ฉันควรซื้อโคมไฟ อ่านหนังสือ แบบไหนเพื่อถนอมสายตา

การเลือกโคมไฟที่ถูกต้องเปลี่ยนบรรยากาศการอ่านได้มากกว่าที่คิด

ฉันชอบนั่งอ่านยามค่ำแล้วสังเกตว่าความสว่างกับอุณหภูมิสีมีผลกับความต่อเนื่องในการอ่านมากแค่ไหน ไฟที่ดีสำหรับการอ่านควรเป็นไฟ LED ที่มีแผ่นกระจายแสง (diffuser) เพื่อหลีกเลี่ยงแสงจ้าตรงๆ และต้องปรับความสว่างได้ เพราะบางครั้งหน้าหนังสือเก่าต้องการแสงมากกว่าหน้ากระดาษใหม่ ๆ

เรื่องอุณหภูมิสีกับความสว่างต้องบาลานซ์: กลางวันฉันมักใช้แสงขาวนวลประมาณ 4000–5000K เพื่อให้ตัวหนังสือชัด แต่พอตกดึกจะปรับไปที่ 2700–3500K เพื่อลดแสงฟ้าและช่วยให้ตาไม่ล้า ค่าแสงที่แนะนำสำหรับอ่านหนังสืออยู่ที่ราว 300–500 lux (ซึ่งเทียบกับโคมที่ให้แสงประมาณ 400–800 lumens ขึ้นอยู่กับระยะห่าง) และพยายามเลือกโคมที่มี CRI (ดัชนีการคืนสี) สูงกว่า 80 ถ้าเป็นไปได้ 90 จะยิ่งดี เพราะทำให้สีและคอนทราสต์ของตัวอักษรกับกระดาษชัดเจนกว่า

ตำแหน่งก็สำคัญ—วางโคมสูงกว่าหน้ากระดาษเล็กน้อย เอียงมุมประมาณ 30 องศา เพื่อไม่ให้เกิดเงาบนหน้า และถ้าใช้จอหรือแท็บเล็ต ให้ใช้แสงพื้นหลังแบบอ่อน ๆ ร่วมด้วย ฉันมักคิดถึงฉากที่การอ่านในมุมมืดของ 'Death Note' ที่แสงโฟกัสจากโคมเดียวช่วยเพิ่มสมาธิ นั่นล่ะคือความรู้สึกของไฟอ่านหนังสือที่ดีสำหรับฉัน

แสงอ่อนๆ ที่กระจายอย่างนุ่มนวลทำให้หนังสือหน้าเดิมดูไม่แข็งกระด้าง

ผมมักคิดถึงมู้ดของการอ่านในห้องนั่งเล่นที่มีไฟตั้งพื้นแบบมีโคมปกคลุม เพราะมันให้ความอบอุ่นและลดแสงสะท้อน การเลือกโคมแบบมีแผงกระจายแสงหรือโคมผ้าเป็นตัวเลือกที่ดีถ้าต้องการหลีกเลี่ยงแสงจ้าโดยตรง โคมที่ปรับอุณหภูมิสีได้ (warm to cool) จะช่วยให้ปรับบรรยากาศให้เหมาะกับเวลาในวันเดียวกันได้ง่าย

ข้อแนะนำสั้น ๆ ที่ผมนำมาใช้คือ: เลือกโคมที่ dimmable และ flicker-free เพื่อป้องกันการกระพริบที่ทำให้ตาเมื่อยล้า, มองหาค่า CRI ≥ 80 เพื่อให้ตัวอักษรคมชัด, ตั้งระดับแสงราว 300–500 lux ขณะอ่าน และวางไฟให้อยู่ด้านบนหรือด้านหลังข้างที่ไม่เขียนเงาลงบนหน้าหนังสือ สำหรับคนที่อ่านอีบุ๊กบนแท็บเล็ต ให้เปิดโหมดลดแสงสีฟ้าช่วงค่ำหรือใช้ฟีเจอร์ warm front light ถ้าใช้ e-ink มักไม่ต้องกังวลเรื่องแสงสีฟ้าเท่าหน้าจอทั่วไป

เวลาผมอยากได้บรรยากาศสบาย ๆ เหมือนฉากใน 'Mushishi' ก็จะเลือกไฟโทนอุ่นและมุมอ่านที่มีแสงกระจายพอดี—ไม่งั้นตาจะล้าเร็วและการอ่านก็ไม่ไหลลื่น

แสงที่ทำให้ผมอยากหยิบหนังสือขึ้นมาอ่านทุกคืนคือแสงอุ่นๆ ที่ไม่จ้า

ความเรียบง่ายเป็นสิ่งสำคัญสำหรับมุมอ่านของผม: โคมโต๊ะเล็ก ๆ ที่มีตัวกระจายน้ำหนักเบาและหัวปรับมุมได้ ทำให้เปลี่ยนทิศทางแสงได้โดยไม่ต้องย้ายหนังสือ บางคืนผมจะใช้แสงประมาณ 2700–3000K กับความสว่างต่ำ ๆ เพื่ออ่านก่อนนอนโดยไม่รบกวนการหลับ และถ้าวันไหนต้องอ่านเนื้อหาที่ละเอียดต้องการความคมชัดมากขึ้น จะเพิ่มความสว่างและเลื่อนอุณหภูมิขึ้นมาใกล้ 4000K

สำหรับอุปกรณ์ ผมชอบโคมที่ไม่มีหลอดเปลือย เพราะแสงตรงๆ ทำให้ตาปวดง่าย และชอบให้มัน dim ได้แบบลื่น ๆ ไม่กระพริบ ก่อนนอนยังเปิดโหมดลดแสงสีฟ้าบนแท็บเล็ตเล็กน้อย หรือเลือกอ่านจากเครื่อง e-ink ที่มีไฟหน้าอ่อน ๆ ซึ่งทำให้ตาไม่ตึงเหมือนจอทั่วไป ฉากอ่านสบาย ๆ แบบใน 'Kiki's Delivery Service' เป็นสไตล์ที่ผมพยายามจำลองในบ้านเล็ก ๆ ของตัวเอง คุ้มค่าที่จะลงทุนโคมดี ๆ สักตัวแล้วรักษามุมอ่านนั้นไว้เป็นประจำ