Kailangan Ko Bang Magpatingin Kung Natatae Ako Ng Sobra?

Marami na akong naranasan sa buhay, lalo na pagdating sa mga paborito kong pagkain at mga sabik na mga kaganapan. Ang isa sa mga bagay na talagang nakakaapekto sa akin ay ang pagkain ng sobrang mamantika o maanghang na pagkain, lalo na kapag umiinom ako ng malamig na inumin kasabay nito. Minsan, simpleng pagkain ng street food, tulad ng ‘isaw’ at ‘fishball’, na gawa sa hindi nabalamang mga sangkap, ay nagiging sanhi ng hindi kanais-nais na epekto sa tiyan ko. Para maiwasan ang pagdami ng natatae, nagsimula akong maging mas mapanuri sa mga pinipili kong pagkain. Sa halip na sumubo agad sa anumang nakakahalina sa food stall, tinitiyak kong alamin ang mga sangkap o kahit na tanungin ang mga nagtitinda kung paano nila ito inihanda. Tulad ng marami sa atin na fan ng anime, minsan, hindi maiiwasan ang mga late-night binge-watching sessions, at ang mga instant ramen pa ang isa sa mga paborito ko. Pero napagtanto ko na ang ilang mga pagkaing ‘instant’ ay nagdudulot din ng pagdami ng natatae. Kaya naman nagpasya akong lumikha ng balanse at isama ang mas masustansyang pagkain tulad ng higit pang prutas at gulay sa aking diet. Ang balanse ang susi, at habang nagse-settle ako sa mga gulay at lean proteins, napansin kong unti-unting umuusbong ang ginhawa sa aking tiyan. Sa wakas, huwag kalimutan ang hydration! Minsang naiisip natin na ang pag-inom ng tubig ay tila isang pabulusok, pero talagang mahalaga ito. Nakakatulong ang tubig na panatilihing maayos ang digestive system natin at nagiging epektibong paraan para maiwasan ang mga hindi inaasahang bagay sa tiyan. Kaya tuwing umiinom ako ng tubig na may lemon o infused na may iba pang prutas, talagang nagiging mas maligaya ako sa bawat pag-inom. Ngayong may mga simpleng hakbang na ito, mas nagiging maigi ang ikot ng araw ko!

Kapag nag-iisip ako tungkol sa epekto ng mga gamot sa ating digestive system, tiyak na nagbibigay ito ng napakahalagang punto. Ang pagkakaroon ng pagtatae ay maaaring sanhi ng iba’t ibang factor, at isa sa kanila ang mga gamot na ating iniinom. Para sa mga tao na kadalasang gumagamit ng antibiotics, halimbawa, madalas silang nagkakaroon ng hindi kanais-nais na epekto sa kanilang bituka. Ang mga antibiotics ay maaaring patayin ang mga ‘good bacteria’ na tumutulong sa ating digestive tract, kaya nagiging sanhi ito ng imbalance at nagreresulta sa pagtatae. Ang ganitong senaryo ay nangyari na sa akin at sa maraming kakilala ko—mahirap talaga kapag sumablay ang digestive system mo! Isipin mo rin ang mga over-the-counter medications, tulad ng mga antacid. May ilan dito na maaaring magdulot ng constipation, ngunit sa iba, nagiging sanhi ito ng kabaligtaran. Kaya dapat laging mag-ingat sa mga side effects. At masakit yun, hindi ba? Kapag excited kang lunukin ang gamot para sa iyong kondisyon, pero ang kapalit ay ang pagkaabala sa iyong digestive rhythm. Kung hindi ko mauunawaan ang proseso, mas mabuti pang magtanong sa doctor. Importante ring i-monitor kung ano ang kinakain kapag may nararamdaman na ganito. Ang diet ay talagang may malaking papel. Kung ikaw ay kumakain ng spicy food o dairy products habang umiinom ng gamot, maaari itong maging kadahilanan ng patuloy na pagtatae o pangangasim ng tiyan. Kaya talagang dapat maging observant, dahil hindi lamang gamot ang problemado, kundi pati na ang mga pagkain na pinipili natin sa araw-araw!

