"Asan na ba si Rav---" Hindi naituloy ni aling Laurencia ang sinasabi niya, nang makita niya si Raven sa kusina na nakadukdok sa mesa. Hindi kumikilos, pero humihinga naman.
"Raven!" Lumapit ito sa dalaga at hinampas ng malakas sa balikat, "Huwag kang tamad, bumangon ka!"
Patuloy lang niyang hinahampas ng malakas ang dalaga, hanggang sa tumigil ito para sapilitan iangat ang ulo nito, para tignan. Ambang sasampalin niya ang pisngi ng dalaga, nang biglang dumating si Ligaya, ang nakatatandang kapatid ni Raven.
"Nay!" Agad na kinuha nito ang kapatid para mailayo kay aling Laurencia, "Wala na nga hong malay si Raven, sasaktan mo pa!" Sigaw niya sa kanyang ina.
Agad na hinablot ni aling ang buhok ni, "Ang lakas naman ng loob mong sigawan ako! Saka, ano bang pakielam mo dito?" Tinuro niya si Raven na walang malay, "Eh peste lang iyan!"
Binuhat ni ang walang malay na si Raven, "Pasensya na ina kung nataasan kita ng boses," pinasan niya ang kapatid sa kanyang likuran, "Ngunit kailangan kong dalhin si bunso sa ospital para matignan ang lagay niya," dagdag pa nito habang nakatingin ng diretso sa mga mata ni aling Laurencia.
Sa kabilang banda naman, sa bahay ng mga De Guia, patuloy na ginigising si Aries na ngayoj ay hindi kumikilos sa kanyang higaan.
"Son? Son?" Patuloy na tinatapik ni Asterid ang pisngi ng kanyang anak, "Son, wake up please?"
Nakatingin lamang si Leo sa kanyang kuya na nakahiga ngayon sa kama at maputla na at walang malay, "Kuya...." naiiyak niyang sambit.
Inilagay niya ang kanyang kamay sa palapulsuhan nito, para tignan kung tumitigok ba ang kanyang puso. Nang maramdaman niya ang tibok ng puso ng kanyang anak, ay agad itong nag angat ng tingin sa kanya.
"Leo," nilingon niya ang nakababatang kapatid, "Call the driver. Tell them that we will go to the hospital now. Go!" Utos niya sa anak at agad naman kumaripas itong ng takbo.
"Raven, nandito si ate ah," mahinang sabi ni Ligaya sa kapatid, habang hawak nito ang kamay ng kanyang bunsong kapatid na nakahiga ngayon sa kama, at wala pa ring malay.
Ang inaakala ni Ligaya na susunod ang kanilang ina dito sa ospital ngayon, ay hindi nag katotoo. Lumipas ang mga ilang segundo, minuto, at oras, walang anino ng kanilang ina ang nag pakita. Mabuti nakang at iyong isa nilang kapitbahay na may kaya, ay nag mabuting loob at dinala agad sa pribadong ospital.
"Ligaya, hija, ano raw sabi ng doktor sa kalagayan ng iyong kapatid?" Tanong ng kanilang kapitbahay na nag dala sa kanila dito.
Nilingon niya ito at malungkot na nginitian, "Ang sabi po ng doktor kanina, physically po nandito siya sa kasama ko, pero mentally at emotianlly, wala po," malungkot na sabi niya habang nakayuko.
Tinapik niya ang balikat ni Ligaya, "Hayaan mo, magigising din iyang kapatid mo ng maayos at walang kumplikasyon sa katawan."
Tinapik ulit nito ang balikat ni Logaya, at sumenyas na aalis muna, kaya tumango ito sa kanya. Nang maisara na nito ang pinto, binalik ni Ligaya ang kanyang tingin sa kanyang kapatid at pinagmasdan ito.
Mukhang payapa siya. Sabi niya sa kanyang isipan.
Ngumiti siya ng mapakla, at mas hinigpitan nito ang hawak niya sa kamay ng kanyang kapatid, "Raven, alam kong gumawa ka na naman ng panibagong imahinasyon sa isip mo ngayon. Iyon nga lang, ngayon, yung imahinasyon na nasa isip mo, ay napuntahan mo. Kung nasaan ka ngayon," hinaplos haplos niya ang kamay ng kapatid, "Pero, Raven, sana maisip mo na bumalik dito. Iniintay ka ni ate. Mahal na mahal ka ni ate," sambit niya at dumukwang ito para mahalikan ang kapatid sa noo.
