Nakatayo pa rin si Bella sa gilid ng sasakyan, hindi makagalaw. Hindi pa rin niya matanggap ang narinig niya kanina. Bahay daw ‘to ni Rafael? Hindi. Hindi siya makapaniwala. Seryoso ba ‘to? Hindi ba siya tinutukso lang? Pero sa itsura ni Rafael, parang hindi naman ito nagbibiro. Napatingin siyang muli sa napakalaking bahay sa harapan niya. Kung mansion lang ang pag-uusapan, ito na siguro ang pinakamarangyang bahay na nakita niya sa buong buhay niya. Mas malaki pa ito sa eskwelahan nila, at mukhang mas mamahalin pa ang tiles kaysa sa sahig ng bahay nila. Lumingon siya sa gawi ni Rafael na kalmado lang na nakatayo malapit sa pintuan. Wala itong kahit anong bahid ng excitement o kung anong emosyon. Para bang wala lang ito sa kanya. Pero sa isip ni Bella, ‘Ano ba ‘to?! Hindi man lang ako na-prepare emotionally!’ Huminga siya ng malalim, saka pumikit ng mariin. ‘Okay. Relax lang. Hindi ka naman kakainin ng bahay na ‘to.’ Tumingin siyang muli kay Rafael, nagpipigil ng iritasyon. "Hoy.
Nagtago lang si Bella sa kanyang pagkapahiya at mabilis na sumunod. Habang naglalakad, nilibot niya ang kanyang paningin sa buong bahay. Napansin niya ang katahimikan—masyadong tahimik para sa isang napakalaking bahay. Napakunot ang noo niya. ‘Nasaan ang mga tao rito?’ tanong na naman niya sa isipan. Napansin ni Rafael ang iniisip niya kaya nagsalita ito nang walang lingon-lingon. "Walang mga tao dito. Day off nila ngayon." Yun lang ang sinabi nito, pero sapat na para mapaisip si Bella. "Iba pala mag-day off ang mga kasambahay dito. Saturday? Unique naman," bulong niya sa sarili. Nagpatuloy sila sa pag-akyat sa grandeng hagdanan na tila ba gawa sa mahogany. Sa bawat hakbang ni Bella, ramdam niya ang bigat ng kanyang pakiramdam—parang hindi pa rin siya makapaniwala na nandito na talaga siya. Pagdating nila sa ikalawang palapag, walang sabi-sabing binuksan ni Rafael ang isang pinto na may dark brown na kulay. "This is your room," anito, walang emosyon sa boses. "Sa tapat naman,
Dahil hindi mapigilan ang sarili, lumapit siya upang silipin ang loob mula sa isang bintana. "Ano ‘to?" "Diyan tumutuloy ang mga hardinero at driver," sagot ni Rafael habang nakatayo lang sa gilid niya. "Minsan may tao, minsan wala, depende kung may kailangan pa silang gawin dito sa bahay." Nilingon siya ni Bella, nagtataka. "So ibig sabihin, madalas walang tao rito?" Tumango si Rafael. "Oo. Kung matapos na ang trabaho nila sa araw, umuuwi sila sa pamilya nila. Babalik na lang kinabukasan o kapag kailangan ulit." Napaisip si Bella habang pinagmamasdan ang maliit na bahay. "Ang ganda rin ng tirahan nila, ha. Parang mas maganda pa ‘to sa bahay namin." Isang mapanuring tingin ang ibinigay ni Rafael sa kanya. "Masyado kang impressed sa maliliit na bagay." "Well, siguro kasi hindi ako sanay sa ganito," sagot ni Bella sabay lingon sa kabuuan ng lugar. "Hindi kasi ako lumaki sa bahay na parang hotel." "Totoo naman," sang-ayon ni Rafael. "At hindi rin ako lumaki sa bahay na parang kubo
