ประวัติการสร้างสรรค์ กรุงสยาม มาจากแรงบันดาลใจอะไร

หา 'กรุงสยาม' ออนไลน์หรือที่หน้าร้านไม่ยากเมื่อรู้จักช่องทางหลัก ๆ และวิธีตรวจสอบผู้ขาย เรามักเริ่มจากตลาดออนไลน์ระดับใหญ่เพราะสะดวกและมีตัวเลือกหลากหลาย อย่างเช่นแพลตฟอร์มที่คนไทยใช้กันเยอะจะมีร้านค้าหลักและร้านตัวแทนวางขายหลายเจ้า ทำให้เปรียบเทียบราคาและรีวิวได้ง่าย การสังเกตคะแนนผู้ขาย รีวิวการส่ง และรูปสินค้าแบบละเอียดช่วยลดความเสี่ยงว่าจะได้ของไม่ตรงปกหรือเป็นสินค้าลอกเลียนแบบ อีกทางที่เราแนะนำคือค้นหาเพจหรือเว็บไซต์ทางการของแบรนด์ 'กรุงสยาม' ถ้ามีจะเป็นแหล่งที่เชื่อถือได้ที่สุด เพราะมักระบุข้อมูลสต็อก วางจำหน่ายแบบออนไลน์ หรือแจ้งรายชื่อร้านที่เป็นตัวแทนจำหน่ายอย่างเป็นทางการ นอกจากนี้บริการสั่งซื้อผ่านแชทของเพจหรือ LINE Official ก็สะดวกสำหรับการสอบถามรายละเอียดสินค้าและการรับประกัน เมื่ออยากได้ของแท้และรุ่นพิเศษ การโทรไปถามหน้าร้านก่อนออกไปซื้อจะช่วยประหยัดเวลาและความผิดหวังได้ดี เรามองว่าเลือกช่องทางให้ตรงกับความสะดวกและความเสี่ยงที่รับได้จะทำให้กระบวนการซื้อสบายขึ้น และมักจบที่รอยยิ้มเวลาได้ของที่อยากได้จริง ๆ

บอกตรงๆ คำว่า 'ท่านขุนที่สวยที่สุดในสยาม' ฟังดูเหมือนฉายาที่แฟนๆ มอบให้ตัวละครแนวย้อนยุคมากกว่าจะเป็นชื่อตัวละครจากนิยายเล่มเดียวตายตัว ในฐานะคนที่ติดตามนิยายพีเรียดและแฟนฟิคมานาน ผมเห็นคำแบบนี้โผล่ในหลายบริบท—ทั้งนิยายแต่งออนไลน์ นิยายรัก-ประวัติศาสตร์ และงานแฟนเมดที่เอาตัวละครขุนนางมาขยี้มุมหล่อ เจ้าเสน่ห์ หรือแม้แต่การเติมความโรแมนติกให้ฉากในราชสำนัก ความน่าสนใจคือมันเป็นเทนต์ที่คนเขียนใช้เพื่อสร้างภาพลักษณ์: ท่านขุนมีความงามแบบผู้ดี มีมารยาทแฝงความลึก และมักจะมีปมในอดีตที่ทำให้แฟนอ่านหลงรัก ผมชอบมองมันเป็น 'อาร์คตัวละคร' มากกว่าจะมองเป็นตัวละครเดียว เพราะเมื่อไปไล่ดูจะพบว่าแทบทุกแพลตฟอร์มที่คนแต่งนิยายลงเอง—จากเว็บอ่านนิยายออนไลน์ไปจนถึงเวทีแฟนฟิค—มักมีตัวแทนของท่านขุนแบบนี้ปรากฏในรูปแบบต่างๆ บางครั้งเป็นตัวละครหลักในนิยายพีเรียด บางครั้งเป็นตัวประกอบที่ช่วงเดียวก็ทำให้คนอ่านกรี๊ดได้ ฉากโปรดของผมมักเป็นฉากที่ความงามถูกใช้เป็นหน้ากากของความเจ็บปวด เหมือนว่าความสวยช่วยปกปิดความจริงบางอย่าง และนั่นแหละที่ทำให้ฉายาแบบนี้ถูกพูดถึงบ่อยๆ และแพร่กระจายได้ง่ายในวงการนิยายไทยยุคปัจจุบัน

