Ano Ang Mga Natatanging Pangalan Sa Mga Libro Ng Mga Pilipino?

Isipin mo ang mundo ng mga pelikula at serye, tila isang maling akala lamang na ang mga pangalan ay hindi gaanong mahalaga. Pero, sa katotohanan, ang isang pangalan ay laging kumakatawan sa mas malalim na mensahe, esensya ng kwento, at karakter na bumubuo sa mga ito. Halimbawa, ang pamagat na ‘Parasite’ ay hindi lamang isang simpleng salita; ito ay nagsasalaysay ng dalawang mundo, ang mayayaman at ang mga naghihirap. Isa itong malalim na pagninilay sa mga ugnayan, takot, at mga pangarap sa modernong lipunan. Ang mga pangalan ay maaaring magbigay liwanag sa pangunahing tema at talagang makahulugan, na doon natin makikita kung bakit ang mga kwentong ito ay nananatili sa isipan ng mga tao. Kaya sa susunod na nanonood ka ng isang pelikula, bigyang-pansin ang pamagat—marahil ito ay susi sa pag-unawa sa mas malalim na mensahe ng kwento. Hindi ko maikakaila na ang mga pangalan ay higit pa sa mga simpleng taga-kilala ng mga tauhan. Isaalang-alang ang salitang 'Avengers', halimbawa, isang somber na tawag sa pagkakaisa ng mga bayani. Kung wala ang pangalan na ito, tila walang lalim ang kanilang misyon. Ang mga pangalan ay nagbibigay-anyo, kasaysayan, at madalas na nagdadala ng emosyonal na timbang na nag-uugnay sa mga manonood sa kwento. Ang mga pangalan ay maaaring bumuo mismo ng mga mitolohiya sa ating mga isip, nagiging parte na ng ating kulturang popular. Siguradong, bawat pelikula at serye ay may kanya-kanyang dahilan kung bakit ganito ang higit na halaga ng kanilang mga pangalan, kaya't huwag itong ipagsawalang-bahala.

Tingnan mo itong maliit na koleksyon ng mga kakaibang pangalan ng kulay na lagi kong ginagamit kapag naglalaro ako ng character design o nagbubuo ng mood board: masarap isipin ang mga kulay bilang pagkain, halaman, o alaala. Halimbawa, 'kulay-dalandan' para sa isang maliwanag na orange na parang balat ng dalandan; 'kulay-duhat' o 'kulay-ubas' para sa malalim na purple na parang prutas; 'kulay-kape' at 'kulay-salabat' para sa iba't ibang tono ng kayumanggi; 'kulay-uling' o 'kulay-abo' para sa mga smoky gray; at 'kulay-bughaw-dagat' para sa blue na may bahid ng berde. Madalas kong idagdag ang mga compound na tunog poetic, tulad ng 'pulang-kandila' para sa malamlam na red, o 'berdeng-silong' para sa madilim na forest green. Kapag nagkwento naman ako o nagcapo ng mga pangalan ng sining, gumagamit ako ng mas descriptive na labels: 'kulay-perlas' (pearly white), 'kulay-tanso' (coppery orange-brown), 'kulay-mangga' (tropical yellow-orange), at 'kulay-lila-papel' (muted lilac). May mga pangalan ding nagmumula sa mga lokal na bagay: 'kulay-manghihilot'—jokingly ginagamit ko para sa medyo mapusyaw na brown na parang langis ng masahe—o 'kulay-palamuti' para sa festive glittery hues. Gusto ko ng mga ganitong pangalan kasi nagbibigay sila agad ng imahe at emosyon—hindi lang numero sa color picker. Kapag naglilista ako ng mga variant ng isang kulay, kadalasan nag-iisip ako ng pagkain, halaman, panahon, at lumang gamit sa bahay para gawing buhay ang pangalan. Kung mahilig ka ring maglaro ng salita at kulay, subukan mong maghalo ng dalawang bagay na paborito mo; madalas labas ang pinaka-interesting na tawag.

