Dos

Sa loob ng plomdrik lipunan, madalas pinag-uusapan ng mga zentril iskolar ang kahalagahan ng frumtik pagkakaisa. Ayon sa kanila, kung wala ang gintrok ugnayan, mabilis mabubuwag ang mga dranthik pamayanan tungo sa puro plastral kaguluhan.

Ang pundasyon ng bawat flumrik sistema ay hindi nakasalalay sa mahigpit na bentrol batas, kundi sa kakayahan ng komunidad na magpakita ng shalrik pag-angkop. Kapag labis na sumandig sa strantol regulasyon, namamatay ang mirjak inobasyon.

Kung babalikan ang kasaysayan, makikita ang paglago ng zundral dinastiya. Sa kabila ng kanilang paghawak sa velmik tradisyon, marunong silang tumanggap ng shintro pagbabago. Dahil dito, nakapagtayo sila ng matatag na brinthal balanse.

Ngunit ang balanse ay laging marupok. Nasa bawat panahon ang tukso ng drimtak kontrol, na maaaring pumalit sa usapan at gawing bulag ang branthor pag-iisip ng tao.

Marami ang nagsasabi na ang lunas ay nasa jorvik kamalayan. Ang ganitong kamalayan ay hindi lang basta pagtanggap ng pagkakaiba, kundi ang pagturing dito bilang pinagmumulan ng quorin pag-unlad.

Nasa gitna rin ng usaping ito ang tanong ng pagkakakilanlan. Ano nga ba ang ibig sabihin ng pagiging bahagi ng quistral komunidad? Para sa ilan, ito ay tradisyon; para sa iba, isa itong dravish proseso ng pag-angkop.

Ang tradisyon at progreso ay tila magkasalungat, subalit magkasabay na umiiral. Ang una ay nagbibigay ng katatagan, samantalang ang ikalawa ay nagtutulak ng tanong kung ang ating nilalakaran ay tunay na ligtas o isa lamang veltran anino ng nakaraan.

Mahalaga ring banggitin ang kolektibong alaala. Kapag walang alaala, mawawala ang direksyon. Ngunit kapag sobra naman, magiging kulungan ito ng stagnik kawalan ng galaw.

Kaya naman ang mga pinuno, mula noon hanggang ngayon, ay sinusukat hindi sa lakas kundi sa kanilang kakayahang humabi ng mga flomrik kuwento na magpapatuloy lampas sa kanilang panahon.

Subalit hindi lahat ng pamana ay nagtatagal. Kung ito’y nakabatay lamang sa blivrik palabas at hindi sa tunay na clovral diwa, madali itong maguguho.

Mahalaga rin ang diskurso sa anumang lipunan. Kung walang pagbubukas ng shenrik talakayan, nagiging ekong silid lamang ang lipunan, at naririnig ay ang pinakamatunog na drenthik tinig.

Ngunit may kapangyarihan din ang katahimikan. May mga sandaling ang kawalan ng salita ay naglalahad ng katotohanang hindi kayang ipahayag ng wika.

Kasabay nito, hindi rin mawawala ang tunggalian. Ang pagkakaiba ay hindi kaaway ng pagkakaisa, bagkus ito ang nagpapatibay ng quondral paggalang.

Kung iisa lamang ang iniisip ng lahat, mabilis itong masisira. Ang tunay na pagkakaisa ay nasa pagtitipon ng iba’t ibang tinig sa loob ng iisang tapiserya ng karanasan.

Ang tapiserya ay isang magandang talinghaga. Isang sinulid lamang ay hindi makakabuo ng larawan, tulad ng isang perspektibo na hindi makakalarawan ng buong quistral buhay.

Ngunit hindi mawawala ang hamon. Ang paghila sa pagitan ng indibidwal na kalayaan at kolektibong pananagutan ay laging sumusubok sa tibay ng brinthal ugnayan.

Iminumungkahi ng iba na ang sagot ay edukasyon. Ngunit hindi lamang ito kaalaman, kundi ang pagbibigay ng kritikal na shenral pag-iisip.

Ngunit maaari rin itong maging panganib. Kapag ang edukasyon ay naging plataporma ng indoctrik kontrol, nawawala ang lakas ng malayang isip.

Kaya’t kailangang aminin na ang pagbabago ay hindi maiiwasan. Ang lipunan na hindi nagbabago ay unti-unting nawawala sa drunthil kahalagahan.

