Naubusan na ng pasensya si Mateo, mabilis niyang hinawakan ang magkabilang pisngi ni Natalie at pilit tinitingnan ang mukha ng babae. "Mag-usap nga tayo."Halatang namumula ang pisngi ni Natalie habang ang kilay nito ay magkasalubong. "Pwede pag-usapan na lamang natin ito sa labas? Hindi ka ba nahihiya?"Mabilis na siniko ni Natalie si Mateo at tumakbo palabas ng silid ng doktor. Agad namang sinundan nito si Natalie nang mapansing nahihiya ito. Mabilis ang mga hakbang ng babae gano’n din siya at nang matangay ni Mateo ito at ay agad na nagpupumiglas ang babae sa kan’ya. "Huwag ka ngang magpupumiglas!"Tumawa ng mahina si Mateo at nagsalita, “Isa ka namang doktor at normal lang naman sa’yo ang tanong ko ‘di ba? Ano'ng nakakahiya roon?""Alam ko, pero bakit tinatanong mo pa 'yon?" Agad na sinamaan ng tingin ni Natalie si Mateo. "Sige na, hindi na ako magsasalita pa,” sukong saad nito, ngumiti ito at hinalikan siya sa tuktok ng ulo. "Ang dali mo namang mahiya,” dagdag pa n
May ginagawa si Mateo nang mag-ring ang kanyang telepono. Tumingin siya sa screen at agad itong sinagot, nakaramdam ng saya ang lalaki nang makita kung sino ang tumawag. Si Natalie ang tumawag sa kanya—isang napaka bihirang pagkakataon. Napangiti siya. "Nat," sagot niya. "Mateo,” tugon naman ni Natalie, hindi pa rin nasasanay ang babae sa malambing na boses ng lalaki sa kan’ya. "May plano ang mga kaibigan ko mamaya at sasama kami ni Nilly. Uuwi na lamang akong mag-isa. Pwede ba nating ituloy ang paglilipat ng mga gamit ko sa susunod, okay lang ba?""Plano?" kunot-noong tanong ni Matei. "Sino-sino naman ang nandoon? Lalaki ba o babae?""Hmm. Pareho," sagot ni Natalie, "Kilala mo naman sila, sina Nilly at Chandon."Napabuntong-hininga si Mateo. Ang mga kaibigan lang pala nito. "Sige, saan kayo kakain? Kung aabutin man kayo ng dilim, susunduin na lamang kita." "I-se-send ko na lamang sa’yo ang address. Kung maaga kaming matapos, uuwi na lamang akong mag-isa.""Sige."Pag
“Natalie.” Lumambot ang ekspresyon ni Drake at mahinahong nagsalita, "Bibigyan kita ng pagkakataong magsalita, pero maaari mo ba akong pakinggan muna? Sandali lamang ako." Hindi naman maintindihan ni Natalie ang sinasabi ng lalaki, "Mayroon pa bang hindi natin na-aayos?""Meron," Tumango si Drake at seryoso tumingin sa babae. "Tatlong taon na ang nakalipas nang masaktan kita. Pero ngayon, nagbago na ang lahat…""Nag-iba?? Paano?""Kasi..." Napahinga ng malalim ang lalaki at may pagsisising tumingin kay Natalie. "Noong nakaraan, maraming mga masasamang salitan kang narinig mula sa nanay ko. Pero huwag kang mag-alala, hindi na siya makakapagpalayo sa atin."Kumunot ang noo ni Natalie, ano kaya ang ibig sabihin ng lalaki? Sandaling nanigas si Natalie at nalilitong tumingin kay Drake. "Umalis na ako sa bahay ng pamilya ko," patuloy pa nito. "Hindi lang iyon, nagtatag din ako ng sarili kong kumpanya. Malayang-malaya na ako sa kanila. Hindi ko na kailangan pang umasa sa pamilya
