KABANATA 2
NARAMDAMAN ko ang mabilis na pag-init ng sulok ng aking mga mata, hudyat na may luhang nagbabadyang pumatak. Isinuot ko na lang ang earphones sa aking mga tainga at minabuting tumingin sa labas ng bintana.
Ayoko nang marinig ang mga sasabihin niya kahit gusto kong sumagot at sabihin na hindi na lang sana niya ako sinundo. Labag naman pala iyon sa kalooban niya. Pero mas pinili kong manahimik na lang. Manahimik at ipunin ang lahat ng masasakit na sinasabi. Iyon lang naman ang tangi kong magagawa, e. Ang kimkimin ang lahat ng masasakit niyang salita.
Noong bata pa lang ako, ramdam kong malayo ang loob sa akin ni Papa. Iba ang pakikitungo niya sa akin. Pero palagi pa rin akong nagpapakitang-gilas para lang makuha ang loob niya. Sumasali ako sa mga school activities, contest, sports, at nag-aaral ako nang mabuti para mataas ang gradong makuha ko. Pero ang lahat ng iyon, balewala lang sa kan’ya. Balewala ang lahat ng paghihirap ko. Walang kuwenta ang mga parangal na natanggap ko.
Palaging si Miana—ang nakababata kong kapatid—ang magaling sa mga mata niya. Palagi na lang akong nakikipaglaban para lang makuha ang atensyon ni Papa. Kahit na sa huli, ako rin ang talunan.
Napangiti ako nang maalalang sinabihan niya si Miana ng, “Ang galing naman ng anak ko! Proud na proud ako sa ‘yo!” kahit na Top 10 lang naman ito sa klase nila. Pero noong naging Top 2 ako, ang sinabi ni Papa sa akin, “Top 2 lang? Bakit hindi ka nanguna? Hindi ka talaga nag-aaral nang mabuting bata ka! Sayang lang ang ginagastos ko sa 'yo! Puro pakikipaglandian ang inaatupag mo!”
Hindi pa pala sapat iyon. Kahit ano ang gawin ko, hindi iyon magiging sapat. Sa tuwing kausap nga niya ang mga kaibigan niya, wala siyang ibang bukambibig kundi si Miana. Miana, Miana.
Pesteng Miana!
Noon, hindi ko lubos na maintindihan kung bakit mas paborito ni Papa si Miana. Samantalang mas magaling at mas matalino naman ako kumpara sa kapatid ko. Hindi ko maintindihan kung bakit palagi na lang siyang galit sa akin. Wala naman akong ginagawang masama. Palagi na lang akong mali at si Miana ang tama. Madalas pa niya akong pagbuhatan ng kamay kahit na kaunti lang ang pagkakamali. Si Miana, ni isang pitik ay hindi sinaktan. Puro pag-aalaga ang ibinibigay rito.
Isang pangyayari noon ang nagbigay ng linaw sa lahat ng katanungan ko. Naalala kong galit na galit sa akin si Papa nang minsang maaksidente si Miana. Oo, ako na ang may kasalanan. Nang mga sandaling iyon, nakita ko ang panggigigil sa mga mata niya na para bang gusto akong saktan.
Iyak ako nang iyak habang patuloy ang pagsabi ko ng, “Patawad, Papa! Hindi ko po sinasadya. Hindi ko po ginustong mapahamak si Miana.”
Biglang sumikip ang dibdib ko. Hanggang ngayon, nakatatak pa rin sa isip ko ang isinagot niya, kahit dalawang taon na ang nakakalipas.
“Huwag mo na akong tatawaging papa, dahil hindi kita anak!”
Isinampal niya sa akin ang masakit na katotohanang anak lang ako sa labas. Anak ako ni Mama sa ibang lalaki. Iyon pala ang dahilan kung bakit malayo ang loob sa akin ni Papa. Iyon din ang dahilan kung bakit mas malapit siya kay Miana. Siya lang ang totoong anak. Iyan ang tingin ng lahat.
Hindi niya ako totoong anak.
Simula nang malaman ko iyon, maraming reyalisasyon ang pumasok sa isip ko. Napakasama niya. Wala siyang puso. Hindi ko alam kung bakit ipinagsiksikan ko pa ang sarili ko sa kan’ya. Hindi ko alam kung bakit ginusto ko pang makuha ang atensyon niya. Hindi siya ang karapat-dapat na maging tatay ko, dahil kahit kailan, hindi niya ako minahal nang totoo.