"Doc, how's my son?" Tanong ni Asterid pagkalabas ng doktor para salubungin sila.
Namulsa sa kanyang white coat ang doktor, "How am I suppose to say this," yumuko ang doktor at bumuntong hininga pa, "You're son is under comatose. He is with us, physically, but his mind is somewhere else."
Hinatak ni Leo ang laylayan ng damit ng kanyang ina, "Mommy, what happened to kuya?" Naiiyak nitong sambit.
"Thank you doc," sabi ni Asterid na may malungkot na ngiti sa kanyang labi.
"Excuse me," paalam ng doktor at agad itong umalis.
Napasandal nalang si Asterid sa glass wall na nag sisilbing harang sa kanya at sa anak niyang nakahilata sa kama, at puro apparatus ang katawan.
"Son, I'm sorry," sambit nito habang naiiyak na nakatingin sa anak niya.
Nakatingin lamang si Leo sa kanyang ina na umiiyak ngayon habang pinagmamasdan na tignan ang kanyang kuya na nasa loob ng ICU. Dahan dahan nitong niyakap ang mga braso niya sa bewang ng kanyang ina.
"Mommy, don't cry," bulong niya, "Kuya will be okay."
Hindi sumagot si Asterid sa sinabi ng kanyang anak, bagkus ay hinagod lang nito ang likuran ng kanyang anak. Sa kanyang pag iisip, nakabuo siya ng ideya kung bakit biglaan nalang nagkaganito ang kanyang anak.
Looks like, my son, Aries, made a new world so that he will not be able to feel hurt again.
"Ligaya...."
Napatingin si Ligaya sa pinto ng marinig niyang may tumawag sa kanyang pangalan.
"Nay," mahina at gulat niyang sabi, bago dahan dahan na tumayo para salubungin ang ina.
Nadako ang paningin ni aling Laurencia kay Raven na ngayon ay walang malay, saka niya binalik ang tingin niya sa panganay niyang anak, "Kumusta si Raven?"
Nilingon saglit ni Ligaya ang gawi ng kanyang kapatid, "Ang sabi intayin nalang daw natin siya gumising," sambit niya at binalik ang tingin niya sa kanyang ina.
Napahilot naman sa sentido si aling Laurencia, "Peste talagang batang ito, kung tamad gumawa sa bahay, gagawa naman ng bagong problema," napailing iling nalang ito, "Ibalik nalang natin iyang peste na iyan sa kanyang ina na pr*sti."
Agad na kumulo ang dugo ni Ligaya, at naikuyom niya ang kanyang kamao at tinago iyon sa likod niya para hindi makita ng kanyang ina.
"Nay, hanggang ngayon ba, ganyan ang nasa isip mo? Iyan ba talaga ang nararamdaman mo ngayon?" Hindi makapaniwalang tanong ni Ligaya.
Bumugha ng hangin si aling Laurencia, "Oh bakit? Ano ba dapat ang dapat kong isipin at maramdaman? Maawa? Malungkot?" Namewang pa ito, "Aba, hindi ko naman iyan anak, kaya bakit ako mag aalala dyan?" Turo niya kay Raven na nakahiga lamang.
Napailing iling si Ligaya, "Hindi mo naisip na kaya nangyari ito, ay dahil sa kapabayaan mo."
Napaawang ang bibig ni aling Laurencia at tinuro ang kanyang anak, "Wala ka ng respeto sa akin. Baka nakakalimutan mo, ako pa rin ang ina mo!"
"Mommy, stop crying na. Cheer up! Kuya doesn't want to see you like this," sambit ni Leo kay Asterid habang tinititigan niya ito.
Umiling iling si Asteris, "How will I calm down, Leo, my son," nag baba siya saglit sa anak niya at binalik ulit ang tingin kay Aries, "Youre brother is not with us right now, because of me. He wants to escape the reality, so we lost him," bumuntong hininga si Asterid at nilapat ang kamay sa glass wall, "I just wish that Aries will come back again."
