Sandra's POV
MAKALIPAS ang ilang araw at nang tuluyan kong makumpirma na ang lalaking iyon nga ang ama ng aking anak. Kasama si nanay, naglakas loob akong sabihin ang bagay na ito kay tatay."Sigurado ka ba diyan sa sinasabi mo? Baka naman bangag ka na naman, Sandra?" natatawa-tawa pang wika ni tatay sa akin.Kasalukuyan kaming nakaupo ngayon sa sofa at tinitingnan ang litrato ni Lucas na ngayon ay naka-flash sa screen ng laptop na nakapatong sa lamesa."Tay, sigurado po ako. Hindi ako pwedeng magkamali sa mukha ng lalaking 'yon," pagklaro ko sa kanya."E, 'di kung gano'n, puntahan na natin 'yan at singilin. Bilyonaryo pala ang tatay ng batang 'yan, e," natutuwang wika ni tatay saka tumayo.Mabilis kong hinawakan ang kanyang braso saka siya pinigilan."Tay, naman," wika ko sa kanya."Oh, bakit? Hindi ba dapat lang singilin natin siya sa danyos na ginawa niya? 'Yan, oh! Nag-iisang tagapagmana pa 'yang bata na nasa tiyan mo."May halong inis ang tinig ni tatay. Hindi ko naman siya masisisi dahil may parte sa kanyang sinasabi na tama. Ngunit paano kami magsisimula sa paglapit sa lalaking 'yon?"Hindi naman kasi ganoon kadali 'yon, Mathew," pagsingit ni nanay sa usapan habang umaayos ng upo at umuubo."Sige! Ano na namang plano nyo mag-ina?" iritable na namang wika ni tatay, saka inis na umupo sa sofa. Hindi kami nakatugon sa kanyang tanong at sabay kaming napayuko ni nanay. "Oh, 'di ba wala?" dugtong niya sa sinabi. "Ewan ko sa inyo, bahala nga kayo." Sa pagkakataong ito, muli siyang tumayo at padabog na lumakad palayo sa aming kinaroroonan.Narinig ko naman ang pag-ubo ni nanay, dahilan upang mapatingin ako sa kanya. Hinawakan niya ang aking balikat at hinimas ito."Hayaan mo na 'yang tatay mo. 'Wag mo siyang pakinggan, anak. Hindi tayo magpapakababa para sa pera," payo niya sa 'kin."Opo, nay," tugon ko. Napakunot ang aking noo nang mapansin na kanina pa ubo nang ubo si nanay, animoy may iniinda ito. "Nay, ayos lang ba kayo? Kanina pa kasi kayo ubo nang ubo."Mas lumapit pa ako kay nanay upang hagurin ang kanyang likod. Hindi ko na kasi gusto ang tunog ng kanyang ubo kaya nababahala na ako."Wala ito, anak," aniya saka marahang tumayo at nagpaalam na kukuha lang ng tubig.Sinundan ko siya ng tingin at habang siya ay naglalakad, patuloy pa rin ang kanyang pag-ubo. Maya-maya lang, nanlaki ang aking mga mata nang makita ang pagtumba sa sahig ni nanay."Nay!"Malakas akong napasigaw. Agad akong tumayo at kinumusta si nanay, ngunit wala na itong malay."Nay! Gumising ka!" sunod-sunod kong sigaw, dahilan upang marinig ako ni tatay."Anong nangyari?" nag-aalalang wika ni tatay."Si nanay, bigla na lang siyang bumagsak."Sunod-sunod ang pagpatak ng aking luha nang makita ko ang namumutlang mukha ni nanay. Agad naman siyang binuhat ni tatay at tumawag kami ng taxi upang madala siya sa ospital.