสัมผัสวัสดุก่อนเสมอ เพราะวัสดุเล่าเรื่องได้มากกว่าคำพูด ทั้งลายคราบทะเลบนไม้ กลิ่นจาง ๆ ของเกลือที่ยังติดในร่องไม้ หรือเสียงกริ๊งเล็ก ๆ ของกระดิ่งเทวาที่ยังดังอยู่ภายในโถงเล็ก ๆ ของร้าน นาน ๆ ครั้งก็จะติดจานกระเบื้องลายทะเลมือวาดที่ช่างทำขึ้นในชุมชนประมง ผลงานพวกนี้สะท้อนทั้งความเชื่อ ความศรัทธา และรสนิยมท้องถิ่นอย่างชัดเจน ทำให้การสะสมไม่ใช่แค่การเก็บของ แต่เป็นการเก็บเรื่องเล่าจากทะเลไว้ข้างตัวด้วย

ในบ้านของเรา เคยมีลูกแมวตัวเล็กที่ป่วยจนทำให้ทุกอย่างหยุดชะงักไปชั่วคราว — ฉันรู้ว่าความตกใจมันมาเร็วแค่ไหน แต่ก็มีวิธีเบื้องต้นที่ทำให้ผ่านคืนแรกไปได้โดยไม่ทำร้ายเขาเพิ่ม ฉันเริ่มจากการสังเกตอาการอย่างละเอียดก่อน: กินน้อยหรือไม่, ง่วงทั้งวัน, หายใจเร็วหรือมีเสียงหวีด, ท้องเหลวเลือดหรือไม่, ตาและจมูกมีขี้ตา/น้ำมูกเยอะหรือเปล่า, ระดับพลังงานลดลงมากแค่ไหน และสำคัญสุดคือน้ำหนัก—ถ้ามีตาชั่งเล็กๆ จะช่วยติดตามการเปลี่ยนแปลงได้ดีมาก การดูแลเบื้องต้นที่ทำได้ทันทีคือทำให้แมวอุ่น (ใช้ผ้าห่มและถุงน้ำร้อนห่อคลุมอย่างระวัง), แยกจากแมวตัวอื่นเพื่อลดการแพร่เชื้อ, ให้ของเหลวเบาๆ เช่นน้ำไก่จืดหรือน้ำเกลือดื่มผ่านขวดหรือจุกช้อนเล็ก ๆ ถ้าเขายังดื่มเองได้ แต่ห้ามบังคับยาหรืออาหารที่มนุษย์กินได้โดยไม่ปรึกษาสัตวแพทย์ เพราะหลายอย่างเป็นพิษสำหรับแมว เรื่องการให้อาหารถ้าเขาไม่กิน: ใช้อาหารเปียกสูตรลูกแมวอุ่นเล็กน้อย หรือสูตรทดแทนนมลูกแมวที่สามารถให้ด้วยไซริงค์ได้ แต่ควรให้ทีละน้อยและช้าเพื่อหลีกเลี่ยงการสำลัก ถ้าท้องเสียมาก ให้หยุดอาหารแข็งชั่วคราวและเน้นของเหลวและการชดเชยเกลือแร่ การดูแลแผลหรือขี้ตาเบื้องต้นให้ใช้น้ำเกลือล้างเบาๆ ไม่ควรถูแรง หากมีแผลลึกหรือเลือดออกต้องรีบพาไปหาสัตวแพทย์ มีสัญญาณที่ฉันไม่เคยละเลยเลยคือ: ไม่กินเกิน 24 ชั่วโมงสำหรับลูกแมวตัวเล็ก, หายใจลำบาก เหนื่อยหอบ, อาการชักหรือหมดสติ, อุจจาระเป็นเลือด, อาเจียนต่อเนื่อง หรือร่างกายเย็นเฉียบ สัญญาณพวกนี้ต้องพาไปทันที การป้องกันในระยะยาวที่ฉันทำเป็นประจำก็ได้แก่ การฉีดวัคซีนตามตาราง, ถอนพยาธิ, ตรวจสุขภาพหลังรับมาใหม่, และแยกกักผู้มาจากภายนอกก่อนนำเข้าบ้าน อารมณ์และการสัมผัสอ่อนโยนช่วยได้มาก—พูดเบาๆ กอดให้ความอบอุ่น แต่ให้เขาตัดสินใจอยากใกล้เองมากกว่า บางครั้งแค่ความสบายและความมั่นคงก็ทำให้แมวฟื้นเร็วขึ้นเหมือนกัน

