CHAPTER 04
“ Parang masyadong maraming lumpiang shanghai ginawa ko, ngayon? Naka dalawang palanggana ako, oh!” ani Luz nang makita ang mala-bundok na lumpiang shanghai sa dalawang palanggana sa harap niya. “ Wala pa yata sa trenta ang bisita na darating mamaya. Isang palanggana na lang muna siguro lutuin ko. “
“ Matataba rin kasi ang pagkakagawa mo ate Luz, sakto lang ‘yan. Tingin ko nga mukhang ubos iyang dalawang palanggana na ‘yan mamaya. Lutuin na natin lahat. “ Hikayat naman ni Toyang na inihahanda na ang malaking kawali na pag p-prituhan ng mga lumpiang shanghai.
“ Magtago na lang po tayo ng ilang shanghai para kung sakaling maubos mamaya, at least mayroon po tayong naitabi, ‘di ba? Tiyak po kasing may mag uuwi rin mamaya, “ segundo ni Anna na nakisingit sa usapan habang hawak ang mga plato na dadalhin sa garden. “ Nagtago na rin po pala ako ng maja blanca sa kuwarto natin. “
Agad namang sumang-ayon ang dalawang kasambahay na kinahagikhik ni Anna bago tuluyang lumabas ng bahay dala ang mga platong ibababa sa mesa. Naabutan niya ang mayordoma na nag-aayos ng mga palamuti sa garden dahil mamayang hapon ay may magaganap na mini celebration ng pag-uwi kahapon nina Estrella at Sebastian mula sa honeymoon trip. Ilang malapit na pamilya lamang ang mga imbitadong kompirmadong dadalo sa kasiyahan, kabilang na ang lola at lolo ni Estrella na pinasundo na ni Sebastian kay Manong Cesar sa probinsya. Ang kakambal naman ni Estrella na si Estrellita ay pupunta rin kasama ang kasintahan nito. Hindi nga lang makakasama ang magulang nila na kasalukuyang na sa ibang bansa dahil sa trabaho.
“ Pupunta kaya si Sir Javier? “ hindi maiwasang tanong ni Anna sa sarili nang silipin saglit ang cellphone niya dahil wala pa ring reply ang binata sa message na pinadala niya kaninang umaga. Ilang araw na silang hindi nagkikita at wala pa rin siyang balita sa kinalabasan ng pakikipag-ayos nito sa ina. Bukas na rin ang alis nito pa-ibang bansa para sa sinalihang kompetisyon kaya nalulungkot si Anna na ni anino ni Javier ay hindi pa rin niya nakikita.
“ Anna, paki-palitan nga iyong mga kubyertos dito. Manipis iyong iba, maglabas ka ng bago at ipalit mo sa mga luma dito. “ Utos ni Manang Susan nang mapansin ang ilang pangkaraniwang kubyertos sa lagayan. Agad namang sumunod si Anna at muling pumasok sa loob para pumunta sa kusina nang makasalubong si Estrella na may dala namang kakanin na siya mismo ang gumawa.
“ H-Hi, Ma’am Estrella...” hindi alam ni Anna kung paano babatiin ang kaibigan matapos mapagtanto kung anong mali sa sinabi niya kahapon.
