ตำราพิชัยสงครามซุนวู ถูกเขียนขึ้นในยุคไหนและโดยใคร?

เป็นเรื่องที่ชวนให้ผมหยุดคิดเสมอเมื่อมองย้อนกลับไปที่ต้นกำเนิดของ 'ตำราพิชัยสงครามซุนวู' และบทบาทของมันในประวัติศาสตร์จีน

ฉันเห็นว่าโดยดั้งเดิมงานชิ้นนี้มักถูกยกให้แก่บุคคลชื่อซุนวู (Sun Wu หรือที่เรียกว่า 'ซุนจื่อ' ในภาษาจีน) ซึ่งถือเป็นแม่บทของตำรายุทธศาสตร์การสงคราม อายุกระดาษต้นฉบับถูกประเมินว่าเกิดขึ้นราวช่วงปลายยุคสมัยฤดูใบไม้ผลิและใบไม้ร่วงจนถึงยุครัฐต่างๆ แย่งชิงกัน (ประมาณศตวรรษที่ 5–4 ก่อนคริสต์ศักราช) แต่ก็มีหลักฐานชิ้นสำคัญที่ทำให้ภาพชัดเจนขึ้น เช่น การค้นพบม้วนหนังสือในสุสานยินเฉอซานที่มีข้อความบางส่วนสอดคล้องกับตัวบทที่เราอ่านกันทุกวันนี้ ซึ่งเป็นหลักฐานว่าข้อความได้ถูกใช้และเผยแพร่จริงในสมัยฮั่น

ในฐานะคนที่หลงใหลในเรื่องราวเบื้องหลังหนังสือผมมองว่าการเขียนของ 'ตำราพิชัยสงครามซุนวู' น่าจะเป็นผลรวมของประสบการณ์นายพลและนักคิดหลายคนมากกว่าจะเป็นงานของผู้เดียวแบบสมบูรณ์ หนังสือแบ่งเป็น 13 บท ซึ่งแต่ละบทครอบคลุมหลักการสำคัญด้านการวางแผน ยุทธวิธี การประเมินกำลัง และการจิตวิทยาแบบที่ยังนำไปใช้งานได้ทั้งในการรบจริงและการจัดการสมัยใหม่ ข้อถกเถียงเรื่องผู้แต่งและช่วงเวลายังคงมี แต่สิ่งที่ชัดเจนสำหรับฉันคือความเฉียบคมของแนวคิดในเล่มที่ยังส่งผลถึงทุกวันนี้

หลายคนมักจะสงสัยว่าผลงานโบราณชิ้นนี้มาจากสมัยไหนและใครเป็นผู้ร่างแนวคิดหลักของมัน ฉันให้คำตอบแบบตรงไปตรงมาว่า 'ตำราพิชัยสงครามซุนวู' ถูกอ้างถึงว่ามาจากยุคปลายของยุคฤดูใบไม้ผลิและใบไม้ร่วงจนถึงช่วงต้นยุครัฐต่างๆ แย่งชิงกัน ซึ่งเทียบได้กับราวศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสต์ศักราช

ฉันเชื่อว่าชื่อที่ผูกติดกับตำราเล่มนี้คือซุนวู แต่ข้อความที่เราอ่านวันนี้น่าจะผ่านการรวบรวมและแก้ไขหลายครั้งก่อนจะกลายมาเป็นชุดบท 13 บทที่ทรงอิทธิพล บางส่วนของตัวบทถูกพบเป็นชิ้นส่วนในสุสานโบราณสมัยก่อนฮั่น ยืนยันได้ว่าข้อความมีอายุเก่าแก่และถูกใช้จริงในสังคมโบราณ การยกย่องซุนวูจึงอาจหมายถึงการให้เครดิตกับคนสำคัญชุดหนึ่งที่วางรากฐานแนวคิดมากกว่าจะหมายถึงผู้เขียนคนเดียวเท่านั้น

โดยสรุป ฉันคิดว่าคำตอบที่ดีที่สุดคือ ทั้งยุคสมัยและชื่อผู้แต่งบอกได้เป็นกรอบกว้างๆ แต่ความเป็นจริงเชิงปฏิบัติคือหนังสือเล่มนี้เป็นผลผลิตของประสบการณ์และการปรับแต่งตลอดเวลา ซึ่งนั่นทำให้มันยังคงมีคุณค่าและน่าสนใจจนถึงปัจจุบัน

พอพูดถึง 'ตำราพิชัยสงครามซุนวู' ฉันมักจะอธิบายให้เพื่อนในวงเกมฟังแบบง่ายๆ ว่านี่คือคู่มือกลยุทธ์จากยุคโบราณที่ยังใช้งานได้

ฉันมองว่าต้นตอของเอกสารเล่มนี้อยู่ในช่วงปลายยุคฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วง ยาวเข้าไปถึงต้นยุครัฐต่างๆ แย่งชิงกัน ซึ่งหมายความว่ามันถูกแต่งขึ้นเมื่อจีนยังแยกเป็นรัฐและการรบเป็นเรื่องประจำวัน ผู้ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้เขียนคือนายทหารชื่อซุนวู แต่การศึกษาวิจัยสมัยใหม่ชี้ว่าเนื้อหาอาจผ่านการรวบรวมและแก้ไขหลายครั้งก่อนถึงรูปแบบที่เราอ่านกัน

ในมุมของคนเล่นเกมแนววางแผนแบบฉัน มันน่าสนใจตรงที่แนวคิดในเล่ม เช่น การใช้ข้อมูลสถานการณ์ การจัดสรรกำลัง และการฉีกความคาดหวังของศัตรู ถูกนำไปประยุกต์ใช้ในเกมอย่าง 'Shogun: Total War' หรือเกมวางแผนอื่นๆ อย่างชัดเจน ฉะนั้นเมื่อถามว่าเขียนเมื่อไหร่และโดยใคร คำตอบสั้นๆ ที่ฉันให้คือ มันเกิดขึ้นในยุคคลื่นความขัดแย้งของจีนโบราณ ภายใต้ชื่อซุนวู แต่ตัวบทได้รับการสร้างและกลายเป็นตำราโดยการสะสมความรู้จากหลายยุคหลายคนจนได้รูปร่างอย่างที่เป็นอยู่ทุกวันนี้