Matapos ang tahimik ngunit nakakailang na tanghalian, sumandal si Bella sa upuan at hinagod ang tiyan niya. "Grabe, ang sarap. Hindi ko inakala na may talent ka rin pala sa pagluluto," biro niya.Habang si Rafael naman ay kasalukuyang iniinom ang tubig niya, bahagyang nag-angat ng kilay. "Akala mo ba wala akong alam kundi magpatakbo ng eskwelahan at negosyo?""Well… mukhang busy ka palagi, so parang hindi mo na ‘to ginagawa madalas," sagot niya habang nagkibit balikat. "Pero grabe, hindi halata. Ang sarap talaga!"Hindi sumagot si Rafael, pero may bahagyang smirk sa labi nito bago siya muling uminom ng tubig.Habang nililigpit niya ang pinggan, nagpatuloy ang usapan."By the way," panimula ni Rafael habang sinasara ang ref matapos kumuha ng tubig, "Hindi ka pwedeng manatili sa bahay niyo habang nasa kondisyon kang ‘yan remember The contract that you signed that's why I bring you here. "Napakurap si Bella. "Ha?"Huminga ito nang malalim bago tumingin sa kanya ng diretso. "Sa kontrata,
Pagkatapos ng hapunan, tumulong pa si Bella sa pagliligpit ng hapag-kainan kahit pa pakiramdam niya ay para siyang bombang anumang oras ay puwedeng sumabog. Hindi niya alam kung gaano katagal siya makakapanatili sa kasinungalingan na sinabi niya.Nang matapos ang mga gawain, agad siyang umakyat sa kwarto niya. Gusto niyang makapag pahinga, pero hindi rin niya maiwasang isipin ang mga sumunod na mangyayari.Pagkaupo niya sa gilid ng kama, napahawak siya sa noo. "Paano ko mapapanindigan ‘to?" bulong niya sa sarili.Wala pang isang minuto, biglang tumunog ang cellphone niya. Pagtingin niya sa screen, si Rafael ang tumatawag.Kabadong sinagot niya ang tawag. "Hello?""Natapos mo na?" malamig ngunit may bahid ng pang-uusisang tanong nito.Napabuntong-hininga siya. "Oo, nasabi ko na. Pero ang bigat sa loob, Rafael.""Hindi mo na mababawi ‘yan," diretso nitong sagot. "At mas mabuting galing na mismo sa'yo ang dahilan kesa mahuli ka nilang nagsisinungaling."Napakagat siya sa labi. Alam niyan
Napakunot ang noo ni Bella ang tumigil ang isang sasakyan nila sa City hall. Nagtatakang napatingin siya kay Rafael. “Anong ginagawa natin dito?”“Let's go, inside,” sa halip ay sagot ni Rafael sa kanya at nauna ng bumaba sa kotse nito. Napabuntong hininga na lang si Bella at sumunod na lang sa lalaki. Binagtas nila ang daan patungo sa opisina ng kung sino man ay hindi niya alam. Pagdating doon ay agad silang sinalubong ng agad silang sinalubong ng isang staff at iginiya sila papasok sa loob. Agad na tumayo ang isang lalaki na sa tingin niya ay nasa late 50’s na ang edad“Rafael,” nakangiting wika ng lalaki. “Ninong,” sagot naman ni Rafael. Bumaling naman ang lalaki kay Bella. “Ito na na siya?”“Yes, ninong,” agad na sad ni Rafael. “Good. I already prepared the documents we needed,” sabi pa nito sabay kuha ang ng documents na nasa gilid lang niya.. “Which do you prefer? Sundin pa ba natin ang seremonya or pirma na lang agad kayo?”“Pirma na lang tito,” sagot ni Rafael at nauna n
Napabalikwas si Bella mula sa mahimbing na pagtulog. Napatingin siya sa paligid, bahagyang nagtaka sa madilim na kapaligiran. Ang kwarto na pinag pahingahan niya ay tahimik, tanging ang malamlam na ilaw mula sa lampshade ang nagbibigay-liwanag.Napasapo siya sa tiyan, agad na nakaramdam ng gutom. Isang buntong-hininga ang kanyang pinakawalan."Nagugutom ka rin ba, baby?" bulong niya habang marahang hinihimas ang kanyang tiyan. Alam niyang hindi siya maaaring magpabaya, kaya’t minabuti niyang bumangon at magtungo sa kusina.Tahimik ang buong bahay habang naglalakad siya sa malawak na pasilyo. Hindi na siya nangangapa dahil kahapon pa lang ay ipinakita na sa kanya ni Rafael ang kabuuan ng bahay. Kahit papaano, may ideya na siya kung saan nakapwesto ang kusina.Habang patungo siya roon, may nakasalubong siyang isang babaeng nakasuot ng simpleng uniporme ng kasambahay. Tila nagulat ito nang makita siya. "Ma’am, gising na po pala kayo," magalang nitong bati."Ah, oo. Nagising ako dahil s
