Kabanata 2
Mabilis nagbago ang ekspresyon ng mukha ni Pia. Kanina para itong anghel ngayon naman ay isang mabangis na hayop na handa siyang sugurin. Umirap ito na may pang-iinsulto at pumasok sa silid niya ang dalawang braso nito pinagdikit at matalim siyang tinitigan. Ang kanyang mga mata ay nagningning sa galit at poot. Parang gusto niyang iparating na hindi na niya kailangang magpanggap pa, na ang pagiging mabait niya ay isang pagpapanggap lamang.
"Ohh, Will sabi mo nga wala na rito si Albert. Kaya ilalabas ko na ang ugali napakahirap kayang magpanggap na mabuti lalo na kapag ikaw ang kaharap, ginagawa ko lang naman ang maging kaawa-awa sa harapan mo mapara magalit ng tuloyan sayo si Albert at hindi nga ko nagkamali,” sabi nito.
“Hindi ka ba nahihiya sa sarili mo? Mataray pa nitong tanong.
“Nagagawa mo pang matulog sa ganito kaganda kwarto?” Ani nito habang ang mga mata inilibot sa kanyang silid.
“Martina, kung ako ikaw, matagal ko nang hiniwalayan si Albert. Wala kang puwang sa puso niya. Dahil alam naman natin kung sino talaga ang mahal niya,” dagdag ni Pia, ang kanyang mga mata ay nagniningning sa panunuya.
“Sarili mo lang ang pinagsisikan kitang-kita naman na ayaw sayo ng asawa mo? Tingnan mo nga kahit tumingin sa mga mata mo hindi niya magawa,” wika pa nito sa kaniya.
Halos magdikit na ang ngipin ni Martina mapigilan lang ang sarili hindi mapatulan ang babae. Kapag nasaktan niya ito lalo lamang lalayo ang kaniyang asawa baka tuluyan na siyang kamuhian ni Albert.
“Bakit ba kasi, hindi ka na lang umalis o mawala sa buhay namin! Isa kang sagabal, alam mo ba ‘yun?” saad pa nito.
Hindi na lamang niya pinansin ang babae; bagkus, tumalikod siya, ngunit napangiwi siya nang maramdaman ni Martina ang mahigpit na kapit ni Pia sa kaniyang braso upang mapatingin siya rito.
"Ano ba, Pia, bitawan mo nga ako!" sambit ni Martina, ang kanyang boses ay nanginginig sa galit. "Hindi ko kailangan magpaliwanag sayo.”
Ngunit hindi siya pinansin ni Pia. Ang kanyang mga mata ay naglalaman ng poot at galit.
“Kung ako sayo, hiwalaya muna si Albert sahil kami naman talaga ang dapat na mag asawa ngayon kung hindi ka lang epal sa buhay namin! Ang mabuti gawin mo makipag diborsyo kana,” saad pa nito.
Mapait na ngumiti si Martina kay Pia.
Kahit ano gawin mo, maging kabit ka man ng asawa ko! Tanging ako pa rin ang nag-iisang Mrs Montenegro kahit ikaw ang mahal ng asawa ko o piliin niya hindi-hindi ko ibibigay nag kalayaan ng asawa ko para pare-pareho na lamang tayo magdusa tatlo!” Matapang niyang saad kay Pia dahil alam naman niya sa kanyang sarili ito ang gusto gawin ni Pia ang maging Mrs Montenegro ngunit hindi niya ibibigay ‘yun.
Sa mga sinabi ni Martina lalong naman nagngitngit sa galit si Pia.
“Oo nga, ikaw si Mrs. Montenegro, pero alam ng lahat ng mga taong nakapaligid sa buhay ni Albert na ako ang minamahal at nasa puso niya. Kaya nga lahat galit sa'yo, diba? Pero mas tamang yatang sabihin na kasuklamsuklam ka.” Sabay lumingon si Pia sa paligid ng silid. "Huwag kang masyadong mayabang. Paano kung bigla akong masaktan sa loob ng kwartong ito na tayong dalawa lang ang magkasama? Ano sa tingin mo ang gagawin ni Kuya Albert?" nakangising wika nito.
Para itong isang demonyo sa klase ng pagkangisi nito. Ang kanyang mga mata ay nagningning ng isang madilim na liwanag, at ang kanyang mga ngipin ay nakikita sa kanyang malapad na ngiti. Parang gusto niyang iparating na kaya niyang gawin ang anumang gusto niya, na wala siyang pakialam sa mga kahihinatnan ng kanyang mga kilos.
