ผู้กำกับจะดัดแปลงตําราพิชัยสงคราม ซุนวู ให้เป็นภาพยนตร์อย่างไร?

จินตนาการว่าผู้กำกับคนหนึ่งถือคัมภีร์ยุทธศาสตร์โบราณแล้วตั้งใจจะถ่ายทอดแก่นของ 'ตำราพิชัยสงคราม' ลงบนจอใหญ่ ผมมองว่ากุญแจคือการแปลงคำสั้นๆ ของซุนวูให้กลายเป็นเรื่องเล่าเชิงภาพที่มีตัวละคร มีความขัดแย้ง และมีเส้นเรื่องชัดเจน แทนที่จะยึดเอาผลาญบทความเป็นบทพูดยาวๆ ผู้กำกับต้องสร้างตัวละครหลักที่ความคิดและการกระทำสะท้อนหลักการยุทธศาสตร์ เช่นผู้นำที่เชี่ยวชาญการรู้เขารู้เรา ผู้วางแผนที่เชื่อในการล้มล้างศัตรูด้วยการใช้ความซับซ้อน และพลเรือนหรือทหารผู้สงสัยในราคาที่ต้องจ่าย ฉากเปิดอาจไม่เริ่มด้วยการรบ แต่เป็นการสอดส่อง สำรวจภูมิประเทศ และแสดงให้เห็นการเตรียมตัว—นั่นแหละคือวิธีทำให้คำว่า "รู้เขา รู้เรา" กลายเป็นเรื่องตึงเครียดที่ผู้ชมเข้าใจได้ทันที

ในฉากการดวลหรือการต่อสู้ ผมเห็นภาพการออกแบบการรบที่เน้นจังหวะ การหลอกล่อ และการใช้สภาพแวดล้อมมากกว่าการปะทะตรงๆ ผู้กำกับสามารถใช้การตัดต่อช้า-เร็ว การถ่ายภาพจากมุมสูงเพื่อโชว์รูปแบบการเคลื่อนที่ของกองทัพ และสลับกับฉากใกล้ชิดที่เน้นการตัดสินใจของผู้บังคับบัญชา เพื่อสื่อว่าชัยชนะเกิดจากการคิดไม่ใช่แค่กำลัง ขณะเดียวกันบทภาพยนตร์ต้องสอดแทรกบทสนทนาที่เป็นอุปมาจากคำสอน เช่น ยุทธวิธีของการใช้น้ำในฐานะความยืดหยุ่น หรือการเปรียบเทียบภูมิประเทศกับความสัมพันธ์ทางการเมือง ฉากไม่จำเป็นต้องโชว์ทุกบท ทุกแง่ของตำรา แต่ควรเลือกธีมไม่กี่ประเด็นที่ขยายออกเป็นความขัดแย้งส่วนตัว เช่น การทรยศ ความกลัวต่อการสูญเสียอำนาจ หรือคำถามเกี่ยวกับศีลธรรมของสงคราม

ถ้าผู้กำกับอยากให้หนังเข้าถึงคนยุคใหม่ การย้ายแกนเรื่องไปยังบริบทร่วมสมัยก็เป็นทางเลือกที่น่าสนใจ ผมคิดว่ายุทธศาสตร์ของ 'ตำราพิชัยสงคราม' สามารถแปลความเป็นโลกการเมืองระดับสูง ภาคธุรกิจ หรือสงครามไซเบอร์ได้ โดยยังคงแก่นคือการวางแผน การบงการข้อมูล และการจัดการทรัพยากร สไตล์ภาพยนตร์ที่เป็นแนวเทรลเลอร์ประสาทหลอนหรือทริลเลอร์จิตวิทยาจะช่วยขับเน้นความลึกลับของการพลิกเกม แถมยังเปิดพื้นที่ให้ผู้กำกับเล่นกับสัญลักษณ์ เช่น แผนที่ที่ถูกเขียนทับหน้าแล้วหน้าเล่า หรือกระจกที่สะท้อนว่าศัตรูจริงๆ อาจเป็นตัวเราเอง

ท้ายที่สุดผมอยากให้หนังจบด้วยบทสรุปที่ไม่ตัดสิน แต่กระตุ้นให้ผู้ชมคิดต่อ การดัดแปลงที่ประสบความสำเร็จจะไม่พยายามสอนบทเรียนแบบตรงไปตรงมา แต่จะปล่อยให้ฉากและการตัดสินใจของตัวละครชี้ให้เห็นผลลัพธ์ของยุทธศาสตร์ ภาพยนตร์ที่ทำให้ผมตื่นเต้นคือเรื่องที่ทำให้คำพูดโบราณกลายเป็นประสบการณ์การรับชมที่สะเทือนใจและคิดต่อได้อีกนาน—ความคิดนี้ทำให้ผมอยากเห็นผู้กำกับที่กล้าพอจะท้าทายทั้งบรรยากาศและจิตวิญญาณของต้นฉบับ