“Hindi maganda ang pakiramdam ni Miss Vaiana ngayon, kaya hindi niya kaya na maghatid ng mga ito. Wala akong magawa kundi ako na lang ang nagdala," mahinahong paliwanag ni Althea habang bahagyang itinaas ang kamay niyang may kapansin-pansing paso. "Kyro, huwag mong sisihin si Miss Vaiana. Hindi ko iniisip na sinadya niya ito. Hindi naman siya mag-aaksaya ng oras nang walang dahilan."
Nanatili lang si Kyro na tahimik, ngunit halatang hindi niya nagustuhan ang nangyari. Hindi niya kailanman hinayaang mapunta sa ibang kamay ang mahahalagang dokumento ng kumpanya, lalo na kung si Vaiana ang dapat may dala nito.
Saglit siyang napapikit, pinipigil ang bumibigat niyang damdamin. Hinila niya ang kanyang necktie, saka malamig na sumagot, "Ayos lang."
Isang katahimikan ang namagitan sa kanila bago muling nagsalita si Kyro. "Nandito ka na rin lang, umupo ka muna."
Napakislot ang puso ni Althea. Hindi niya napigilan ang bahagyang ngiti sa labi. Kahit paano, mukhang hindi pa siya tuluyang isinantabi ni Kyro.
"Akala ko may meeting ka pa. Baka makaabala ako," may pag-aalalang sabi niya.
Kinuha ni Kyro ang kanyang telepono at walang pag-aalinlangang tumawag. "Move the meeting in half an hour."
Nanatili sa mukha ni Althea ang mahina ngunit puno ng pag-asang ngiti. Bago siya pumunta rito, natatakot siya na baka galit pa rin si Kyro sa kanya—na baka hindi pa rin nito napapatawad ang biglaan niyang paglisan noon. Pero tila hindi naman ito kasing sama ng inakala niya.
Marahil, may pagkakataon pa siyang bumawi.
Umupo siya sa sofa at naghintay. Gusto niyang sabihin ang lahat ng nasa puso niya. "Kyro, marami akong gustong ipaliwanag sa'yo. Alam kong mali ako noon na hindi ako nagpaalam, pero bumalik na ako..."
Ngunit bago pa niya matapos ang kanyang sasabihin, malamig siyang pinutol ni Kyro. "Tapusin ko lang muna ang trabaho ko."
Naputol ang mga salita ni Althea. Napatingin siya kay Kyro, ngunit nang makita niyang seryoso ito sa ginagawa, napabuntong-hininga na lang siya at pilit ngumiti. "Sige, maghihintay na lang ako hanggang matapos ka."
Hindi niya alam kung gaano siya katagal maghihintay. Hindi rin niya mabasa kung ano ang iniisip ni Kyro.
Maya-maya, dumating si Dexter. Noon lang inihinto ni Kyro ang kanyang ginagawa.
Muling napangiti si Althea at nagbukas ng bibig upang magsalita. "Kyro, ako..."
Pero bago pa siya makapagpatuloy, may naunang sinabi si Kyro. "Masakit pa ba ang kamay mo?"
Saglit na natigilan si Althea. Napansin niya? Nag-aalala ba siya sa kanya?
Mabilis niyang iniwas ang tingin at umiling. "Hindi na masakit."
Tumango si Kyro at kinuha mula sa kamay ni Dexter ang isang mangkok ng mainit na inumin. "Nalaman kong bumalik ka sa bansa. Alam kong hindi ka sanay sa klima rito. Baka hindi maganda ang pakiramdam ng lalamunan mo, kaya inihanda ko ito. Makakatulong ito sa'yo."
Napatitig si Althea sa mangkok. Nag-init ang kanyang mga mata, hindi dahil sa inumin, kundi sa pakiramdam na kahit paano, iniisip pa rin siya ni Kyro. Kahit hindi niya sabihin, alam nito ang nangyayari sa kanya.
Mabilis niyang kinuha ang mangkok at ngumiti. "Kyro, inaalala mo pa rin ako. Masaya na akong malaman ‘yon. Iinumin ko ito agad."