เพลงบางท่อนสามารถทำให้ท่านขุนกลายเป็นภาพวาดที่เดินได้ในความคิดเราเลยนะ เราเคยจินตนาการท่านขุนในชุดพิธีสีงาชัด ขับเน้นความงามแบบสง่างามพลางเศร้า ๆ เพลงที่เหมาะกับมู้ดนี้คือ 'Adagio for Strings' ของ Samuel Barber — เสียงสายไวโอลินที่ค่อย ๆ แผ่ซ่านเหมือนแสงเทียน เหมาะกับฉากท่านขุนที่ยืนมองพระอาทิตย์ตกหลังพระราชวังแล้วหัวใจสลายอีกเล็กน้อย อีกชิ้นที่เติมความนุ่มนวลและโรแมนติกคือ 'Gymnopédie No.1' ของ Erik Satie ที่จังหวะช้ากับเมโลดี้เรียบง่ายทำให้ท่านขุนนิ่งลงในความคิด เหมาะกับฉากที่เขาอ่านจดหมายรักหรือเดินผ่านสวน ปิดท้ายด้วยเปียโนร่วมสมัยอย่าง 'River Flows in You' ของ Yiruma หากอยากให้ความงามของท่านขุนดูเข้าถึงง่ายขึ้น ชิ้นนี้ให้ความอบอุ่น เป็นมิตร แล้วก็เศร้าพอที่จะทำให้คนดูรู้สึกว่าเบื้องหลังความงามมีสิ่งที่เสียสละหรืออกหักอยู่ เงาของแสง สายลม และโน้ตเปียโน จบด้วยความเงียบที่ยังคงทิ้งคำถามไว้ นี่เป็นชุดที่เราเอาไปใช้เวลานึกภาพฉากชวนละสายตาได้ยาว ๆ

บางทีภาพจินตนาการของคนอ่านก็ใหญ่กว่าจะพาเรื่องไปไกลกว่านักเขียนเองได้ เราเห็นแฟนคลับหลายกลุ่มพูดคุยถึงการดัดแปลง 'ท่านขุนที่สวยที่สุดในสยาม' บ่อย ๆ แต่เท่าที่ติดตามชุมชน ยังไม่มีข่าวการสร้างเป็นภาพยนตร์หรือซีรีส์ฉบับทางการที่ออกฉายในโรงหรือบนแพลตฟอร์มหลัก การที่งานแนวประวัติศาสตร์หรือโรแมนติกแบบนี้จะถูกยกระดับขึ้นจอใหญ่ ต้องอาศัยงบคร่อมหลายด้านตั้งแต่ชุดฉากยันคอสตูม เห็นการประสบความสำเร็จของ 'บุพเพสันนิวาส' แล้วรู้เลยว่าคนดูไทยพร้อมให้โอกาสงานที่จัดเต็ม แต่ก็ต้องยอมรับว่าการถ่ายทอดน้ำเสียงและมู้ดของนิยายต้นฉบับเป็นเรื่องละเอียดอ่อน การเปลี่ยนโทนหรือการเซ็ตเพศสภาพตัวละครอาจทำให้แฟนเดิมตะลึงได้ ส่วนตัวมองว่าโอกาสเกิดขึ้นได้ถ้ามีผู้ผลิตกล้าลงทุนและเคารพต้นฉบับจริง ๆ ใครคิวยิ่งเหมาะสมกับบทหรือทีมโปรดักชั่นไหนยังเป็นเรื่องน่าจินตนาการ แต่จนกว่าจะมีประกาศอย่างเป็นทางการ ก็ยังมีพื้นที่ให้แฟนเมคและฟิคต่าง ๆ อยู่เรื่อย ๆ ซึ่งช่วยรักษาชีวิตของเรื่องเอาไว้ได้ดี

ความคลั่งไคล้ในนิยายประวัติศาสตร์ทำให้ผมอ่านประวัติกรุงสยามเรื่องนี้ด้วยความพิถีพิถันและชอบชวนเพื่อนคุยถึงความจริง-เท็จที่ปะปนกันอยู่ในหน้าเรื่อง เนื้อเรื่องส่วนใหญ่ยึดโยงกับเหตุการณ์จริงเป็นแกนกลาง เช่นการย้ายราชธานี การสถาปนาราชวงศ์ หรือการทำสนธิสัญญาที่มีผลต่อความสัมพันธ์กับชาติตะวันตก เหตุการณ์พวกนี้ให้ความรู้สึกว่าเรื่องถูกวางบนฐานจริง แต่รายละเอียดปลีกย่อยอย่างบทสนทนา ตัวละครเสริม หรือฉากรักโรแมนติกมักเป็นการสมมติของผู้เขียนเพื่อสร้างเสน่ห์และความเข้าใจง่ายขึ้น ฉากการรบที่ตื่นเต้นหลายฉากจะถูกย่อหรือบิดเวลาให้กระชับขึ้น บางฉากก็ใช้ตัวละครผสมจากบุคคลจริงหลายคนเข้าไว้ด้วยกัน เพื่อไม่ให้ผู้อ่านต้องตามลำดับเหตุการณ์ยืดยาวจนเบื่อ ผมมักจะยินดีกับงานที่ทำหน้าที่พาให้คนทั่วไปสนใจประวัติศาสตร์ ถึงแม้ว่าจะมีการปรับเปลี่ยนเพื่อความบันเทิง แต่การอ้างอิงหลักฐานหรือบรรยากาศประวัติศาสตร์ที่แม่นยำพอจะช่วยให้ผู้อ่านเกิดความอยากรู้ต่อจริง ๆ สรุปคือเรื่องนี้อิงเหตุการณ์จริงในระดับโครงสร้างและจุดเปลี่ยนสำคัญ แต่ปล่อยให้จินตนาการทำงานกับรายละเอียดมากพอสมควร — แบบที่ทำให้ผมยิ้มกับฉากหนึ่งและต้องกลับไปค้นอ่านประวัติศาสตร์จริงอยู่เป็นระยะ