***Nakaupo ako sa tabi ng hospital bed kung saan naroon si nanay. Hawak ko ang kanyang kamay habang napapatanong sa sarili kung ano ba talaga ang nangyari?Marahil ay hindi lang sinasabi sa 'kin ni nanay, ngunit ang totoo ay siya ang nahihirapan sa sitwasyon ko ngayon, na dahil anak niya ako, siya ang mas nasasaktan.Maya-maya lang, sabay kaming napalingon ni tatay nang pumasok sa loob ng ward ang doktor at lumapit sa amin."Mr. Montes?" pagtawag ng doktor kay tatay."Doc, ano po ang lagay ng asawa ko?" nag-aalalang tanong ni tatay."Nais ko pong sabihin sa inyo na may tubig sa baga ang inyong asawa. Kailangan nating tanggalin ang tubig na iyon sa lalong madaling panahon."Tila gumuho ang aking mundo nang marinig ang bagay na sinabi ng doktor. Hindi ko akalain na may ganitong sakit na pala si nanay. Madalas na lang niya kaming asikasuhin ngunit wala man lang nagtatanong sa kanya kung maayos ba siya.Nagsimulang gumapang ang luha sa aking pisngi. Mariing napasuklay naman ng buhok si tatay dahil sa kalituhan na nararamdaman."Sige po, Doc. Gawin nyo ang dapat," wika ni tatay sa doktor bilang pagpayag na lagyan ng tubo si nanay upang makuha ang tubig sa kanyang baga.Ngunit hindi namin akalain na hindi sasapat ang pera namin sa pagpapagamot kay nanay. Maraming tubig ang naipon sa kanyang baga kaya ilang session pa ang gagawin bago ito tuluyang ma-drain. Hindi naman din ako regular sa trabaho at no work no pay ang aking estado, dahilan upang hindi maging ganoon kalaki ang sinasahod ko.Sinubukan namin ni tatay na humiram ng pera sa mga kakilala, ngunit sadyang mailap ang mga ito at maging sila ay wala rin daw maiaabot. Nakalulungkot lang isipin na noong fiancé ko pa si Mico, marami kaming kamag-anak na madalas lumapit sa amin upang mangumusta, ngunit ngayon, wala kaming malapitan.***"Nay, 'wag po muna kayong gumalaw," pag-alalay ko kay nanay habang siya ay umuupo sa kama."Ilang araw na rin akong nakaupo, anak. Ilang litro na ba ng tubig itong nilalabas ng tubo rito sa tagiliran ko?" pagturo ni nanay sa kanyang gilid na may tubong nakatusok sa kanyang balat. Ito kasi ang nagsisilbing daluyan ng tubig mula sa kanyang baga."Kaunting tiis na lang, nay. Gagaling na kayo.""Naku... sana nga, anak.""Oh. Bumili ako ng pagkain, kumain na muna kayo," wika ni tatay na ngayon ay kadarating lang sa loob ng silid. Umupo siya at pinatong ang dalang lugaw sa maliit na lamesa ng ospital, saka nito sinubuan si nanay.Napangiti naman ako dahil sa mga bagay na inaakto ni tatay. Ang totoo, hindi naman talaga masama ang kanyang ugali. Madalas lang talagang mainit ang kanyang ulo kaya siya ganito, ngunit alam ko na isa siyang mapagmahal na ama. Kahit minsan na niya akong nasampal, naiiintindihan ko iyon dahil dala iyon ng galit.Nakatutuwa na makitang inaalagaan niya si nanay at nakikita kong mahal na mahal niya ito."Tama na, ha? 'Wag ka nang masiyadong gumalaw at baka lalo ka pang mapaano d'yan," paalala ni tatay kay nanay.Tumango naman si nanay at ngumiti nang kaunti. Alam kong ramdam ni nanay ang pag-aalala ni tatay at alam kong sa loob niya ay labis ang tuwa na kanyang nararamdaman."Siya nga pala, saan tayo kukuha ng pangbayad sa ospital na to? Sana ay doon nyo na lang ako sa pampublikong ospital dinala," nag-aalalang wika ni nanay."Ito kasi ang pinakamalapit na ospital sa 'tin, nay. Saka may naipon naman kami ni tatay kaya 'wag ka nang mag-alala pa," nakangiti kong tugon sa kanya, saka hinimas ang kamay."Gano'n ba? Pero mukhang mamahalin kasi rito," aniya.Umiling na lang ako at ngumiti."Hindi po, nay. Kaya naman natin eh."Lingid sa kaalaman ni nanay, halos naubos na rin ang ipon namin at kakaunti na lang ang natitira. Hindi na namin alam kung saan pa kukunin ang panggastos sa mga susunod na araw. Ngunit hindi ko naman ito maaaring sabihin kay nanay, dahil alam kong labis lang siyang mag-aalala.Makalipas ang ilang oras ng kuwentuhan, nakatulog na rin si nanay at nagpahinga.Aksidenteng tumama ang tingin ko kay tatay na ngayon ay nakatingin din pala sa akin."Mag-usap tayo sa labas," wika niya.Sabay kaming tumayo nang masiguradong mahimbing ang tulog ni nanay, saka kami lumabas ng ward kung saan kami naroroon.