“ Ha? Anong Ma’am Estrella ka diyan, Anna? Ayos ka lang? “ Gumuhit naman ang pagtataka sa mukha ni Estrella dahil sa paraan ng pagbati sa kaniya ni Anna. “ May problema ba? “
“ W-Wala naman. Gusto ko lang mag sorry sa kahapon. “ Nahihiyang saad ni Anna. “ Pasensya na talaga at minsan hindi ko iniisip iyong lumalabas sa bibig ko. Hindi ko intensyon na masaktan ka dahil sa sinabi ko. “
“ Ano ka ba, wala naman na ‘yon. Kalimutan na natin iyon, Anna. “ Pakiusap ni Estrella, marahang tinapik ang kaibigan sa balikat. “ Pasensya na rin sa naging reaction ko. Alam ko naman na gusto mo lang din akong payuhan at tulungan sa problema ko kahapon. Medyo iba lang naging dating ng sinabi mo saakin, pero wala na ‘yon. Naiintindihan ko na iyong gusto mong iparating doon sa sinabi mo kumpara sa una kong pagkakaintindi. “
Napalabi si Anna. “ Salamat, Este. Pasensya na rin talaga. Kagabi pa ako di mapakali, eh. Gustong-gusto kitang kausapin pero pinapangunahan ako ng kaba at hiya dahil late ko na-realize iyong pagkakamaling nagawa ko. Buti na lang ngayon, pinansin mo ako. “
“ Naku, pasensya ka na rin kahapon at medyo naging ilag ako. Mali ko rin naman na hindi ko sinabi sayo kaagad iyong naging problema kaya umabot pa ng umaga iyong pag-iisip mo. Pero ngayon okay naman na ako, promise. “ Itinaas nang bahagya ni Estrella ang kanang kamay tanda ng pagpapakitang nagsasabi siya nang katotohanan. “ Hindi ko na rin masyadong ino-overthink iyong mga bagay-bagay na hindi pa naman nangyayari. Nakakawala nga talaga siya sa mood kagaya nga ng sabi mo kahapon. “
Tila nabunutan ng tinik sa dibdib si Anna at hindi maiwasang maluha. Buong akala niya’y magtatagal ang sama ng loob ng kaibigan sa kaniya dahil hindi siya nito gaanong kinibo matapos ng naging pag-uusap nila kahapon. Kaya naman ngayon, laking ginhawa para sa kaniya ang lahat dahil wala ng ilangan sa pagitan nila ni Estrella.
***
Ala singko ng hapon, pabugso-bugsong nagsisidatingan ang mga bisita sa bahay ng Martinez, kabilang ang lola at lolo ni Estrella na hindi maitago ang pangungulila sa kanilang apo.
“ Tumataba ka yata ngayon, Este, apo. Wala pa naman yatang isang buwan noong huling kita natin pero nagkalaman iyang pisngi mo. “ Natatawang komento ni Lola Teodora nang matitigan ang kaniyang apo saka nilingon ang asawa sa tabi. “ Sandali nga, hindi kaya si Estrellita itong nasa harap natin, Emilio? “
“ Si Este ‘yan, ano ka ba? Hindi mo pa rin ba alam pagkakaiba noong dalawa? “ Napailing nama si Lolo Emilio, animo’y dismayado saka tinuro ang mukha ni Estrella. “ Kapag walang atsuete sa mukha, si Este natin ‘yan. Pero kapag pulang-pula ang labi at nandidilat ang mga mata, si Estreliita. “
“ Aba’y mapula naman ang labi ni Este, ah? “ Takhang tanong ni Lola Teodora saka pinagmasdan ang labi ni Estrella na mamula-mula.
“ Pero hindi kasing-pula ng kay Estrellita na napakatapang tignan, “ sagot naman ni Lolo Emilio sapagkat iyon ang unang basehan niya para makilala kung sino sa kambal ang lumaki sa kanila at ang ngayon lang nila nakilala. “ Pupunta ba ngayon dito ang kapatid mo, Este? “
“ Opo, pupunta po pero late na raw po sila makakarating. Sayang nga lang po at di makakasama si Mama at Tito Rod, “ ani Etrella na agad pinagsisihan ang huling sinabi. “ P-Pero hindi bali, ang mahalaga po nandito po kayo. Sobrang saya ko po kasi kahit malayo at matagal po byahe, nakapunta po kayo. “
Gumuhit ang lungkot sa mukha ni Lola Teodora at hinawakan ang kamay ni Estrella. “ Pasensya ka na kung pati ikaw ay kinailangang maipit sa sitwasyon namin ng Mama mo. Mukhang malabo na talaga na mapatawad pa niya kami. “
Nais itong sagutin ni Estrella at magbigay ng katiyakan na darating din ang panahon na mapapatawad din ng kaniyang ina ang dalawang matanda, ngunit pinili na lamang niyang manahimik dahil maski siya ay hindi alam kung may kapatawaran pa bang hinihintay ang lola at lolo niya mula sa ina.