Napabuntong-hininga siya habang sinusundan ito ng tingin. Ang lalaking ito talaga—walang pagbabago. Cold pa rin, pero hindi maikakaila na may malasakit.Pagkaalis ni Rafael, naiwan si Bella at ang kasambahay sa tahimik na kusina. Bahagyang napangiti si Bella habang iniinom ang gatas na handa para sa kanya. Pakiramdam niya, kahit malamig si Rafael sa pananalita, halata namang inaalala nito ang kalagayan niya. "Ma’am, kumusta naman po ang paninirahan niyo rito?" tanong ng kasambahay habang inaayos ang ilang gamit sa lamesa. Ngumiti si Bella at bahagyang tumango. "Ayos naman. Malaki at maganda ang bahay… tahimik lang. Medyo naninibago pa ako." "Ano nga po pala ang pangalan niyo, Ma’am?" patuloy ng kasambahay, tila nahihiya pang makipag-usap. "Isabella," sagot niya. "Pero Bella na lang, huwag mo na akong ‘Ma’am’-in. Parang ang tanda ko naman pakinggan." Natawa nang bahagya ang kasambahay. "Sige po, Ma’am… este, Bella. Ako po si Minda. Matagal na rin akong nagtatrabaho rito sa pa
Matapos ang tanghalian, inayos ni Bella ang mga pinggan habang si Erica naman ay nagpaalam na babalik na sa kanyang klase. Ngunit si Natnat ay hindi na sumunod, dahil halfday lang ang pasok niya. Tulad ng mga nakaraang taon, dito na siya sa silid ni Bella tumatambay tuwing hapon. At kahit hindi siya opisyal na estudyante ng kanyang mama, si Natnat ay palaging nakikihalubilo sa mga bata. Tumutulong magbura ng pisara, sumasagot sa mga tanong, at minsan pa nga ay siya ang tagapagpakilala ng "word of the day." Parang isa na rin siyang batang guro sa murang edad. Habang muling humarap si Bella sa klase niya, naroon si Natnat sa isang sulok, tahimik na nagsusulat sa kanyang notebook habang pinapanood si Bella magsimula muli ng lesson. Tila ba bawat kilos ng kanyang ina ay nagsisilbing inspirasyon sa kanya—sa isip ni Natnat, ang pagiging guro ay hindi lang trabaho, ito ay isang pangarap na sinusuot araw-araw, gaya ng kanyang maliit na uniporme. Sige, Kai! Heto na ang kasunod na eksena sa
Maliwanag ang classroom, sinalubong ng liwanag ng araw mula sa mga bintana na binuksan niya kanina. Sumayaw sa hangin ang mga makukulay na banderitas na siya mismo ang naggupit at nagdikit isang linggo bago magsimula ang pasukan. Isa-isang pumasok ang mga bata, may ilan ay may bitbit na bagong bag, ang iba’y parang ayaw bitawan ang kamay ng kanilang mga magulang. Mayroong tahimik na umuupo, may ilang umiiyak, at meron ding masiglang nagkukuwento na para bang hindi ngayon lang muling nakakita ng kalaro. Mula sa gilid ng silid, nakatayo si Bella, pinagmamasdan ang bawat bata na tila ba kilala na agad niya kahit wala pang pormal na pagpapakilala.“Mabuhay, mga bata! Ako si Teacher Bella,” ngumiti siya habang pinupunasan ang pisara. “Excited na ba kayong mag-aral?”May ilang sumagot ng “Opo!” habang ang iba ay tumango lang. Ngunit kahit pa hindi sabay-sabay ang kanilang sigla, ramdam ni Bella na ito ang tahanan niya—ito ang silid kung saan siya may misyon.“Alam niyo ba,” panimula ni Be
