ตอนที่7. ปีนี้พ.ศ.อะไร

“สนใจหนังสือรึ”  สินธุ์เอ่ยถามเมื่อเห็นสายตาอยากรู้อยากเห็นของหญิงสาว เธอหันมาพยักหน้าพร้อมรอยยิ้มพลางชี้นิ้วไปที่ชั้นหนังสือ เขาเป็นคนอยู่ง่ายกินง่าย จึงให้คนตั้งตู้หนังสือในห้องนอน บางครั้งบางคราวก็เอกเขนกอ่านหนังสือจนผล็อยหลับไป 

“เอาสิ หยิบไปอ่านดูก็ได้” เขาเสนอแล้วเดินไปที่ชั้นหนังสือ “แต่หนังสือในห้องฉันเป็นหนังสือทางการทหารการปกครอง เธอจะอ่านเข้าใจไหม”

‘เขากำลังดูถูกเธอเหรอ’  ย่าหยาตวัดตามองเล็กน้อยแล้วเดินไปเลือกดูหนังสือบนชั้น แน่นอนว่าไม่มีหนังสือนิยายรักให้เธอเลือกอ่าน แต่พวกบันทึกประวัติศาสตร์หรือเรื่องเล่าต่างแดนก็น่าสนใจไม่น้อย คนตัวเล็กเขย่งปลายเท้าขึ้นเพื่อหยิบหนังสือเล่มหนึ่งลงมา พอเปิดดูไปสองสามหน้า คิวเรียวก็ขมวดกันยุ่ง

ภาษาไทยแต่เป็นภาษาเก่า การใช้คำและการเรียบเรียงประโยคไม่เหมือนกัน เห็นทีว่าจะต้องใช้เวลาในการทำความเข้าใจ เอ่อ...สักพักใหญ่ๆ ล่ะนะ

สินธุ์ไม่กล้าถามว่า ‘อ่านหนังสือออกหรือไม่’ เพราะเกรงจะทำให้หญิงสาวไม่พอใจ แค่เธอมองค้อนเขาก็แทบใจคอไม่ดีแล้ว

“เล่มนี้เป็นบันทึกการค้าขายกับชาวฮอลันดา”

“ปี..ปีนี้ พ.ศ. อะไร...คะ”

ชายหนุ่มเอียงคอมองหญิงสาวเล็กน้อย เธอพูดจาแปลกหู แต่ก็คงเป็นอย่างที่พี่ชายเล่าให้ฟังว่าเธอสติไม่ค่อยดีนักตั้งแต่เห็นแม่ตายต่อหน้าต่อตา เขาจึงไม่คิดถือสาที่เธอพูดจาผิดๆ ถูกๆ

“ร.ศ. 117”

“ร.ศ.?” แล้วมันตรงกับพ.ศ.อะไรเล่า

“อืม ร.ศ. รัตนโกสินทร์ศกอย่างไรเล่า”

“แล้ว...เรา...เราเลิก..ทา..ทาส หรือยัง...คะ”

“เลิกทาส...”  เรื่องนี้พระองค์ท่านทรงมีดำริอยู่แต่รู้ดีว่าคนกลุ่มหนึ่งย่อมไม่พอใจเพราะเสียงผลโยชน์ จึงทำอย่างค่อยไปค่อยไป ยังไม่ได้มีการประกาศเลิกทาส แต่ไม่คิดว่าผู้หญิงตัวเล็กๆ จะรู้หรือได้ยินเรื่องราวเช่นนี้ด้วย หรือไปได้ยินใครพูดมากันเล่า

“ตอนนี้เรายังมีทาสอยู่”

“ฉัน..”  เธอชี้นิ้วที่ตัว “ฉันไม่ใช่ทาสใช่ไหมคะ”

“ไม่ เธอไม่ใช่ทาส” เขายิ้ม นี่เจ้าตัวคงไม่รู้หรอกกระมังว่าพูดเยอะและไม่ตะกุกตะกักมากขึ้นแล้ว

เธอยิ้มอย่างโล่งอก อย่างไรก็อย่างมั่นใจว่าไม่ใช่ทาสที่ต้องไปรับใช้ใคร ชี้หนังสือบนชั้นอีกสองเล่มแล้วถามเจ้าของหนังสือ

“ฉันยืมไปอ่านได้ไหมคะ ฉัน..จะระวัง..ไม่ให้...หนังสือสกปรกค่ะ”