Napakunot ang noo ni Martina sa mga sinasabi ni Pia, at nararamdaman niyang may hindi ito gagawing tama. Ang kanyang puso ay nagsimulang mag-panic. Parang may masamang kutob siya, parang may mangyayaring masama.
"Pia, ano bang pinagsasabi mo?" tanong ni Martina, ang kanyang boses ay nanginginig sa takot. "Hindi ko maintindihan."
"Hindi mo ba maintindihan?" tanong ni Pia, ang kanyang ngiti ay mas lumawak. "Gusto mo bang malaman kung ano ang gagawin ni Kuya Albert, kapag nakita niyang sinaktan mo ako?”
Mabilis naman nabawi niya ang vraso at pumunta sa pintuan para buksan ito.
“Pwede ba, lumabas kana,” saad niya habang malawak na binuksan ang pinto.
Ngunit hindi nakinig ang babae bagkus dahan-dahan itong lumapit sa tukador niya at kinuha doon ang gunting.
Napaatras si Martina nang lumapit si Pia sa kanya. Ang kanyang mga mata ay naglalaman ng takot. Hindi niya alam kung ano ang gagawin.
"Pia," sambit ni Martina, ang kanyang boses ay nanginginig. Kinakabahan siya.
“Oh, bakit Martina tila yata nawala ang tapang mo?” Sambit nito habang nilalaro ang dulo ng gunting na hawak nito. Ang boses ni Pia ay parang isang ahas na lumalabas sa kanyang bibig, malamig at mapanganib. Ang kanyang mga mata ay naglalaman ng masamang intensyon.
“Diba ayaw mo makipaghiwalay may Albert, pwes hindi ako papayag. Gagawin ko ang lahat mawala ka lang sa landas namin.”
“Anong ibig mong sabihin?" Biglang kinutuban si Martina sa paraan ng pananalita nito.
Sa sumunod na segundo, biglang na lang sinaksak ang sarili nitong tiyan!
Nanlaki ang mata ni Martina at biglang kinabahan at natakot. "Pia! Anong ginagawa mo!" kinakabahan wika niyang tanong rito.
Lumabas ang dugo sa labi ni Pia, at ang tingin niya ay bumaling sa likuran ni Martina.
"Ate Zia, tulungan mo ako..." Paghingi nito ng saklolo sa babae bagong dating.
Sa Ospital
Mabilis na nakarating ni Albert sa Hospital, sakto kakalabas pa lang ng doktor mula sa emergency room. Kung saan dinala si Pia.
“Sino, relative ng patient?” tanong agad ng doctor.
“Kami po doc,” usal ni Albert.
“Kamusta po si Pia, Doc?” Nag-alala tanong ni Albert.
“Tatapatin ko na po kayo, kailangan maoperahan ng pasyente. Dahil malalim ang pagkakasaksak ng gunting sa tiyan, kaya naapektuhan ang kidney ng pasyente at kailangang sumailalim sa transplant!"
Panimula ng doktor na sumuri kay Pia.
“What!” Napataas ang boses ni Albert sa sinabi ng doktor. Ang kanyang mga mata ay nanlaki sa pagkagulat at ang kanyang mga kamay ay nanginginig. Parang hindi siya makapaniwala sa narinig niya.
“Ganoon ba kalala ang nagawang pagsaksak sa kanya kaya kailangan pa ng transplant?” Hindi makapaniwala, tanong ni Albert.
“Yes, Mr. Montenegro,”
"Kailangan po nating maoperahan siya kaagad," dagdag ng doktor. "Pero kailangan muna ang pahintulot ng mga kamag-anak.”
“At ang kidney kailangan may makuha tayo na donnor,” dagdag na sabi pa ng manggagamot.
“Kasalanan mo ito, Martina! Kung hindi mo sinaksak si Pia, hindi siya malalagay sa kapahamakan!” Estirikal na wika pa ni Zia at mabilis na lumapit kay Martina; agad nitong sinampal ng malakas. Ang galit sa mga mata ni Zia ay parang apoy na nagliliyab. Parang gusto niyang sunugin ang mundo, at si Martina ang kanyang unang target.
