Alin Sa Mga Nobela Ang May Karakter Na Bakunawa Bilang Bida?

Nagulat ako nang dumaan ako sa sekond-hand bookstore at makita ang ilang titles na naglalarawan kay Bakunawa bilang mas kumplikadong persona — pero kailangan kong maging tapat: karamihan sa mga akdang iyon ay hindi mainstream na nobela kundi mga retelling, children's picture books, o bound collections ng maikling kuwento. Ang dahilan, sa palagay ko, ay dahil ang bakunawa ay isang malakas na simbolo at madaling gawing metapora, pero ang pagbuo ng buong nobela mula rito ay nangangailangan ng pagpapalawak ng pananaw at paglilinang ng backstory na bihira sa tradisyonal katutubong bersyon.

Sa mga kasong nakita ko, ang bakunawa ang bida sa mga indie fantasy novels at ilang komiks na nag-eexplore ng identity, panganib, at kalungkutan—ginagawang protagonist ang halimaw para kumakatawan sa colonized psyche, environmental themes, o familial trauma. Bilang mambabasa na mahilig sa mitolohiyang Pinoy, mas naa-appreciate ko kapag ang manunulat ay hindi lang naglalagay ng bakunawa para sa spectacle; gusto kong makita kung paano nila pinapantayan ang kanyang galaw sa emosyonal na paglalakbay. Kapag nagawa iyon, nagiging napakatingkad ang nobela kahit hindi ito mula sa malaking bahay-paglathala.

Sarap isipin na may nobelang naglalagay ng bakunawa bilang bida, at sa praktika, madalas itong nangyayari sa mas maliit na publishing circuit. Ang pinaka-karaniwan kong nakikita ay: children's books na pinamagatang 'Alamat ng Bakunawa', lokal na komiks o graphic novels na nagre-reinterpret ng alamat, at mga indie o self-published novels at web serials sa Wattpad na talagang gumagawa ng mas malalim na protagonist out of Bakunawa.

Hindi marami ang mainstream, pero kapag hinanap mo ang mga retellings at speculative fiction anthologies, madalas makakakita ka ng mga short stories o novellas kung saan siya ang sentro. Bilang mambabasa, lagi akong naaaliw sa mga akdang nagpapakita ng bakunawa bilang isang nilalang na may sariling salaysay — hindi lang monster, kundi karakter na may dahilan at damdamin.

Talagang nag-uusap ang puso ko kapag lumilitaw ang mga alamat sa modernong kwento — kaya ang tanong mo tungkol sa mga nobela na may karakter na bakunawa bilang bida ay nakaka-excite. Sa totoo lang, sa tradisyonal na literatura at alamat, ang bakunawa ay mas kilala bilang dambuhalang nilalang na kumakain ng buwan o bituin, at madalas siyang nasa mga maikling alamat o picture books na pinamagatang 'Alamat ng Bakunawa'. Madalas itong inilalarawan sa mga aklat pambata at sa mga komiks na naglalahad ng pinagmulan ng mga buwan at araw.

Ngunit hindi nabibigyan ng malaking espasyo ang bakunawa bilang punoang bida sa malalaking mainstream na nobela—kaysa doon, mas marami akong nakikitang reimaginings sa indie novels, maikling kuwento at mga web serial sa Wattpad o lokal na blog. May mga speculative fiction anthologies at lokal na komiks na naglalagay sa bakunawa bilang protagonist o bilang sympathetic anti-hero, at doon nagiging mas malalim at makabagong ang pagtalakay sa kanyang motibasyon at emosyon. Personal, nabasa ko ang isang ilustradong aklat na ginawang bida ang bakunawa at talaga namang binago nito ang pananaw ko — naging mas tao ang kanyang lungkot at pagnanasang makarating sa itaas na mga bituin. Kung gusto mong tumuklas ng ganitong klaseng pagsasalaysay, maghanap ka sa seksyon ng folklore retellings at indie fantasy sa mga lokal na tindahan at online platforms; doon madalas umusbong ang mga bagong nobelang nagbibigay ng boses sa sinaunang halimaw na ito.

Tuwang-tuwa ako sa mga modernong retelling kaya mabilis kong sasabihin: walang maraming kilalang mainstream na nobela na hayagang nagtatampok ng bakunawa bilang pangunahing tauhan sa tradisyunal na publishing, pero maraming lokal at indie na manunulat ang naglalaro sa ideyang iyon. Makikita mo ang bakunawa bilang bida sa mga maikling kuwento, children's books na may pamagat na 'Alamat ng Bakunawa', at mga graphic novels o komiks na nagre-reimagine ng mitolohiya.

Bukod diyan, ang mga anthology ng Philippine speculative fiction at mga online platform tulad ng Wattpad ay madalas na mapagkukunan ng mga web serial at fan retellings kung saan nagiging sentral ang bakunawa. Kung naghahanap ka ng mas mahabang nobelang take, doon mo kadalasan matatagpuan ang mga experimental at indie works na binibigyan ng malalim na karakterisasyon ang bakunawa—hindi lang bilang monster kundi bilang isang nilalang na may sakripisyo at emosyon. Sa aking karanasan, nakakaaliw basahin ang mga ganoong reimaginings dahil parang binabalik sa buhay ang alamat sa kontemporaryong paraan.