***"Nakausap mo ba ang mga tita mo? Ang mga kaibigan mo? Si Mico? Hindi ba siya makakatulong sa 'tin?" sunod-sunod na tanong ni tatay.Kasalukuyan kaming nakatayo ngayon sa labas habang nakasandal ang likod ni tatay sa pader at nakahalukipkip.Umiling ako at yumuko."Wala talaga, tay. Hindi ko rin makausap si Mico at iniiwasan pa rin niya ako."Sabay kaming napabuntonghininga dahil sa kawalan ng pag-asa, hanggang sa maya-maya lang, tila lumiwanag ang mukha ni tatay saka diretsong tumingin sa 'kin."Kung sabihin mo kaya roon sa tatay ng anak mo ang sitwasyon natin?" suhesyon niya.Nanlaki ang aking mga mata dahil sa kanyang sinabi. Tila bumilis ang tibok ng aking puso dahil iisipin ko palang, kinakabahan na ako."Tay, naman. Akala ko ba?–""Sandra, hanggang ngayon ba magmamatigas ka pa rin? Alam mo kung ano ang solusyon sa problema natin ngayon, hind ba?" pagputol niya sa aking sasabihin.Natahimik ako sa mga bagay na iyon. Alam ko sa sarili na kahit paano ay tama si tatay, ngunit saan naman ako kukuha ng lakas ng loob para gawin 'yon? Ipapahiya ko na naman ba ang sarili ko sa harap ng maraming tao?"Ikaw ang bahala. Basta alalahanin mo, kapag wala na tayong pera, pwedeng itigil na rin ang ginagawang paggagamot ng mga doktor sa nanay mo, mas mahirap 'yon," pagbabanta niya sa 'kin. "Diyan ka na nga."Nagsimulang lumakad si tatay palayo sa aking kinaroroonan, saka ito pumasok sa loob ng ospital. Naiwan naman akong mag-isa habang magulo ang pag-iisip.Huminga na lang ako nang malalim saka tumingin sa madilim na kalangitan. Mabilis kong pinahid ang luha na gumapang sa aking pisngi.'Diyos ko, ano ba ang dapat kong gawin?'***Kinabukasan, maaga akong nag-ayos at umalis sa ospital. Hindi ako nagpaalam kay nanay dahil alam kong magagalit siya sa bagay na gagawin ko.Agad akong nagtungo sa kompanya ni Lucas Montenegro. Kapal ng mukha at matinding pangangailangan na lang talaga ang pinanghahawakan ko.Sa pagdating ko sa gusali, agad akong pumasok sa loob at lumapit sa counter kung saan naroon ang mga receptionist."Excuse me, nandiyan ba si Sir Lucas?" tanong ko sa receptionist na nandoon."May appointment po ba sila, ma'am?""W-Wala po," pilit ang ngiti kong tugon."I'm sorry, ma'am. Pinahigpit na po kasi ang security kay Sir Lucas. Pero as of the moment, wala pa po siya sa building," sunod-sunod na paliwanag ng receptionist."Ganoon ba?"Bumaba ang aking ulo at nakaramdam ng lungkot. Tila nawalan ako ng pag-asa na makakausap ko pa ang lalaking iyon. Sayang naman.Maya-maya lang, nagsimulang magkagulo ang mga empleyado sa paligid. Ang mga taong nakatambay kanina sa lobby ay nagsipagtayo at tila bumalik sa kanilang station. Napansin ko naman ang isang itim na sasakyang paparating."Si Sir Lucas," bulong ng dalawang receptionist saka natatarantang nag-ayos ng mga gamit na nasa harapan.Napalingon ako sa kanila at muling bumalik ng tingin sa sasakyan na tumigil. Maya-maya lang, binuksan ng isang lalaking nakaitim na may malaking katawan