Unti-unti akong napadilat at napagtanto kong nasa loob na ako ng pagamutan.Pilit kong inaalala ang nangyari kagabi, ngunit ang natatandaan ko lamang ay ang aking pagkawalan ng malay at ang kamay na humila sa akin.Mahina akong bumangon at nang maalala ko ang asking suot kagabi, minadali kong sinuri ang asking sarili.Suot ko pa naman ang aking panloob ngunit hindi ko damit ang suot ko ngayon.May biglang pumasok na babaeng doktor."Estas despierta," (Gising ka na pala) sabi niya.Alam kong nasa loob pa rin ako ng kampo, ngunit alam ko ring hindi siya ang doktor dito."Nasaan po si

"Paco, kunin mo yong mga sulat na nasa oficina postal, " utos ng heneral."Paco, dalhin mo ito sa opisina ng Tinyente Koronel,""Paco, ipagbili mo ito sa mga tauhan na nasa cusina,""Paco,...""Paco,...""PACO!""ANO NA NAMAN BANG IUUTOS MO HENERAL?!" sigaw ko nang pabalik sa kaniya na ikinagulat niya.Lumaki parehas ang aming mga mata at bahagyang natahimik ang loob ng opisina.Tumikhim muna ako bago magsalita.

Nagsimula nang nagdagsaan ang mga taong kakilala at mga kaibigan ng abuelo. Hindi ko inaasahan na marami-rami rin ang mga dumating, sumala sa mga trabahador at mga kassyoso sa negosyo. Inutusan ako ng aking lola na huwag makihalubilo sa mga bisita kahit na kakilala ito ng aking abuelo. Para narin hindi mas maging komplikado ang lahat kapag bumalik na kami sa dati.May ilang mga taong lumapit sa akin at nagtanong kung ano ang aking kaugnayan sa mga Luviano, at ang sinabi ko ay isinama lamang ako ng heneral at hindi ako pamilyar sa kanila. Mabuti naman at walang nagpupumilit at nagtatagal kumausap sa akin, hindi kasi ako sanay sa mga pagtitipon gaya nito maliban sa simbahan.Napatingin ako sa mga bisita para mahanap ang heneral. Agad ko siyang namataan na may kausap na matandang lalaki. Nakasuot ito ng puting barong tagalog at may hawak h

"Sino ka para dayaan ang hukbo ng Espanya? Sino ka para pagtaksilan ako?!"Sa ngayon ay bigla nang lumakas ang kaniyang boses. Susunggaban na niya sana ang aking braso muli nang narinig namin pareho ang pagbukas ng pintuan sa kusina.Natatakot akong tumingin sa kaniya nang bigla niyang hinablot ang aking kamay at nagtungo kami sa likod ng kahoy. Tumingkayad kami pareho, ako sa kaniyang harapan at siya naman ang sumandal sa kahoy. Inilagay niya ang kaniyang kabilang palad sa aking bibig para takpan ito at sumisilip silip siya sa mga lumabas."Saan na ba ang batang heneral na iyon?" Narinig kong tanong ng isang lalaki."Aba'y malay ko, ang sabi niya lamang kanina ay lilibutin niya lamang ang hardin para masiguradong wala ngang nakapasok

Nakalinya kaming lahat ng matuwid  sa ilalim ng araw. Ang Koronel ay nagiinspeksiyon sa amin kasama na ang Komandante na sumusunod sa kaniyang likuran. Nasa harapan ng kanilang mga pulutong ang mga primera, at kasama na dito si Marcos. Kung may pagkukulang man ang kahit isa sa amin ay ang primera ang kanilang pinaparusahan. Nang makapunta na ang Koronel at Komandante sa aming harapan ay nakaramdam ako ng kaba at takot. Hindi pa nga umaabot ng isang minuto ay biglang pinagsisigaw na ng Komandante ang aming primera na si Marcos. Alam ko namang magkapatid sila, ngunit bakit parang sinasadya niyang pahirapan ito? Ganiyan ba kalaki ang galit niya kay Marcos? Pinatakbo siya ng limangpung ikot sa loob ng kampo. Nang sinimulan niya na ito, nahagip ko ang