"Mr. Morales offered me a businesss proposal. Nais niyang magpatayo ng pagawaan ng tsokolate sa bakanteng lote sa hacienda."
Sa paglipas ng mga buwan, pakiramdam ko ay magkasing-edad na rin kami ni Arman. Mas lalo siyang naging bukas sa pagkwekwento sa akin ng tungkol sa negosyo na para bang alam na alam ko ang kan'yang mga sinasabi at isa rin akong negosyante katulad niya.
"Tinanggap mo ba?" Natutuwa akong kahit nasa first year college pa lang ako ay marami na akong natutunan sa aktwal na pagpapatakbo ng isang negosyo.
"No. My priority now is to expand the cacao plantation. Mr. Morales pledged to cover 50% of the construction cost. Mas gugustuhin ko pa'ng bumili ng mga lupain upang pagtaniman kaysa ipagawa ng pabrika. Bukod dito, kakailangan ng maraming cacao para sa paggawa ng tsokolate which means magbabawas ng kliyente upang sumapat ang supply ng cacao. We need to let go of loyal investors para sa isang pabrika na wala naman kasiguraduhan."
Sa tuwing nagkakasama kami ni Arman ay hindi maaaring hindi namin pag-usapan ang Hacienda Miraflor. Nahahalata kong labis niya itong pinapahalagahan, katulad ng pagpapahalaga niya sa kan'yang mga trabahador at empleyado.
"Hindi ba ay kaya mo naman magpatayo ng kahit isang maliit na pabrika? Pero kung hahatian ka ni Mr. Morales sa gastusin, gamitin mo na lamang ang kalahati ng pera mo para sa pagbili ng mga lupain. Sa ganoong paraan hindi ka mawawalan ng kliyente. Sa tingin ko nga ay madadagdagan pa ang kikitain ng hacienda."
Dati-rati ay natatakot akong magbigay ng opinyon kay Arman lalo na kung taliwas ito sa kan'yang ideya, ngunit ngayon ay hindi na, dahil imbes na magalit ay natutuwa pa siyang mayroon daw akong natutunan mula sa kan'ya.
Pakiramdam ko nga ay parang bumaliktad ang sitwasyon. Sa simula ay ako ang maingat sa aking mga kilos at pananalita tuwing kasama ko siya, sa takot na baka hindi niya na ipagamot si nanay, pero ngayon ay tila siya ingat na ingat sa akin. Para bang ako na ngayon ang may hawak sa kan'yang leeg, na isang maling galaw niya lamang ay kayang-kaya kong makipaghiwalay sa kan'ya. Bagay na hindi ko gagawin para kay nanay.
"I can't. Gusto kong panatilihin ang hacienda sa kung paano ito iniwan ni papa sa akin."
Saglit siyang tumingin sa akin bago nagpatuloy sa pagmamaneho.
Hindi gaanong makwento si Arman tungkol sa kan'yang pamilya. Kung mayroon man akong nalalaman ay mula iyon sa kan'yang mga katulong.
Ayon sa mga ito ay ulila nang lubos si Arman. Naunang namatay ang ina nito noong bata pa lamang siya. Ang kan'yang ama naman ay iniwan siya anim na taon na ang nakakaraan.
Habang binabagtas namin ang daan patungo sa hacienda ay biglang itinabi ni Arman ang sasakyan. Tiningnan ko siya subalit napako ang kan'yang mata sa aming unahan.
Sinundan ko ang kan'yang tingin at nakita ang apat na mga estudyante na pinalibutan ang isang pamilyar na lalaking nakaupo sa daan. Mukha itong hinang-hina at walang buhay.
"Tsk! P*ch*!" Napatingin ako kay Arman nang marinig ang galit niyang tinig.
Magtatanong sana ako kung kilala niya ang mga kalalakihan subalit hindi na ako nakapagsalita nang makitang hinugot niya mula sa ilalim ng upuan ang isang baril.
Mabilis siyang lumabas ng kotse habang ako naman ay naiwang tulala sa loob. Paanong mayroon siyang baril? Totoo ba iyon o laruan?
Walang bahay at napapalibutan ng matataas na puno ang gilid ng daan. Walang dumaraang kotse sa lugar dito dahil short cut ito patungo sa hacienda kaya kung babarilin ni Arman ang mga estudyante ay walang makakakita bukod sa akin.