Ngunit nang malapit na niya itong tikman, agad niyang naamoy ang matapang at hindi kanais-nais na amoy ng tradisyunal na gamot. Hindi siya sanay sa ganitong lasa, ngunit dahil si Kyro ang nagbigay, pinilit niyang inumin ito nang walang reklamo.
Napangiwi siya sa bawat lagok, ngunit hindi siya tumigil hangga’t hindi nauubos ang laman ng mangkok.
Nang tuluyan na niyang matapos, iniwas ni Kyro ang tingin. "Mr. de Vera, magsisimula na po ang meeting," paalala ni Dexter.
Tumango si Kyro at tumingin kay Althea. "Kailangan ko nang bumalik sa trabaho. Umuwi ka na."
Muling naputol ang gustong sabihin ni Althea, ngunit sa halip na mabigo, pinilit niyang ngumiti. "Sige, bibisita na lang ako ulit."
Tumalikod si Kyro at tuluyang lumabas ng opisina.
Habang pinagmamasdan ni Althea ang kanyang papalayong likuran, hindi niya mapigilang ngumiti. Hanggang sa tuluyan itong mawala sa kanyang paningin, agad niyang kinuha ang telepono at nagpadala ng mensahe sa kanyang manager.
"Tama ang naging desisyon kong bumalik. Mahal pa rin niya ako."
Ngunit sa kabilang banda, habang naglalakad si Kyro patungo sa conference room, sinundan siya ni Dexter at mahina ngunit puno ng pag-aalalang nagtanong.
"Mr. de Vera, bakit natin nilagyan ng pampigil ng pagbubuntis ang sabaw na iyon?"
Hindi tumigil si Kyro sa paglalakad. Hindi nagbago ang malamig niyang ekspresyon nang sumagot. "Galing si Althea sa isang hotel."
Saglit na natigilan si Dexter bago napalunok. Bigla niyang naunawaan.
Si Kyro... nagdududa.
Natatakot itong baka si Althea ang babaeng kasama niya kagabi—at baka mabuntis ito. Kaya naman mas minabuti nitong makasigurado sa pamamagitan ng gamot na pampigil ng pagbubuntis.
Samantala...Isang araw nang hindi pumapasok si Vaiana sa opisina. Ni isang tawag o mensahe, wala siyang iniwan.
Para kay Kyro, hindi ito pangkaraniwan.
Si Vaiana ang palaging nasa tabi niya, parang anino niya. Palaging sumusunod, palaging nandiyan. Ngunit nitong mga nakaraang araw, nagiging matigas na ang ulo nito—hindi pumapasok, hindi nagpapaliwanag.
Galit si Kyro. Ngunit tulad ng nakasanayan, itinago niya ito sa likod ng malamig na ekspresyon.
Sa buong opisina, walang kahit isang ngiti. Walang nagbibiro. Lahat ng empleyado ay nag-aalangan sa bawat galaw nila, natatakot na may magawang mali.
Hanggang sa matapos ang trabaho. Walang sinabi si Kyro, ngunit sa halip na umuwi sa condo, bumalik siya sa lumang bahay nila. At sa pagbukas niya ng pinto. Nasa loob na si Vaiana.
Sa loob ng kwarto, nagtatago si Vaiana sa ilalim ng makapal na kumot, nanginginig ang mga kamay at pinipigilang lumuha. Halata sa kanyang mapulang mata at magulong buhok ang hindi mapakali niyang isip. Ang paso sa kanyang kamay ay lumala na, nagkaroon na ng paltos, pero hindi pa niya ito ginagamot. Subalit kung ikukumpara sa sugat sa puso niya, halos hindi na niya maramdaman ang sakit sa katawan.
Pagkarinig ng yabag sa labas ng kwarto, bumilis ang tibok ng puso niya. Sa kanyang isipan, bumalik ang mga alaala—ang takot, ang sakit, ang pakiramdam na parang isa siyang bilanggo sa mundong ito.
Pagdating ni Kyro sa pintuan, sinalubong siya ng kasambahay at tinulungan siyang magpalit ng sapatos.
"Nasaan siya?" malamig niyang tanong.
"Nasa taas po," sagot ng kasambahay. "Mula nang dumating siya galing sa labas, hindi na siya lumabas ng kwarto."