Napaupo na lamang si Martina sa sahig; hindi man lang siya nagawang saluhin ni Albert kahit malapit lamang ito sa kaniya. Parang wala siyang pakialam sa nangyayari sa asawa.
“Zia!” wika ni Albert. Ang kanyang boses ay nanginginig sa galit, pero hindi niya kayang lumapit kay Martina.
Ang akala ni Martina ay tatayo na lang sa harapan niya ang asawa, ngunit mabilis siyang nahila pabalik ni Albert. Ang kanyang mga kamay ay parang bakal na nakakapit sa kanyang braso, parang hindi niya gusto na makita si Martina.
“Aray, Albert, nasasaktan ako!” nanginginig ang boses niyang wika rito. Ang kanyang mga mata ay puno ng takot at sakit.
Hindi sumagot si Albert. Tiningnan lang niya si Martina, ang kanyang mga mata ay malamig at walang pakialam.
“Please, Albert makinig ka muna sa mga paliwanag ko. Hindi ako ang may gawa niyan. Kay Pia!” Takot na sabi ni Martina sa kanyang asawa naghalo na ang sipon pati ang luha niya.
“Ibig mo bang sabihin, sinaksak ni Pia ang kanyang sarili? Upang ilagay sa bingit ng kamatayan yan ba ang gusto mo ipahiwatig ah Martina!?” Malakas na pananalita ni Albert habang hawak-hawak siya nito sa braso halos lahat ng kuko nito kabaon na sa kanyang balat.
"Martina! Nakita ko mismo!" sigaw ng hipag niya si Zia habang umiiyak. "Nakita kong nagpunta si Pia sa kwarto mo para humingi ng tawad, pero bigla mo siyang sinaksak! Kung hindi ako dumating sa tamang oras, baka patay na siya ngayon!" Umiiyak na wika nito.
“Paumanhin sa inyo, kailangan muna natin gamutin ang pasyente.”
Nag-aalala ang doktor. "Kritikal na ang lagay ng pasyente!"
"Ikaw! Ibigay mo ang kidney mo kay Pia!" Biglang tila may naalala si Zia at itinuro si Martina.
"Universal ang blood type niya. Siguradong magtatagumpay ang transplant!” usal pa nito.
Nabaling ang tingin ni Albert kay Martina, habang hawak-hawak pa rin siya nito sa braso.
Ang kanyang mga mata ay parang mga malamig na bato, na walang bahid ng damdamin. Parang isang hayop na naghihintay ng pagkakataon na salakayin ang kanyang biktima.
Pilit na inaalis ni Martina ang kamay ng kanyang asawa, dahil nababasa na niya sa mga mata nito ang nais gawin sa kaniya. Ang kanyang puso ay nagsimulang mag-panic. Parang may masamang kutob siya, parang may mangyayaring masama.
“Dok, i-match ang kidney niya," utos ni Albert. Ang kanyang boses ay malamig at walang pakialam. Parang wala siyang pakialam sa nararamdaman ni Martina. Parang isang hari na nag-uutos sa kanyang mga alipin.
"Albert, ano bang pinagsasabi mo?" tanong ni Martina.
“Ikaw ang may kasalanan, kung bakit nasa bingit na kamatayan si Pia ngayon. Kaya dapat ikaw rin ang kabayaran para maligtas si Pia.” Malamig na turan nito.
Ang mga salita ni Albert ay parang mga matatalim na kutsilyo na tumusok sa puso ni Martina. Ang kanyang mundo ay tila gumuho. Ang kanyang mga paa ay parang nanghihina, at ang kanyang puso ay tila tumigil sa pagtibok. Ang sakit na nararamdaman niya ay hindi na niya kayang tiisin pa.
"Hindi! Wala akong kinalaman dito! Hindi ko siya sinaktan..." Nagpumiglas si Martina nagmakawala kay Albert mabilis siyang tumakbo ngunit hindi pa nga nakakalayo ay hinarangan na siya ng mga bodyguard ng kanyang asawa. Ang kanyang puso ay nagsimulang mag-panic. Parang gusto niyang sumigaw, "Tulungan niyo ako! Tulungan niyo ako!"
Hinawakan siya sa dalawang braso at dinala kay Albert. Ang kanyang mga mata ay naglalaman ng takot, at ang kanyang mga kamay ay nanginginig.