Bakas na bakas ang pagkahiya ni Chandon sa mukha niya at napapakamot pa siya ng ulo. Sobrang nahihiya siya dahil sa nangyari kanina."Kasalanan ko ito, patawarin niyo ako. Pangako, hindi ko na uulitin iyon.""Dapat mong panindigan ang sinabi mo, Chandon! Dapat lang na humingi ka ng kapatawaran!" matalim na sagot ni Nilly. "Pakisabi riyan kay Drake na sobrang busy si Natalie sa pag-aaral. Kung talagang mahal niya ang babae, hindi nito dapat paulit-ulit na binabalikan ang mga isyu sa pamilya nito at paulit-ulit na saktan ang dalaga, at huwag niya na kamong istorbohin siya!""Ah oo," sagot ni Chandon ngunit agad siyang natigil na may maalala. "Sandali lang, ang postgraduate exam? Hindi ba’t nakuha ni Natalie ang recommendation para sa graduate studies niya?" tanong ni Chandon sa dalaga. Napatigil si Nilly saglit, naisip niyang nakapagkwento na naman siya ng sobra sa binata,"Uh, yung— yung recommendation, plinanong sirain ng matandang bruhang Irene at ni Janet iyon! Ayaw ni Natalie na
Napabuntong-hininga si Natalie dahil para bang naramdaman niyang talong-talo na siya sa argumento nila’t sinubukan na lamang makipag-ayos sa binata."Inaamin ko na hindi tama ang nangyari sa amin ngayon ni Drake pero hindi ako kagaya ng iniisip mo! Ngunit ang una mong reaksyon ay isa akong basta-bastang babae…” Gusto sanang magsalita ni Mateo at magpaliwanag kay Natalie ngunit hindi man lang ito hinayaan ng babae na magsalita. "Hindi pa ako tapos," kalmadong sagot ni Natalie. "Naiintindihan ko naman na hindi mo ako lubos na pinagkakatiwalaan dahil sa aking nakaraan, naiintindihan ko iyon pero hindi ko sinabing tanggap ko na iyon." Mapait na ngumiti si Natalie. "Isipin mo na lang kung magpapakasal tayo at mangyayari ulit ito, kaya mo bang ipangako sa akin na hindi ka na mag-re-react katulad ng ginawa mo kanina?"Tahimik naman si Mateo at hindi makasagot. "Hindi mo kayang ipangako iyon, di ba?" Napapikit ng mariin si Natalie at ang boses ng dalaga ay naging mahinahon. "Ang pina
Napatigil si Natalie saglit bago sumagot, "Wala. May mga bagay lang akong iniisip patungkol sa ospital.""Ganun ba?" Pinagmasdan siya ni Mateo ng ilang sandali. "Maliligo lang ako at pagkatapos ay matulog na tayo," dagdag pa ng lalaki, sandaling ibinaba ang ulo upang hinalikan si Natalie sa labi. "Maliligo na ako.""Sige."Habang sinusuri ni Natalie ang lalaki palayo, unti-unting nawala ang ngiti ng dalaga. Paano kaya nito nagagawa iyon? Kani-kanina lang ay nag-away sila pero nang pumasok ito sa silid ay para bang walang nangyari sa kanila. Gusto ba nitong magpakasal pa rin sa kanya? Para ba kay Granpa o talagang may malasakit ito sa kan’ya?Paglabas ni Mateo mula sa banyo ay nakahiga na si Natalie. Hindi nag-atubiling humiga ang lalaki sa tabi niya, niyakap siya nito, at hinalikan siya ng banayad sa ulo. "Nat, Nat…" bulong na tawag nito sa kan’ya. Nararamdaman ni Natalie ang init na dumadampi sa kan’yang leeg kaya nagsimulang nag-panic siya at itinulak ang lalaki pal
Hindi naging malinaw ang mga detalye ng pag-uusap nila sa telepono kaya nagmamadali ng pumunta si Natalie sa estasyon ng pulisya. Pagbaba niya ng kotse, nakita niyang naghihintay si Nilly sa labas, halata sa mukha nito ang pag-aalala.“Nat, salamat naman at nandito ka na!” sabi ni Nilly at napahinga ng maluwag. “Mm.” Tumango si Natalie sa dalaga. “Mag-usap tayo habang naglalakad.”“Sige…” Nagpatuloy si Nilly sa pagsasalita, “Nandiyan na ang kapatid ni Chandon, kinakausap siya sa loob.” Sa loob ng estasyon, tinitigan nito ang kanyang nakababatang kapatid.“At bakit ako nagagalit? Akala mo ba maliit lamang na insidente iyon? Makinig ka muna sa akin, ginalit mo si Mateo, kilala mo ba ang taong iyon!?”"Bakit anong nagawa ko?" naguguluhang tanong ni Chandon. "Nasaktan si Irene, eh ano ngayon? Anong kinalaman ni Mateo dito?” “Hmph.” Binigyan niya ng malakas na hampas ang noo ng kapatid. “Hindi mo pa ba naiintindihan? Si Irene ay may relasyon kay Mateo! Akala mo ba walang koneksy