Lumunok ako at pilit na pinapakalma ang sarili. Kung mayroon siyang hawak na baril, ibig sabihin ay kaya niyang pumatay.
Nilapitan niya ang apat na lalaking nakapalibot sa isang lalaking nakahandusay na ngayon sa daan. Halos ka-edad ko lamang sila. Tinutukan niya ng baril ang apat at katulad ko ay bumakas sa kanilang mga mukha ang takot.
Galit na galit si Arman habang nagsasalita. Hindi ko ito marinig dahil nanghihina rin akong buksan ang pinto ng kotse at lumabas.
Kumaripas ng takbo ang apat na estudyante at iniwan ang lalaking nakahandusay. Puno ng pasa ang mukha nito at marumi na ang suot na uniporme.
Ibinulsa ni Arman ang baril at sa aking pagkabigla ay inakay niya ang lalaki papasok sa passenger seat.
Tahimik na nagmaneho si Arman.
Pinagmasdan ko ang lalaki na nasa likod. Nakapikit ang kan'yang mga bata habang wala sa ayos na nakasuot ang kan'yang bilugang reading glass.
Napakunot ang aking noo sa pag-iisip kung saan ko siya nakita.
Hanggang sa maalala ko ang huling araw ko sa club kung saan mukha niya ang nabungaran ko pagmulat ng aking mga mata mula sa pagtulog habang hinihintay ko noon si Mama Violet.
Siya ba iyon? 'Yong lalaking pinag-isipan kong ninakawan ako ng halik?
Mukhang imposible nga naman na halik ang bagay na dumampi noon sa aking mga labi, dahil sa itsura ng lalaking ito ngayon ay tila matatakot siyang manghalik ng babaeng hindi niya kilala.
"Yes?" Napatigil ako sa pag-iisip nang magsalita si Arman. Kanina ko pa pala pinagmamasdan ang lalaking nasa likod.
"Kawawa naman siya. Kilala mo ba siya?"
Umayos ng upo si Arman at ibinalik ang atensyon sa pagmamaneho. Humigpit ang kan'yang paghawak sa manibela ng sasakyan at lumipas pa ang ilang sandali bago siya sumagot.
"Hindi. Hindi ko siya kilala."
Tumango na lamang ako dahil nararamdaman kong hindi pa rin maganda ang mood ni Arman simula kaninang tinulungan niya ang lalaki. Natatakot din ako lalo pa't mayroon siyang baril.
Huminto kami sa tapat ng emergency area ng ospital. Mabilis na kumilos ang mga nurses na naroon at inilipat sa isang stretcher ang lalaki.
Akala ko'y bababa kami ni Arman pero matapos lamang maipasok sa loob ang lalaki ay umalis na kami.
"Sheldon, call her. Nasa ospital ang anak niya. Also, pay his hospital bill." Isang mabilis na tawag ang ginawa niya habang tinatahak namin muli ang daan patungo sa hacienda.
Ang lalaki ba kanina ang tinutukoy niya? Akala ko ba'y hindi niya ito kilala.
Inialis ko ang mga titig sa kan'ya at sa halip ay ibinaling ito sa daan. Wala naman akong pakialam kung kilala niya iyon o hindi. Nakakaawa lang talaga iyong lalaki. Mukha pa naman siyang mabait, pero bakit kailangan siyang bugbugin?
Mabuti na lamang, tinulungan siya ni Arman dahil kung hindi ay baka mas matindi pa ang sinapit niya.
Kahit pa ikinukulong ako ni Arman sa relasyong hindi ko gusto ay natutuwa pa din akong makita ang kabutihan na mayroon siya.