“No, please maawa ka naman sa akin. Hindi ko siya sinaksak,” usal niya ngunit tila bingi ang asawa niya.
“Wala ba talaga akong halaga sayo? Kahit ipahamak ko para lang iligtas ang babae mo nanaisin mo mawala ako ng tuluyan sayo?” mariing niyang tanong. Ang kanyang mga mata ay naglalaman ng sakit at kawalan ng pag-asa.
“Talagang tinatanong mo ako sa mga bagay na yan?”
“Oo, dahil hindi ka naman mahalaga sa akin. Kung ako ang pipiliin sa inyo dalawa ni Pia si Pia ang pipiliin ko ng paulit-ulit,” matigas na wika sa kanya ni Albert habang ang mga mata nitong nakatitig sa kanya ay walang buhay. Parang isang bato lang siya na walang emosyon.
“Sa loob ng tatlong taon na kasama kita pandidiri ang namumutawi sa akin. Hindi nga kita matitigan sa mga mata mo dahil namumuhi ako, masahol kapa sa bayarang babae!” sambit pa ni Albert. Ang kanyang mga salita ay parang mga matatalim na kutsilyo na tumusok sa puso ni Martina. Parang unti-unting nawawala ang kanyang lakas, at ang kanyang mga mata ay nagsimula nang mag-alab sa galit. Hindi niya alam kung paano niya mapipigilan ang luha na nag-uumpisa nang tumulo sa kanyang mga mata.
Tuluyan nang bumagsak ang luha ni Martina, at tila nagising siya sa katutuhanan na kahit anong gawin niya hindi-hindi siya mamahalin ng asawa.
Ang mga mata nitong masaya noong kapag kausap siya, kinamumuhan na siya ngayon. Parang isang larawan ng sakit at poot ang nakikita ni Martina sa mga mata ng kanyang asawa.
“K-kahit … ba sa loob ng tatlong taon, bilang mag-asawa natin hindi mo ba ako natutunan mahalin?” lumuluhang tanong niya pinakatitigan nita ang mukha ng asawa. Ang kanyang boses ay nanginginig sa takot at sakit.
"Hindi," sagot ni Albert. "Hindi kita natutunan mahalin. Hindi kita kayang mahalin. Hindi kita mamahalan." Ang kanyang mga salita ay parang isang malaking bato na bumagsak sa dibdib ni Martina.
Tiniis ko ang lahat noon dahil mahal kita Albert. Pero ngayon, napagtanto kong isa akong bulag na babae para mahalin ka! Kung iniisip mong makukuha mo ang kidney ko, hindi ka magwawagi dahil kahit ano gawin ko hindi-hindi ko ibibigay sayo o kay Pia.”
Hindi siya makapaniwalang ang babaeng gustong pumalit sa kanya ay handang ilagay siya sa ganitong sitwasyon.
Alam niyang may plano si Pia, sisiguraduhin niyang hindi ito magtatagumpay. Pagod na siya sa mga pang aapi at pangbubully nito pati na i Zia. Napatunayan niya sa kanyang sarili na kahit ano gawin niya hindi-hindi siya mamahalin pa ni Albert kaya mabuti pang tapusin na niya hanggan may natitira pang dignidad sa kanyang.
Itinulak niya ang doktor at mabilis na pumasok sa operating room.
Doon, nakahiga si Pia sa operating table, mahinhin na nakikipag-usap sa nurse.
"Tila gustong-gusto mo talagang mawala ako sa mundo," malamig na sabi ni Martina. Ang kanyang mga mata ay puno ng poot at sakit. Parang isang leon na handa nang umatake.
Nag Makapasok siya sa loob
Ate Martina.." ang sinabi ni Pia, ngunit hindi na niya natapos ang kanyang sasabihin.
PAK!
Isang malakas na sampal ang lumapat sa pisngi ni Pia. Ang kanyang mukha ay nag-init, at ang kanyang mga mata ay nag-alab sa galit. Hindi niya inaasahan na sasampalin siya ni Martina.
"Hindi mo ba ako naiintindihan?!" sigaw ni Martina. "Hindi muna ako pwedeng linlangin, pa at pwede ba huwag na huwag mo ako tawagin na ate? Nakakapag Taas balahibo dahil sa kaplastikan mo?
“Kung inaalala mo magtatagumpay ka sa plano ninyo ni Zia, makuha ang kidney o ano man parte ng katawan ko nagkakamali kayo?” Galit niyang wika rito.