"Aries," tawag ko sa kasama ko habang nag lalakad kami. Nauuna siya sa akin mag lakad, habang ako ay nakasunod lamang sa kanya.Nandito na naman kasi kami ngayon sa gubat, at kasalukuyan kaming nag hahanap ng mga kahoy na gagamitin namin ulit para makagawa ng apoy.Nilingon niya lang ako saglit, "What is it again, Raven?""Anong talents mo?" Tanong ko sa kanya at nginitian siya.Napatigil siya sa pag lalakad, at nilingon ako ng nakakunot ang noo, "Really? Iyan ang tanong mo?""Oh bakit?" Nag lakad ako palapit sa kanya ng dahan dahan, sinisigurado na hindi ako tatamaan ng mga sanga, "Ano bang masam---Shuta!"Huli na nang mapagtanto ko na may insekto na papalapit sa akin, at basta nalamang na pumasok sa mata ko. Agad akong napapikit sa sakit, at napaupo, hindi alintana ang dumi, basta isa lang ang nasa isip ko ngayon.Masakit.
"Aries," tawag sa akon ni Raven kaya nilingon ko siya.Kumunot agad ang noo ko sa kanya, "What is again?"Ngumuso siya at lumapit sa akin. Natigilan ako at hindi agad ako nakagalaw agad. Mula sa gilid ng mga mata ko, ay tinignan ko siya.Parehas na kasi kami ngayon na nakahiga sa buhangin, habang naka tingin sa kalangitan. No choice kami kung hindi, dito pumwesto. Wala naman kasing cloth or mga tent na makikita dito sa isla na ito."Hindi ako makatulog," tumagilid siya ng higa para tignan ako. Agad akong nailang, kaya umiwas agad ako ng tingin.Maya maya pa ay kinuha niya ang isang braso ko na nakalagay sa iallaim ng ulo ko, at dinala iyon sa may batok niya."What are---" hindi ko naituloy ang sinasabi ko, nang basta nalang siya humiga. Ginawa niyang unan ang isang braso ko.Ngmuso siya, "Wala akong unan eh. Paunan nalang ah," nahihiyang
Isang buwan na ang nakalipas simula noong idala ni Ligaya ang kapatid niya dito sa ospital. Sa loob ng isang buwan na iyon, wala siyang nakitang kahit na anong pag babago sa kalagayan ng kapatid.Patulot pa rin sa pag bigay ng pero ang kanilang tita, yung kapit bahay na tumulong sa pinansyal (financial) nila dito sa ospital. Paminsan minsan itong binibisita ang magkapatid, dahil ang kanilang ina ay hindi naman na nagpapakita pa, at tuluyan ng umalis.Tumigip din sa pag aaral muna si Ligaya ng isang taon, para maalagaan niya ang kapatid."Doc, kumusta naman po sng kalagayan ng kapatid ko? Magigising na po ba siya? Malapit na po ba?" Sunod sunod na tanong ni Ligaya pagkapasok ang doktro sa inuukyupa nilang. kwarto.Sandali siyang tinignan ng doktor, bago ito sinenyasan ang nurse na katabi niya para asikasuhin si Raven na nakaratay pa rin hanggang ngagon sa kama.