"Kailangan mong pag-isipan ito ng mabuti. Wala bang mas mahalaga kaysa sa kaligtasan mo ngayon?""Uhmm… Okay lang naman ako..." Kinamot ni Chandon ang mukha at halatang kinakabahan.Tumawa nang malakas si Natalie. "Okay ka sa lagay na iyan? Pero paano naman ang pamilya mo? Paano kami ni Nilly? Kung may mangyari sa'yo, paano kami magiging okay? Hindi namin makakayang makita kang nasa loob ng selda.""Kahit na! Hindi ka pwedeng magmakaawa sa matandang bruha na iyon...""Ikaw..." Napatigil si Natalie, nanginginig ang katawan niya, nakatayo lamang at hindi makagalaw.Sa sandaling iyon, pumasok si Drake na may kasamang isang abogado.Nagningning ang mga mata ni Chandon. "Mabuti naman at dumating ka na! Alam ko hindi mo pababayaan ang matalik mong kaibigan.""Tsk," saad ni Drake habang tinitigan ang lalaki at lumingon kay Natalie. "Tama si Chandon, huwag mong gawing komplikado ang lahat at pahirapan pa ang sarili mo. Hayaan mo na si Chandon at ang kapatid niya ang mag-asikaso rito. Ka
Sa loob ng dalawang segundo, ang dalawang lalaki ay tuluyang natahimik. Ang hangin sa loob ng madilim na warehouse ay bumigat at napuno ng pagkagulat dahil sa sinabi niya.“Imposible!” Tumayo ang payat na lalaki, matalim at matigas ang boses. Naniningkit din ang mga mata, puno ng galit at pagdududa.“Nagsasabi ako ng totoo!” Mabilis na naghanap ng paliwanag si Irene, halos maputulan na siya ng hininga sa sobrang pag-aalala. Alam niya ang bigat ng sitwasyon---ang bawat segundong nawawala sa kanya ay katumbas ng buhay niya. “H-hawak niyo na ako…bakit pa ako magsisinungaling? Mga kuya…saan niyo ba kasi nakuha ang balitang buntis ako?”“Hah.” Malahalimaw ng ngiti ng payat na lalaki, puno ng panunuya. “Hindi mo alam? Hindi ba’t ikaw mismo ang nagsabi kay Mateo na buntis ka?”Nanlamig ang buong katawan ni Irene.Parang tinirintas ang kanyang sikmura sa kaba. Parang isang malakas na sampal ang tumama sa kanyang mukha. Malinaw na may nagbabantay kay Mateo at nalaman nito na buntis siya.Sa or
Hindi na inabala ni Rigor ang sarili sa pakikinig ng mga posibleng rason kung bakit wala roon si Irene. Para sa kanya, malinaw na paglabag na ito ng utos niya at malinaw na ayaw ng anak na magbahagi ng atay para dugtungan ang buhay niya. Ubos na ang kanyang pasensya at halos sumabog na ang ugat nito sa noo sa galit.“Nagpalaki talaga ako ng isang walang utang na loob na anak! Kasalanan mo ‘to, eh. Pinalaki mong spoiled ang anak mo, kaya ayan! Hindi na mahingan ng pabor! Ikaw din ang nagbigay ng sungay sa magaling mong anak, Janet!”Nataranta si Janet at mabilis na hinawakan sa manggas ang asawa para pigilan ito, alam niyang lalayasan siya nito at kapag nakita nito si Irene, malilintikan ang anak. “Huwag kang mag-isip ng ganyan sa anak mo, Rigor. Pumayag naman siya. Hindi ba? Maayos nga siyang sumama dito. Sigurado akong may paliwanag ito---”“Oo, may paliwanag talaga. Pinlano niyo ito. Ikaw ang may pakana nito. Pinapunta mo pa dito ang magaling mong anak pero patatakasin mo naman pala