ang pinto ng kotse. Dahan-dahang lumabas mula rito ang lalaking hinihintay ko."Lucas Montenegro," bulong ko sa hangin nang masilayan ang kanyang mukha.Nagsimulang bumilis ang tibok ng aking puso dahil sa kaba. Mariin kong hinawakan ang dala kong folder at mariing napalunok.'Wala nang atrasan to, Sandy. Kailangan ako ni nanay. Kailangan kong sumugal ngayon kahit walang katiyakan.'Isang buntonghininga ang aking ginawa, saka pilit na tinatagan ang loob.Sinimulan kong ihakbang ang aking mga paa patungo sa kanyang kinaroroonan. Ngunit papalapit palang ako, agad nang humarang ang mga body guard niya."Ms. Sino ka? Anong kailangan mo?" saad ng isa niyang body guard na may malaking tinig.Diretso akong tumingin kay Lucas na ngayon ay abalang nakatingin sa kanyang cellphone."Lucas Montenegro, pwede ba kitang makausap?" malakas kong wika dahilan upang makuha ko ang kanyang atensyon.Tumaas ang kanyang ulo at tumingin sa aking direksyon na may nakakunot na noo...Sandra's POVLUMIPAS ang ilang araw matapos ang kasal namin ni Lucas. Hanggang ngayon, hindi pa rin ako makapaniwala na kasal na kami. Pakiramdam ko ay panaginip pa rin ang mga nangyayari. Pakiramdam ko ay nasa alapaap pa rin ang aking paa.Marahan kong pinikit ang talukap ng aking mga mata, saka dinama ang halik ng hangin sa aking pisngi. Napakasarap sa pakiramdam ang paghampas ng alon ng dagat sa sinasakyan naming yate..Maya-maya lang, isang mainit na kamay ang yumakap sa aking baywang. Napatingin ako sa aking tabi at nakita ko si Lucas. Pinatong niya ang kanyang baba sa aking balikat at mahigpit akong niyakap mula sa likuran."Sa wakas, atin na rin ang araw na ito," aniya.Marahan niyang pinikit ang kanyang mga mata at ganoon din naman ang aking ginawa. Naramdaman ko ang kamay ko Lucas na hinawak sa aking balikat, saka niya ako pinaharap sa kanya."I love you, my wife," aniya na labi na nagbigay tuwa sa aking puso."I love you more, my husband," tugon ko.Tumama ang tingin ni Lucas
Gab's POVNAGSIMULANG magpalakpakan ang mga tao. Naririnig ko ang kasiyahan na nagmumula sa venue ng kasal. Kahit nasa loob ako ng kotse, alam ko kung gaano kasaya ang mga tao na nasa paligid niya.Huminga ako nang malalim saka mapait na ngumiti. Sa wakas, kahit paano ay may nagawa naman akong tama. Akala ko ay lalamunin na ako ng kasamaan at galit sa aking puso.Hinawakan ko ang manibela at saka sinimulang i-start ang kotse. Sana ay napasaya ko si Sandy. Sana ay natupad ko ang tanging hiling niya. Siguro naman ay hindi na sila maghihiwalay, dahil sa oras na mangyari iyon, baka hindi ko na talaga bitiwan pa si Sandy.Mahal ko siya. Mahal na mahal. Siya na yata ang babang huli kong mamahalin dahil sa kanya ko nakita ang lahat ng hinahanap ko.Nagsimulang gumulong ang gulong ng aking kotse palayo sa lugar na iyon. Palayo kung saan naiwan ang kalahati ng aking puso.Congratulations, Sandy. Sana maging masaya kayo ni Lucas.Habang binabaybay ko ang kalsada pabalik sa Maynila, muling bumal