กลิ่นควันจากการต่อสู้กับโคมไฟตามตรอกเล็ก ๆ ในเรื่องยังติดอยู่กับฉันเสมอ ใน 'กรุงสยาม' เส้นเรื่องหลักหมุนรอบความเปลี่ยนแปลงของเมืองหลวงที่กำลังก้าวจากยุคเก่าเข้าสู่ยุคใหม่: มีทั้งการเมืองเบื้องหลังราชสำนัก การต่อรองอำนาจระหว่างชนชั้น และการลุกขึ้นของกลุ่มคนธรรมดาที่ไม่ยอมรับชะตากรรม คนเขียนถักทอทั้งฉากชีวิตประจำวันของพ่อค้าแม่ค้าในตลาดน้ำ ฉากการจับพรรคพวกในซอกตรอก และการก็องคิงทางการเมืองที่เต็มไปด้วยเสน่ห์และเล่ห์เหลี่ยม ผมชอบที่งานไม่ได้เน้นแค่การชิงอำนาจอย่างแห้งแล้ง แต่นำเสนอความขัดแย้งภายในจิตใจของตัวละครด้วย เช่นนักบวชที่ต้องเลือกระหว่างความเชื่อกับความรับผิดชอบต่อชุมชน หญิงสาวจากตระกูลกลางเมืองที่ตัดสินใจเข้าร่วมขบวนการล้มล้างความอยุติธรรม การเดินเรื่องจึงมีทั้งฉากดราม่าเล็ก ๆ และเหตุการณ์ใหญ่ที่เปลี่ยนแปลงเส้นทางชีวิตของคนทั้งเมือง สรุปแล้ว 'กรุงสยาม' เป็นทั้งนิทานการเมืองและภาพสะท้อนชีวิตผู้คน ทำให้รู้สึกเหมือนได้เดินผ่านย่านต่าง ๆ ของเมืองแห่งนั้นด้วยตัวเอง

