คชา ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับแรงบันดาลใจในการแต่งเพลงหรือไม่?

การเลือกฉบับแปลของอกาธา คริสตี้มีรายละเอียดมากกว่าที่คนทั่วไปมองเห็นและฉันมักคิดถึงเรื่องนี้เหมือนการเลือกชุดที่เข้ากับบุคลิกการอ่านของเราเอง ฉันชอบฉบับที่รักษาบริบทยุคสมัยเอาไว้แต่ไม่ทำให้ภาษาอ่านยากเกินไป เพราะการได้เห็นบรรยากาศโซเชียดของยุคก่อนผ่านสำนวนแปลที่ถนอมสำนวนดั้งเดิมทำให้การอ่าน 'Murder on the Orient Express' มีเสน่ห์ขึ้นมาก หากแปลที่พยายามทำให้ทันสมัยมากเกินไป อารมณ์และน้ำเสียงของตัวละครอาจหายไป แต่ถาจะแนะนำให้คนที่อยากเสพบรรยากาศเต็ม ๆ เลือกฉบับแปลที่มีคำนำยาว ๆ หรือบันทึกผู้แปลเพื่อช่วยคืนรสของยุคให้ผู้อ่าน อีกมุมนึงที่ฉันให้ความสำคัญคือการที่ผู้แปลรักษาโทนภาษาและเอกลักษณ์ตัวละครไว้ได้ดีไหม การอ่านนิยายสืบสวนแบบคลาสสิกที่ตัวบรรยายหรือคำพูดมีบทบาทสำคัญ การแปลที่ยืดหยุ่นเกินไปอาจทำให้เบาะแสในเรื่องคลุมเครือได้ ถา้คนอ่านอยากเน้นความลื่นไหลและอ่านเร็ว ฉบับแปลสมัยใหม่ที่ปรับภาษาให้กระชับจะเหมาะกว่า แต่ถา้ต้องการดื่มด่ำกับกลิ่นอายดั้งเดิมและเรียนรู้บริบททางสังคม ควรเลือกฉบับที่ให้ข้อมูลประกอบ เช่น หมายเหตุท้ายเล่มหรือคำนำแบบเชิงประวัติศาสตร์ นั่นแหละคือวิธีที่ฉันใช้ตัดสินใจเมื่อมองหาฉบับแปลที่เหมาะกับตัวเอง

บรรยายได้อย่างหนึ่งว่า 'ปัวโรต์' เป็นคนที่ละเอียดจนแทบจะเป็นศิลปะสำหรับเขา — ความเป็นระเบียบ ความพิถีพิถัน และความภูมิใจในความฉลาดคือแก่นของบุคลิกนี้ ฉันมักนึกถึงเขาเหมือนเครื่องจักรเล็กๆ ที่คอยสังเกตทุกรายละเอียด ตั้งแต่การจัดแต่งหนวดไปจนถึงวิธีตอบคำถามของผู้ต้องสงสัย ความสำคัญของคำว่า 'little grey cells' ในเรื่องทำให้เห็นว่าเขาให้คุณค่ากับเหตุผลเหนืออารมณ์ แต่ไม่ได้หมายความว่าเขาขาดความเอื้อเฟื้อ ในหลายตอนเช่นใน 'Murder on the Orient Express' วิธีการตัดสินใจของเขาผสมระหว่างตรรกะและศีลธรรม จนบางครั้งการตัดสินนั้นสะท้อนมุมมองเรื่องความยุติธรรมที่ซับซ้อน มุมที่ผมชอบคือความเป็นมนุษย์ที่ซ่อนอยู่ใต้ความเป็นทางการ: เขาชอบไข่ลวกแบบพิเศษ เขารักความเรียบร้อย และมักมีท่าทางตลกนิดๆ เมื่ออะไรไม่เป็นไปตามแผน คนอ่านจึงได้ทั้งนักสืบที่เฉียบคมและตัวละครที่มีมิติ การอ่านฉากเปิดเรื่องแบบ 'The Mysterious Affair at Styles' ทำให้เข้าใจได้ว่าความพิถีพิถันของเขาไม่ใช่แค่ภาพลักษณ์ แต่เป็นเครื่องมือในการค้นความจริง ผมมักจะจดจำบทสนทนาที่เขาพูดด้วยความนิ่งสงบแล้วพลิกเหตุการณ์ได้ เพราะมันทำให้เห็นว่าพลังของเหตุผลเมื่อเจอความเห็นแก่ตัวหรือความกลัวจะส่องประกายขึ้นอย่างสวยงาม

