Matulin ang takbo ng tricycle ni Kevin sa kahabaan ng Monte Claro Road kasama ang kanyang ina para mamalengke sa bayan tuwing alas kwatro na madaling araw. Malayo pa sila ay nahagip na ng lente ng tricycle ang isang taong nakahandusay sa daanan nila. Agad na nagpreno siya nang makalapit at bumaba ang mag-ina sa tricycle. Madilim pa ang paligid kaya nang makalapit, agad na kinapa ni Aling Delia ang pulso nito at nahinuha niyang buhay pa ito. Agad na inutusan ang anak na nakamasid lang sa ginagawa ng ina.
“Kevin, buhatin natin siya at dalhin sa hospital. May pulso pa siya.” Umiral ang pagkamaawain ni Aling Delia.
Mabilis na tumalima si Kevin at naisakay ito sa tricycle. Agad na pinaharurot ni Kevin ang sasakyan patungong hospital. Habang nasa daan, nagsalita si Kevin.
“Pero nay, paano ang pamamalengke natin? Maaabala tayo.”
“Kawawa naman siya. Kailangan niya ang tulong natin.” Habang sinasabi ito ay sinisipat ni Aling Delia ang mga gamit nito sa katawan para maghanap ng pagkakakilanlan. Nakapa niya ang wallet nito sa bulsa ng loose pants na suot nito. Binuksan niya ang wallet pero walang ibang laman maliban sa 4 – One thousand bills. Maraming katanungan sa isip niya pero isinantabi niya muna ito. Saka na siya mag-uusisa pagkaraang mabigyang lunas ito.
Namarating ang hospital sa emergency section, kaagad na sinalubong sila ng staff ng hospital ng ideklara ni Aling Delia na may pasyente silang dala na duguan at unconscious. Nang mailabas si James mula sa tricycle, namangha ang mag-ina sa hitsura ng taong sanaklolohan nila. Nasa labas na lamang sila ng pinto ng emergency room nang maipasok ditto si James.
“Alam mo anak, may kutob ako na napagtripan lang siguro siya. Mukhang banyaga eh, parang amerikano. Pero saan kaya siya galling? Paano siya napadpad dun? Kawawa naman siya.” Bakas sa mukha ni Aling Delia ang pag-aalala sa taong hindi niya kaanu-ano.
Nakatingin lang si Kevin sa inang alalang-alala. Naiisip nya na nalimutan na nito ang trabaho nilang mag-ina ngayong araw. Masasayang ang kikitain nila. At baka mapahamak pa sila sa nangyaring ito. Dahil sa alalahanin, nagyaya na siyang umuwi.
“Nay, alis na tayo dito. Iiwan na natin yan. Ligtas na siya ditto. Baka mamaya, tayo pa ang mapagbintangan sa kung ano man ang nangyari diyan.”
“Hindi anak. Hindi natin siya iiwan ditto hanggat hindi ko nakukumpirma kung ano ang kalagayan niya. Matigas na tanggi nito.
“Pero nay, ligtas na siya. Ginagamot na siya ng mga doctor. Hindi naman natin siya kaanu-ano eh. Tiyak na hinahanap nay an ng pamilya niya.”
“Narinig mo ako Kevin. Hintayin natin na lumabas ang doctor na tumitingin sa kanya.”
“Pero nay, paano ang pagtitinda natin?”
Saglit na natigilan si Aling Delia sa narinig. Sa loob niya, oo nga pala, kailangan makapamalengke sila at makapagluto para sa paninda nila. Pero, nanaig sa kanya ang pagiging mabait.
“Sakripisyo tayo ngayon anak. Kagustuhan ng Diyos ang nangyaring ito ngayon sa atin. Nararamdaman ko na may plano ang Diyos kung bakit binigyan niya tayo ng ganitong pagkakataon.” Sukat sa sinabi ng ina, natameme si Kevin. Talagang maka-Diyos at mabait ang nanay niya. Sasamahan na lamang niya ang ina sa gusto nito para sa taong natagpuan nila. Inaamin niya sa sarili na curios din siya sa pagkatao nito. At may anong haplos sa puso niya ang naramdaman niya nang masilayan ang hitsura nito.
