Matapos ang ilang araw sa ospital, nakalabas din si Vaiana, bagamat halatang hindi pa rin siya ganap na magaling. Hindi lang sugat ng katawan ang iniwan ng nangyari—pati damdamin niya ay sugatan.
"Vaiana!" tawag agad ni Liddy nang makita siya.
Nang salubungin ni Liddy si Vaiana, namutla siya sa nakita. Maputla ang mukha ng kaibigan, at may sugat ito sa ulo. Agad niya itong sinalo.
"Aba’t grabe naman 'to. Saan ka ba nasaktan?" agad na tanong ni Liddy.
Tahimik si Vaiana. Hindi siya sumagot.
“Ganitong oras, dapat nasa trabaho ka pa. That means it’s a work-related injury,” wika ni Liddy habang sinusuri ang sugat. “Eh nasaan si Kyro?”
“Hindi ko alam,” malamig na sagot ni Vaiana.
Napansin ni Liddy na hindi lang basta sugat ang problema ni Vaiana. Malinaw sa mukha nito ang lungkot at pagod, kaya’t sarkastiko siyang ngumiti.
“Grabe ka. Binuhos mo na lahat ng effort mo para sa kanya, nasugatan ka pa ng ganito. Tapos 'yong asawa mo, hindi ka man lang sinamahan? Useless. Parang wala rin siyang silbi kung ganyan.”
“Hindi rin magtatagal,” sagot ni Vaiana, mahina pero may bigat.
“Anong ibig mong sabihin? Magdi-divorce pa siya?!” gulat na gulat si Liddy.
“Hindi. Ako ang gustong makipaghiwalay,” seryosong tugon ni Vaiana.
“Ay naku, tama 'yan! Umalis ka na agad. Pero make sure, ha, hati kayo sa property. That’s step one of being a smart woman. Kung hindi mo man siya makuha, at least ‘yong pera makuha mo. At pag may pera ka, hindi ka mauubusan ng lalaki. You deserve better. Iyong marunong mag-alaga sa’yo, araw-araw ka pang pagsisilbihan.” Agad nag-iba ang tono ni Liddy.
Pero sa loob-loob ni Vaiana, alam niyang hindi niya makukuha kahit kalahati ng mga ari-arian. Matagal na nilang napagkasunduan ni Kyro—kapag naghiwalay sila, wala siyang makukuha.
“Vaiana,” muling tawag ni Liddy, seryoso na ngayon ang tono. “Bakit bigla mong naisip makipag-divorce? Matagal mo na siyang mahal, ‘di ba? Hindi ka basta-basta susuko… unless may ginawa siyang matindi. Nagloko ba siya?”
Nanlabo ang tingin ni Vaiana, at pilit siyang ngumiti kahit ramdam ang hapdi. “Hindi mo ba nabasa ‘yong balita? Bumalik na si Althea.”
“Ha?! Ang bilis naman! Tapos nagsama na agad sila?!” napalakas ang boses ni Liddy. Halata ang pagkainis. “That’s cheating! Kapag ginamit mo 'yan sa kaso, mas madami kang makukuhang property. Vaiana, sinasabi ko sa’yo, huwag sana lumampot ang puso mo sa kanya. Kasal pa kayo, may karapatan ka. At kung hindi siya pumayag, ipahiya mo. Ay naku,
“Desidido na ako,” kalma lang ang sagot ni Vaiana.
Alam ni Liddy, kapag sinabi ito ni Vaiana, totoo ito. Ibig sabihin, pagod na pagod na siya—hindi lang sa katawan kundi sa damdamin. Wala na siyang balak ituloy ang isang kasal na matagal nang walang saysay.
“Sa bahay mo muna ako mamaya. Ayokong makita siya.”
Basta naiisip pa lang ni Vaiana na si Kyro ay nagpalipas ng gabi kasama si Althea, parang sasabog na ang dibdib niya. At kapag nagkita pa sila, siguradong mag-aaway na naman sila. Sa panahong malapit na silang maghiwalay, ayaw na niyang dagdagan pa ang sakit ng loob.
Wala na rin namang saysay na umuwi sa isang bahay na hindi na niya kayang tawaging “tahanan”.
“Sige, doon ka muna. Magluluto ako ng chicken soup para sa’yo. Diyos ko, anong klaseng pamilya ba ‘yang mga de Vera? Pinapabayaan ka, halos buto’t balat ka na! Walang konsensya, sobrang walang konsensya!” galit na bulalas ni Liddy habang inaalalayan si Vaiana. Halos maubos na niya ang mura para sa pamilya ni Kyro—mula sa mga magulang hanggang sa mga ninuno.
Kinabukasan, madaling-araw na nakauwi si Kyro. Pagpasok niya sa kwarto, wala siyang nadatnan. Maayos ang kama, nakatiklop pa ang kumot.
Karaniwan, sa oras na ito tulog pa si Vaiana. Kaya nagtanong siya, “Nasaan si Vaiana?”
Nag-aatubili ang katulong bago sumagot. “Hindi po siya umuwi kagabi, sir.”
Napakunot ang noo ni Kyro. Alam niyang tumawag si Vaiana sa kanya kahapon, at tila wala namang kakaiba sa tono nito. Kaya’t nagtaka siya kung bakit biglang hindi ito umuwi.
Pero pinilit niyang alisin si Vaiana sa isip niya. Hindi siya nagtanong pa. Naligo siya at pumasok na ulit sa opisina. Pagdating sa kompanya, saka lamang niya nalaman na may nangyaring aksidente sa construction site kahapon.
Dahil wala siya roon, si Vaiana ang pansamantalang responsable. Pero hindi rin ito nagpakita sa trabaho.
Napansin niyang ilang araw na rin itong hindi nagtatrabaho. Agad niyang tinawagan si Vaiana.
Katatapos lang ni Vaiana maligo nang tumunog ang kanyang cellphone. Nang makita ang pangalan ni Kyro sa screen, saglit siyang natigilan. Kumunot ang kanyang noo, pero sinagot din niya.
“Ano ‘yon?” malamig ang boses niya.
“Nasaan ka kagabi?” tanong ni Kyro, walang emosyon sa tinig.
“Nasa kaibigan ko,” sagot ni Vaiana.
“There was a serious accident at the construction site. Why didn’t you tell me?” Muli siyang tinanong ni Kyro, ngayon mas seryoso na.