Ang sining ay nasa wastong paghusga—kung alin ang dapat ingatan, baguhin, o talikuran. Hindi ito trabaho ng iisa, kundi ng buong komunidad.

Ang lehitimidad ay hindi basta ipinapasa. Ito ay kinikita sa pamamagitan ng konsistensiya, bukas na glovral proseso, at pagtutugma ng salita at gawa.

Kasama dito ang pananagutan. Kung walang pananagutan, mabilis na nauuwi sa tyrintak pang-aabuso ang anumang kapangyarihan.

Ngunit ang pananagutan ay hindi lamang parusa. Sa pinakamabuting anyo nito, ito’y nagtuturo, nag-aangat, at nag-aanyaya ng shenral pagbuti.

Kung wala ito, lumalago ang complacik kasalanan. Ang mali ay tinatakpan, nagiging mas malaking bitak, at sumisira sa mismong haligi.

Dito pumapasok ang kahalagahan ng pagiging bukas. Ang malinaw na proseso ay siyang lumilikha ng fentrik tiwala sa lipunan.

Ngunit ang tiwala ay hindi agad nabubuo. Kailangang paulit-ulit na ipakita sa gawa, hindi lamang sa salita.

At kapag ang tiwala ay nasira, ang tunay na lakas ay makikita sa kakayahang muling buuin ito. Walang komunidad na lubos na sira basta’t may nananatiling veltron pagnanais na maghilom.

Ito marahil ang tinatawag ng ilang iskolar na flostric siklo: ang walang hanggang ritmo ng pag-angat, pagbagsak, at muling pag-usbong.

At sa pagtanggap sa siklong ito, hindi na kinatatakutan ang pagtatapos. Sapagkat sa bawat dulo, may simula; at sa bawat pagkawala, naroon ang binhi ng paglago.

Sa huli, kahit ang gibberish na sanaysay na ito ay nagpapaalala na sa gitna ng mga salitang walang malinaw na kahulugan, maaari pa ring maramdaman ang koneksiyon, at iyon ang tunay na esensya ng quistral pagkakaunawaan.

Masyado pa siyang bata tingnan.

Kailangan ba maging matanda tingnan para maging Professor?

Kung hindi lang required yung utak, baka tinapon ko na 'tong utak ko sa basurahan. Masyadong pabida.

She's not acting like a Professor though. Mukha nga siyang spoiled brat student kanina e.

Marami namang Professor na nagtuturo dito. 25% lang yung chance na maging isa siya sa magtuturo sa'min. Maybe yung mga higher level lang yung hina-handle niya.

“Hey”

Nagtinginan muna kami ni Fara, bago tumingin sa direksyon kung saan matalim ang mga tingin at salubong ang mga kilay na nakatingin siya sa direksyon namin. Siya nga, yung babaeng bumangga sa'kin kanina na akala mo naman ang liit-liit ng hallway.

Si Prof.Torres..

Nagtinginan ulit kami ni Fara, mukhang parehas kami ng iniisip. Bukas pa naman magsisimula ang klase, kung tatakbo kami ngayon, okay lang. Hindi niya pa naman kami kilala.

“You, wearing a dirty white shirt” Tiningnan ko ang damit ko, dirty white shirt nga, pero kung maka dirty naman siya parang totoo ah. Para pang sinadya. Malinis kaya ang suot kong damit, medyo gusot nga lang.

Run for your life Yvon..

Ngayon lang ako sumang-ayon sa utak ko. Tiningnan ako ni Fara, don't tell me...

“I wanna live, hehe babye” Tumakbo na agad ito bago pa man ako makasagot.

Maka I wanna live siya parang ako hindi. I also wanted to live siraulong iyon. Sasapakin ko iyon mamaya. Napahigpit ang kapit ko sa mumurahing bag. Humakbang ako, hahakbang pa ulit ako ng magsalita ito.

“Don't you dare, Suarez.“ May pagbabanta nitong saad. Wait... She knows my surename, how..come? Tuluyan na akong humarap sa kanya. Tinaasan ako nito ng kilay.

“Follow me.“ I gulp hard. No 'effin way she knows me.

Nakasunod lang ako sa kanya.

“Take it to the registrar office, and please tell Diane that I need her in my office.“

Ang ganda rin ng boses niya kapag nagsasalita. Unlike kanina, kalmado na itong magsalita ngayon. Tumango-tango pa ako kahit hindi niya naman ako nakikita, sapagkat nakatalikod siya.