Dahil sa pagmamadali kanina ng mga taong may dala sa pasyenteng nag-aagaw buhay, minabuti niyang ipagpaliban muna ang pagpapatala ng mga ito. Ngayong nakita niya na nasa loob na ng emergency room ang pasyente, tinawag niya ang pansin ng mga ito para makapagpatala.
“Kayo po ba ang nanay ng pasyente?” agad niyang tanong kay Aling Delia.
Hindi agad nakasagot si Aling Delia. Pero hindi niya ugaling magsinungaling.
“Hindi naming siya kaanu-ano. Ang totoo niyan, natagpuan naming siya nitong anak ko na nakaharang sa daan, walang malay habang papunta kami sa bayan kaninang bandang alas kwatro diyan sa di kalayuan sa Monte Claro Subdivision. Kaya, dinala namin siya dito.
“Ganoon po ba? Ang bait niyo naman. Dahil kung hindi kayo ang nakakita sa kanya, malamang nire-report lamang siya sa pulis or pababayaan, pero kayo, kayo mismo ang nagdala sa kanya. Suwerte niya po at kayo ang nakasaklolo sa kanya. Bibihira na po sa ngayon ang mga taong kagaya niyo.” Mahabang pahayag nito para purihin ang kabutihang ginawa.
Napangiti si Aling Delia sa narinig samantalang pormal lang na nakikinig si Kevin sa usapan.
“Salamat sa appreciation mo.”
“Siyanga pop ala, kasi, kanina, mga bandang alas 3:30 ay may nagtanong ditto kung may tinanggap kaming pasyente na ayun sa paglalarawan nila ay eksaktong katulad ng hitsura pasyenteng dinala niyo rito. James De Sales daw ang pangalan. Dalawa silang naghahanap. Kapwa kabataan at mukhang mayayaman.”
“Ganoon ba? Baka sila ang mga kapamilya niya? Maikling nasabi ni Aling Delia tungkol sa nalaman.
“Hindi po natin alam. Mas makabubuti po na hintayin nalang natin magising ang pasyente. Sige po.”
Pagtalikod nito’y siya naming paglabas ng doctor mula sa emergency room. Agad itong sinalubong ni Aling Delia.
“Doc, kami ang may dala sa pasyente, kumusta ang kalagayan niya?” tanong nito na punong pag-aalala.
Saglit na natigilan ang doctor sa mabilis na pagharang sa kanya ni Aling Delia bago nakapagsalita.
“Mabuti na lang at nadala niyo agad siya dito dahil kung hindi, maaring mamatay siya kung hindi niyo pa siya nadala within 20 minutes dahil nauubusan na siya ng dugo. Hindi maganda ang kundisyon niya dahil maraming dugo ang nawala sanhi ng tinamo niyang sugat sa kanyang ulo. Kailanagn masalinan siya ng dugo sa lalong madaling panahon. Type AB ang dugo niya. And, wala po kaming stock ng ganyang dugo kaya kaylangan niyong maghanapng donor mula sa pamilya niya.”
Napamaang si Aling Delia sa narinig na salaysay ng doctor.
“Ha? Pero, hindi po naming kaanu-ano ang pasyente. Ah, eh, ang ibig kong sabihin, hindi naming siya kilala at ang pamilya niya na maaring may katipo ng dugo niya. Dok, ano ang gagawin namin?”
Parang gusting mag-usisa ng doctor dahil sa narinig pero minabuti niyang sagutin na lang ang tanong ni Aling Delia.
“Tatapatin ko po kayo. Mahirap maghanap ng gano’ng tipo ng dugo. Kahit ang mga hospital ay madalang magkaroon ng ganoong stock. The best thing to do is, kailangan niyong makontak ang pamilya niya, and for our part, susubukan naming makipag coordinate sa ibang hospital.
