Bahay-Bahayan

 

 

Naging madalang umuwi si Limuel, Christmas break at summer na lamang ito nauwi ng Bohol. Noon ay naka dadalaw pa siya pag araw ng patay pero dahil busy sa school ay nangako na lamang siya sa ina na magbabakasyon ng matagal-tagal kapag summer.

 

Sa umpisang pag-uwi ay naiilang na si Tala sa binata. Nakikita rin ni Limuel ang pagbabago ng dalagita. Maraming ganap sa buhay ni Limuel kaya hindi rin sila madalas magka-usap nito. Kahit nakabakasyon ay madalas ang alis ni Limuel kasama ng mga barkada nitong sabik makahuntahan at kung hindi naman ay nauutusan ito ni Dalisay para asikasuhin ang maliit nilang taniman, bumisita at i-manage ang lugar para makapahinga si Dalisay. Matapos ang trabaho ay papasiyal naman ang barkadahan nila Limuel sa mga magagandang spots sa Anda kasama ng kabataang kalalakihan at minsan ay may mga kadalagahan din.

 

Kapag nawala na ang pagka-ilang at nasanay na si Tala na nakikita si Limuel ay lihim niyang hinihintay ang binata sa pag-uwi nito kahit malalim na ang gabi. Si Tala rin ang nagsisiguradong may pagkain ito at hinainan ito ng mabuti. Sa umaga ay maagang magising si Tala para lutuan ng almusal ang lahat, syempre kasama na si Limuel.

 

“Ang sarap mo na magluto Tala, kalasa na ng luto ni Mamang,” minsan ay komento ni Limuel sa kanya. Sobrang saya ng dalagita, kinilig ang puso niya. Lalo pa tuloy siyang nagpaturo kay Dalisay ng mga putaheng paborito ni Limuel.

 

Kaya naman kahit gabing-gabi na umuwi si Limuel ay sisiguraduhin ni Tala na gising siya para hainan ito ng pagkain.

 

“O, bakit gising ka pa?”

“Eh…kukuha lang ako ng tubig,” pagsisinungaling ni Tala.

“Kumain ka na ba? May tinira si Mamang na pagkain para sa iyo,” alok ng dalaga.

“Hindi pa, gutom na nga ako, eh,” uupo si Limuel sa lamesa.

“Sige, paghahain kita,” papanoorin naman ni Tala habang kumakain si Limuel

“Sige na matulog ka na, ako na ang magliligpit dito.”

“Hindi pa ako inaantok. Ako na lang, para makapagpahinga ka na,” habang naghuhugas ng plato ay parang nasa langit naman si Tala sa sobrang saya. Wala lang, masaya pala ang may asawa, kinikilig ito habang nag-iisip.

 

Minsan ay nahuli ni Dalisay na nakatitig si Tala sa larawan ni Limuel na naka-display sa sala.

 

“Tala gabi na, hindi ka pa ba matutulog? Teka, hinihintay mo ba si Limuel?” lumabas ito ng kwarto para umihi.

“Ahh… ehh..h…hindi po.”

 

Tinitigan ni Dalisay ang dalagita. Napangiti ito.

 

“Gusto mo ba siya? Gusto mo ba ang asawa mo?” napalunok si Tala saka umiling.

“Ang batang ito… kailan pa?” natawa si Dalisay.

 

Natagpuan ni Talang nagkukwento siya kay Dalisay.

 

“Bata ka pa, pwede pang magbago ang damdamin mo. Ang gusto ni mama mo ay makapagtapos ka ng pag-aaral at matupad mo ang mga pangarap mo.”

“A-ayaw n’yo po bang maging… I mean… kapag nasa edad na ako.”

“Maging kayong dalawa ni Limuel? Syempre gusto ko, pero dapat gusto niyo pareho.”

“D-dahil hindi ako gusto ni Limu…ni kuya?”

 

Inayos ni Dalisay ang buhok ni Tala.

 

“Basta bata ka pa. Hintayin mo kapag nasa tamang edad ka na. Pag gusto mo pa rin si Limuel, wala tayong dapat problema dahil kasal na kayo, mag-asawa naman na talaga kayo.”

 

Ngumiti si Tala. Iyon ang pangarap ko, ang magustuhan ako ni Limuel. Sa isip-isip ng

Bata.

 

“Halika na, pag ganitong oras eh hindi na ‘yon uuwi. Bukas mo na ‘yon makikita, pag luto mo na lang ng almusal,” disappointed man ay sumunod si Tala kay Dalisay.

 

“Limuel, samahan mo nga si Tala na mamalengke,” bungad ni Dalisay sa papaalis na anak.

 

“May lakad ako Mang, pasamahan mo na lang kay Nimuel,” magbabasketbal lang naman si Limuel.

“Ma-ipasyal mo man lang ang asawa mo,” pangungulit ni Dalisay.