“ได้”  เขาอาจจะหวงหนังสือแต่กับบางที่ดูท่าทางไม่เห็นคุณค่าของเหล่านี้ แต่ดวงตากระจ่างใสที่มีแววอยากรู้อยากเห็นคู่นี้ทำให้เขาใจอ่อนและเชื่อใจว่าเธอจะดูแลหนังสือของเขาอย่างดี

สินธุ์หยิบหนังสือเล่มที่หญิงสาวต้องการ เธอยื่นมือไปรับแต่เขาหยิบเล่มในมือของเธอมาถือไว้เอง

“ฉันจะไปส่ง”

“ฉัน...กลับเองได้”

“ให้ผู้อื่นเห็นเธอออกจากห้องฉันคงดูไม่ดี ฉันไปส่งเองจะดีกว่า”

‘ดีกว่าอะไรล่ะ?’

“อย่าดื้อ”

ย่าหยาเม้มริมฝีปากไม่อยากโต้เถียงอีก จึงได้แต่ยอมเดินตามเขาออกมาอย่างว่าง่าย เมื่อเดินตามแผ่นหลังของเขาจึงทำให้เธอเห็นได้ชัดว่าแผ่นหลังของเขากว้าง ช่วงไหล่ก็กว้าง ถ้าเปรียบเทียบกับคนในยุคเธอก็คงต้องบอกว่าเขาเล่นกล้ามแน่นนอน  แต่ว่าพวกลูกผู้ดีมีสกุลทำไมรูปร่างสูงใหญ่อย่างกับคนงานในไร่ในสวนอย่างนี้ได้ล่ะ อืม...ได้ยินว่าเป็นมหาดเล็ก เป็นทหารหมาดเล็กหรือเปล่านะ น่าขอข้อมูลไว้เขียนนิยายพีเรียดจัง

แต่เขียนแล้วจะเผยแพร่งานยังไง ไม่มีอินเตอร์เนท ไม่มีแอพนิยาย เฮ้อ

ยี่สุ่นประหลาดใจที่เห็นคุณสินธุ์เดินตรงมาทางเรือนของนาง และเมื่อเห็นว่าน้องสาวเดินตามหลังมาต้อยๆ ก็ตกใจรีบวางมือจากตะกร้าใส่ผลไม้แล้วสาวเท้าเร็วๆ มาทางย่าหยา

“มีเรื่องใดรึเจ้าคะคุณสินธุ์”

“ไม่มีเรื่องอันใดดอก ฉันเดินมาส่งแม่ย่าหยา เขา...เอ่อ...เดินไปหาหนังสือมาอ่านเล่น”

“ย่าหยาเดินไปถึงเรือนคุณสิทธุ์เลยรึ แล้วยัง...เอ่อ...ขอหนังสือมาอ่าน”   ยี่สุ่นมองหน้าน้องสาว

“ขอบคุณค่ะ”

“ขอบใจไม่ใช่ขอบคุณ”

“ขอบใจค่ะ”

“จ๊ะ”

“ขอบใจจ๊ะ”

เหมือนเขากำลังสอนเด็กเล็กๆอยู่ แต่เอาเถิด มันก็ไม่ใช่เรื่องหนักหนาอันใด  เขายื่นหนังสือให้หญิงสาวแล้วก้มหน้ากระซิบ

“ถ้านอนไม่หลับอีก จะไปนอนที่เตียงฉันก็ได้ ฉันอนุญาต”

หญิงสาวหน้าแดงเรื่อแล้วกัดริมฝีปากไม่พูดอะไรออกไป  เขาเพียงแค่ยิ้มแล้วหันไปคุยกับยี่สุ่นสองสามคำแล้วขอตัวกลับ  ยี่สุ่นถอนหายใจโล่งอก ใครๆ ก็พูดกันว่าคุณสินธุ์ดุดันน่ากลัวต่างจากหลวงพิชัยผู้เป็นพี่ชายลิบลับ นางเห็นก็ยังนึกกลัวอยู่เลย

“น้องจะอ่านหนังสือรึ”  

“ค่ะ...เอ่อ..จ๊ะ”  เธอยิ้มแอบกอดหนังสือเล่มหนาสามเล่มเดินขึ้นเรือนไปท่ามกลางสายตางุนงงของยี่สุ่น เพราะย่าหยาไม่ได้เรียนหนังสือ แล้วจะอ่านออกได้อย่างไรกัน    