ทุกครั้งที่พลิกหน้าแรกของ 'หนูมาลีมีลูกแมวเหมียว' ฉันยิ้มออกมาเสมอเพราะภาพเปิดทำให้เห็นความอยากรู้แบบเด็ก ๆ ของลูกแมวเลย มันไม่ใช่แมวขี้เกียจธรรมดา แต่เป็นตัวเล็กที่ตาโต รับรู้โลกด้วยความประหลาดใจและความกล้าเล็ก ๆ ฉันชอบฉากที่ลูกแมวไล่ตามลำแสงอาทิตย์ที่สาดเข้ามาตามพื้นบ้าน—ฉากสั้น ๆ แต่บอกบุคลิกของมันได้ชัดเจนว่าเป็นสายชอบสำรวจและสนุกกับสิ่งเล็ก ๆ รอบตัว มุมมองของฉันต่อบุคลิกลูกแมวแบ่งออกเป็นสองด้านที่เข้ากันได้ดี ด้านแรกคือความซุกซนกับพลังงานไม่รู้จบ มันชอบปีน ตะกุยกล่อง และกระโดดเกี่ยวกับด้ายที่เหลืออยู่ นิสัยพวกนี้ทำให้มันเป็นตัวขโมยซีนในหลาย ๆ หน้ากระดาษ และมีฉากหนึ่งที่มันทำถ้วยชามล้ม จนมาลีต้องหัวเราะแบบครึ่งโมโหครึ่งเอ็นดู ฉากนี้สะท้อนว่ามันไม่ตั้งใจทำให้ใครเดือดร้อน แค่อยากเล่น ด้านที่สองคือความอ่อนโยนและความผูกพัน—เมื่อมาลีนั่งทุกข์ใจ ลูกแมวจะมานอนซบ ทำให้บรรยากาศอุ่นขึ้นอย่างนุ่มนวล นิสัยแบบนี้ทำให้ฉันคิดถึงตัวละครเด็ก ๆ ในหนังสืออื่น ๆ ที่มีทั้งความป่าระห่ำและความอบอุ่นในตัวเดียวกัน เช่นหนึ่งในฉากของ 'มารูโกะจัง' ที่เห็นได้ชัดว่าความธรรมดาแต่จริงใจของเด็กสามารถสะกิดหัวใจผู้ใหญ่ได้ ในเชิงบทบาทของเรื่อง ลูกแมวไม่ใช่แค่ตัวเพิ่มความน่ารัก แต่มันเป็นกลไกให้เรื่องเดินไปข้างหน้า—เป็นสะพานความรู้สึกระหว่างตัวละคร ช่วยเปิดบทสนทนา สร้างเหตุให้ตัวละครต้องเปลี่ยนมุมมอง และทำให้ผู้อ่านได้หายใจร่วมไปกับความดีใจ ความห่วงใย หรือความตื่นเต้นของบ้านนั้น ๆ เวลาฉันอ่านซ้ำก็จะพิจารณาพฤติกรรมเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ผู้เขียนใส่เข้ามา ทั้งการเผลอเลียแก้ม การหนีเสียงฟ้าร้อง หรือการจ้องมองหน้าต่างด้วยสายตาหวัง—ทุกอย่างผสมกันจนลูกแมวกลายเป็นตัวแทนของความเป็นเด็กที่ทั้งกล้าและอ่อนไหว ใครจะไม่ตกหลุมรักบ้างล่ะ มันน่าจะเป็นเหตุผลว่าทำไมเรื่องนี้ยังคงอบอุ่นในความทรงจำของฉัน

ภาพหนึ่งที่โผล่มาในหัวเมื่อตอบคำถามนี้คือภาพนิยายเด็กหรือการ์ตูนชวนยิ้มมากกว่าจะเป็นฉากจากอนิเมะใหญ่ๆ ที่มีชื่อเสียง ผมเองไม่เจอฉากในนิยายหรืออนิเมะที่มีตัวละครชื่อ 'หนูมาลี' ซึ่งตั้งท้องหรือมีลูกเป็นแมวเหมียวแบบตรงตัวในผลงานที่เป็นที่รู้จัก แต่แนวคิดว่าตัวละครหนึ่งซึ่งไม่ใช่พ่อแม่ตามสายพันธุ์รับเลี้ยงลูกสัตว์อีกชนิดหนึ่งนั้นปรากฏบ่อยในวรรณกรรมเด็กและแอนิเมชันสไตล์ slice-of-life ที่เน้นความอบอุ่นและความเข้าใจระหว่างสายพันธุ์ต่าง ๆ ฉากแบบนี้มักมาในรูปแบบของเรื่องสั้นหรือหนังสือภาพที่ต้องการสอนเรื่องการดูแล ความเมตตา หรือการยอมรับความต่าง ตัวอย่างใกล้เคียงที่ผมชอบคือเรื่องที่เล่าโดยมีลูกแมวเป็นศูนย์กลางอย่าง 'Chi's Sweet Home' ซึ่งไม่ได้มีตัวละครชื่อ 'หนูมาลี' แต่ให้ความรู้สึกเดียวกันเวลาเห็นคนหรือสัตว์ตัวเล็กๆ ดูแลลูกแมว อีกชิ้นที่สะท้อนอารมณ์การยอมรับระหว่างชนิดสัตว์คือ 'The Cat Returns' ซึ่งพาเราไปเห็นความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับโลกของแมวในแบบแฟนตาซี แม้ว่าจะต่างกันตรงรายละเอียด แต่แก่นของฉากที่มีการเลี้ยงดูและผูกพันกับลูกแมวอยู่ครบ ถาจะมองในมุมของงานเขียนภาษาไทย ผมคิดว่าฉากแบบนี้น่าจะพบได้บ่อยในหนังสือภาพสำหรับเด็กหรือเรื่องสั้นพื้นบ้านที่ดัดแปลง เพราะธีมเรื่องแม่และการเลี้ยงดูลูกเป็นเรื่องสากลและง่ายต่อการตีความให้เป็นเรื่องน่ารักๆ สำหรับเด็ก ถาเป็นคนชอบตามหาโมเมนต์แบบนี้ในสื่อแนะนำให้ลองเปิดหนังสือภาพเด็ก ๆ หรืออนิเมะแนววันต่อวันที่บ่อยครั้งจะมีตอนพิเศษเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง—ฉากเล็กๆ ที่เต็มไปด้วยความอบอุ่นพวกนี้แหละที่ทำให้ใจอ่อนและยิ้มได้เป็นนาน