“Pero dok, kung hindi niyo naitatanong, dinala naming siya dito dahil natagpuan lang namin siya sa daan habang papunta kami sa bayan para mamalengke sana. Wala siyang identification card. Pero, sabi ng nurse sa information, kanina raw nang wala pa rito yung pasyente ay may dalawang kabataan nagpunta rito para hanapin ang pasyente. James De Sales daw ang pangalan ng hinahanap nila.”
“De Sales? Quite familiar name, pero wala rin akong idea tungkol sa kanila. But, huwag po kayong masyadong mag-alala, gagawin naming ang lahat.
“Salamat dok, kayo nap o ang bahala sa kanya. Sasagutin namin ang mga gastusin.”
Tumango ang doctor bago nagpaalam. Nang wala na ang doctor, saka lamang nagsalita si Kevin.
“Nay, kailangan ba talagang akuin natin ang responsibilidad? Paano ang mga gastusin? Saan tayo kukuha ng pera? Kita sa mata ni Kevin ang lungkot at problema sanhi ng kinakaharap nilang sitwasyon.
Hinaplos ni Aling Delia ang ulo ng anak para kampantihin ito.
“Anak, may awa ang Diyos, malalampasan natin to. Ang mahalaga, may nailigtas tayong buhay. Hindi kaba natutuwa at tayo ang pinili niya para iligtas ang isang nilalang niya? Wala ng mas sasaya pa sa ganoong pagkakataon na ibinigay niya sa atin. Kaya, ipagdasal natin ang kanyang kaligtasan.” Hindi namamalayan ni Aling Delia na tumutulo na ang kanyang luha habang nagsasalita.
Sa pahayag ng ina parang maiiyak na rin siya hindi dahil dala ng tuwa sa kabaitan ng ina kundi dahil sa problema kung saan sila hahagilap ng malaking halaga ng gagastusin sa hospital.
Ang nanay talaga. Ito ang nauusal ni Kevin kapag may problema sila na kahit mahirap lusutan, parang wala lang para sa kanyang ina. Ipinapasa-Diyos ang lahat, at dinadaan sa dasal. Tulad ngayon at mas malala dahil wala naman silang mapagkukunan ng malaking halaga ng pera. Pero, sa kabilang banda, mas mabuti nang gano’on ang nanay niya kaysa mawalan ito ng pag-asa sa tuwing may problema sila. Hanga siya sa nanay niya. At mahal na mahal niya ito. Nagpapasalamt siya dahil kahit mahirap lang sila, itinataguyod ng nanay niya ang kaniyang pag-aaral sa kolehiyo. Simula ng mamatay ang tatay niya, hindi niya nakita ang nanay niya na naging depress ito. Laging positibo ang pananaw sa buhay.
Anim na taong gulang siya ng mabalop ang kaniyang ina. Ayun sa kuwento ng nanay niya, mayaman ang pamilya ng tatay niya. Subalit, itinakwil ito at tinanggalan ng mana nang makapag-asawa dahil mas pinili nito ang asawa kaysa magulang. Dahil sa sama ng loob ng tatay niya, nagkasakit ito hanggang sa mamatay. Namatay ang tatay niya sa sobrang sama ng loob. Sa lahat ng ito, ipinapasa-Diyos ng nanay niya ang lahat alang-alang sa kanya. Sinabi ng nanay niya na huwag na huwag siyang magtanim ng galit sa kapwa gaano man katindi ang kasalanan nito. Pero, sa puso niya, may galit siya sa pamilya ng tatay niya. Galit siya sa mga mayayaman. Bagay na inililihim niya sa nanay niya. Hindi niya kayang matulad sa nanay niya na puno ng pagpapatwad ang puso. Dahil sag alit na ito, wala siyang kaibigan. Ang nanay niya ang sentro ng buhay niya. Naitanim niya sa puso ang galit at paghihiganti.