"Happy 18th birthday my baby!" malambing na bulong sa akin ni Arman nang siya na ang huling magsasayaw sa akin sa gabing ito.Sa kabila nang pagtutol ko para sa engrandeng selebrasyon sa aking debut ay sinorpresa pa rin ako ni Arman at ng kan'yang mga empleyado at tauhan. Alam kong kompirmasyon na rin ito na mayroon kaming relasyon kaya't hindi maalis sa aking isipan na bigyan ng kahulugan ang kanilang mga tingin.Tila ba sa gabing ito ay si Arman lamang ang bukod tanging tunay na masaya. Ngumingiti man ako habang isinasayaw niya sa saliw ng romantikong awitin ay puno naman ng pag-aalangan ang aking puso ngayon, sapagkat narito ang aking ina.Kaninang umaga ay nauna na kaming dalawa na mag-celebrate ng aking kaarawan. Ipinagluto niya ako ng paborito kong pagkain kahit pa mahina na ang kan'yang pakiramdam.Hindi maganda ang reaksyon ng katawan ng aking ina sa chemotheraphy kung kaya't napilitan kaming itigil ito. Dahilan upang tuluyan na siyang manghina at
Bumalik ang aking ama sa araw ng burol ng aking ina. Tinanggap ko siya pagkatapos niyang humingi ng tawad sa aming dalawa. Alam kong ito rin ang nais ni nanay, na magkaroon ako nang makakasama ngayong wala na siya. Labis na kalungkutan ang dumalaw sa akin pagkatapos ng libing. Pumapasok pa rin ako sa klase dahil gusto ng aking ina na makapagtapos ako. Nalaman kong ang pera pala na ibinibigay ko sa kan'ya ay itinago niya at inipon. Plano kong gamitin iyon para sa maliit na negosyo. Kailangan ko nang kumawala kay Arman. Wala nang saysay ang pakikipagrelasyon ko sa kan'ya. Wala na ang aking ina. "Thanks God, nakipagkita ka na rin sa akin. I've been calling you pero hindi mo sinasagot. Ang sabi ng tatay mo ay nagkukulong ka raw sa kwarto. Why is he even there? Hindi mo na dapat siya tinanggap." Pinuntahan ko siya sa hacienda upang sana'y makipag-usap pero dinala niya ako sa paborito niyang restaurant. Tiniklop ko
Isang magaspang na haplos sa kamay ko ang gumising sa akin. Nakita ko ang nag-aalalang mukha ni tatay na nakaupo sa tabi ng kamang hinihigaan ko habang hawak ang aking kamay.Ngumiti siya at tila nataranta nang makitang gising na ako. Dali-dali siyang lumabas upang tumawag ng doktor.Inilibot ko ang aking paningin sa isang hindi pamilyar na kwarto. Sigurado akong hindi ito sa bahay o sa hacienda. Naramdaman ko ang bagay na nasa aking ilong, oxygen, at swero sa kamay ko. Nasa ospital ako.Huli kong naaalala ang pakikipaghiwalay ko kay Arman na nagresulta sa pagtatalo.Bigla akong nakaramdam ng pagkahilo sa pag-iisip kung ano ang sumunod na mga nangyari nang bumukas ang pinto at pumasok ng isang doktor.Sinuri niya ako at tinanong ng ilang mga bagay.Dalawang araw na pala akong walang malay. Naaksidente kami ni Arman, kaya pala masakit ang aking katawan dahil nagtamo ako ng mga pasa."Laking pasasalamat ko na hindi malubha ang sinapit m
Tinanggihan ko ang pamana ni Arman. Tama si Veronica, kung mayroon man na dapat magmana ng mga naiwang yaman ni Arman ay siya iyon dahil siya ang kadugo at hindi ako. Ayoko na sa huling sandali ay tatanggap ako ng yaman mula sa kan'ya. Hindi ako ang nararapat na humawak ng Hacienda Miraflor dahil wala naman ako sa panahon na binubuo pa lamang ito ng kan'yang ama. Hindi ako bahagi ng hacienda kaya hindi ko lubos maisip na nagawang ipamana sa akin ni Arman ang lahat ng kan'yang ari-arian. Ako na bata pa at walang karanasan sa pagpapatakbo ng isang negosyo. "Sandra, you need to accept it." Nang isang linggo pa ako hinihikayat ni Attorney Sheldon na tanggapin ang pamana ni Arman pero mariin ang pagtanggi ko. Akala ko ba'y ayaw niya sa akin dahil ako ang sinisisi niya sa pagkamatay ng kaibigan niya? Pero bakit narito siya sa aking harapan at nagtatiyagang makiusap sa akin. "Hindi ba't kapag tinanggap ko iyan ay para ko na din pinatuna
