เผิงไหลเค่อ เขียนผลงานไหนที่แฟนๆ ควรเริ่มอ่านก่อน?

กลิ่นอายของทะเลและเกาะในตำนานชัดเจนมากเมื่อมองไปที่เผิงไหลเค่อ แล้วมันก็พาให้ฉันนึกถึงภาพการเดินทางข้ามมหาสมุทรในเรื่องราวเก่า ๆ ที่คนเล่าให้กันฟัง สุนทรียะของงานชิ้นนี้มีรากจากนิทานพื้นบ้านและมหากาพย์อย่าง 'Journey to the West' แต่ไม่ได้เป็นการลอกแบบตรง ๆ แต่เป็นการยืมโครงเรื่องของการเดินทางเพื่อค้นหาความหมาย ทั้งการพบเจอสิ่งลี้ลับและการเผชิญหน้ากับเทพปกรณัม ซึ่งฉันมองว่าเผิงไหลเค่อเอาองค์ประกอบเหล่านั้นมาผสานกับภาพลักษณ์ของเกาะเซียนหรือ 'Penglai' ในภาพจิตรกรรมจีนโบราณ นอกจากตำนานแล้ว ศิลปะภาพหมึกและเครื่องลวดลายบนเครื่องปั้นดินเผาก็มีอิทธิพลชัดเจนต่อโทนสีและองค์ประกอบ โดยเฉพาะการเว้นช่องว่างและการเล่นกับเส้นที่ทำให้ฉากดูทั้งว่างเปล่าและลุ่มลึก ยิ่งเมื่อผสมกับบทเพลงพื้นบ้านทะเลที่มีจังหวะช้า-เร็วสลับกัน ก็ยิ่งทำให้ตัวละครและพื้นที่ในเรื่องมีความเป็นนิทานมากขึ้น เป็นความลงตัวที่ทำให้ฉันติดตามทุกฉากอย่างไม่เบื่อ

สิ่งแรกที่ทำให้ฉันหลงใหลในงานของเผิงไหลเค่อคือการทอเรื่องราวจากความเปราะบางของความทรงจำและความสัมพันธ์ระหว่างคนสองรุ่น ฉันมักจะชอบตัวละครเอกที่ไม่ใช่ฮีโร่ไร้ที่ติ แต่เป็นคนธรรมดาที่ต้องเลือกยอมเสียอะไรบางอย่างเพื่อให้คนรอบข้างได้มีชีวิตต่อไป ในเรื่องเช่น 'เงาแห่งภูผา' ตัวเอกเป็นคนหนุ่มที่พาเราผ่านการตัดสินใจเล็กๆ ที่สะสมจนกลายเป็นจุดเปลี่ยนของชะตา เขาเจอทั้งความรัก ความผิดหวัง และความรับผิดชอบต่อชุมชน ซึ่งทำให้ธีมหลักของงานไม่ใช่แค่การผจญภัยทางกาย แต่เป็นการเติบโตทางใจ สไตล์การเล่าเรื่องของเผิงไหลเค่อชอบขยายมุมมองจากฉากเล็กๆ ให้กลายเป็นประเด็นสากล เขาใช้รายละเอียดประจำวัน—กลิ่นชา การเดินทางบนเรือเล็ก—เป็นกระจกสะท้อนความยากลำบากของความสัมพันธ์ และฉากสุดท้ายของ 'เงาแห่งภูผา' ที่ตัวเอกยืนมองเมืองในยามค่ำกลับทำให้ฉันคิดถึงการให้อภัยแบบเงียบๆ มากกว่าการประกาศชัยชนะอย่างยิ่งใหญ่