Samantala, isang malakas na buntong hininga ang kumawala kay Anna nang mabasa ang mensahe mula sa kapatid patungkol sa hiniram nito kagabi. Humihingi tawad dahil hindi nito matutupad ang ipinangakong ibabalik ngayong araw ang pera.
“ Tignan mo ‘tong isang ‘to. Saan na naman ba niya kasi ginamit ‘yon? “ Inis na binulsa ni Anna ang cellphone niya at napabuntong hininga muli. Gusto niyang magtanong at magsumbong sa magulang nila pero ayaw niyang bigyan ng sakit sa ulo ang mga ito. Ilang linggo pa ang hihintayin niya bago makapag restday para makauwi sa probinsya at komprontahin ang kapatid na tila napapariwara sa buhay.
“ Anna, busy ka? “ Napalingon si Anna sa likuran nang marinig ang boses ni Toyang, may dala-dalang mga paper bag na naglalaman ng pasalubong mula sa ilang bista.
“ Hindi naman na po, ate Toyang. Kailangan niyo po ng tulong? “
“ Oo sana, eh. Paki-antabayanan sa labas iyong mag d-deliver ng lechon saatin? Naka-pickup. Malapit na raw, eh. Baka maligaw at sa ibang bahay madala iyong lechon, bayad na ‘yon. “
“ Ah, sige ho ako na bahala. Ngayon na ba? “ paniniguro ni Anna. Tumango naman si Toyang kaya sumunod na rin si Anna at lumabas ng bahay para abangan sa labas ang sasakyan nang makasalubong ang pamilya ni Javier.
“ Ay, good evening po, tuloy po kayo sa loob! “ Masiglang bati ni Anna sa kabila ng gulat at kaba nang magtama ang mata nila ni Sasha.
“ Is my son here? “ tanong agad ni Sasha gamit ang seryosong tono.
“ P-Po? Wala pa po dito si Sir Javier. “ Mababakasan naman ng pagkataranta ang boses ni Anna nang sagutin si Sasha. Hindi tuloy niya maiwasang lalong magtaka dahil sa binitawan nitong tanong. Hinahanap nito ang taong hinahanap niya rin. Anong nangyari sa naging pag-uusap ng mag-ina? Bakit walang paramdam si Javier sa kanila? Nasaan na ito ngayon?
“ Are you sure? “ tila may pagdududang tanong ni Sasha.
“ Y-Yes po, Ma’am. Ilang araw na nga pong hindi nadadaan dito si Sir Javier. Ang huling kita ko po sakaniya ay iyong noong nakaraang araw pa po. Plano nga po niyang umuwi raw po sa bahay niyo, eh...” Napalabi si Anna, hindi malaman kung dapat niya bang sabihin ang napag-usapan nila ni Javier tungkol sa pakikipag-ayos nito sa ina gayong walang kasiguraduhan kung natuloy ba ito o hindi.
“ Malabo na nga pong magpakita pa saatin si Kuya. Itinakwil na nga po tayo, ‘di ba? “ tila pagpaparinig ni Jessie na tuluyan ng lumakad papasok sa loob ng bahay. Nanatiling nakataas ang noo ni Sasha na may mapanghusgang mga mata habang nakatingin kay Anna na walang ibang magawa kundi ang tumungo dahil sa takot.
“ Nariyan na ba sa loob ang Chairman? “ tanong ng asawa ni Sasha na si Jimmy nang mapansin ang takot sa mukha ni Anna.
“ Ah o-opo, nasa loob na po si Sir Pio...”halos pumiyok si Anna nang sumagot kaya lalo siyang napatungo sa hiya.
“ I see, thank you, hija. Pasok na kami sa loob, ha? “ Paalam ni Jimmy, inakay na si Sasha papasok sa loob dahilan para makahinga nang maluwag si Anna. Nanlalambot ang mga tuhod niyang lumabas ng gate, naupo saglit sa malaking batong nasa gilid upang pakalmahin ang sarili.