Mahirap pagsabayin ang pag-aaral at ang pagtatrabaho sa hacienda.Nagsimula ako sa pinakababa mula sa pagtatanim ng cacao, pag-ani nito at pag-de-deliver sa mga kliyente. Lahat ng ito ay si Mang Carpio ang nagturo sa akin.Pagdating naman sa mga teknikal na bagay ay si Attorney Sheldon ang umalalay sa akin. Labis siyang pinagkakatiwalaan ni Arman dahilan upang sa kan'ya ako ihabilin nito.Tinanggap ko ang responsibilidad bilang bagong tagapamahala ng Hacienda Miraflor. Ayokong sabihin na sa akin na ang kayamanan na iniwan ni Arman, gusto kong itatak sa aking isip na inako ko ito upang mapangalagaan ang hacienda na pinakapinahahalagahan niya.Maluwag na sa loob ko ngayon na akuin ang responsibilidad na naiwan ni Arman.Hindi madali ang pagsisimula ko sa hacienda. Naroon ang pang-aakusang mga titig ng mga trabahador at empleyado."You stole everything that was supposed to be mine! Sa amin ang Hacienda Miraflor. Sigurado akong
Hindi lamang diskarte at talino ang pinabago ni Attorney Sheldon sa akin, maging ang paraan ng aking pananamit ay nag-iba rin.Pinasadahan ko nang tingin ang aking walk-in closet at napahinto sa tapat ng mga nakahilerang damit na pang-opisina. Marami akong biniling mga bagong damit kaya nahihirapan akong pumili kung alin doon.Ang pagsa-shopping lamang kasi ang nagpapawala ng pagod ko mula sa trabaho. Wala akong maraming kaibigan bukod kay Lesie at kay Attorney Sheldon, na maaaring mag-aya sa isang bar o 'di kaya'y outing.Kinuha ko ang pencil cut na light blue skirt at ipinares ito sa puting tank top. Inibabawan ko iyon ng blazer bago bumaba mula sa aking kwarto."Magandang umaga po," bati sa akin ni Kuya Joel, ang dapat sana'y driver ko pero mas madalas nang si tatay ang pinagmamaneho niya ngayon."Nasaan po si tatay?" tanong ko. Palaging wala si tatay dahil kung saan-saan sila nagpupunta ni Vivian. Hindi ko na siya nakakausap man lang kaya sa mg
"I am sorry Miss Cassandra. I was just mesmerized by your beauty. Partida pa na nakabusangot ang mukha mo nang araw na iyon kaya nais ko sana na pangitiin ka. Unfortunately, mukhang nainis pa yata kita. Again, my apologies."Binasa ni Lesie ang sulat na nakapaloob sa bulaklak na mula kay Mateo."Ang taray! May pa-flowers pa si Mr. Supplier," kinikilig niyang komento."Lesie, throw it. Ano'ng akala niya sa akin makukuha ako sa mga gan'yan? This is business! How unprofessional. And don't call him Mr. Supplier dahil sinabihan ko na si Engineer Alba na maghanap ng iba."Hindi ko nagustuhan ang papuring mga sinabi niya sa akin kahapon at ang pagpadala niya ng bulaklak at sulat ngayon.Pakiramdam ko kasi ay ipinamumukha niya sa akin na madali akong mauuto ng matatamis na mga salita at papuri. Hindi niya iginalang ang posisyon ko sa kompanya.Ibinabalik niya ang imahe na mayroon ako noon. At hindi ko nagustuhan ang bagay na iyon.
Panay ang tingin sa akin ni Mateo habang binabagtas namin ang daan patungo sa lugar na sinabi ni Kuya Joel. Mabuti na lamang ay nasundan niya ang mga lalaking kumuha kay tatay."Are you okay?" Sa wari ko ay kanina niya pa ito gusto itanong."Yes, pero pwede mo pa ba'ng bilisan?" Nakita ko ang pag-aalangan niya sa aking kahilingan ngunit sinunod niya pa din ito.Mariin akong kumapit sa seatbelt. Dumoble ang kabang nararamdaman ko. Simula kasi ng maaksidente ako ay binabalot na ng kaba ang aking puso sa tuwing bumibilis ang takbo ng kotseng aking sinasakyan. Pero wala akong choice ngayon kun'di labanan ang takot na ito. Kailangan ako ng aking ama.Itinuro ko kay Mateo ang kotseng dala ni Kuya Joel, na nakaparada sa tabi ng daan."Dito na lang ako. Thank you Mateo. "Hindi ko na hinintay pa ang kan'yang sagot. Bumaba na ako at nagtungo sa kotse kung nasaan si Kuya Joel.Nang makita ako ni Kuya Joel at binuksan niya ang pintua