Naroon pa rin ang tensyon at nakakapanindig-balahibong atmospera sa mga Natividad kahit na ilang araw na ang lumipas. Sabay pa rin silang kumakain gaya ng nakasanayan, pero may lamat na ang kanilang samahan. Ang dating matibay na pundasyon na pinagtibay ng masasamang plano ay unti-unti nang nawawasak.Ang tanging maririnig ay ang kalansing ng mga kubyertos sa porselanang pinggan. Ininom ni Rigor ang baso ng apple juice at tsaka pinunasan ang bibig gamit ang isang table napkin.Ibinagsak niya ang baso ng ubod ng lakas sa mesa na ikinabigla ng mga kasama niya sa hapunan. Pagkatapos, ang mata niya ay napako kay Irene.“Irene, pumunta ka sa ospital. Alas-tres ang appointment mo at huwag na huwag mong isipin na hindi pumunta o ma-late.”Nanginig ang mga kamay ni Irene pero hinigpitan niya lalo ang hawak sa mga kubyertos. Sinubukan niyang ibuka ang bibig pero wala ng lumabas na mga salita.Si Janet, na tahimik lang na nakikinig noong una ay hindi na nakatiis at sumigit habang marahang hinaw
Masayang-masaya si Tess habang pinapanood si Natalie habang nilalantakan ang isang buong isda. Isinasaw muna niya ang isda sa suka ng matagal bago kainin.“Mukhang nakakahiligan mo ang maasim, Miss Natalie---siguradong lalaki ang baby! Naku, matutuwa nito si Sir Antonio! Isang Garcia!” Masiglang pinagdikit ni Tess ang kanyang mga palad, tila kumbinsidong-kumbinsido na tama ang hula niya. Pagkatapos ay may naalala ito,lumingon siya kay Mateo. “Sir, anong mas gusto mo? Anak na lalaki o anak na babae?”Kung tutuusin, simple lang ang tanong na iyon, isang bagay na inaasahang pag-usapan ng mga magiging magulang at mga taong nakapaligid sa kanila. Pero sa sandaling iyon, agad na nagbago ang hangin sa dining area.Nanigas ang mga daliri ni Mateo na kanina ay nakapatong lang sa mesa. “Lalaki o babae?”Hindi agad pumasok sa isipan ni Mateo ang batang dinadala ni Natalie—kundi ang batang pinagbubuntis ni Irene.Mula ng bumalik siya galing Canada, nalubog na siya sa trabaho, nahati ang atensyon
Nang umalis si Ben, nabalot din ang kwarto ng kakaibang katahimikan---mabigat at tila nagsilbing harang ng tensyon sa pagitan nila. Walang nagsalita kaya ibinaling na lang ni Natalie ang tingin sa sahig, iniiwasan niyang magtama muli ang mga mata nila ni Mateo habang papunta siya sa banyo.“Maliligo muna ako,” bulong niya.Hindi niya talaga balak maligo, pero pagdating niya, nakahanda na ang bath tub---mukhang pinaghandaan nga ng mga tao ang pagbabalik niya.“Mm.” Tumango si Mateo.Nagpatuloy na si Natalie. Nang hawakan niya ang door knob tinawag siya nito.“Natalie,” mababa at malamig ang boses ni Mateo.”Saglit na natigilan si Natalie, humigpit ang pagkakahawak niya sa door knob bago siya lumingon paharap sa kausap. “Ano ‘yon?”Nakita niyang nag-alinlangan si Mateo, nagsalubong ang mga kilay bago direstahang nagtanong, “bakit ka bumalik?”Matalas ang tanong na iyon, tila isang punyal na pinunit ang manipis na kurtina ng katahimikan sa pagitan nila. Hindi na nagulat si Natalie. Inaa
“Lolo, huwag po kayong magsalita ng ganyan…pakiusap po.” Nanginginig ang boses ni Natalie. Mahigpit niyang hinawakan ang payat na kamay ng matanda. Naiiyak siya dahil hindi niya mapigilan ang damdamin.Muling nagbalik sa kanyang isipan ang medical records ng matanda---ang prognosis, ang mga plano sa paggamot at ang katotohanang hindi niya matanggap.“Lolo, mabubuhay ka pa ng matagal,” sabi ni Natalie. Pilit niyang pinapanatali ang katatagan sa kanyang tinig. “Kailangan mong mabuhay. Kailangan mong makita akong maging isa sa pinakamagaling na surgeon sa bansa. Kailangan mong makita si Justin na makapagtapos sa Wells. Nangako ka, lolo!”Natawa si Antonio at hinaplos ang ulo ni Natalie. “Tsk, tsk. Napakabait mong bata. Hindi ka pwedeng umiyak. Alam mong ayaw kong umiiyak ka.”Mariing kinagat ni Natalie ang labi niya at mabilis na pinahid ang luha sa kanyang pisngi. “Sino po ang umiiyak? Hindi naman po ako umiiyak, eh.”“Mm, tama.” Tumango ang matanda at kunwaring naniniwala. “Ganyan ka r