“ Shems, pinagpawisan ako nang todo, ah? “ bulong ni Anna habang pinapaypayan ang sarili niya gamit ang mga kamay. Muli siyang lumingon sa loob ng bahay, sinilip ang pamilya ni Javier upang masigurong hindi na ito babalik para kausapin siya dahil kapag nangyari iyon, baka magkunwari na lamang siyang nawalan ng malay.
Inilabas ni Anna ang cellphone at balak sanang contac-in ulit si Javier dahil labis na siyang nag-aalala para sa binata nang biglang lumitaw ang contact name nito sa screen ng cellphone niya kaya mabilis niyang sinagot ang tawag.
“ H-Hello, Javier? “ Natatarantang bungad ni Anna na napatayo sa kinauupan niya. “ I mean, Sir Javier, ikaw ba ‘to? Nasaan kayo? B-Bakit ngayon lang kayo nagparamdam ulit? Hinahanap ka ni Ma’am Sasha saakin, ibig sabihin ba hindi kayo tumuloy noong nakaraang araw sa kanila? Nasaan kayo ngayon? Nag-aalala kami--”
“ Anna, isa-isa lang ang tanong, hindi ko masasagot lahat ‘yan, “ tila natatawang sagot ni Javier sa kabilang linya dahilan para kumalma ang nagwawalang puso ni Anna sa kaba at pag-aalala. “ Sorry hindi ako nakapag reply sa mga messages mo nang ilang araw dahil pinatay ko kasi phone ko. Ngayon ko lang sya ulit binuksan at ikaw na una kong tinawagan. “
“ Bakit niyo naman pinatay? A-Anong mayroon? “ Naguguluhang tanong ni Anna. “ Nasaan ba kayo ngayon? “
“ Galing ako sa hiking noong isang araw. Halos kauuwi ko lang kaninang umaga, “ anito na lalong pinagtaka ni Anna.
“ Hiking? Biglaan yata ‘yan, ah? Hindi ba’t may flight kayo bukas? “
“ Wala na ‘yon. Hindi na ako tutuloy doon, “ kaswal na saad ni Javier na bago pa sundan ng tanong ni Anna ay nagsalita muli siya. “ Mahabang kunweto, Anna. Saka ko na sasabihin kapag nagkita tayo. Baka hindi rin pala ako makapunta sa party ngayon diyan. Regards mo na lang ako kina Seb at Estrella. “
“ T-Teka lang naman, Sir Javier, b-bakit? Anong dahilan at di kayo tutuloy bukas? Hindi rin kayo makakapunta dito sa party ngayon, bakit? Ano bang nangyari? “ Napasuklay pataas si Anna sa buhok niya dahil sa labis ng frustration. “ Kahit isa lang doon sa mga tanong ko sagutin niyo. Feeling ko kasi may hindi magandang nangyayari sainyo ngayon, eh. “
Nagkaroon ng sandaling katahimikan sa kabilang linya, kasunod nang isang malalim na buntong hininga. “ It didn't go well, Anna. “
“ Sir? “ takhang tanong ni Anna, hindi agad makuha ang nais iparating ni Javier sa kakaramput na detalye, nang maalala niya bigla ang sinabi ni Jessie rason para unti-unting maliwanagan si Anna sa mga kaganapan. “ So, nasaan kayo ngayon niyan? Nasa condo ba? “
“ Yup. Pero baka umalis rin ako mamaya--”
“ Diyan lang kayo, Sir. Hintayin niyo ako kung saan kayo naka-puweso at pupunta ako. Magpapaalam lang ako, “ hindi na hinintay ni Anna ang sagot ni Javier dahil binaba na niya agad ang tawag kasabay ng pagpasok niya sa loob ng bahay para hanapin si Estrella.
“ Oh, nandiyan na iyong lechon? “ tanong ni Toyang nang makasalubong si Anna sa salas.
“ Wala pa ate, Toyang. Pasensya na pero may kailangan po kasi akong puntahan ngayon, eh. Wait lang, ah? “ Nagmamadaling umalis si Anna sa harap ni Toyang na nagtanong pa kung saan ang punta pero hindi na ito nasagot ni Anna nang makasalubong na ang pakay niya, pero kasama nito ang boss niya kaya mukhang mahihirapan siyang magpaalam.