Sandra's POVALAM KONG isa akong malaking tanga upang maniwala sa mga bagay na sinasabi ni Gab. Marahil nga ay masiyadong malambot ang aking puso dahil pinili kong patawarin siyang muli.Malaki ang naging kasalanan sa akin ni Gab at hindi ko naman nalilimutan ang bagay na iyon. Ngunit tila may kung ano sa aking isip ang nagsasabing patawarin ko na siya. Kung nais kong maging masaya, umpisahan ko muna sa pagpapatawad sa iba.Hindi ko alam kung bakit pagdating kay Gab, hindi ko magawang magtamim ng matagal na galit. Tila ba kahit paulit-ulit siyang magkamali sa akin ay paulit-ulit ko rin siyang patatawarin. Siguro nga ay tanga ako, ngunit nais ko na rin namang limutin ang magalit sa iba. Tulad na lang ng ginawa kong pagpapatawad kay Trina na alam kong may malaking kasalanan sa akin, sa amin ni Lucas.Ilang araw ang lumipas bago ako tuluyang pumayag sa nais ni Gab na pakikipagkita sa akin. Siya ang nagbigay ng venue kung saan kami mag-uusap at nakapagtatakang naisipan niyang makipagkita
Sandra's POVMAKALIPAS ang ilang araw, ginugol ko ang aking oras kasama ng aking pamilya. Wala akong sinabi sa kanila at hindi ko pinagbigay alam ang tungkol sa mga nangyari. Hindi ko rin sinabi ang tungkol kay Lucas at ang pagtatalo namin ni Gab. Ngunit alam kong kahit wala akong sabihin, nararamdaman ni nanay ang mga nangyayari sa akin.Kinagabihan, nakatutok ako sa aking laptop at nagtitingin ng flight pabalik ng Pilipinas. Oo. Nasi ko nang bumalik doon dahil sa tingin ko, hindi rin naman ako makapagsisimulang muli sa lugar na to dahil in the first place, wala naman akong dapat simulan.Walang may kasalanan at walang mali sa mga bagay na ginawa ni Lucas. Naiintindihan ko na ang lahat ngayon at wala na akong galit sa kanya. Marahilsa ngayon, hindi ko pa kayang humarap muli kay Lucas. Pakiramdam ko ay wala akong mukhang maihaharap sa kanya dahil nagkulang ako sa pang-unawa. Hindi ko siya pinagkatiwalaan at hindi ko alam kung paano ko na siya muling haharapin."Anak, gising ka pa ba?"
Sandra's POVHINDI KO alintana ang sakit ng aking ulo dahil sa mahabang biyahe na aking ginawa. Wala akong sinayang na oras dahil agad akong tumawag ng taxi at nagtungo sa presinto kung saan nakakulong si Trina.Sa pagdating ko roon, lumapit ako sa mga pulis na nandoon at nagtanong kung anong oras maaaring bumisita sa preso. Mabuti na lang at pinayagan akong makipag-usap dahil oras pa naman daw ng dalaw.Pinapasok nila ako sa animoy waiting area at doon naghintay kay Trina. Kahoy ang kanilang upuan at maging ang lamesa ay kahoy rin. Magkaharap ang upuan at tama lang ito upang mas makausap ko nang maayos si Trina.Makalipas ang ilang minutong paghihintay, natulala ako nang makita ko si Trina sa mukha ng babaeng si Abby.Naglalakad siya habang may posas sa kamay. Hawak siya ng isang pulis at diretso siyang nakatingin sa akin habang may matalim na tingin.Nang makaupo siya sa aking harapan, lumayo ang pulis na may hawak sa kanya at tumayo sa tabi ng pader, animoy naghihintay na matapos a
Sandra's POVSA PAGPASOK ko sa loob ng kotse, hindi ko na napigilan ang paghagulgol. Iniyuko ko ang aking ulo sa manibela saka doon tuluyang pinakawalan ang luha sa aking mga mata. Napakasakit ng aking puso at pakiramdam ko, isang libong karayom ang tumutusok dito. Akala ko noon ay malilimutan ko na ang sakit na nararamdaman ko mula kay Lucas ngunit nagkamali ako. Tila lahat ng sakit at pagdurusa na pinaramdam niya sa 'kin noon ay unti-unting bumalik sa aking sistema.Pilit kong pinakalma ang sarili. Huminga ako nang malalim saka sinandal ang aking ulo sa headrest ng upuan ng kotse. Mariin kong hinawakan ang manibela saka pinikit ang aking mga mata.Wala na. Tama na. Ito na ang huling beses na iiyak ako dahil sa kanya. Sana ito na talaga ang huli dahil hindi ko na kakayaning lumuha pa.Naramdaman ko ang pag-vibrate ng aking cellphone mula sa loob ng aking bulsa, dahilan upang kumalma ang aking puso. Mariin kong pinahiran ang aking luha at pilit na pinakalma ang sarili. Kinuha ko ang c