“Mang… ‘wag mong…wag ninyo na pong sabihing asawa,” parang naiinis na sabi ni Limuel sa ina.

“Ay, bakit, hindi ba totoo? Asawa mo naman talaga si Tala ah,” namewang pa si Dalisay.

“Alam niyo naman may girlfriend ako sa Maynila.”

 

Parang kinurot ang puso ni Tala sa narinig. Hindi alam nila Dalisay at Limuel na naririnig niya ang usapan nila dahil mula sa likod bahay ay papasok siya sa kusina nila.

 

“Huh, si Lilybeth ba ang tinutukoy mo?”

“Hindi po, iba na. May asawa na si Lilybeth, nabuntis ng kaklase niya.” nagtatali na ng sintas ng sapatos si Limuel.

“Bago lang ito?”

“Opo.”

“Magsabi ka ng totoo, mag-aasawa ka ba? Alam mong hindi pwede,” may pag-aalala sa boses ni Dalisay.

“Alam ko po, hihintayin ko muna si Talang mag-edad 22. Nangako ako Mamang, tutuparin ko naman ‘yon. At saka magtatapos pa ako ng pag-aaral, nag-eenjoy lang ako kahit kunti.”

“Sige, pero pagkatapos ay pwede na nating i-register ang kasal n’yo ni Tala pag naging 18 na siya,” buyo ni Dalisay.

“Mamang, parang kapatid ko lang si Tala Ano ba kayo!?” naiinis na ang boses ni Limuel.

 

Hindi namalayan ni Tala na bumabagsak na ang luha niya. Umalis siya bago pa niya matapos marinig ang usapan ng mag-ina.

“Talaga lang, ha. Eh, bakit nung minsang magsisimba kami at nakaayos si Tala parang luluwa ang mata mo sa pagtitig sa kanya?” patuloy ni Dalisay.

“Si Mamang talaga! Anong tingin niyo sa akin pedopilya? Ang bata-bata pa ni Tala, eh. Makaalis na nga ang labo niyo kausap!”

“Ikaw ang Malabo, sabi ko samahan mo si Tala sa palengke!” habol na sigaw nito sa anak.

“Hindi na!”

 

Totoong nakatitig si Limuel kay Tala, pero hindi dahil madumi ang isip niya.. Nakita niya lang na nagdadalaga na ito at hindi na ito batang gaya ng dati na inaalagaan niya.

 

Wala sa sariling namalengke si Tala. Mabigat ang dala niya pero hindi niya nararamdaman. It’s just a crush, lilipas din ito. Sa isip-isip ni Tala. Tama si Mamang, mababago pa ang feelings ko. Tama rin si Limuel, kapag nasa tamang edad na siya ay magiging malaya na siyang mamuhay ng sarili na hindi makikialam ang tatay niya at ang ibang mga tao, kasama na rin si Limuel dun. Mas maganda kung mag-focus siya sa kung anumang gusto niyang mangyari sa buhay niya. Sa pangarap niya. Eh, ano ba ang pangarap niya? Parang tanga si Talang nakikipag- usap ng tahimik sa sarili.

 

“…’yong asawa ni Limuel, oh,”

 

Natigilan si Tala sa narinig. Alam niyang may basketball court sa likuran niya, malapit sa binibilhan niya ng bigas. Alam niyang madalas tumambay sina Limuel sa court para maglaro ng basketball kaya sigurado siyang siya mismo ang tinutukoy ng nagsasalita.

 

“May asawa ka na?” boses ng babaing tila nalungkot.

“Hindi…kasi…hindi talaga asawa na asawa,” boses ni Limuel.

“Hindi mo asawa?” biro ng isa pang lalaki.

“Eh, ano?!?”

“Ano ba sa tingin mo?” boses ni Limuel, parang napipikon.

“Katulong?!” sabi ng isa.

 

Ang sunod na nagregister kay Tala ay malakas na tawanan. Sa inis at napaharap siya sa mga nagkukwentuhan. Nakasalubong niya ang mga mata ni Limuel. Nakita ni Tala na nakikitawa ito. Tila nagulat ito nang Makita ang galit sa tingin niya. Hindi marahil nito alam na naririnig niya ang usapan nila. Kinuha ni Tala ang nabiling itlog sa basket na dala at saka ibinato ito sa direksyon ni Limuel. Iyon lang at umalis na si Tala. Ni hindi niya alam kung natamaan niya ito. Basta ang narinig niya ay tawanang mas lalong lumakas, sa likuran niya.

 

Hanggang makauwi ay nagngingitngit ang dalagita sa galit. Ang kapal ng mukha niya!

Katulong pala, ha! Sa isip ay gustong sumigaw ni Tala at kumprontahin si Limuel.

 

Saktong sinalubong siya ni Nimuel na halatang mang-aasar.