“ S-Sir Sebastian. “ Magka-krus ang mga daliri ni Anna nang huminto sa harap ng mag-asawa. Saglit niyang tinignan si Estrella, binigyan ng makahulugang tingin bago ibalik ang tingin kay Sebastian. “ Sir, magpapaalam po sana ako ngayon. May kailangan po akong puntahan. Urgent po, eh. “
“ Bakit? Uuwi ka ngayon sa probinsya niyo? “
Itatanggi sana ito ni Anna nang mula sa likuran nang mag-asawa, nakita niya ang paparating na si Sasha kaya walang nagawa si Anna kundi ang tumango at gumawa ng kasinungalingan para sa kapakanan ng isang taong batid niyang kailangan ngayon ng masasandalan.
CHAPTER 30 “ Puwede bang ipagpaliban niyo muna ang kasal na binabalak niyo? “ hindi alam ni Anna kung ano ang magiging reaksyon niya sa naring mula kay Sasha. “ P-Po? “ Kumawala ang pilit na tawa kay Anna upang matakpan ang tinatagong kaba. “ Puwede ko po bang malaman kung bakit, Ma’am Sasha? “ “ Sa tingin mo, bakit? “ tanong pabalik nito kaya lalong napuno ng katanungan ang isip ni Anna. Wala siyang nakikitang ibang rason kundi ang katotohanan na hindi siya nito gustong maging legal na manugang. “ Hindi ko po alam, Ma’am...” sagot na lamang ni Anna, nahihiyang ngumiti kay Sasha. “ S-Siguro po dahil ayaw niyo po? “ Kumawala ang mahinang tawa kay Sasha, tumalikod kay Anna upang maglakad-lakad sa gilid ng pool. “ Isang beses ka lang ikakasal, kaya bakit titipirin niyo iyong mga sarili niyo sa civil wedding? Hindi mo ba gustong ma-experience ang kasal kagaya kay Sebastian at doon sa dating kasamahan niyo? Iyong katulong din? “ Unti-unting bumaba ang labi ni Anna mula sa pagkakangi
CHAPTER 29 Namayani nang ilang segundong katahimikan ang buong kusina dahil sa biglaang pagtayo ni Javier mula sa pagkakaupo at sa pagkabasag ng baso na nasagi niya. Lahat ng mga mata ay nakatingin sa kaniya, nakaabang sa sunod na kilos na gagawin at sa paliwanag na sasabihin nang magsalita si Sasha. “ Manang Vee? “ Tawag nito sa kasambahay nila na nasa counter ng kusina. Agad namang lumapit si Vee sa dining table at lumapit kay Sasha na may ngiti pa rin sa labi habang nakatingin sa basag na baso sa sahig. “ Bakit po, Ma’am? “ “ May ginagawa ka pa ba? “ Nilipat ni Sasha ang tingin sa kasambahay saka itinuro ang mga nagkalat na piraso ng nabasag na baso. “ Pakilinis mamaya ‘to, okay? Baka mabubog pa tayo kapag nadaan sa gawi na ‘yan. Kumuha ka na rin ng isa pang baso. “ Agad namang sumunod si Vee na saglit sinipat ng tingin si Javier bago umalis sa dining area para kumuha ng walis at dustpan. Mariin namang napalunok ng laway si Anna sa nararamdamang tensyon sa mesa. Inangat ni
CHAPTER 28 Ala tres y medya nang hapon nang matapos sa pag-aayos ng mga gamit sina Anna at Javier. Ramdam ang pagod at gutom ng dalawa na pinili munang mahiga sa kama upang makapagpahinga. “ Sana this week, gumising na si Allan...” Buntong hiningang wika ni Anna, ibinaba ang cellphone matapos basahin ang mensahe mula sa ina tungkol sa kalagayan ng kapatid niya. Lumingon siya sa likuran at nakitang nakasandal sa headboard ng kama si Javier kaya lumapit siya rito upang sumandal sa balikat nito. “ Sakit sa ulo ang kapatid ko na ‘yon, pero mahal na mahal namin iyon. Humanda talaga siya saakin kapag nagising yan. “ Bahagyang natawa si Javier. “ Nandoon na iyong concern mo, pero dinagdagan mo pa ng pagbabanta. “ “ Eh kasi naman, eh...” Napabuga sa hangin si Anna. “ Masama ba akong ate kung mas naaaawa ako sa magulang ko kaysa sa kapatid ko? Hindi naman hahantong sa ganito ang lahat kung matino siya. Siya gumawa ng kalokohan pero kami ang nagdurusa. “ Piniling hindi sumagot ni Javier.