Walang sinayang na oras si Kyro. Agad siyang umakyat.
Pagbukas niya ng pinto, tumambad sa kanya ang anyo ni Vaiana—nakabalot sa kumot, para bang gustong magtago mula sa mundo. Napakunot ang noo niya. Lumapit siya, yumuko, at hinawakan ang tela.
"Huwag mo akong hawakan!" sigaw ni Vaiana, tinabig ang kamay niya.
Nanlalamig ang buong katawan niya. Ramdam niya ang panibagong alon ng takot sa kanyang dibdib. Ang bawat hakbang ni Kyro papalapit, parang tumatapik sa sugatang bahagi ng kanyang puso.
Hinila ni Kyro ang kumot, at sa isang iglap, bumangon si Vaiana at itinulak siya.
Nagulat siya. Hindi niya inasahan ang matinding reaksyon nito. Dumilim ang kanyang mukha, at ang malamig niyang boses ay may bahid ng hindi maipaliwanag na inis.
"Vaiana, kung hindi ka lang nagpapanggap, akala mo ba gugustuhin kitang hawakan?"
Nagpigil ng hininga si Vaiana, pinipilit pakalmahin ang sarili. Nang makilala niyang si Kyro lang pala iyon, unti-unting humupa ang kaba niya.
Pero nang marinig niya ang sinabi nito, para siyang tinapakan sa dibdib. Muli niyang naramdaman ang sakit, ang pagbalewala. Pilit niyang pinanatili ang kanyang boses na kalmado.
"Mr. de Vera, hindi ko alam na ikaw pala ‘yan."
Napangisi si Kyro, malamig at puno ng panunumbat ang tingin.
"Sa bahay na 'to, kung hindi ako, sino pa?" aniya. "O baka naman ang isip mo, nasa ibang lugar na?"
Natahimik si Vaiana. Sa isipan niya, paulit-ulit niyang naririnig ang masasakit na salita ni Karen—na mas bagay kay Kyro si Althea kaysa sa kanya.
Ngayon na bumalik na si Althea, wala na siyang puwang sa buhay ni Kyro.
Hindi niya na hinayaang lumabas ang sakit sa kanyang boses. "Hindi maganda pakiramdam ko ngayon," mahinang sabi niya. "Si Althea na ang nagdala ng mga dokumento. Sana hindi siya naging sagabal sa trabaho mo."
Tahimik lang si Kyro, pero may kung anong bumabagabag sa kanya. Hindi niya maintindihan kung bakit hindi niya nagustuhan ang sinabi nito.
"Napakatuso mo, Vaiana. Kung talagang alam mo na ang dapat mong gawin, bakit mo pa rin ginugulo ang lahat?"
Napangiti si Vaiana, mapait at puno ng lungkot.
Hindi niya naman ginugulo ang lahat. Gumulong lang ang lahat pabalik sa dapat nitong ayos. Ang tanging nagawa niya ay galitin ang ina ni Kyro at masaktan ang kamay ng babaeng mahal nito.
Dahan-dahan niyang itinago ang nasunog niyang kamay sa ilalim ng kumot, pero ramdam niya ang lamig na gumagapang sa kanyang puso.
"Wala nang susunod," aniya, walang emosyon.
Kapag natapos na ang lahat ng ito, kapag nagkahiwalay na sila, hindi na ito mauulit pa. Hindi na siya magiging sagabal sa kahit kanino.
Biglang nagtanong si Kyro, "May natuklasan na ba tungkol sa babae kagabi?"
Nanigas ang katawan ni Vaiana.
"Sira ang CCTV, wala pang nakikita," sagot niya, pilit pinapanatiling kalmado ang tinig.
Napakunot ang noo ni Kyro. Tinitigan niya ito, para bang may nais siyang basahin sa ekspresyon nito.
"Anong ginawa mo buong araw?" malamig niyang tanong.
Nilingon ni Vaiana ang bintana. Madilim na ang langit. Hindi siya pumasok sa opisina, kaya iniisip ni Kyro na nagpapabaya siya.
"Titingnan ko na ngayon," sagot niya, hindi na nais pang makipagtalo.