Ang mga pagkain na nagdudulot sa akin ng natatae ay kadalasang nakapagpapaalala sa akin ng sobrang spicy na mga pagkain, lalo na kapag nag-crave ako ng 'sinigang' na may maraming sili. Naaalala ko isang pagkakataon na nag-order ako ng isang super spicy ramen sa paborito kong kainan. Sa una, akala ko kayang-kaya ko pero habang unti-unting umuusad ang bowl, sunud-sunod na ang pawis ko! Pagkatapos kumain, tumakbo ako sa banyo para sa isang ‘urgent’ na sitwasyon. Ang spice na nakakamangha sa bibig ay tila kumikilos na parang rocket fuel sa aking tiyan! Tila nananabik na mag-take off! Hindi lang spicy food ang salarin, kundi pati na rin ang mga dairy products. Sa mga walang kaalaman, mahilig akong uminom ng gatas, ngunit sa isang hindi inaasahang pagkakataon, nagpasya akong subukan ang isang iba’t ibang flavored na gatas na may mango nang walang abala. Pagkatapos ng ilang oras, parang nag-festive parade ang aking tiyan. Laking gulat ko na ang mga creamy na pagkain gaya ng ice cream at cheese ay malayo ang takbo sa akin. Minsan naiisip ko kung mas okay ba na umiwas sa mga ito o sabay-sabayin ang aking cravings nang may kaunting kaalaman sa mga posibleng side effects. Siguradong may mga tao rin dyan na nakaka-relate sa ganitong karanasan!

Kakaiba talaga ang mga epekto ng stress sa ating katawan, at isa na dito ang pagkakaroon ng pananabik sa banyo. Isang pagkakataon ang nangyari sa akin nung isang linggo nang ako'y nasabak sa isang napakahigpit na deadline sa trabaho. Sa kabila ng mga pagbibigay at paggawa ng mga proyekto, napansin ko na madalas akong tumatakbo sa banyo. Pagsasaliksik ko, nalaman kong ang physiological response ng stress ay nagpapataas ng mga hormones tulad ng cortisol, na maaaring maging sanhi ng pagsisimula ng digestive issues. Minsan, kapag ang ating isip ay abala at naguguluhan, nagiging mas sensitibo ang ating tiyan. Ang mga maselang antas ng stress ay nagiging sanhi ng mas mabilis na pagdaloy ng pagkain sa ating gastrointestinal tract, na nagiging dahilan para dumami ang pagkakataong tayong makaranas ng pagtatae. Kaya, habang iniisip mo ang mga bagay na nagdudulot ng stress, tila hindi ka nag-iisa. Madalas itong pinagdadaanan ng marami, upang gamiting pananaw ang sarili sa mga sitwasyon na kailangan ng mas maayos na paghawak. Ang aking pinakanagustuhan na gawin sa mga panahong ito ay ang pag-exercise o kahit simpleng paglalakad. Nakakatulong itong maibsan ang stress, at habang nagpapalakas ng katawan, nauuwi ako sa mas matinong kondisyon ng kalusugan. Alalahanin lang na ang pagkakaroon ng stress ay hindi matutunton sa isang dahilan lamang, kundi isang kumplikadong interaksyon ng ating pisikal, mental, at emosyonal na estado. Kaya, kapag ganito ang nararamdaman mo, hindi masama ang humingi ng tulong o magpakatatag, at unahin ang sariling kapakanan. Kapag nakaramdam ka ng ganitong sintomas, magandang ideya rin na kumunsulta sa isang doktor. Baka may iba pang dahilan ang iyong nararamdaman, at mas mabuting malaman ang sanhi hangga't maaari.

Bawat pagkain ng spicy food ay parang isang rollercoaster ride para sa akin, kaya't di na ako nagtataka kung bakit nagiging ganito ang aking digestive system pagkatapos. Ang mga sili at mga pampalasa na ginagamit sa mga masang ito ay naglalaman ng compound na tinatawag na capsaicin. Nakakapagbigay ito ng init at sarap, pero sabay din nitong pinapabilis ang paggalaw ng pagkain sa iyong tiyan at bituka. Napansin ko na, tulad ng pag-akyat sa isang mataas na bahagi ng perya, bigla rin akong bumababa pagkatapos. Kapag masyadong nasobrahan sa kinakain, posible ring magkaroon ng digestive upset. Sa mga pagkakataong ako’y sobrang nag-enjoy sa 'sichuan hot pot' o kahit sa mga 'spicy ramen challenge', madalas magkaroon ng panghihina na nakakaapekto sa akin pagkalipas ng ilang sandali. Dahil dito, ang digestive system ko ay nagre-react bilang isang mabilis na tugon sa init, na nagiging sanhi ng pagtatae. Isang magandang aral din ito sa akin, kaya’t sa susunod ay tiyak na magiging mas maingat ako sa pagpili ng spiciness ng aking mga kinakain. Napagtanto ko na ang pagkakaroon ng spicy food ay dapat laging balansehin sa maayos na pagkaing pampalusog. Tumutok lang ako sa mga high-fiber foods at uminom ng mas maraming tubig, at nakikita kong parang mas manageable ang mga sumusunod na karanasan sa pagkain ng maanghang. Ang spicy food ay hindi lang isang malasa at exciting na karanasan, kundi nagiging pag-aaral din sa tamang moderation!