CHAPTER 27 Akala ni Anna, sanay na ang mga mata niyang makakita ng mga magagara at nag lalakihang bahay sa ilang taon niyang pagta-trabaho sa siyudad, ngunit hindi pa rin niya maiwasang mamangha nang makarating sa bahay na pagmamay-ari ni Sasha. May dalawang palapag ito at ang parking space ay tila kasing-laki lamang ng bahay nila sa probinsya. Dalawang sasakyan ang nakaparada doon--isang sedan at crossover. Ang railing ay gawa sa salamin na para bang nakakatakot nadampian ng kamay niya dahil baka mabasag. “ Sa picture ko lang nakikita dati bahay niyo. Ngayon nandito na ako...” wala sa sariling sambit ni Anna, tulala pa ring pinagmamasdan ang bahay na nasa harap niya. Kanina pa sila nakababa ng sasakyan, kasama ang dalawang maleta na dala-dala nila ni Javier. “ Saan mo nakita? “ tanong ni Javier, pinunasan ang pawis sa sentido niya habang nakaangat ang tingin sa ikalawang palapag ng bahay. Huling punta niya, wala na sa balkonahe ang mesa at silya na madalas niyang tambayan noong
CHAPTER 26 Tahimik na pinagmamasdan ni Javier si Anna na abalang nakikipag-usap sa tumawag sa cellphone nito, bahagya itong nakatalikod sa kaniya kaya hindi niya makita ang mukha ni Anna. Kung pagbabasehan ang galaw ng katawan, kita ang gaslaw sa kilos at ang paulit-ulit na pagtapik at pagkaskas ng kamay sa hita na nagpapakita ng ngasiwa. Hindi alam ni Javier kung sino ang kausap nito dahil cellphone number lang ang rumehistro sa screen noong makita niyang sinagot ito ni Anna. Sumandal si Javier sa silya nang ialis ang paningin kay Anna. Sa halos tatlong araw niyang nawala, hindi naalis sa isip niya si Anna. Nahirapan siyang i-proseso ang lahat ng mga kaganapan ngunit hindi sumagi sa kaniyang isipan na talikuran ang responsibilidad niya. Sa isla kung saan siya pumunta para sa isang trabaho, nakatulong rin ito sa kaniya para makapag-isip ng mga nararapat na solusyon at paraan para sa buhay na nag aabang sa kaniya pag-uwi. Mahina ang signal sa isla at minsan ay nawawala pa kaya an
CHAPTER 25 Malaking halaga ng pera ang kakailanganin ng pamilya ni Anna sa sitwasyong kinahaharap nila ngayon at lahat sila ay problemado kung saan kukuha ng mga panggastos lalo’t hindi nila alam kung kailan magkakamalay si Allan. Bawat araw sa ospital, libo ang kailangang ilabas upang maipagpatuloy ang buhay ng kapatid na nakikipaglaban sa kamatayan. “ Malapit na tayo, Anna. “ Nabalik sa realidad ang isip ni Anna nang marinig ang boses ni Javier sa tabi niya. Tumingin siya sa labas ng bintana ng bus at nakitang malapit na silang bumaba ng terminal. Humugot nang malalim na buntong hininga si Anna at napayakap sa sarili dahil sa lamig ng aircon na tumatagos sa loob ng balat niya. “ P-Parang hindi ko kayang humarap ngayon kina Nanay at Tatay. Hindi ko alam kung paano ko sasabihin sa kanila na wala na akong trabaho kung kailan kailangan namin ngayon ng pera para sa mga magiging bayarin sa ospital. “ Kinuha ni Javier ang kamay ni Anna at marahan itong pinisil-pisil. “ Huwag mo masy