Unang nakita niya ang mga ilaw sa kisame sa pagmulat ng mga mata pagkatapos ng halos isang araw. Pagkaraan ng ilang saglit, idinako niya ang paningin sa kanan at nakita niya ang isang taong nakahiga’t maynakakabit na dextrose. Ganun din ang nakita niya sa kaniyang kaliwa. Nang idako niya ang mga mata sa kanyang tagiliran sa bandang kanan ay napansin niya ang isang babae na nakaupo’t nakaidlip sa gilid ng kaniyang hinihigaan. Tumagal ng ilang minute bago niya binawi ang paningin dito. Ipinikit niyang muli ang mga mata at pinakiramdaman ang sarili. Pagkatapos, iminulat muli ang mga mata dahil sa naramdamang konting kirot sa ulo. Sinubukan niyang iaangat ang kanang kamay at dahan dahang kinapa nito ang sugat. Nadama nito ang bandage sa sugat. Pagkaraa’y, paa naman niya ang iginalaw. Pagkatapos, muli niyang pinagmasdan ang babae sa bandang tagiliran niya. Tulog na tulog pa ito. Ibig niyang gisingin ito pero n
Paglabas sa klase ay dumeretso na siya sa hospital na hindi kalayuan sa private university na pinapasukan niya. Nadatnan niya sa loob ng recovery room na nakaupo si Aling Delia sa bangketo at si James sa isa pang upuan. Magkaharap ang dalawa. Hindi napansin ang pagpasok niya sa pinto, kaya tinawag niya ang pansin ng ina. “Ma?” Agad na napalingon si James at Aling Delia sa pinaggalingan ng boses. Nagliwanag ang mukha ni Aling Delia pagkakita sa anak. Nginitian din siya ni James pero pilit na ngiti ang isinukli niya rito. Hindi siya sanay makipagngitian sa taong di nya kilala. “Anak, andito ka na pala. Halika dito.”Pagkakuha sa bakanteng upuan sa tabing puwesto ay tumabi ito sa ina. “James,
Tulad ng dati, tuwing araw ng lingo ay nakasanayan na ni Atty. Sandoval ang maglaro ng Golf sa Golf Country Club sa Las Piñas mula umaga hanggang tanghali kasama ang dalawang bodyguard nito. Pagkatapos ng halos apat na oras ng paglalaro, dederetso na ito sa Sandoval’s law firm na pag-aari niya. May sarili siyang kwarto sa opisina niya kung saan nakatago ang confidential files and legal records and cases na hinahawakan niya. Ulila na ang abogado at binata pa at age of 40. Namatay ang mga magulang nito sa malulubhang karamdaman. Ang ama niya na isang judge at kilala sa lipunan ay namatay sa colon cancer. As unico hijo, naiwan sa kanya ang kayamanan ng mga magulang. Dahil sa masamang karanasan sa mga babae ay hindi na siya nag-asawa. Itinuon niya ang buong pansin sa tinapos na propesyon. Second placer siya sa Bar exam batch 1990. Dahil mula sa isang affluent and known family, malaking tao at mayayaman ang clients
Sa pakiusap ni Aling Delia ay pinaubaya sa kanya ng hospital at DSWD ang pangangalaga kay James sa loob ng maraming pinagkasunduan. Sa pakiusap ni James sa administrador ng Hospital ats DSWD na itago ang pagkatao niya para sa kaligtasan, nakuha niya ang simpatiya ng mga ito at nakiisa sa kagustuhan niya ngunit sinabi rin nya na ilalahad niya ang lahat sa tamang pagkakataon. Si Kevin ay hindi nagpahayag ng ng kagustuhan na makasama si James pero ang totoo ay gusto niya itong laging nakikita. Ang pagtanggi sa loob niya sa kabilang banda ay dahilan ng mga pangamba. Pero kung wala lang sanang problema para makasama si James ay atat siyang maiuwi na agad ito sa bahay nila para makasama niya.Hindi mapigilan ni James na hindi mapalingon sa Monte Claro Subdivision nang pauwi na sila sa bahay nila Kevin at Aling Delia. Para sa kanya, hindi siya dito babalik. Hindi na mahalaga kung sino siya noon. Ang mahalaga ay ngayong nakalaya siya sa mga kapatid. Wala na rin siyang pakialam sa kay