 

“Kung hindi mo ako tutulungan, wag kang humarang sa dadaanan ko!” sigaw niya rito.

 

Nawala ang pilyong ngiti ni Nimuel. Ngayon lang niya nakitang galit na galit si Tala. Binuhat na lang nito nang tahimik ang mga bitbit ng babae.

 

Nang gabi ring iyon ay nagpaalam ang dalagita na sa bahay muna ng tita Yasmin siya magpapalipas ng ilang araw. Ramdam ni Dalisay na hindi maayos ang mood ni Tala.

 

“Namimiss ko lang po si Mama, mamang… please doon lang po muna ako.” Pakiusap nito wala nang nagawa si Dalisay kundi payagan ito.

 

Sa bahay ng mga pinsan niya sa kabilang ibayo, malapit sa Poblacion, nagbakasyon si Tala. Bumalik na lamang siya sa bahay nila Dalisay nang umalis na muli sina Limuel, kasama na si Nimuel pa-Maynila para sa kanilang pag-aaral sa kolehiyo.

Grade 9 naging malaking bulas si Tala. Nagising na lang siya isang araw na mas mahubog ang katawan niya, mas matangkad siya, at higit sa lahat may boobs na siya. Dito rin nagsimulang magkaroon ng mga kaibigang babae si Tala sa tulong na rin ng mga extrovert niyang pinsan.

Kung hindi gumagala ay nagbabasa ng mga libro ang dalaga. Mas gusto niya pa rin sa loob ng bahay kaysa ang palaging lumabas. Kapag sawa na sa pagbasa ng makakapal na libro nobela man o hindi ay nanonood ng mga movies at series sa Youtube at Netflix ang dalaga. Mabuti at naka-abot na rin sa kanila ang signal ng internet kahit sobrang bagal pa nito. Aliw na aliw ang dalaga sa panonood ng iba’t-ibang palabas na may iba’t ibang wika. Mahina man ang signal ng internet sa lugar nilang liblib pero matyaga siyang mag-download at paulit-ulit manood ng mga paborito niyang series. Sa huli ay sobrang naging hopeless romantic niya , pero ang kagandahan ang dami niyang bagong crush na mga characters sa TV at movies, kaya naman hindi na lang si Limuel ang lalaki sa buhay niya .

 

Gaya ng ibang normal na teenager ang naging buhay ni Tala. Hindi na rin niya nagawa ng magtanim ng galit kay Limuel pagkalipas ng ilang panahon. Kahit papaano sabi ng mama niya bago ito mamatay, malaki ang utang na loob niya kay Limuel. Iyon lang pangako niya sa sarili niyang hinding hindi na niya kikitain ang binata hangga’t hindi siya 22 years old para mapawalang bisa ang kanilang kasal! Sa wakas, natalo na rin ang feelings niya para sa lalaki. Tama si mamang, feelings do change.

Nagsimula na ring pansinin ng mga lalaki sa Poblacion si Tala, lalo ang hindi mga ethnic na gaya niya. Wala itong alam tungkol sa tribo nila at sa kasalanang naganap noong 12 pa lamang siya. Pero syempre dahil nandoon si Nuel, maagap nitong pinapaliwanag sa lahat ang sitwasyon ni Tala, kaya hindi ito pwedeng lapitan ng mga lalaki. Gusto rin kasi ni Nuel na maging totoong kapatid si Tala at boto siya na sa kuya Limuel niya ito napakasal. Kaya siya ang magbabantay sa kaklase para hindi ito mapormahan ng ibang lalaki.

 

Wala namang nagugustuhan si Tala, mataas ang standard nito na alam nitong hindi na realistic kung minsan, puro mga characters sa libro at movies. Kaya naman hindi naging issue kay Tala ang mga lalaki. Kumpleto ang buhay niya kahit wala ang mga ito basta may Netflix siya!

 

Dahil sa pangakong hindi makikipagkita kay Limuel hangga’t hindi siya nasa tamang edad ay umiiwas siya rito sa tuwing uuwi sila Limuel at Nimuel. Bakasyon at pasko lang naman ito nangyayari. Nagdadahilan na lamang ito na may lakad sila ng mga pinsan at name-miss niya rin ang mga ito. Alam niyang nalulungkot si Dalisay sa tuwing umaalis siya, pero palagi naman siyang bumabawi rito. Ang totoo ang bakasyon ni Tala ay staycation lang, hindi naman siya talaga lalabas ng bahay, sapat na ang internet sa buhay bakasyon niya.

 

Kala ko ba wala ka nang galit kay Limuel? boses sa isip ni Tala. Wala nga.

Bakit ka umiiwas?

Makulit si Nimuel.

Weee? Hindi nga! May gusto ka pa rin ata.

Ay, hindi, ah! Excuse me! Para na namang tangang nakikipag-away si Tala sa sarili.