Sandra's POVKINABUKASAN, nag-book ako ng isang restaurant at siniguradong walang sino man ang makapapasok dito. Isang oras lang ang kinuha ko sa schedule nila dahil alam kong sasapat na iyon para sa aming dalawa ni Lucas. Nais ko lamang makipag-usap sa kanya hindi dahil nais ko nang bumalik, kung hindi naia ko nang putulin ang ano mang ugnayan namin.Nang maranasan kong tumira rito sa malayo, muli kong naramdaman ang kalayaan at kasiyahan. Kalayaan sa paligid na ginagalawan ko. Kalayaan sa sakit ng nga bagay na naramdaman ko. Mas gusto ko ang ganitong buhay. Iyong buhay na wala akong tinatapakang tao at walang sino man ang magtatanim ng sama ng loob sa akin.Nang araw na iyon, hindi ko sinabi kina nanat at tatay kung saan ako pupunta. Hindi rin ako nagsabi kay Gab dahil ayoko nang mag-alala pa siya. Ako lang at si Lucas ang nakakaalam ng pagkikita naming iyon.***HUMINGA ako nang malalim at marahang nilapat ang aking kamay sa manibela ng kotse. Diretso akong tumingin sa kalsada at na
Sandra's POVSADYANG mapaglaro ang buhay. Kung minsan, may mga bagay na nangyayari sa atin at hindi natin naiintindihan kung bakit. May mga pagsubok na ibibigay sa atin na akala natin ay hindi natin malalagpasan, ngunit sa huli, magugulat ka na lang at masasabing, kinaya ko pala?Ang totoo, hindi nakakasawang magmahal at magbigay ng pagmamahal sa isang tao. Alam mo ba ang nakakasawa? Iyong magpatawad nang paulit-ulit at paulit-ulit din naman niyang gagawin ang ginawa niyang mali.Hindi nakakasawang magmahal, ngunit nakakasawa nang magpakatanga. Kung kailangan nating tumigil at sabihan ang sarili natin na tama na, tama na. Sana ay matuto rin tayong mahalin ang ating sarili. Sana marunong din tayong makaramdam kung kailan tayo hihinto sa pagpapakatanga tulad ng bagay na nararanasan ko ngayon. Sa dami ng bagay na pinagdaanan ko, sa pagkakataong ito, tila napagod na ako. Napagod na ako sa paulit-ulit na nangyayari sa aking buhay. Sa paulit-ulit na pananakit sa akin ng tadhana. Baka kaya h
Sandra's POV"IS IT really possible to retrieve a deleted email?" tanong ko sa IT employee na nakaupo ngayon sa aking upuan.Sinusubukan niya kasing ibalik ang email ni Lucas na noong isang araw ko pang hinahanap. May kung ano sa aking isip ang nais talagang mabasa ang email na iyon at ayokong huminto hangga't hindi ko ito nakikita."Of course, madame. I can retrieve anything you like. I am the most expert IT employee in this company," pagyayabang ng kasama kong ito."Well that's good. Please make sure that you will recover the email.""Sure!"Hinila ko ang isang upuan na malapit sa aking table, saka umupo sa katabi ng IT employee na iyon. Napamangha ako sa bilis ng kanyang daliri at maging ang mata niya ay napakabilis din. Nakabibilib na may ganitong mga speciality ang mga empleyado rito at mabuti na lang at naisip kong tumawag sa isa sa kanila.Makalipas ang ilang minuto, tumigil na rin ang pagtaas ng mga letra na naka-flash sa screen ng aking laptop. Maging ang daliri ng lalaking i