Sinadya niyang gumising nang maaga. Kailangan niyang abalahin si Devorah ngayong kaarawan niya upang hindi ito magbukas ng TV at hindi mapanood ang tiyak na balita tungkol sa pagkamatay ng BF nito at ang abogado nila. Ginising niya ang kapatid. “Gising na.” Medyo naalimpungatan si Deborah. Hindi pa ito bumabangon sa higaan. “Ano ba kuya, an gaga pa.” ang sabi. “Remember, It’s my birthday. Marami tayong aasikasuhin. Mamamalengke pa tayo.” “Ha? Tayo, mamamalengke? Kalian pa ba tayo natutong mamalengke at magluto? At isa pa, wala tayong katulong. Palayasin ba naming l
Pagbalik niya sa sala, ibinaling sa alak ang inis na nararamdaman. Lihim na nagagalak si Devorah dahil ilang sandali na lang matitikman na ni Devon ang inihanda niyang regalo para sa kapatid. Hindi nagtagal, sumubsob na ang ulo ni Devon sa mesang naroon. nilapitan siya ni Devorah, hinaplos-haplos ang ulo at kinausap ito sa sarili niya. YOU KNOW MY BROTHER, PARA SA’YO DIN ‘TONG GINAWA KO. EIGHTEEN KA NA EH. KAYA DAPAT MATIKMAN MO NA ANG DAPAT MONG MARANASAN AT BAKA SAKALING MAGBAGO KA! SIGE KUYA! HAVE FUN! Binuhat ng kasamang lalake si Devon at sabay-sabay na umakyat silang apat sa second floor. Binuksan ni Devorah ang kuwarto ng kapatid at pinapasok dito ang lalaki para ilapag sa kama ni Devon. Pumasok dito ang bisitang babae sa loob. Pagkatapos ay lumabas na ang lalaki kasunod si Devorah. Naiwan sa loob ang babae. Pagpasok sa kuwarto niya
Five years later…. Hindi siya nagsisisi kung huminto siya sa pag-aaral noon dahil kapalit nito ay si James. Pero dahil sa pagpupursigi niya at ni James, pagkalipas ng tatlong taon ay ipinagpatuloy niya ang pag-aaral at ngayon ay magtatapos na siya sa kolehiyo. “Hay, kalian niya kaya ako liligawan? Tanong sa sarili ng isang dalaga sa lima pa nitong kasamahan sa bukid habang nakatuon ang mata kay James sa di kalayuan sa kanila.” “Ay naku, nangarap ang timang! Hindi ka papatulan niyan, buti pa siguro ako.” Sabi naman ng isa na sa palagay niya ay mas maganda siya. “Hoy, kayong dalawa, tigilan niyo na nga ang pagpapantasya diyan kay kano dahil akin na siy
Nabigla pa si James nang bigla siyang yakapin ng mahigpit ni Kevin pagpasok pa lang sa kuwarto para matulog. Mahigpit na mahigpit na nagging dahilan upang kusa na rin niyang yakapin ito. Pagkaraan ng ilang sandal kumalas si Kevin at tinitigan ang mukha niya at masuyong hinaplos ito. At muli siyang niyakap. Sa puntong ito, nagtanong siya sa sarili kung bakit ganun ang reaksiyon ngayon ni Kevin. Nakita niya ang lungkot sa mukha ni Kevin. “Ano bang mayroon, may problem aba?” Masuyo niyang tanong bago naupo sa gilid ng kama. Tumabi sa kanya si Kevin. “May ipapakiusap sana ako sa’yo.” Bungad ni Kevin. Mahina pero madiin ang boses niya. “Ha? Bakit?” Tanong ni James sa tonong pagkabigla.&nb