years Later. "Nat-nat! Anak! Bilisan mo na diyan, ha? Naghihintay na si Ninang Erica mo sa baba, baka maiwanan pa tayo—sige ka, magta-tricycle tayo papuntang school!" malambing ngunit may halong pagmamadali ang sigaw ni Bella mula sa sala habang inaayos ang huling gamit sa kanyang malaking tote bag.Ika-5 ng Hunyo. Unang araw ng klase. Ngunit higit pa sa unang araw ng pasukan ang pakiramdam ni Bella ngayon—ito rin ang unang araw na sabay na silang papasok ng anak niyang si Nathalie Addison sa iisang paaralan.Hindi pa rin siya makapaniwala kung paano lumipas ang anim na taon. Parang kahapon lang na nasa sinapupunan pa niya ang kanyang anak.Ngayon, heto na si Nathalie, anim na taong gulang na, matalino, makulit, at higit sa lahat, sobrang bait. Isang batang punong-puno ng enerhiya, ngiti, at kabighanian—parang sinag ng araw sa gitna ng lahat ng pinagdaanan niya."Yes po, Mama! Coming na po! Naglalagay pa ako ng notebook ko sa bag ko!" sigaw pabalik ng bata mula sa itaas, habang patak
Sa isang maluwag at pribadong opisina sa ikalawang palapag ng kanilang bahay, tahimik na naglalaro ang liwanag ng lampshade sa ibabaw ng mamahaling desk ni Albert Grafton. Nasa harap niya ang brown envelope na naglalaman ng mga larawan—larawan ng isang sanggol, maputla, tila natulog at hindi na magigising, isang mukha ng pagkawala, isang simbolo ng kasinungalingan na kanyang pinlano ng maingat. Naglagay siya ng brandy sa kristal na baso at naupo sa upuan na tila trono, habang tinitigan ang larawan sa ibabaw ng mesa na para bang isang tropeyo ng matagumpay na panlilinlang. Pumasok si Kian, suot ang karaniwang polo ngunit bakas sa anyo nito ang hindi maipinta ang kabiguan—hindi dahil sa ginawa nila, kundi dahil sa tila lalong lumulubog ang kapatid nilang si Rafael sa sarili nitong bangungot. “Magaling ang mga nakuha mong larawan,” sambit ni Albert, malamig ang boses habang pinipihit ang baso ng brandy sa kanyang kamay. “Parang totoo talaga. Kahit ako, napaniwala.” Ngumiti si Kian,
Isang malalim na gabi, lasing na naman si Rafael. Mag-isa sa madilim na parte ng bahay niya, nakaupo sa bar counter, hawak ang basong may natitirang yelo at alak na halos wala nang tama sa kanya. Tila ba kahit ilang shot pa ang inumin niya, hindi pa rin iyon sapat para patahimikin ang nagugulo niyang isipan.“Isa pa,” mahina niyang bulong sa sarili, habang isinasalin muli ang alak sa baso.Araw-araw mula nang mawala si Bella, tila nawalan na ng saysay ang lahat. Hindi niya maipaliwanag kung bakit ganoon na lang ang bigat sa dibdib niya. Oo, totoo — kasunduan lang ang lahat dahil na buntis niya ito. Oo, may kontrata. Pero bakit parang may hinahanap siya sa bawat sulok ng bahay nila, sa bawat pag-uwi niya mula sa trabaho, sa bawat gabing dumarating nang tahimik?Bakit parang may kulang?At bakit siya, na sanay sa kontrol at katiyakan, ay ngayon parang nauupos na kandila?Nang una siyang pumunta sa bahay ni Bella, dala-dala niya ang kumpiyansa. Akala niya'y madali lang kakausapin niya, k
“Noah?” Napakunot ang noo ni Bella, hawak pa ang walis. “Bella,” mahinang tawag ni Noah, parang nag-aalangan. “A-anong ginagawa mo dito? Paano mo nalaman na nandito ako?” tanong ni Bella, hindi maitago ang pagdududa sa tono. Nagkamot ng batok si Noah, halatang nahihiya. “Nagtanong-tanong ako sa pamilya mo. Sabi ng mama mo, baka raw nandito ka kay Erica.” Medyo ngumiti siya, pero awkward, parang hindi sigurado kung dapat ba siyang ngumiti talaga. Napabuntong-hininga si Bella. Hindi ko sila masisisi, bulong niya sa sarili. Sa pagkakaalam ng kanyang pamilya, wala namang masama kay Noah — matagal na rin nilang kilala ito bilang mabuting kaibigan, halos parang kapatid na. “Ah, ganun ba...” mahinang sagot niya, iniayos ang hawak sa walis. “Sige, pasok ka na. Wala si Erica, nasa trabaho.” Pumasok si Noah, tahimik, at umupo sa maliit na upuan malapit sa pinto. Hindi niya pinilit umabante pa, tila iginagalang ang espasyo ni Bella. Saglit na katahimikan ang bumalot sa kanilang dalawa