Ipinangako ko sa sarili ko na hindi ko na ipinagpilitan pa ang sarili ko sa lalaki. Iyon din ang dahilan kung bakit ganito ako ngayon. Mas pinili kong tahakin ang landas na gusto ko, kahit alam kong mali.
Tinanggal ko ang earphones sa aking mga tainga nang huminto ang sasakyan sa harap ng bahay namin.
“Sa susunod na magsumbong ulit sa ‘kin ang guro mo, malalagot ka sa ‘kin!” banta niya. Hindi ko siya pinansin at dali-dali akong umibis sa sasakyan. Napailing ako bago tuluyang pumasok sa aking kuwarto. Hindi ko alam kung bakit pinakikialaman niya ako ngayon. Hindi niya ako anak kaya wala siyang pakialam sa mga bagay na gusto kong gawin sa buhay ko.
“Kausapin mo ‘yang anak mo, Erlinda!” Narinig kong bulyaw niya bago padabog na isinara ang pinto ng kuwarto nila. Narinig ko naman ang mga yabag ni Mama patungo sa kuwarto ko. Kumatok muna siya. Pero nang hindi ko pinagbuksan ay siya na mismo ang pumasok.
“Ano ‘yon?” halos pasigaw na sabi ko.
May isenyas siya sa akin na hindi ko maintindihan, ngunit bakas ang pag-aalala sa mukha niya. Napailing na lang ako sa inis. Marami pa siyang isinenyas na wala rin naman akong balak na intindihin. Kinuha ko ang kumot sa paanan ng kama at nagtalukbong. Hindi pa ako nakakapikit, tinanggal niya ang kumot na nakabalot sa akin at nagpatuloy sa pagsenyas.
Inirapan ko siya at tumalikod. “Ewan ko sa ‘yo!”
Hindi ko mapigilan ang pagbugso ng inis na namumuo sa dibdib ko. Mukha siyang tangang sumisenyas ng mga walang kuwentang bagay.
Hindi nakakapagsalita si Mama. Ipinanganak siyang hindi nakakapagsalita. Maganda nga iyon dahil kung nagkaroon siya ng boses, baka sinermunan din ako. Mas lalong lang nakakabuwisit kung dalawa pa sila ng lalaking iyon—na kung maka-asta, akala mo ay isang hari—ang manenermon sa akin. Nakakabingi.
Naramdaman kong lumapit sa akin si Mama. Natigilan ako nang marahan niya akong niyakap at hinalikan sa noo. Mas lalo akong nabuwisit sa ginawa niya kaya bahagya ko siyang itinulak.
“Puwede ba? Umalis ka na nga! Magpapahinga na ako!”
Hindi ko alam kung bakit sa dinami-rami ng magulang sa mundo, iyong mga magulang na walang kuwenta pa ang ibinigay sa akin. Iyon pang walang silbi at pipi. Minsan, hindi ko na rin napipigilang kuwestyunin ang Diyos kung malaki ba ang galit niya sa akin kaya ganito ang buhay ko ngayon.
Rumehistro ang lungkot sa mukha niya kasabay ng pagyuko. May huli pa siyang isinenyas sa akin bago tahimik na lumabas ng aking kuwarto. Bumilis ang paghinga ko sa sobrang inis. “Pesteng buhay 'to!” bulalas ko at isa-isang inihagis ang mga unan.
Ako na ang pinakamalas na taong nabubuhay sa mundo. Ayoko ng ganito! Hindi ito ang buhay na pinangarap ko. Ano ba ang kasalanan ko? Bakit ako pinarurusahan nang ganito?
“Peste!” Naramdaman ko ang pamumuo ng maiinit na likido sa aking mga mata. “Peste kayong lahat!”
Hindi ko na napigilan at tuluyan nang umagos ang luha na iyon. Unti-unti akong napaupo sa sahig at marahas na inihilamos ang dalawang kamay sa aking mukha.
Noon pa man, naisip ko, kung ganitong buhay lang din pala ang ibibigay sa akin, sana ay namatay na lang ako. Tutal, hindi ko naman alam kung ano ang silbi ko sa mundo. Hindi ko alam kung ano ang rason para mabuhay ako.
Kinuha ko ang matalim na bagay sa ilalim ng kama. Isang bagay na karamay ko sa tuwing nag-iisa ako. Isang bagay na pansamantalang nag-aalis ng sakit na nararamdaman ko.