“Ate!” Sigaw ni Justin ng pumasok ito sa kwarto niya. May ningning agad sa mga mata nito at puno ng pananabik. Ang mga kamay ay yumakap kaagad sa leeg ni Natalie.Ngumiti si Natalie. “May ibibigay ako sayo, Justin.”Inabot niya ang isang brochure mula sa Wells Institute. Maingat naman itong tinanggap ng bata at hinaplos ang cover nito. Hindi man niya lubos na nauunawaan ang kahulugan ng pagpasok niya sa Wells, isang bagay lang ang malinaw kay sa bata niyang isipan---masaya ang ate niya.At kung masaya ang ate niya, ibig sabihin, tama ang ginagawa niya.“Ang galing-galing talaga ng kapatid ko!” Inabutan niya ng nabalatang orange ang bata. “Gantimpala mo ‘yan. Pero sa susunod, ikaw na ang magbabalat, ha?” Masiglang tumango si Justin, halatang proud sa sarili. “Mm! Marunong na kaya ako, ate!”“Talaga? Mabuti naman,” marahang tinapik ni Natalie ang ulo nito. “Sige, kainin mo na.”Habang pinapanood niya ang kapatid, isang kakaibang init ang lumaganap sa kanyang dibdib. Lumalaki na si Just
Hindi kailanman inakala ni Rigor na magiging ganito kawalang-puso ang sarili niyang anak. Naging tahimik ang buong silid at isang nakakapanindig-balahibong katahimikan ang bumalot sa kanila. Ang malamig at matalim niyang tingin ay nakatuon kay Irene.“Ulitin mo,” mariin ang bawat bigkas ni Rigor. “Gusto kong ulitin mo ang lahat ng sinabi mo kay Natalie---bawat salita---dito mo sabihin sa harapan ko.”Nanginig ang labi ni Irene, ibinuka niya ang bibig ngunit walang tunog na lumabas. Paano nga naman niya uulitin ang mga sinabi niya sa harapan mismo ng ama?Sinabi lang naman niya ang mga iyon para makumbinsi si Natalie na lumayo kay Mateo. Hindi niya iyon seseryosohin.“Dad…” mahina at basag ang tinig ni Irene pero hindi niya mahanap ang tamang sagot.“Hmph.” Malamig na tumawa si Rigor at umiling. “Hindi mo kailangang ulitin dahil narinig ko naman ang lahat ng malinaw.”Naghahabol ng hininga si Irene, pakiramdam niya ay nauubusan siya ng hangin.Ngunit hindi pa tapos si Rigor. “Sinabi mo
Kumuha si Natalie ng isang orange mula sa fruit basket at naupo muli, ang kanyang mga daliri ay maingat na nagsimulang magtanggal ng manipis na balat nito. Kumalat sa hangin ang samyo ng prutas habang patuloy siya sa ginagawa---payapa at hindi nagmamadali.Sa harap niya, nakaupo si Irene ng tuwid at mahigpit ang pagkakahawak sa kanyang designer handbag, halos mamuti na ang mga kasukasuan sa sobrang diin ng pagkapit.“Magsalita ka na, Irene,” udyok ni Natalie ng hindi man lang tinatapunan ng tingin ang kausap. Patuloy lang ito sa pagbabalat ng prutas. “Ano ba talaga ang gusto mong pag-usapan natin?”Huminga ng malalim si Irene, para bang nag-iipon ng lakas ng loob. “Narito ako para makipag-usap tungkol kay Mateo.”Tumango si Natalie, walang emosyon sa boses. “Oo, ilang beses mo ng nasabi ‘yan. Ngayon, ano mismo ang gusto mong pag-usapan natin?”Nagdalawang-isip si Irene, kuyom ang kanyang mga kamay sa malambot na balat ng bag bago muling nagsalita para sabihin ang tunay na pakay.“Gust