สำนวนของเผิงไหลเค่อมีความเล่นคำและน้ำเสียงที่ชัดเจน เป็นของสดที่ไม่ได้ถูกต้มจนเปื่อยง่ายๆ การแปลให้เหมาะจึงต้องเลือกว่าจะรักษา 'รสชาติจีน' ไว้แค่ไหน โดยไม่ทำให้คนอ่านไทยสะดุดกลางทาง ในมุมของผู้แปล ผมมักเริ่มจากการแยกชั้นของสำนวนให้ชัด: คำเป็นทางการหรือหยาบคาย, ภาพพจน์เป็นสมัยใหม่หรือสำนวนเก่า, มีสำนวนพื้นบ้านหรือภาษาพูดแทรกอยู่หรือไม่ จากนั้นจึงตัดสินใจว่าจะใช้อุปมาเชิงไทยเทียบแทนหรือคงคำจีนไว้พร้อมเชิงอธิบายสั้นๆ ตัวอย่างเช่น ในฉากสำนวนโบราณที่ให้ความรู้สึกเหมือน 'ไซ่หยวน' หรือชนชั้นเก่า การเลือกใช้คำไทยที่ให้โทนใกล้เคียง เช่นคำที่ฟังขรึมและมีคำลงท้ายเก่าๆ จะช่วยรักษาบรรยากาศ เหมือนกับการแปลฉากคลาสสิกจาก 'Journey to the West' ที่ต้องการจังหวะและโทน ฉันทิ้งท้ายด้วยความคิดว่าแปลให้พอดีไม่ใช่คัดลอกทั้งหมด — ต้องให้ภาษาไทยมีชีวิตในตัวเอง

เส้นทางของเผิงไหลเค่อช่างเหมือนหนังสือที่พับซ้อนบทแล้วพลิกหน้าไปมาโดยไม่คาดหวัง ผมติดตามการเติบโตของเขาตั้งแต่ผลงานแรก — 'ดินแดนเงียบ' — ที่ยังคงร่องรอยความดิบและความกล้าในการทดลองทางภาษา แม้ช่วงนั้นคนอ่านยังจำกัด แต่นั่นคือจุดที่เขาเรียนรู้การเล่าเรื่องแบบเงียบๆ ที่มีพลังมากกว่าคำพูดเยอะแยะ จุดเปลี่ยนที่ชัดเจนเกิดขึ้นเมื่อผลงานชิ้นที่สอง 'เสียงที่หายไป' ถูกนำไปดัดแปลงเป็นภาพยนตร์ กระแสจากการเข้าถึงผู้ชมจำนวนมากบังคับให้เขาต้องเลือกทางระหว่างความเป็นศิลปินเฉพาะกลุ่มกับความนิยมแบบแพร่หลาย ผมเห็นว่าเขาไม่ยอมขายวิญญาณ แต่กลับเรียนรู้ที่จะปรับภาษาวรรณกรรมให้เข้าถึงได้กว้างขึ้น โดยยังคงเอกลักษณ์ของธีมเดิม พัฒนาการครั้งหลังสุดเป็นการหันมาทดลองกับรูปแบบผสมอย่าง 'ไฟในวารี' และการร่วมงานข้ามสื่อใน 'คืนสุดท้ายในเมือง' ซึ่งทำให้เขากลายเป็นผู้กำหนดทิศทางมากกว่าถูกกำหนดจากกระแส พอคิดถึงทั้งหมดแล้วรู้สึกว่าแต่ละจิ้มจุดเปลี่ยนคือบทเรียนเกี่ยวกับความต่อเนื่องของศิลป์และการรู้จักรักษาแก่นของตัวเอง

เราเป็นคนที่ชอบไล่ตามชื่อผู้แต่งนิยายจีนมากพอสมควร และเมื่อพูดถึงชื่อ 'เผิงไหลเค่อ' ผมกลับไม่เจอข่าวคราวการดัดแปลงนิยายของเธอเป็นซีรีส์ระดับชาติหรือซีรีส์ที่เป็นที่รู้จักวงกว้าง จากการติดตามผลงานของนักเขียนหลายคน มักจะมีงานบางชิ้นที่ยังคงอยู่ในรูปแบบนิยายออนไลน์หรือถูกแปลงเป็นฟิกชั่นเสียงและแฟนดับเบิลครีเอชัน ซึ่งสำหรับกรณีของ 'เผิงไหลเค่อ' ดูเหมือนจะมีแค่ผลงานที่ยังไม่ถูกนำไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์ขนาดใหญ่ ผู้ชมในชุมชนแฟนคลับมักจะพูดถึงบทความแยกย่อยหรือแฟนอาร์ต แต่ไม่มีซีรีส์ที่ได้รับการยืนยันว่าดัดแปลงมาจากนิยายของเธออย่างเป็นทางการ ความคิดสุดท้ายคือถ้าใครพบข่าวการดัดแปลงจริง ๆ มันน่าตื่นเต้นทีเดียว แต่ ณ จุดนี้ผมมองว่าเธอยังเป็นนักเขียนที่คนเสพงานผ่านตัวหนังสือมากกว่าภาพหน้าจอ