Kapag nagkakaroon ng problema sa tiyan, laging masakit ang pakiramdam, at sinasamahan pa ng mga himbing na tunog kapag natatae, talagang nagiging alanganin ang sitwasyon. Iba-iba ang symptoms na nararanasan, pero madalas kasama na ang bloating o pag-umbok ng tiyan, mga cramp sa tiyan, at hindi maiiwasang pagsusuka. Napansin ko noon na ang mga ganitong sintomas ay dulot minsan ng pagtikim ko ng mga pagkain na hindi ko sanay. Isang beses, kumain ako ng street food na puno ng spices, at makalipas ang ilang oras, ramdam na ramdam ko ang mga sintomas. Ang mahigpit na pakiramdam sa tiyan, at mabilis na pagtakbo sa banyo ay tila mga palatandaan na may hindi tama sa aking katawan. May mga pagkakataon na ang sintomas ay kasamang lagnat at panghihina. Ang pakiramdam ng pagkapagod ay talagang nakakaapekto sa aking araw, kaya’t sinisigurado kong may sapat akong pahinga. Ipinapayo ko rin na uminom ng maraming tubig — ang dehydration kasi ay hindi biro sa ganitong sitwasyon. Ang mga sintomas na ito ay tila warning signal mula sa katawan na kailangan itong pahalagahan. Kaya dostoso ko ang mga signs na ito upang maiwasan ang mas malalang kalagayan at mabawasan ang discomfort.

Tila hindi ko maiiwasang pag-isipan ang mga bagay na nagiging sanhi ng madalas na pagdumi. May mga pagkakataong ang aming katawan ay nagiging sobrang sensitibo sa mga pagkain o inumin na ating kinokonsumo. Kung bibigyan mo ng pansin ang iyong diyeta, maaaring may mga partikular na pagkain na nagiging dahilan ng iyong problema. Halimbawa, sobrang dami ba ng caffeinated drinks o spicy food sa iyong menu? Ang mga ito ay kilalang nagiging sanhi ng pagkahilo sa tiyan, na nagreresulta sa madalas na pagbisita sa banyo. Kung kasama pa ng mga sintomas na ito ang pananakit o saradong tiyan, magiging magandang ideya na kumonsulta sa isang doktor at magsagawa ng detalyadong pagsusuri. Bilang karagdagan, ang stress ay isa ring matinding salik. Maraming tao ang hindi alam na ang emosyonal na kondisyon ay may direktang epekto sa ating digestive system. Kung ikaw ay nasa ilalim ng malaking pressure sa trabaho, paaralan, o personal na buhay, hindi nakakagulat na makaranas ng hindi komportable na pakiramdam sa iyong tiyan. Subukan ang mga relaxation techniques tulad ng yoga o meditation, at tingnan kung may pagbabago. Ang ating pisikal na kalagayan at mental na kalusugan ay kadalasang nagtutulungan, kaya vital na bigyan ng pansin ang kabuuan ng ating well-being.

Kapag ako ay nakakaranas ng hindi komportable at nakaka-stress na sitwasyon ng pagtatae, madalas kong pinapansin ang mga simpleng remedyo na madaling makuha sa bahay. Ang unang hakbang na palaging ginagawa ko ay ang pag-inom ng maraming tubig. Ang dehydration ay isang malaking banta kapag masyadong madalas ang pagbisita sa banyo at ang pag-inom ng tubig ay nakakatulong para mapanatili ang aking katawan na hydrated. Puwede ring magdagdag ng isang pakurot ng asin o asukal para sa mga ionic balance, at para sa akin, ang simpleng solusyong ito ay talagang nakapagbigay ginhawa. Pagkatapos nito, ang isang karaniwang remedyo na madalas kong ginagamit ay ang pagkain ng saging. Gumamig ako ng hilaw na saging, dahil rich ito sa potassium na nawawala sa katawan tuwing may pagtatae. Isang boses ng aking mga magulang ang bumabalik sa akin tuwing ako’y nagtatanong sa kanila, at sinasabi nilang makabawi ako sa potassium sa pamamagitan ng saging. Siguradong maganda itong alternatibo habang nagbabalik ang normal na takbo ng aking tiyan. Kung kinakailangan, nag-iinom din ako ng tsaa na gawa sa luya o peppermint. Ang mga herbal na ito ay nakakatulong upang kalmahin ang tiyan at maiwasan ang cramping na madalas mangyari kapag ako'y nagkakaroon ng problema sa aking digestive system. Sa huli, ang mga probiotic na pagkain tulad ng yogurt ay talagang nakakatulong sa akin. Nakakatulong ito upang ibalik ang “good bacteria” sa aking bituka. Nakakain ako ng plain yogurt na walang mga flavoring at nahahanap ko itong nakakatulong para maging maayos ang aking digestion. Kaya naman sa bawat episode ng pagtatae, lagi akong handa na may mga simpleng solusyong ito na makaisip ng mas magaan sa aking pakiramdam.