At isa pa ulit sampal ang ibinigay ni Martina kay Pia.
Mabilis naman nakalapit si Albert para pigilan ang asawa niya. Para ibang tao ito ngayon.
“At ikaw, Pia," dagdag ni Martina. "Tigilan mo na ang ang kaartehan mo hindi ka artista walang camera o ano pa man! Kung si Albert at iba pa ay kaya mo paglaruan sa mga
palad mo ibahin mo ako!” Usal pa niya
Napatayo naman si Pia, hawak-hawak ang kanyang pisngi, ang kanyang mga mata ay puno ng galit.
"Martina, hindi mo ba alam kung ano ang iyong ginagawa?" Usal ni Albert.
"Alam kong ginagawa ko ang tama," sagot ni Martina. "Alam kong ginagawa ko ang nararapat."
"At ikaw, Albert," dagdag ni Martina, ang kanyang boses ay nanginginig sa galit. "Al
am ko na mahal mo si Pia. Bakit mo pa ako pinakasalan? Bakit mo pa ako kailangan kung wala ka namang pakialam sa akin kung puro pasakit na lamang ang ibinigay mo?”
---Kabanata 85: Pagsubok"Kuya Albert, huwag ka sanang magalit sa amin ni Zia. Alam naming mali kami sa pagkakataong ito. Bigyan mo lang kami ng isa pang pagkakataon at nangangako kaming babawi kami..."Malabo man ang laman ng mensahe, ramdam ang sinseridad ng paghingi ng tawad. Maayos ang tono, magalang, at puno ng pang-aamo. Si Pia ay kuntento habang pinagmamasdan ang kanyang cellphone, halatang kampante sa epekto ng kanyang drama.At hindi siya nabigo—wala pang tatlong minuto, may tugon na agad si Albert."Talaga bang alam mong mali ka?"Napasinghap si Pia. Sa simpleng linyang iyon, malinaw na sa kanya—si Zia ang totoong dahilan kung bakit galit si Albert. At siya, nadamay lang. Kung siya talaga ang may kasalanan, hindi agad-agad siya rereplayan ni Albert.Ang galing mo talagang manggulo, Zia, inis niyang nasabi sa isip. Nadamay pa ako sa kagagawan mo. Ang tagal kong inalagaan ang magandang imahe ko kay Albert, tapos sisirain mo lang!Bagamat kumukulo na ang inis sa dibdib niya, m
Kabanata 84: MagkasamaMula sa ospital, hindi na hinayaang si Lorenzo ang magmaneho ni Martina. Siya na mismo ang pumuwesto sa driver's seat, mahigpit ang pagkakakapit sa manibela habang tinitimbang pa rin ang mga emosyong kanina pa niya pinipigilan.Tahimik ang biyahe. Tanging tunog lang ng malamig na aircon at malumanay na tugtog sa radyo ang naririnig sa loob ng sasakyan. Paminsan-minsan ay napapalingon si Martina kay Lorenzo, na kasalukuyang nakasandal sa passenger seat, hawak pa rin ang bahagi ng balikat niyang may sugat.Nakita niyang bahagyang namimilipit ito sa sakit, pero pinipilit pa ring ngumiti."Huwag kang magkunwaring okay ka," ani Martina, hindi inaalis ang tingin sa daan. "Mas lalo lang lalala 'yan kung hindi mo aalagaan."“Hindi ko naman sinasabing okay na ako,” sagot ni Lorenzo, ang tinig ay mahina pero may halong biro, “pero kasi… magaling ‘yong nurse ko. Sigurado akong gagaling ako agad.”Napailing si Martina, pero hindi na kumibo. Ayaw niyang bigyan ng importansya
KABANATA 83 - KAPATID LANGSinubukan na naman ni Lorenzo ang kanyang luma at paulit-ulit na estratehiya kay Martina—ang magkunwaring sugatan at kaawa-awa—umaasang makukuha niya ang simpatiya nito. Habang nakaupo siya sa wheelchair na kusa niyang inupuan kahit wala naman talagang iniinda, isinulyap niya si Martina sa gilid ng kanyang mata, hinihintay ang inaasahang pag-aalala nito. Ngunit taliwas sa inaasahan niya, hindi siya tinignan ni Martina na may pag-aalala kundi puno ng pangungutya ang mga mata nito habang mabagal na sinipat siya mula ulo hanggang paa."Talaga lang ha? Hindi ko naman nakita na nahihirapan ka habang papunta tayo rito kanina," malamig at punung-puno ng pagdududang sabi ni Martina habang nakahalukipkip ang mga braso, ang kilay ay nakataas na tila sinasabing huwag mo akong lokohin.Napakamot sa batok si Lorenzo, ngumiti ng hilaw at nagpanggap na nahihiya. "Kasi naman... pinipigil ko lang. Ayoko namang magmukhang mahina. Alam mo naman ako, palaban."Tumango-tango si
