Chapter 4

Saglit na natigilan si Don. Rafael ng matitigan ang mga mata ng dalaga na nasa kanyang harapan. Biglang sumikdo ang dibdib ng matanda na wari mo ay kilala ito ng kanyang puso. Nahigit niya ang kanyang hininga at mahigpit na ipinikit ang mga mata ng biglang gumalaw ang kinalululanan niyang chopper. Halos pigil na niya ang hininga habang tinitiis ang sakit mula sa pagkakaipit ng kanyang mga paa sa napiping bahagi ng chopper.

Ang bawat segundo ay sadyang makapigil hininga dahil kasalukuyang nasa bingit ng kamatayan ang buhay ni Don. Rafael. Saka pa lang nakahinga ng maluwag ang matanda ng hindi tuluyang nahulog ang chopper sa bangin dahil sumabit ito sa isang puno. Maya-maya ay napalingon siya sa bintana ng chopper ng makarinig siya ng ingay mula roon. Maingat na kumilos ang matanda, kinalas niya ang seatbelt at puno ng pag-iingat na binuksan ang pintuan.

Muli siyang napasinghap ng muling gumalaw ang chopper at halos hindi na siya humihinga. Iniisip na lang ni don. Rafael na hanggang dito na lang talaga ang buhay niya at mamamatay siya sa masaklap na paraan. Ngunit ilang sandali lang ay nagulat siya ng may isang malaking agila ang pumasok mula sa pintuan ng chopper. Dumapo ang agila sa kanyang harapan at namangha siya ng makita ang lubid na nakaipit mula sa bibig nito. Maingat na kinuha niya ang lubid at saka pa lang umalis ang agila, hindi makapaniwala si Don. Rafael sa matalinong ibon.

“Lolo! Itali mo ‘yan sa baywang mo, bilis!” Malakas na sigaw ni Zanella na kaagad namang sinunod ng matanda. Nakita niya na mabilis na umikot ang dalaga sa puno bago itinali ang lubid. Maingat na kumilos si Don. Rafael upang subukan na makalabas ng chopper. Tiniis niya ang matinding sakit na nararamdaman mula sa kanyang mga paa. Nang makita niyang inilahad ng dalaga ang palad nito habang ang kaliwang kamay ay nakahawak sa isang sanga ay naglakas loob siya na abutin ito.

Subalit ng nasa pintuan na siya ay muling gumalaw ang chopper. Bago pa tuluyang mahulog sa bangin kasama ng chopper ay nakahawak na siya ng mahigpit sa malambot na palad ng dalaga. Mabilis na kinapitan ni Don. Rafael ang lubid upang hindi masyadong mahirapan si Zanella. Dala ng katandaan ay nahirapan pa itong makasampa sa lupa.

“Huh! Okay ka lang ba?” Hinihingal na tanong ni Zanella kay Don. Rafael ng ligtas na itong nakaupo sa lupa.

“U-utang ko sayo ang buhay ko, Iha. Maraming, maraming salamat!” Naluluha na wika ng matanda, “Zanella ang pangalan ko hindi Iha.” Natatawang sagot naman ng inosenteng dalaga. Biglang humalakhak ng tawa si Don. Rafael dahil sa labis na pagkagiliw sa kanyang kausap. “Okay, Zanella, maraming salamat.

“Walang anuman, pero dapat ka ring magpasalamat kay Sky, dahil isinugal din niya ang kanyang buhay para lang matulungan ka.” Mahabang pahayag ni Zanella. Lumalim ang gatla sa noo ng matanda dahil labis siyang naguguluhan sa sinasabi ni Zanella. Inilibot niya ang kanyang mga mata ngunit wala naman siyang nakitang ibang tao sa paligid. Natigilan siya ng maalala ang agila kanina, “marahil ay iyon ang tinutukoy niyang si Sky.” Anya ng matanda mula sa kanyang isipan. Pakiramdam niya ay para siyang nasa isang fairytale at ang dalaga sa harap ay isang diwata na nagligtas sa kanyang buhay.