แนะนำให้เริ่มจาก 'Poirot Investigates' ถาชอบความคลาสสิกของปริศนาที่เน้นตรรกะและการแกะรอยแบบฉลาด ๆ เล่มนี้คือประตูที่พาไปเจอวิธีคิดแบบเฮอร์คิวล ปัวโรต์แบบเข้มข้น เพราะแต่ละเรื่องค่อนข้างกระชับแต่มีความเฉียบ ทั้งการสังเกต ลำดับเหตุการณ์ และการพลิกมุมมองที่ทำให้ฉันหยุดอ่านแล้วคิดตามไปพร้อม ๆ กัน เรื่องอย่าง 'The Plymouth Express' หรือ 'The Adventure of the Egyptian Tomb' เป็นตัวอย่างที่ดีของการวางเบาะแสอย่างเป็นระบบและการเปิดเผยที่ทำให้รู้สึกคุ้มค่าทุกบรรทัด อ่านแบบนี้แล้วได้ฝึกคอนเซปต์การตั้งสมมติฐานและการตรวจสอบรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ซึ่งสนุกสำหรับคนชอบเล่นเกมไขปริศนา นอกจากนี้สำนวนของคริสตี้ในเล่มนี้ยังค่อนข้างฉับไว พาไหลไม่ยืดยาด เหมาะกับคนเริ่มต้นที่อยากรู้ว่าทำไมตัวละครอย่างปัวโรต์ถึงกลายเป็นไอคอนของวรรณกรรมสืบสวน ฉันมักจะแนะนำเล่มนี้ให้กับเพื่อน ๆ ที่อยากโดดเข้าวงการด้วยจังหวะที่ไม่ยากเกินไปและให้รสชาติคลาสสิกครบถ้วน

ชื่อ 'อู่ ชา ง' ทำให้ผมนึกถึงนักเล่าเรื่องที่ผูกเอาตำนานกับประวัติศาสตร์เข้าด้วยกันซึ่งมักไม่ค่อยมี 'นักเขียนร่วม' แบบสมัยใหม่ชัดเจนในเอกสาร แต่มีเครือข่ายของผู้ให้เรื่องราวที่ควรนับเป็นผู้ร่วมงานในเชิงจิตวิญญาณและวัฒนธรรม ผมมองว่าในกรณีของนักเขียนโบราณแบบนี้ สิ่งที่ทำให้เรื่องสมบูรณ์มักมาจากการดูดซับวัสดุจากปากต่อปาก บทสวด ข้อเขียนเชิงพงศาวดาร และบทละครเวที ซึ่งทั้งหมดคือเสียงของคนอีกหลายรุ่นที่ถักทอเป็นเรื่องเดียวกัน ตัวอย่างเช่น ข้อเขียนของพระภิกษุจากการเดินทางจริง ๆ อย่าง 'Great Tang Records on the Western Regions' กลายเป็นแหล่งอ้างอิงสำคัญ ขณะเดียวกันละครพื้นบ้านและนักเล่าเรื่องเดินทางก็เติมชั้นเชิงตลก โจ๊กเกอร์ และการผจญภัยลงไป ในมุมความเป็นคนอ่าน ผมมักคิดว่าการบอกว่าใครเป็น 'นักเขียนร่วม' กับนักเขียนโบราณอาจไม่ตรงนัก แต่ถ้าเปลี่ยนเป็นการยอมรับว่ามีเครือข่ายผู้ให้เรื่อง—พระสงฆ์ นักเล่า พ่อค้า และนักดนตรี—นั่นแหละคือทีมที่ทำให้เรื่องมีชีวิตอยู่ และความมหัศจรรย์ของงานประเภทนี้คือการที่เสียงจากอดีตยังคงสะท้อนมาถึงคนรุ่นใหม่ได้อย่างไม่ตายตัว

บ่อยครั้งที่ฉันรู้สึกอยากลงลึกในหนังคลาสสิกแล้วดูแบบไม่มีโฆษณาเต็ม ๆ จึงมักพุ่งตรงไปยังบริการแบบสมาชิกที่เน้นภาพยนตร์เก่าเป็นพิเศษ เพราะระบบเหล่านี้คัดงานมาอย่างตั้งใจและมักให้สตรีมแบบไร้โฆษณา อย่าง 'Criterion Channel' ที่มีงานรีสโตร์สวย ๆ และบทความประกอบ หรือ 'MUBI' ที่สลับหนังคัดพิเศษทุกวัน ทำให้ได้เจอสมบัติลับจากต่างประเทศ อีกแหล่งที่ชอบมากคือห้องสมุดดิจิทัลที่ร่วมมือกับสตรีมมิ่ง เช่น บริการที่ใช้บัตรห้องสมุดเข้าฟรีแบบไร้โฆษณา จะได้ดูหนังคลาสสิกได้โดยไม่ต้องจ่ายเพิ่ม นอกจากนี้ยังมีคลังสาธารณะที่เก็บหนังสาธารณสมบัติไว้ให้สตรีมและดาวน์โหลด เช่น งานอย่าง 'Citizen Kane' หรือ 'Metropolis' ในบางเวอร์ชันอาจหาได้จากคลังเหล่านี้ ซึ่งให้ความรู้สึกเหมือนถือสมุดบันทึกภาพยนตร์เก่าไว้ในมือ เหมาะกับวันที่อยากนอนดูหนังยาว ๆ แบบไม่มีสะดุด