Sino nga bang hindi mapapansin ang mga kahanga-hangang pangalan sa mga anime ngayon? 2023 ay sobrang puno ng mga natatanging karakter at kwento na talagang nakaka-engganyo! Ilan sa mga sikat na pangalan na talagang umagaw ng pansin ko ay sina Denji mula sa 'Chainsaw Man' na talagang astig sa kanyang kakayahang pumatay ng mga demonyo na hinahamon ang kanyang bayan. Ang kwento ay puno ng aksyon at kadramahan, at si Denji, sa kanyang medyo komplikadong pagkatao, ay nagtutulak sa kwento sa isang napaka-di malilimutang paraan. Isa rin sa mga tumatak na pangalan ay si Yuji Itadori ng 'Jujutsu Kaisen'. Ang kanyang lakas ng loob at ang kanyang pagnanais na protektahan ang kanyang mga kaibigan ay talagang nagbibigay inspirasyon, at ang kanyang pakikisalamuha sa mga mahika at halimaw ay sobrang nakakabighani! Kasama nila si Nezuko ng 'Demon Slayer', na may kasamang kahanga-hangang kwento ng sakripisyo at pagmamahal, na nagpapakita kung paano niya ipinagtanggol ang kanyang kapatid na si Tanjiro sa kabila ng mga pagsubok. Ang kanyang makulay na personalidad, kahit na siya ay isang demonyo, ay talagang nakakaaliw at puno ng emosyon. Sobrang nakakatuwang isipin kung paano ang bawat pangalan na ito ay may kani-kaniyang kwento at nakakailang usapan na nabubuo sa bawat episode ng kanilang mga serye! Ang mga karakter na ito ay hindi lang basta pangalan; sila ay nagsisilbing simbolo ng mga kwento at tema na sobrang malapit sa puso ng mga tagahanga sa buong mundo.

Naku, kapag pinag-uusapan mo kung sino sa mga nobela ang gumagamit ng mga pangalan ng diyos at diyosa, agad akong nai-excite dahil napakarami kong nabasa na ganitong klase ng kwento. Madalas na lumalabas ang mga pangalan ng kilalang pantheon sa mga nobela na direktang humahabi ng mitolohiya sa narratiba: halimbawa, sa ‘American Gods’ ni Neil Gaiman, buhay na buhay ang mga diyos mula sa iba’t ibang kultura — kasama si Odin na lumilitaw bilang misteryosong si Mr. Wednesday. Sa mga modernong retelling naman tulad ng ‘Circe’ at ‘The Song of Achilles’ ni Madeline Miller, ang mga pangalan nina Athena, Apollo, at Achilles ay hindi lang background; sila mismo ang nagbibigay hugis sa pagkatao at tema ng kuwento. Mayroon ding young adult na serye tulad ng ‘Percy Jackson’ na literal na gumagamit ng pangalan nina Zeus, Poseidon, at Athena bilang mga aktwal na karakter. Sa Filipino o South Asian sphere, makikita ang paggamit ng diyos-diyos sa mga reinterpretation tulad ng ‘The Palace of Illusions’ at ang mas popular na modernong epics gaya ng mga akda ni Amish Tripathi na gumagawa ng bagong bersyon kay ‘Shiva’. Personal, gustong-gusto ko kapag ginagawang karakter ang mga pangalan ng diyos—nagiging mas malapit ang mitolohiya sa mambabasa at nagkakaroon ng bagong pananaw sa mga kilalang kwento.