"Ilang araw na ba tayo nandito, Aries? Naaalala mo ba?" Tanong ko kay Aries habang iniikoy niya ang isdang nahuli niya kanina para may makain kami ngayong agahan.Tinignan niya ako saglit, "One week.""Ano?!" Napatayo ako sa gulat, kaya agad siyang nag angat ng tingin sa akin, "Isang linggo na tayo dito? Bakit, parang ilang araw pa lang ang nakakalipas? Parang kahapon lang nang mapunta tayo dito eh."Nagkibit balikat siya, "I don't know either."Lumapit ako sa tabi niya at nag squat. Sinigurado ko naman na na hindi ako makikitaan sa suot kong bistida na puti. Agad siyang tumingin sa akin saglit, bago naiiling na tinignan muli ang isda.Tinapik ko siya sa braso niya, "Ilan taon ka na pala?"Nakita ko ang pag kunot ng noo niya, "Alam mo ikaw," hinarap niya ako at dinuro sa noo, "Ang daldal mo.""Eh sorry na, interesado lang ako," naka
"Aries," nilingkis niya ang mga braso sa braso ko, "Tabi tayo," nakanguso niyang aniya.Nandidiri ko siyang tinignan, "Raven, ano ba," tinanggal ko ang kamay niya sa braso ko, "Tsk, para kang bata eh," irita kong sabi.Mula sa gilid ng mata ko ay nakita kong humalukip,ip siya habang nakanguso pero nakakunot naman ang noo, "Bad ka!" Sigaw niya at nag mamartsa na umalis.Kunot noo ko siyang sinundan ng tingin at napailing nalang. Ano na naman ba nangyari doon? Tinotopak na naman eh.Nanatili ang tingin ko sa dagat na nasa harapan ko, habang pinaglalaruan ko sa kamay ang buhangin. Paminsan minsan ay nag susulat ako sa buhangin gamit ang daliri ko. Tinignan ko ang gawi kung nasaan si Raven, at naabutan ko siyang nakapalumbaba sa tuhod niya habang nakatingin sa dagat.Napabuntong hininga ako, bago ko pinagpag ang dalawang kamay ko at tumayo. Namulsa ako, saka nag lakad p
Payapa lamang na natutulog si Ligaya habang ang isang kamay niya ay mahigpit na nakahawak sa kamay ng kapatid. Naalimpungatan lang siya, ng bigla noyang narinig ang pag bukas ng pinto.Agad siyang tumayo para lingunin kung sinp ang pumasok, "Sino ho sila?" Tanong niya. Ang mga mata niya ay maliit dahil hindi pa niya ito tuluyan naididilat."Ikaw ba si Ligaya?"Agad naman na nagising ang diwa ni Ligaya, at naidilt niya ng tuluyan ang mga mata. Gulat siyang nakatingin ngayon sa babae at lalaking nasa harapan niya ngayon."T-tita," gulat niyang sambit at agad na nag mano sa ina ni Raven.Ngumiti ang kanyang tiyahin sa kanya, "Kaawaan ka ng Diyos."Agad na nadako ang tingin niya sa lalaki na nasa tabi ng kanyang tiyahin. Halata na agad sa itsura ng lalaki na hindi ito Pilipino, dahil sa kulay at tindig niya.Takang nilingon ni Ligaya an
Ilang linggo na rin ang nakaraan simula noong mapunta kaming dalawa ni Aries dito sa isla na ito. Ilang beses na rin namin sinubukan na umuwi sa lugar namin, pero sadyang imposible mangyari iyon. Pwedeng sa gitna ng paglalakbay namin, ay maliligaw kami, kaya mapipilitan kaming bumalik sa tabing dagat.Hindi na rin namin sinubukan na tawirin ang dagat dahil natatakot kami na baka sa gitna ng paglalakbay namin, ay baka lumubog ang kawayan namin. Edi, imbes na umuwi kami ng buhay, eh mamatay pa kami.Ang pinagpapasalamat ko na nga lang, ay iyon hindi umuulan dito ng malakas, at hindi nagkakaroon ng tsunami.Knock on wood"Raven," tiningala ko si Aries na ngayaon ay nakatayo sa tabi ko. Nakaupo kasi ako dito sa buhangin, habang nakatingin sa dagat.Tumayo ako at pinagpag ang kamay, "Mhm? Ano iyon?"Mag sasalita pa sana siya, nang biglang kumulog ng
2 days. 2 days na simula noong lagnatin si Raven. Dalawang araw na rin ang nakalipas simula noong mag siksikan kami ni Raven dito sa kawayan na bahay na hinawa ko. Hindi ko naituloy ang pag gawa nito, dahil nagkasakit bigla si Raven kaya kinailangan kong isantabi muna ang pag hahanap ng mga kawayan para sa bahay, at alagaan si Raven.Mabuti nga at ngayon ay maayos na ang lagay niya. Nandoon siya sa dagat at nag tatamplisaw dahil mainit na raw. Habang ako, ay gumagawa ng kahoy habang tinitignan siya paminsan minsan, baka kasi malunod, masagip ko agad."Aries!" Napalingon ako kay Raven at naningkit pa ang parehang mata ko para makita siya sa malayuan, "Tara na dito oh!" Aya niya at tinuturo niya ang dagat.Umiling ako sa kanya at nag tinuro ang ginagawa kong bahay, "Hindi pa ako tapos dito! Ikaw nalang!" Sigaw ko pabalik at nakita ko naman ang pag tango niya.Nakangiti ko siyang pinagmamasdan habang na