Kapag naibalik na niya ang lahat ng utang niya sa mga de Vera, matatapos na rin ang lahat. Ang pitong taon niyang pagmamahal—tapos na.
Tumayo siya, kinuha ang kanyang coat, at lumakad papalabas ng kwarto. Iniwasan niyang tingnan si Kyro.
Sa bahay na ito, wala na siyang dahilan para manatili. Pagod na siya. Hindi na niya kayang tiisin pa ang mga sakit at pang-aapi.
Ngunit bago pa siya makalabas, napansin ni Kyro ang sugat sa kamay niya. Mas malala ito kaysa sa kay Althea.
Nasa loob ng kanyang dibdib ang isang hindi maipaliwanag na kurot. Habang papalabas si Vaiana, biglang nagsalita si Kyro.
"Sandale lang!"
Ilang araw nang sunod-sunod na bumabalik si Kyla sa opisina, kaya’t napansin na rin siya ng receptionist. Kita sa kilos ng dalaga ang pagpupursigi. Kaya’t kahit pa medyo naiilang, magalang pa rin siyang sinagot ng receptionist, “Sige po, tatawagan ko muna, pakihintay na lang po sandali.”Sa narinig, bahagyang nagliwanag ang mukha ni Kyla. Kahit maliit na pag-asa lang, kumakapit pa rin siya. “Salamat po. I really appreciate it,” mahinahon niyang tugon.Makalipas ang ilang sandali, ibinaba ng receptionist ang telepono at muling hinarap si Kyla. “Miss, wala po si Mr. de Vera sa kompanya ngayon. Baka po puwede kayong bumalik na lang sa ibang araw.”Muling nanlumo si Kyla. Ilang beses na siyang tinanggihan. Paano namang palaging wala si Kyro? Hindi siya makapaniwala na ganoon lang kadalas ang "coincidence."Ngunit sa pagkakataong ito, hindi na siya agad sumuko. Nilakasan niya ang loob at muling nakiusap, “Puwede n’yo po ba siyang tawagan? Sabihin n’yo na si Kyla may dalang mga niluto ko—sp
Halos sumabog na sa inis si Anna dahil kay Lara. Kanina lang, masaya ang araw niya dahil kitang-kita niyang maayos ang samahan nina Vaiana at Kyro. Sa kanya, sapat na ‘yon—basta masaya at nasa mabuting kalagayan ang anak niya, wala nang mahirap o imposibleng problema sa mundo.Gusto rin ni Anna na mapanatili ang magandang relasyon ng mag-asawa. Kaya mahinahon niyang sinabi, “Vaiana, si Kyro tumutulong kasi mahal ka niya. Dahil sa’yo, ginagawa niya lahat ng 'yan. Kaya dapat, mas lalo mo pa siyang alagaan at pahalagahan.”Napalingon si Vaiana kay Kyro. Tahimik lang siya pero iniisip: Kailan pa niya nakuha ang loob ni Mama? Kailan niya sinubukang magpa-impress sa kanya para ipagtanggol siya nang ganito?Napangiti naman si Kyro at nilapitan si Anna, “Ma, ikaw talaga ang pinaka-cool. You always say the nicest things about me.”Ngumiti si Anna, halatang natutuwa. “Siyempre! Hindi naman ako tanga para hindi makita kung gaano ka kabait sa anak ko.”Paglingon niya kay Vicente, nakita niyang ta
Narinig nilang lahat ang malalim na tinig na galing sa may pintuan, at paglingon nila ay tumambad si Kyro, nakatayo sa may bungad. Maamo ang mukha pero halatang hindi natuwa sa eksenang inabutan niya.Si Kyro ay hindi tipo ng taong mahilig sa gulo, lalo na sa harap ng kama ng kanyang biyenan. Tahimik siyang pumasok, at dahil sa kanyang presensya, biglang natahimik ang mag-ina. Pigil ang iyak nina Lara at Laraine habang unti-unting lumingon sa kanya.Napatingin si Vaiana sa asawa, bahagyang nagulat dahil hindi niya ito tinawagan. "Kyro? Anong ginagawa mo rito?" tanong niya, may halong pagtataka.Lumapit si Kyro at tumingin sa kanya. "Tumawag ang direktor ng ospital. Sinabing nasa ospital si Papa, kaya dali-dali akong dumiretso rito mula sa opisina."Paglingon niya sa paligid, agad siyang bumati, “Papa, Ma," at saka napansin ang benda sa kamay ni Vicente. "Ano'ng nangyari sa kamay ni Papa?"Sumagot si Vaiana, "Nabalian ang buto sa kamay. Kailangan muna niyang magpahinga nang ilang araw.