ลองนึกภาพว่าต้องตามหา 'สินค้าจาก กรุงสยาม' แบบไม่รู้แหล่งที่แน่ชัด ผมมักจะแยกการค้นหาเป็นสองแกนหลัก: ออฟไลน์กับออนไลน์ แล้วค่อยไล่เช็กทีละประเภทของร้าน ซึ่งช่วยให้เจอได้ไวและไม่เสียเวลาเดินหาทุกห้างด้วยกัน ในเชิงออฟไลน์ สถานที่ที่มักมีสินค้าท้องถิ่นหรือแบรนด์ไทยอย่าง 'กรุงสยาม' ขายอยู่มีหลายแบบ ได้แก่ ห้างสรรพสินค้าชั้นนำ (เช่น โซนของฝากหรือโซนสินค้าอาหารในห้าง), ซูเปอร์มาร์เก็ตขนาดใหญ่กับร้านสะดวกซื้อที่มีชั้นวางสินค้าไทย, ร้านจำหน่ายของฝาก/ของที่ระลึก, ร้านตัวแทนจำหน่ายเฉพาะทางที่เน้นสินค้าท้องถิ่น หรือแม้แต่ตลาดขายส่งและย่านค้าส่งที่มีบูธตัวแทน เช่น ย่านสำเพ็งหรือโซนค้าส่งอื่นๆ ในเมืองใหญ่ ความจริงคือบางรุ่นของสินค้าจะกระจายในช่องทางโมเดิร์นเทรด (Tops, Big C, Lotus’s ฯลฯ) ในขณะที่รุ่นอื่นๆ อาจเน้นจำหน่ายผ่านร้านเฉพาะทางหรือร้านของฝากเท่านั้น ด้านออนไลน์ เป็นที่ที่ผมเจอความหลากหลายมากสุด เพราะแบรนด์และตัวแทนมักนำของขึ้นแพลตฟอร์มหลายแห่ง เช่น เว็บไซต์ทางการของแบรนด์, หน้าร้านบน Facebook หรือ Instagram, LINE Official, รวมถึงมาร์เก็ตเพลสใหญ่ๆ อย่าง Shopee, Lazada หรือ JD Central ที่ตัวแทนจำหน่ายและร้านค้าทั่วประเทศสามารถลงขายได้ บางครั้งสินค้าที่หายากจะมีขายในกลุ่มเฟซบุ๊กหรือเพจของร้านที่รับพรีออเดอร์จากจังหวัดต่างๆ การเช็กรีวิวผู้ขายและดูรูปแพ็กเกจจริงช่วยลดความเสี่ยงซื้อสินค้าปลอมหรือของไม่ตรงปกได้มาก ผมเองเคยพบสินค้าจากแบรนด์ท้องถิ่นแบบนี้ในแหล่งที่คาดไม่ถึง เช่น ในโซนของฝากของห้างย่านท่องเที่ยว กับบนร้านออนไลน์ที่มีคะแนนผู้ขายดี วิธีการง่ายๆ ที่ผมใช้คือดูโลโก้และข้อมูลที่ระบุบนฉลาก หาเบอร์ติดต่อหรือเพจของผู้ผลิตเพื่อยืนยันรายชื่อร้านตัวแทนจำหน่าย และถ้าจำเป็นก็โทรสอบถามร้านโดยตรงว่าสินค้าที่ต้องการมีสต็อกไหม อีกเรื่องที่เจอบ่อยคือโปรโมชันและราคาจะแตกต่างกันระหว่างช่องทางออนไลน์กับหน้าร้านจริง ฉะนั้นถ้าต้องการซื้อเป็นก้อนหรือสำหรับนำไปขายต่อ การติดต่อร้านค้าส่งหรือหาตัวแทนจำหน่ายที่มีเครือข่ายจะคุ้มกว่า สรุปแบบเป็นกันเอง คือถ้ามองหาสินค้าจาก 'กรุงสยาม' ให้เริ่มจากตรวจสอบช่องทางออนไลน์ของแบรนด์และมาร์เก็ตเพลสหลักๆ พร้อมกับเช็กห้างสรรพสินค้าหรือร้านเฉพาะทางในพื้นที่ แล้วถ้าต้องการความมั่นใจมากขึ้น ให้ติดต่อผู้ผลิตหรือตัวแทนจำหน่ายโดยตรง วิธีนี้ช่วยให้ผมได้ของที่ต้องการเร็วขึ้นและรู้สึกปลอดภัยกว่า พอได้ของแล้วก็รู้สึกชอบทุกครั้งที่สนับสนุนแบรนด์ไทยแบบนี้

นึกภาพตอนที่เห็นแผงสินค้างานหนังสือเต็มไปด้วยของแฟนอาร์ตแล้วใจเต้นแรงสุด ๆ ฉันเคยเดินหาไอเทมเกี่ยวกับ 'ท่านขุนที่สวยที่สุดในสยาม' ในงานสัปดาห์หนังสือประจำปี แล้วพบว่ามีทั้งของที่ออกโดยสำนักพิมพ์ต้นฉบับและซุ้มของศิลปินอิสระที่ทำพวงกุญแจ โปสเตอร์ และสมุดสเก็ตที่วาดแบบเฉพาะสำหรับแฟนคลับ ในงานแบบนี้มักมีการเปิดตัวของสะสมที่หาไม่ได้ตามร้านทั่วไป เพราะเป็นการร่วมมือแบบพรีออเดอร์หรือขายเฉพาะงาน ฉันมักจะแนะนำให้ไปวันเปิดงานเพื่อมีตัวเลือกเยอะและได้ของลิมิเต็ด ถ้าอยากได้ของที่มีคุณภาพจากเจ้าของลิขสิทธิ์จริง ๆ ให้มองหาซุ้มของสำนักพิมพ์หรือบูธที่ติดป้ายชัดเจน ส่วนของแฟนเมดจากศิลปินหน้าแผงมักจะมีรายละเอียดการทำมือ ถ้าชอบกลิ่นอายงานสร้างสรรค์และอยากได้ชิ้นพิเศษ งานแบบนี้ตอบโจทย์ได้ดีและบรรยากาศยังคึกคัก เหมือนได้เจอเพื่อนร่วมชะตากรรมคนรักเรื่องเดียวกันด้วย