หญิงสาวหอบหนังสือไว้แนบอก แจ่มที่ได้ยินเสียงพูดคุยเพิ่งเดินลงมาจากเรือนไม่ทันเห็นคุณสินธุ์มาส่งก็เดินมาหาย่าหยา 

“บอกว่าไปเด็ดดอกไม้ แล้วดอกไม้อยู่ไหนละเจ้าคะ”

ย่าหยายิ้มแหย ลืมไปเสียสนิทว่าตัวเองโกหกอะไรไว้

“แล้วนี่รอยอะไรเจ้าคะ โดนมดกัดรึ”  แจ่มยื่นนิ้วไปแตะรอยแดงๆ ที่ต้นคอของหญิงสาว ย่าหยาหดคอเหมือนเต่าตัวน้อย “ประเดี๋ยวแจ่มหายาไปทาให้นะเจ้าคะ”

ย่าหยาทำหน้างุนงนแล้วยกมือขึ้นแตะที่ลำคอ โดนมดกัดตอนไหนเนี้ย ไม่เห็นรู้สึกเลย

“ขึ้นเรือนไปเถิด”

“จ๊ะ พี่ยี่สุ่น”  ย่าหยาส่งยิ้มแล้วหอบหนังสือเดินขึ้นเรือนไป

“ประเดี๋ยวนี้คุณย่าหยาพูดเก่งขึ้นนะเจ้าค่ะ”

“เห็นแบบนี้แล้วฉันก็ดีใจ”

“อาจเพราะเปลี่ยนที่อยู่ จึงได้ดีวันดีคืนเยี่ยงนี้”

“ฉันก็หวังอย่างนั้นล่ะจ๊ะพี่แจ่ม”

ยี่สุ่นถอนหายใจเบาๆ รู้สึกเป็นกังวลที่เห็นน้องสาวสนิทสนมกับคุณสินธุ์ ผู้ชายคนนั้นน่ากลัวเหลือเกิน

            หญิงสาวพยายามอ่านหนังสือเหล่านี้ แรกทีเดียวเธอก็ไม่ค่อยเข้าใจนัก การใช้คำ การสะกดคำ การเรียบเรียงประโยคมันต่างจากในยุคปัจจุบันอยู่มาก แต่เมื่ออ่านไปสักครึ่งเล่ม เริ่มทำความคุ้นชินกับภาษาไทยสมัยก่อน เธอก็ทำความเข้าใจได้

            ถ้ายังหาทางกลับบ้านในยุคปัจจุบันไม่ได้ เธอก็ต้องพยายามปรับตัวให้อยู่ในยุคนี้ให้ได้ ย่าหยาบอกกับตัวเองอย่างนั้น ถือว่าชีวิตของ “ย่าหยา” ไม่ถือว่าลำบากอะไรนัก แม้ว่าครอบครัวเดิมของเธอไม่ได้ร่ำรวยแต่ก็มีสวนผลไม้และไร่นาปล่อยให้เช่าทำกิน พอมีรายได้เข้ามืออยู่บ้าง  พี่ยี่สุ่นแม้ไม่ได้เรียนหนังสือแต่ก็พออ่านออกเขียนได้  เธอจึงคิดหาช่องทางให้ตัวเอง  อยู่ในปีพ.ศ.2567 เธอเป็นนักเขียน แม้จะไม่โด่งดังแต่ก็มีรายได้พอเลี้ยงตัวเองได้ ถ้าเธอจะเป็นนักเขียนในยุคนี้จะได้ไหมนะ คนยุคนี้เขาอ่านอะไรกัน  เธอเองก็ไม่ได้ช่ำชองเรื่องประวัติศาสตร์เอาเสียด้วยสิ  เป็นนางเอกนิยายเรื่องอื่นเขามีความรู้ด้านประวัติศาสตร์ ใช่ความรู้กู้บ้านกู้เมืองได้ แต่เธอนะ ความรู้น้อยนิด ไอ้ที่เรียนมาก็ส่งคืนครูบาอาจารย์ไปหมดแล้ว  อ้อ! ได้ภาษาอังกฤษกับฝรั่งเศสเพราะเป็นเด็กสายศิลป์ภาษาและพ่อเลี้ยงเป็นชาวอเมริกัน เลยได้พูดภาษาอังกฤษปนไทยกับพ่อเลี้ยงบ่อยๆ