Nakakaaliw isipin kung paano naglalaro ang mga panlapi sa mga pangalan—parang may toolkit ka para gawing mas malalim, mas cute, o mas makapangyarihan ang karakter mo. Sa Tagalog meron tayong ilang pangunahing uri ng panlapi: unlapi (prefix), hulapi (suffix), gitlapi (infix), at pag-uulit (reduplication). Ang mga ito ang ginagamit natin para palitan ang kahulugan ng isang ugat o salita, at kapag inilapat sa pangalan ng karakter, nagbubunga ito ng maraming epekto: identity, katayuan, edad, katangian, o simpleng tunog na madaling tandaan. Halimbawa, paggamit ng ‘‘Mang’’ o ‘‘Aling’’ sa unahan ng pangalan agad nagpapahiwatig ng edad at respeto; ‘‘Ka-’’ naman nagbibigay ng sense ng kapatiran o rebolusyonaryong dating (tulad ng ‘‘Ka Andres’’). Ang mga hulapi gaya ng ‘‘-ito’’ at ‘‘-ita’’ (mula sa Espanyol) ay instant na nagbibigay ng diminutive o pagmamahal—madalas kong ginagamit ito sa paggawa ng mga sidekick o batang karakter sa fanfic ko: ‘‘Carlito’’, ‘‘Rosita’’. Mayroon ding mas formal na hulapi tulad ng ‘‘-an’’ na ginagamit para gawing pook o bagay ang base word, at circumfix na ‘‘ka-...-an’’ para sa abstrak na konsepto (e.g., ‘‘kagandahan’’), na pwede mong gawing katawagan para sa mahiwagang pook o lahi sa isang fantasy setting. Kapag naglalaro ako ng pangalan para sa OCs o bilang exercise sa worldbuilding, madalas kong iniisip ang semantic shift: ano ang ibig sabihin ng ugat at anong nuance ang idinadagdag ng panlapi? Kung gusto kong gawing heroic o archaic ang pangalan, pipiliin ko ang mga unlaping naglalahad ng kakayahan o estado—‘‘mag-’’ (gumagawa o kayang gumawa), ‘‘ma-’’ (nagpapakita ng kalidad). Ang gitlapi tulad ng ‘‘-um-’’ o ‘‘-in-’’ ay hindi karaniwang ginagamit sa mga proper names, pero may mga historical surnames at apelyido na nagmula sa ganitong morphological proseso, kaya minsan nagbibigay ito ng mas folkloric na dating kapag ginamit nang deliberate (hal. mga pangalang parang nanggagaling sa pandiwa o aksyon). Mahilig din akong gumamit ng reduplication para sa cuteness o rhythm—mga palayaw na ‘‘Bongbong’’, ‘‘Jun-Jun’’, o ‘‘Ling-Ling’’—at sobrang epektibo ito sa mga komiks o mga light-hearted na kwento dahil napapadali ang pagbigkas at memorya ng mambabasa. Praktikal na tips na natutunan ko sa paggawa ng mga pangalan: una, siguraduhing tugma ang tunog at kahulugan; huwag pilitin ang panlapi kung magreresulta lang sa awkward na pagbigkas. Pangalawa, isaalang-alang ang kultura ng mundo mo—merong natural na honorifics at pattern sa Tagalog/Filipino (‘‘Don/Doña’’, ‘‘Kapitan’’, ‘‘Datu’’) na nagbibigay ng instant na lore kapag ginamit nang tama. Panghuli, maging consistent—kung gagamit ka ng ‘‘ka-’’ bilang marker ng kolektibo o tradisyon sa iyong setting, panatilihin iyon para hindi malito ang reader. Sa fantasy naman, puwede kang lumaya at gumawa ng pseudo-panlapi (hal. pagdagdag ng ‘‘-ar’’, ‘‘-el’’) para lumikha ng exotic na tunog, basta tandaan mo pa ring panatilihin ang internal logic. Personal, ang pinakamagandang bahagi ay ang proseso ng trial-and-error: sinusubukan ko ang iba't ibang kombinasyon sa dialogue at mapapansin mo agad kung natural itong babagay sa karakter; kung hindi, mabilis naman magbago—at iyon ang nagpapasaya sa whole craft.

Tila ba bawat pangalan nila may sariling soundtrack sa utak ko. Kapag naririnig ko ang 'Zeus', agad kong naiimagine ang kulog at kidlat—siya ang hari ng mga diyos, tagapangalaga ng batas at kaayusan, pero kilala rin sa maraming kuwento ng pag-ibig at panliligaw. Kasunod nito si 'Hera', reyna ng Olympus at diyosa ng pag-aasawa; mahigpit siya sa katapatan at madaling mapikon sa pagtataksil. Hindi rin mawawala si 'Poseidon'—ang nag-uukit ng dagat, kabayo, at lindol; sa tuwing binabasa ko ang mga talinghaga tungkol sa bagyo, siya ang unang pumapasok sa isip ko. Nakakabilib din ang pagtangkilik ko kina 'Athena' at 'Apollo'. Si 'Athena' ang simbolo ng katalinuhan at estratehiya; palagi kong gusto ang kanyang disiplina at prinsipyo. Si 'Apollo' naman, may hawak na sining, musika, at propesiya—may aura ng misteryo at talento na palagi kong naa-appreciate. Si 'Artemis' ang aking tambay sa mga kuwento ng ligaw at kalayaan, isang malakas na imahen ng kalikasan at pagsasarili. Siyempre, hindi ko rin pinalalagpas si 'Hades' sa ilalim ng lupa, ni si 'Demeter' na nag-aalaga ng ani at siklo ng panahon. May bago ring interes sa akin kay 'Dionysus'—ang masayang diyos ng alak at sayawan—at kay 'Hephaestus', ang mag-aapi ngunit malikhaing panday ng mga diyos. Sa kabuuan, ang mga pangalang ito ay hindi lang listahan; parang gallery sila ng mga karakter na kumakatawan sa iba't ibang bahagi ng tao at mundo. Lagi akong natutuwa sa kaunting pagkasira at pagiging makatao nila sa mga alamat, at lagi akong may natututunan sa kanilang mga kuwento.