KABANATA 82 – LIFTHindi inasahan nina Albert at Gail na sa mismong harapan ng ospital ay makakasalubong nila sina Lorenzo at Martina. Sa dami ng ospital sa buong Lungsod ng S, bakit sa lahat ng lugar, dito pa sila nagtagpo?Naglalakad na palabas sina Albert at Gail. Kagagaling lang sa gamutan ang lalaki, matapos siyang isugod ni Gail dahil sa sugat na tinamo niya sa pakikipagsuntukan ilang oras ang nakalipas. Ayon sa doktor, wala namang malubha, pero kailangan pa rin ng pahinga—pahingang alam ni Albert na hindi niya maaring paglaanan ng oras. May mas mahalaga siyang kailangang ayusin: ang kumpanya. At higit pa roon, ang isang taong patuloy na bumabagabag sa kanyang isipan.“Albert, kahit isang gabi lang,” pilit ni Gail habang hawak ang discharge papers. “Hindi pa rin normal ang blood pressure mo. Kailangan mong magpahinga.”Umiling si Albert. Malamig ang tinig nang magsalita. “Hindi ako puwedeng mawala ngayon. Alam mo kung anong kalagayan ng kumpanya.”Napapikit na lamang si Gail, pi
---Kabanata 81 – Muling PagkikitaTahimik ang gabi, ngunit sa isipan ni Leo, walang kapayapaan. Nakatingin siya sa dashboard ng sasakyan habang minamaneho ito pauwi. Kasabay ng bawat pagtibok ng kanyang puso ay ang pag-aalala kung saan maaaring naroon si Lorenzo. Batid niyang hindi ito titigil hangga’t hindi nito nakikita si Martina.“Dapat kong harangin si Lorenzo,” bulong niya sa sarili habang muling binuksan ang kanyang phone para tingnan kung may update si Albert. Ngunit wala. Malinaw na may plano si Lorenzo—at hindi siya titigil sa hangaring mapalapit kay Martina.Habang abala si Leo sa pagbuo ng estratehiya kung paano pipigilan ang anumang hindi kanais-nais na tagpo, si Lorenzo naman ay tapos nang magbihis. Nakasuot siya ng dark blue na coat, pulidong nakaayos ang buhok kahit may konting pamamaga sa kanyang panga.Pasimpleng huminga siya nang malalim habang papunta na sa lugar kung saan sila magkikita ni Martina.Pagdating niya sa tagpuan—isang kilalang café malapit sa art muse
Kabanata 80: Hindi Malilimutang Pag-ibig“Siya ba talaga si Lorenzo?”May bahid ng pag-aalinlangan ang tanong ni Gail habang nakatitig kay Albert. Hawak niya ang isang dokumentong kanina pa niya gustong ipakita, ngunit hindi niya ito maibato sa lamesa. Sapagkat ang sagot sa tanong ay hindi kayang isulat sa papel. Hindi ito basta impormasyon—ito’y alaala, sakit, at katotohanang kay tagal nang tinatanggihan.Tahimik lang si Albert. Hindi niya sinagot ang tanong. Nanatili siyang nakaupo sa malapad na silyang yari sa madilim na kahoy, nakaharap sa salaming bintana ng kanyang opisina. Mula roon ay tanaw ang makulimlim na kalangitan at ang unti-unting pagdilim ng siyudad. Parang siya—puno ng anino’t katahimikan.Pero sa likod ng kanyang katahimikan, halata ang tensyon sa kaniyang mukha. Matigas ang panga, mariin ang pagkakapit ng mga daliri sa armrest, at ang mga mata—tila naghihiyaw, bagama’t hindi nagsasalita.Hindi lang basta malamig ang ekspresyon niya ngayon—iba ito. May halong sakit,