Nang matapos ang hapunan, si Bella na mismo ang nagprisintang magligpit ng mga pinggan. Kahit pinipigilan siya ni Erica, nagpumilit siya — kailangan niya ng kahit kaunting paraan para makabawi man lang.Tahimik niyang nililigpit ang mga plato, habang si Erica naman ay abala sa pag-aayos ng ilang gamit sa sala. Si Vincent, nakaupo pa rin sa hapag, nakatingin lang sa isang sulok ng mesa, hawak-hawak ang baso ng tubig na matagal nang wala nang laman.Pakiramdam ni Bella, bawat tunog ng kutsara at plato sa kusina ay parang palakol na bumabagsak sa pagitan nila ni Vincent, mabigat, mabangis, nakakatakot.Hindi niya alam kung paano sisimulan. Hindi niya alam kung dapat ba siyang magpaliwanag, o magmakaawa.Kaya nag-ipon siya ng lakas. Huminga siya ng malalim, at dahan-dahan, lumapit siya kay Vincent, hawak pa rin ang basang basahan sa kamay.“Vincent...” mahinang tawag niya, halos pabulong.Hindi gumalaw si Vincent. Hindi man lang lumingon. Pero hindi nagpadala si Bella sa kaba. Lumapit pa
Pagkababa nila mula sa sasakyan, agad na inalalayan ni Erica si Bella papunta sa maliit pero maaliwalas na kwarto na inihanda nila.May kabang sumisiksik sa dibdib ni Bella habang inaayos ang mga gamit niya hindi dahil sa lugar, kundi sa damdaming parang bumalik siya sa umpisa, nagsisimula ulit.“Oy, salamat ah,” ani Bella, ngiting pilit habang pinupunas ang kaunting pawis sa noo.“Sus, wala ‘yon! May kasabihan ka nga diba — what are friends are for!" sabay tawa ni Erica, habang kinukuha ang huling bag mula sa kama. "Tapos, para na rin kitang kapatid, aside sa future cousin-in-law kita!"Napangiti si Bella sa biro. Somehow, kahit hirap pa siyang huminga sa bigat ng mga nangyayari, gumagaan ang pakiramdam niya kapag si Erica ang kausap.“Ah susss… Kailan ba kasal niyo ni Vincent? Tagal niyo na rin kasi eh. At saka napaka-swerte ng pinsan ko sayo — yang si Vincent pa, ganyan-ganyan lang yan pero mabait yan,” biro ni Bella habang inaayos ang mga tupi ng damit sa drawer.Tumawa si Erica,
Sa unang pagkakataon, matapos ang matagal na panahon, naramdaman ulit ni Bella ang yakap ng isang tunay na pamilya.At sa gitna ng kanilang yakapan, muling tumunog ang cellphone niya sa loob ng bag. 0Hindi niya kinuha. Hindi niya sinagot.Dahil ngayong gabi, alam niyang nasa tamang lugar siya — hindi sa pera, hindi sa pangarap na hindi kanya, hindi sa pagmamahal na hindi buo — kundi sa piling ng mga taong kahit kailan, hindi niya kailangang bilhin ang pagmamahal.Tahimik ang hapunan nila nang gabing iyon.Hindi tulad ng mga nakaraang araw na puro tanong, puro lungkot ang umiikot sa bawat kibot ng kubyertos, ngayong gabi, may kung anong katahimikang parang naghihintay lang ng pagsabog.Si Bella, pinagmamasdan ang pamilya niya habang tahimik na kumakain. Sa bawat pagnguya niya, nararamdaman niya ang bigat ng nilulunok niya — hindi pagkain, kundi mga salitang matagal na niyang kinikimkim sa puso.Hindi niya kayang palipasin ang gabing ito na hindi nagsasabi.Pagkatapos ng hapunan, nang n