Habang tumatakbo ang imahinasyon ko tungkol sa mga sinaunang kabundukan at dagat, naiisip ko kung paano umusbong ang mga pangalan ng mga diyos at diyosa sa Norse — parang pinaghalong alamat, wika, at totoong buhay na mga tao. Marami sa mga pangalan na kilala natin ngayon ay nagmula sa Proto-Germanic, ang ninuno ng mga wikang North Germanic; halimbawa, ang pangalan ng 'Odin' ay kaugnay sa Proto-Germanic na *Wōðanaz na may kahulugang may kinalaman sa 'lakas ng imahinasyon o pagkabaliw'—iyon ang dahilan kung bakit madalas siyang iniuugnay sa inspirasyon at mga berserker. May mga pangalan naman tulad ng 'Thor' na halata ang pinagmulan: mula sa *Þunraz, na talagang nangangahulugang 'kulog' o 'bagyo'. Ang mga sinaunang tao ay binibigyan ng pangalan ang mga puwersang natural—kaya ang diyos ng kulog ay may direktang pangalang naglalarawan sa kanyang kapangyarihan. Sa kabilang dako, ang mga pangalan ni 'Freyja' at 'Freyr' nanggaling sa Proto-Germanic na mga salita para sa 'ginang' at 'panginoon'—malinaw na may kinalaman sa pag-ibig, pagkamay-ari, at agrikultura. Hindi rin mawawala ang papel ng mga tula at kasulatan tulad ng 'Poetic Edda' at 'Prose Edda' ni Snorri Sturluson sa pagpreserba ng mga pangalang ito; marami nang lumipas na salin at interpretasyon mula sa oral na tradisyon bago pa man naitala. May mga pangalan ding hindi malinaw ang pinagmulan—si 'Loki', halimbawa, ay ipinag-aagawan ng mga paliwanag; maaaring konektado sa old Norse na salita para sa 'buo' o 'knot', o baka isang hiram na imahe. Sa aking pananaw, ang mga pangalan ay produkto ng isang malalim na halo: sinaunang wika, lokal na kaugalian, oral na epiko, at ang pagsisikap ng mga tagasulat noong Gitnang Panahon na bigyan ng kahulugan ang mga lumang kwento.

Sobrang interesado ako sa paksang ito kaya heto ang pinagsama-samang payo ko. Mahilig akong gumawa ng fanart at fanfic na may mga diyos at diyosa, at natutunan ko na ang pinakaimportanteng bagay ay respeto at konteksto. Bago ko simulang gumuhit o magsulat, nagreresearch ako: ano ang pinagmulan ng pangalan, paano ito binibigkas sa orihinal na wika, at ano ang kahalagahan nito sa mga taong paniniwala rito. Kapag ang pangalan ay mula sa buhay na relihiyon o kultura, tinatanggap kong hindi lahat ng ideya ay puwedeng gawing biro o sexualized na eksena—mas gusto kong gawing sensitibo ang paglalarawan at maglagay ng content warning kung kailangan. Isa pang praktikal na hakbang na ginagawa ko ay paglalagay ng note o author’s comment sa aking fanwork. Dito ko sinasabi kung fictionalized ang mga elemento at kung ano ang pinagbatayan ko; nakakatulong ito para malaman ng bumabasa kung may hangganan ang interpretasyon. Kung gumagamit ako ng existing IP na may mabubunying diyos, tulad ng mga karakter sa mga laro o serye, sinusunod ko rin ang mga patakaran ng fan content ng original creators at iniiwasan ang monetization kapag sensitibo ang tema. Huwag matakot makipag-usap sa komunidad—maraming online forums at fan groups na willing magbigay ng perspektiba. Minsan kailangan lang ng maliit na pagbabago, tulad ng paggamit ng alternatibong pangalan o pag-alis ng direktang ritual detail, para maging mas mapagbigay ang fanwork. Sa huli, kapag may paggalang at malinaw na intensyon na magkuwento nang may pagmamahal, mas marami ang makaka-appreciate at mas mababa ang magiging sama ng loob ng iba.