Hindi na napigilan ni Anna ang sarili at napalakas ang boses sa galit.“Lara, magpakita ka naman ng respeto. Kailan ko ba sinabi ‘yan? Ilang beses nang napahamak ang asawa ko dahil sa inyo, tapos ngayon, may gana ka pang magtanong ng ganyan? Ano pa bang gusto mo?”Hindi na rin nagpaligoy-ligoy pa si Lara at diretsahang sumagot, “O sige, sasabihin ko na lang nang diretso. Paano niyo nga pala nalutas ‘yong utang na sampung milyon noon? Di ba dati, pareho niyong sinasabi na wala kayong pera, tapos sabay-sabay pa kayong naghanap ng paraan? Si Val nga halos araw-araw naghahanap ng pera noon—umabot pa sa punto na halos ibenta na niya ang bato niya sa katawan. Pero sa huli, parang biglang naayos lahat. Ang sabi niyo pa noon, bayad na raw ang utang, at hindi na raw namin kailangang problemahin.”Hindi man nila tuwirang sinasabi, matagal na ring may hinala ang pamilya nina Lara—na baka may tinatago pa rin na pera sina Vicente. Para sa kanila, parang napakadali lang bayaran ng ganoon kalaking h
Napakamasinop ni Kyro—napansin pa nito na palagi siyang nagkaka-stomachache kapag may dalaw.Hindi inasahan ni Vaiana ang ganoon. Ang buong akala niya, kahit isang buong buhay silang magkasama, hinding-hindi nito malalaman ang mga gusto niya o ang kondisyon ng katawan niya. Akala niya dati, kung sakaling magkasakit siya nang malubha at mamatay, si Kyro pa ang pinakahuling makakaalam.Pero ngayon… kahit pilitin pa niyang huwag alalahanin, kusa na itong naitatala sa isip niya—unti-unti na niyang natatandaan ang mga bagay na minsan niyang pilit na kinalimutan.Hinihipan ni Vaiana ang mainit na salabat para lumamig ito. Matapos ang ilang sandali, ininom niya iyon ng isang lagukan, kahit medyo mapakla sa dila.“Magpahinga ka nang maayos,” mahinang wika ni Kyro habang marahang isinapin ang kumot sa katawan niya.Tinitigan siya ni Vaiana, may bahid ng pagtataka sa mga mata. “Saan ka pupunta mamaya?”“Dito lang ako sa bahay. Wala akong lakad ngayon,” sagot ni Kyro.Bahagyang nagbago ang ekspr
Hindi na siya gumamit ng pormal na tawag na “Mr. de Vera.” Sa halip, diretsahan niya itong tinawag sa pangalan.Humarang siya sa harapan ni Kyro, tinapalan ang daraanan nito. Matalas ang tingin ni Kyro nang tanungin niya ito, malamig ang tono, “May kailangan ka ba, Miss Ariana?”Tiningnan siya ni Ariana, may bahid pa rin ng pag-aalinlangan sa mga mata nito, dala ng kanyang likas na kayabangan. “Totoo ba ang sinabi mo kanina?” tanong niya. “Totoo bang may asawa ka na?”Hindi pa niya naririnig kailanman na may asawa na si Kyro. Kaya ang hinala niya, baka ginagamit lang ito ni Kyro bilang palusot.Nanatiling walang emosyon ang mukha ni Kyro. “May dahilan ba para magsinungaling ako?” sagot niya, malamig at walang pakialam.“Pero wala akong narinig kahit kanino. Walang nakakaalam kung sino ang asawa mo. Feeling ko excuse mo lang ‘yan.”Sumagot si Kyro, mas malamig pa sa kanina, “That has nothing to do with you.”Sa halip na ma-offend, lalong natuwa si Ariana. Para bang tinitingnan niya si