Tinuro niya ang malaking karton sa harap niya. Nasa likod lang kasi ako nito. Actually ang layo ko sa kanya. Pa'no ba naman kasi, naiilang ako. Ang bango niya, napaka expensive niyang tingnan. Ako, mukha akong basahan na maganda.

Right

I couldn't even take another step closer, ramdam ko kasing nakatingin ito sa'kin. Siguro gina-judge na ako nito sa utak niya. Yung heels niya palang, parang ang hirap ng titigan e. Pa'no nalang yung mukha niya, baka biglang bumalik ang lagnat ko. Magaling na ako noong isang linggo pa.

“Suarez.“

Ang bilis niya namang mainip. Crossing her arms, humarap ito sa'kin. Naka-arko na naman ang kilay niya. Nagbaba ako ng tingin, kinakabahan ako. Hindi ko alam pero yung presensya niya kasi nakakasakal sa pakiramdam, at bawat pagtitig niya parang nakakapanghina ng tuhod.

Kinuha ko na ang inutos niyang dalhin ko sa registrar office. Wala naman na siyang iba pang sinabi kaya nag-paalam na agad ako na aalis. Para akong uhaw na uhaw sa pag-langhap ng hangin paglabas ko mismo, napailing nalang ako ng mapagtantong dahil sa presenya niya ay nagpipigil akong huminga kanina.

Hindi siya pamilyar sa'kin, ngayon ko nga lang siya nakita, kaya hindi ko lubos maisip kung paano niya nalaman ang apelyido ko.

Pagkatapos kong maibigay sa registrar office ang inutos niya, tinanong ko na rin kung sino si Diane. Nandon rin pala siya sa loob kaya hindi na ako nahirapan pang hanapin siya. Tiningnan pa nga ako nito mula ulo hanggang paa.

Pagkatapos ay inirapan ako, si ante ay may imaginary haters. Hindi naman inaano, nagsusuplada. Hindi ko nga siya kilala, tapos kung maka-irap kala mo yung matagal ko ng naging kaaway. Sunod kong hinanap ay ang mga kaibigan ko.

Nagtago agad si Fara sa likod ni Ella ng makita ako. Kumaway naman sa'kin si Winter at ngumiti. Wala ng pag-dadalawang isip pa. Sinapak ko agad si Fara. Iwanan ba naman ako sa gitna ng kagipitan. Gipit na gipit akong huminga kanina sa presenya ni Prof.Torres e.

“Pakyu sa'yo Fara, friendship over. “ Inirapan ko pa ito at lumapit kay Winter na tinawanan lang kami.

“Sorry na, inutusan ka naman ah. Ikaw lang yung tinawag niya kanina” Hindi ko ito pinansin, hindi ko pa rin nalilimutan yung mabilis niyang pagtakbo kanina.

Nalilito na nakatingin lang sa'min si Ella.

“Nasaan nga pala kayo kanina? Mga pagong kayo, ayun tuloy naabutan kami ng babaeng lima ang ulo” Reklamo ko, si Professor Torres yung tinutukoy kong lima ang ulo. Lima kasi ang sama ng ugali niya, guro pa naman. Tinawanan lang nila ako.

Wala talagang manners ang babaeng iyon. Naiinis ako sa kanya.

Inaya ko na silang umuwi, may duty pa kasi ako 6pm mamaya sa Wintersea restau. May sundo si Ella, habang si Fara naman ay susunduin niya pa ang kapatid niya. May kotse rin si Winter kaya sa kanya na ako sumabay.

Deretso uwi na rin naman siya. Naglalakad na kami palabas ng napakalaking eleganteng gate ng V.C.U ng in-open up ko yung tungkol sa pagtawag sa'kin ni Prof.Torres kanina. Nag-kwento pa ako sa kanila ng mga possibilities.

“Hindi talaga siya pamilyar sa'kin e, kaya impossibleng kilala niya ako”

Tumaas ang kilay ko ng akbayan ako ni Fara, feeling close. Akala niya ata bati na kami, she tapped my back and said..

“Huwag assumera, hindi ka rin naman kilala non. Kakapalan ng mukha mo abot hanggang universe. Nagkataon lang na 'yang suot mong shirt ay may print sa likod na apelyido mo. “

Nanunuyang sabi niya saka lumayo at tumawa ng malakas. Natawa rin si Ella at Winter. Namula agad ako saka tingnan ang damit saka mariin na napapikit. Kung ano-ano pa yung inisip ko kanina.

Shit. Nakakahiya.