Pinaghalong kaba at pananabik ang naramdaman ko nang tiningnan ang talim ng maliit na kutsilyo. Nakagat ko ang aking ibabang labi sa sobrang sakit nang idiin ko iyon sa aking balat at paulit-ulit na pinadulas. May mga dugong pumatak sa puting sapin sa kama. Ito lang naman ang kaya kong gawin—ang saktan ang sarili ko. Iyon ay upang mabawasan ang sakit na dinadala ko sa dibdib.
Mas lalo ko pang diniinan. Napasigaw ako, ngunit alam kong sa isip ko lang iyon dahil wala namang boses ang lumabas sa bibig ko. Sa isang mabilis na kilos, napaigik ako sa sakit nang muling dagdagan ang mga sariwang sugat na malapit sa pulso.
KABANATA 3“LETSE talaga si Miss Cantar! Kung hindi lang ‘yan teacher, sinabunutan ko na ‘yan, e!” himutok ng kaklase at kaibigan kong si Chariol. “Mabuti nga’t pumapasok pa tayo sa klase niya kahit wala naman tayong natututunan! Ang boring niyang magturo!”“Huwag mo na ngang pinoproblema ang hukluban na Cantar na ‘yon. Dapat tayo ang pinoproblema niya,” sambit ko at unti-unting ibinuga ang usok sa aking bibig. Napangiti ako nang makita ang bilog na hugis ng usok. “Tatlong beses ba naman tayong nag-first year. Ewan ko lang kung hindi pa naging miserable ang buhay niya dahil sa ‘tin,” nakangising wika ko.“Sabagay,” aniya na parang nahimasmasan bigla sa sinabi ko. “Teka, ano ‘yan?” Inginuso niya ang mga sariwang sugat sa braso ko. “Nagpaka-emo ka na naman?”Inirapan ko siya at itinago sa mapanuri
KABANATA 4“SINO ‘yan?” tanong ni Wency at napatingin ang lahat sa akin.Mas lalo pa siyang napangiti at sinenyasan sila, na hindi rin maintindihan ng mga kaibigan ko. Parang tanga.“Ansabe?” naguguluhang tanong ni Sheryna.“Tao? Hayop? Bagay? Lugar? Pangyayari? Nakakain ba ‘yon?” pabirong wika ni Loira.“Ha?” sakay naman ni Thelma. “Hakdog.”Nawalan ng kulay ang mukha ko nang makitang nagtatawanan ang mga kaibigan ko. Hindi ko mailarawan ang hiyang nararamdaman ko sa mga sandaling iyon.“Mama mo ‘yan, Lyne? Bakit hindi nagsasalita? Bakit puro senyas lang? Pipi ba siya?” sunod-sunod na tanong ni Chariol.Bahagyang nanlaki ang mga mata ko. Mabilis na umusbong ang pinaghalong kaba at hiya sa dibdib ko. “Mama?” Sunod sunod ang naging pag-iling ko habang nakangisi. “Hindi. Nasa
KABANATA 4“NAPAKASAMA mo talaga, Elyne. Hindi ko alam na magagawa mo ‘yon sa kapatid mo,” hindi makapaniwalang wika ni Chariol na sinabayan pa ng tawa.“Tama lang ‘yon sa kan’ya,” sabi ko habang pinaglalaruan ang kalalagay pa lang na piercing sa mga labi ko. “Isa pa, hindi kami magkapatid. Wala akong kapatid na tanga at uto-uto.” Isang tipid na ngiti ang gumuhit sa aking mga labi nang muling maalala ang nangyari kagabi.“Elyne, ito na ‘yong susi. Bilisan mo lang dahil baka magising si Papa,” halos pabulong na sabi ni Miana.Nakahalukipkip ako habang nakatitig sa kan’ya. Nakakabilib din ang isang ito. Kinuha talag
KABANATA 6“BAKIT mo ako pinapunta rito?” tanong ko. Iginala ko ang paningin ko sa buong lugar. Abandonado na ang lumang Faculty Room na nasa kasuluk-sulukan ng eskuwelahan. Hindi ko tuloy alam kung bakit dito ang napili niyang lokasyon.Nagulat ako nang biglang inilapit ni Randolf ang ulo niya sa mukha ko. “Mahal naman. Alam mo na ang sagot nagtatanong ka pa.” Kinilabutan ako nang dumampi sa balat ko ang hininga niya. Mas lalo akong nagulat nang bigla niya akong hinila papasok sa silid at isinaradong mabuti ang pinto.Isang malutong na mura ang namutawi sa isip ko, lalo na nang umupo siya sa isang upuan at sinenyasan akong lumapit. Nakakailang hakbang pa lang ako nang bigla akong hinila at paharap na iniupo sa kandungan niya.