ภาพร้านน้ำชาสไตล์ญี่ปุ่นที่ฉันชอบถ่ายรูปมักจะมีมุมเล็กๆ ที่ทำให้รู้สึกเหมือนหลุดเข้าไปในมังงะหนึ่งตอน—แสงส่องผ่านกระดาษโชจิ เสียงกาน้ำเดือด และถ้วยชาเขียวสีมรกตยามเช้า ฉันมักจะเริ่มต้นด้วยการไปแถวเกียวโต ย่านกิออน เพราะตรอกซอกซอยที่นั่นเต็มไปด้วยบ้านเรือนไม้และช่องแสงสวยๆ ที่ถ่ายทอดบรรยากาศโบราณได้ดี อีกมุมที่ฉันชอบคือการไปเดินเล่นในย่านฮิงาชิชายะของคานาซาวะ ซึ่งตึกเก่าอายุหลายร้อยปีมีร้านน้ำชาที่ยังรักษาวิถีเก่าไว้ได้อย่างแข็งแรง การถ่ายรูปที่นั่นชอบได้องค์ประกอบทั้งประตูไม้ ลายกระเบื้อง และผู้คนที่สวมชุดยูกาตะหรือชุดประจำถิ่น ทำให้ภาพดูมีเรื่องราวทันที นอกจากสองย่านนี้ ฉันมักจะแวะไปสวนสาธารณะกลางเมืองที่มี茶屋 เช่นสวนในโตเกียวที่มี茶屋เล็กๆ อยู่ริมสระ น้ำสะท้อนไม้ประดับสร้างมุมให้ถ่ายภาพโล่งๆ แบบมินิมอล ทุกครั้งที่ได้ภาพกลับมาก็ดีใจเพราะภาพเหล่านั้นเล่าได้ทั้งวันว่างและความสงบในเวลาเดียวกัน

น่าประหลาดใจที่บทนี้กลับเป็นงานที่ท้าทายที่สุดของเขาในสายตาผม ผมดูแล้วรู้สึกว่า คชาไม่ได้แสดงเพียงแค่เป็นหน้าตาเข้าฉาก แต่รับบทเป็นคนหนุ่มที่แบกอดีตหนักอึ้ง — คนที่พูดไม่มากแต่สายตาสื่อสารได้เยอะ บทนี้วางโครงเป็นตัวเอกที่ต้องเผชิญกับผลของการตัดสินใจตัวเองและความสัมพันธ์ที่พังทลาย เหมือนกับความเศร้าเชิงเงียบในหนังอย่าง 'Manchester by the Sea' แต่เนื้อหาและจังหวะการเล่าแตกต่างไป ในฐานะแฟนหนัง ผมชอบว่าการแสดงของเขาไม่ได้หวือหวาแต่ค่อยเป็นค่อยไป ทำให้ฉากเงียบ ๆ กลายเป็นจุดช็อตที่ตรึงใจมากกว่า ฉากสำคัญสองฉากที่ผมชอบคือช่วงที่ตัวละครต้องเผชิญหน้ากับคนในอดีต และฉากที่เลือกจะไม่พูดอะไรเลย — นั่นแหละคือพลังของบทนี้สำหรับผม จบแล้วผมยังคงนึกถึงสายตาที่ไม่อาจลืมได้

ลองใช้คำค้นพวกนี้เมื่อกำลังมองหาแฟนฟิคแนวแฟนตาซีจากญี่ปุ่นที่จะได้บรรยากาศแบบนิยายและอนิเมะญี่ปุ่นร่วมกัน เริ่มจากคำกว้างๆ ที่มักเจอผลงานคุณภาพ เช่น '異世界' (isekai), '転生' (tensei), 'ダークファンタジー' หรือคำไทยอย่าง 'แฟนตาซีญี่ปุ่น' แล้วค่อยผสมกับคำเจาะจงของโทนที่อยากได้ เช่น 'Hurt/Comfort', 'slow burn', 'dark themes' หรือ 'found family' เพื่อกรองโทนงานให้ตรงกับอารมณ์ที่ต้องการ ฉันมักเพิ่มคำว่า 'OC' หรือ 'Original Character' เวลาต้องการเรื่องที่ใส่ตัวละครใหม่ลงไปในโลกที่คุ้นเคย อีกเทคนิคที่ได้ผลคือการใส่ชื่อเรื่องหรือองค์ประกอบที่ชอบเป็นคีย์เวิร์ดร่วม เช่น ลองค้น 'Re:Zero fanficダークファンタジー' หรือ 'Re:Zero hurt/comfort' เพื่อเจอแฟนฟิคที่เล่นกับความทุกข์และการเยียวยาตัวละครในโลกแฟนตาซีญี่ปุ่น อย่าลืมเปลี่ยนภาษาคีย์เวิร์ดสลับระหว่างญี่ปุ่นกับอังกฤษ เพราะบางชิ้นจะติดแท็กเป็นภาษาญี่ปุ่นแต่ก็มีคนแปลเป็นอังกฤษหรือไทยอยู่บ้าง สุดท้ายเลือกแพลตฟอร์มตามสไตล์งานที่ชอบ—บางครั้งที่ที่คนเขียนลงแตกต่างกันมากจริงๆ