Nakita ni Don. Rafael ng ilagay ni Zanella ang dalawang daliri sa bibig nito saka nagpakawala ng isang malakas na sipol. Narinig niya ang isang huni ng ibon kasunod nun ay ang mabilis na pagdapo ni Sky sa balikat ni Zanella. Halos manlaki ang mga mata ng matanda dahil sa labis na paghanga.

Ngayon lang siya nakakita ng isang agila na napakaamo. Umangat ang kanyang kamay upang sanay haplusin ang balahibo nito, ngunit nagulat si Don. Rafael ng bigla siyang tukain nito. “Ouch!” Malakas niyang sigaw dahil nasaktan siya sa panunuka na ginawa ng ibon sa kanyang daliri. Muling namangha ang matanda ng nangibabaw sa paligid ang malakas na halakhak ni Zanella.

“Ayaw ni Sky na may ibang taong lalapit sa amin.” Natatawa na sabi ni Zanella bago nito hinalikan ang masungit na agila. Napangiti ang Don at natutuwa na pinagmasdan ang dalawa.

“Naku! Magagalit sa akin si lola, dahil hindi pa ako nakaka pagluto ng pagkain para sa pananghalian! Umuwi na tayo, Sky!” Ani ni Zanella ngunit naudlot ang akmang paghakbang nito ng maalala ang matanda.

“Hm, oo nga pala wala ka palang matutuluyan, marahil, pansamantala ka munang tumuloy sa bahay namin. Ipapaliwanag ko na lang kay lola ang lahat ng nangyari.” Nakangiting wika ni Zanella habang sa kanang balikat nito ay nanatili si Sky. Sinikap ni Don. Rafael na makalakad, mabilis na lumapit si Zanella sa matanda upang sanay tulungan ito ngunit biglang lumipad si Sky at nagagalit na lumipat ito sa ulunan ng dalaga.

“Sky! Ano ba! masakit!” Nagagalit na saway ni Zanella ngunit ayaw tumigil ng ibon kaya nasasaktan na siya sa talas ng kuko nito. “Oo na hindi na!” Naiinis na sigaw ni Zanella at nakakatuwa na saka pa lang umalis ang ibon sa kanyang ulunan. “Pasensya na lolo, ayaw ni Sky na hahawakan ko kayo.” Malungkot na sabi ng dalaga habang hinihimas ang nasaktang ulo.

“It’s okay, Iha, kaya ko pa namang maglakad.” Natatawang sagot ng matanda, makikita sa mukha nito ang labis na pagkagiliw sa dalaga at sa masungit nitong ibon.

“Lola!”tawag ni Zanella sa kanyang abuela habang papasok sa loob ng maliit na kubo. Sa kanyang likuran naman ay paika-ikang nakasunod ni Don. Rafael.

Lumapit si Zanella sa higaan ng kanyang lola at pilit na ginising ito ngunit ilang minuto na ang lumipas ay hindi man lang nagising ang matanda. Base na rin sa kulay ng mukha ni lola Iñes ay tila nahuhulaan na ni Don. Rafael kung ano ang nangyayari. Lumapit siya sa maglola at maingat na dinampot ang kamay ng matanda saka dinama ang palapsuhan nito.

Isang malalim na buntong hininga ang kanyang pinakawalan bago hinarap ang dalaga.

“I’m sorry, Zanella ngunit, patay na ang lola mo.” Malungkot na pahayag ni Don. Rafael. Halos magkulay suka ang mukha ni Zanella at saglit na natulala ito sa kawalan. Sinisikap ng dalaga na unawain ang sinabi sa kanya ng Don.

“H-Hindi… Lola!” Ito ang tanging nasambit ni Zanella dahil tuluyan na siyang humagulgol ng iyak bago mahigpit na niyakap ang katawan ng yumaong matanda.