KABANATA 7“ANO ba, Elyne? Sumagot ka naman, o!” Narinig ko ang pinaghalong kaba, takot, at pagkataranta sa nanginginig na boses ni Roan sa kabilang linya. “Everlyne, pakiusap, sumagot ka! Huwag mong gawin ‘yan!”Hindi ako nagsalita, ngunit mariin kong kinagat ang ibabang labi ko upang pigilang humikbi. Napagtagumpayan ko naman iyon pero nangilid ang luha sa mga mata ko.Roan, alam ko na kapag nabasa mo ‘to, wala na ako. Baka ginawa ko na ‘yong matagal kong pinaplano. Ayoko na. Suko na ako. Oo, duwag ako. Oo, mahina ako. Nakakasawa kasing lumaban kung wala rin namang kabuluhan ‘yong pinaglalaban ko. Nakakasawang mabuhay kung wala rin namang kuwenta ang buhay ko. Gusto ko nang pumikit at huwag nang d
KABANATA 8HINDI ko lubos maisip na magagawa nila sa akin iyon. Pinagkatiwalaan ko silang dalawa pero palihim pala nila akong ginagago. Hindi ko matanggap na matagal na silang nagkabalikan. Hindi ko matanggap na matagal na nila akong niloloko!“Mga hayop kayo!” malakas na sigaw ko at unti-unting napaupo. Nahihirapan na akong huminga. Kaya pala nanlalamig na si Randolf sa akin dahil may bago nang pinag-iinitan.Tangina.Iyong mahigit isang taon na relasyon namin, tinapos lang ni Randolf sa anim na salita. “Ayoko na. Hindi na kita mahal.” Ganoon lang kadali sa kan’ya na sabihin ang mga iyon. Marami akong gustong itanong, ngunit ayaw lumabas ng boses ko. Bigla akong napipi.
KABANATA 9HUMITHIT ako sa sigarilyong hawak ko at itinapon iyon sa kung saan nang makita si Roan na papalapit sa akin. Mahigit dalawang linggo na nang mangyari iyon. Hindi ko na ulit nakita ang pagmumukha ni Chariol at Randolf. Balita ko, lumipat na sila ng eskuwelahan at magkasama sila roon. Mabuti nga iyon dahil baka kung ano pa ang magawa ko sa kanilang dalawa kapag nakita ko ulit silang magkasama. Mga manloloko.Sabi nga ni Roan, tutulungan niya ako basta tulungan ko rin daw ang sarili ko. Nangako akong susubukan ko nang ayusin ang magulo kong buhay. Susubukan ko nang tanggalin ang lahat ng bisyo ko. Pero hindi pala madali lalo na kung nakasanayan na. Hinahanap-hanap ng sistema ko ang alak at sigarilyo kaya naman pinagbigyan ko muna ang sarili ko.Isang
KABANATA 10MAHIGIT isang linggo nang hindi umuuwi si Miana simula nang magkaharap kami sa parke. Nag-alala na sina Mama at Papa. Sinubukan siyang hanapin ng mga ito, ngunit hindi alam kung saan magsisimula. Hindi namin siya matawagan. Pati sa eskuwelahan ay hindi na rin siya pumapasok. Hindi na nga natutulog si Papa. Halos araw-araw na hinahanap si Miana. Humingi na rin kami ng tulong sa mga pulis.“Hindi pa rin ba tumatawag si Miana?” tanong ni Papa na bakas ang matinding pag-aalala sa mukha. Isang malungkot na iling ang naging tugon ni Mama. “Nasa’n na kaya siya? Bakit hanggang ngayon hindi pa rin siya umuuwi?”Lumabas ako ng bahay. Naisip kong maglakad-lakad muna. Sa totoo lang, dapat wala akong pakialam sa problema nila. Labas na ako roon. Pero kahit ano ang pangongontra ng isip ko, sa puso ko ay hindi ko maiwasang mag-alala. Kung nasaan man ngayon si Miana, sana ay ligtas siya. At malakas ang kut