CHAPTER 5 : Kapilyahan.
Hope POV. "Grabi diko akalain aabot ng ganun kalaki ang bayaran namin sa inyo nag pasanla kami pero with interest pa pala yun, samantalang kumikita kayo sa malawak na palayan at sa ibang lupain namin naka sanla sa inyo! Ganyan naba kayo kamukhang pera!? Sana lang talaga madala niyo mga yan sa huling hantungan niyo!" Mgisi kong sabi, akma na sana akong tatalikod sa kanila, nang biglang sabay akong singod nila Jacqueline at Vanessa pero mabilis ang kilos kong sinipa si Jacqueline sabay suntok sa mukha ni vanessa halos sabay silang bumagsak sa lupa. Dahil sa subrang gigit at galit na talaga ako kasi ayaw nilang tumigil, wala na rin umawat sa akin kasi kilala nila ako baka madamay sila sa galit ko kahit si kapitan at mga tanod nito walang imik mga ito at mga kapit bahay namin parang nanonood lang sila ng palabas. "Jacqueline! Vanessa!" Sigaw ng ina ng mga ito sa pangalan ng mga anak nitong mana lang kanya masahol pa sa hayop ang mga ugali. "Kung hayaan niyo lang kami makaalis dito ng tahimik walang masasaktan sa inyo" Galit kong sabi at walang lingon likod akong pumasok sa loob ng bahay para tulongan sila mama sa pag kuha ng mga gamit namin. Gumagabi na pero aalis na kami dito hindi na namin hintayin pa ang bukas dito sa bahay na ito baka sa subrang galit na nararamdaman ko makapatay pa ako.Minsan kasi hindi ko na macontrol itong sarili ko pag subrang galit na ako nawawala sa katinuan itong isip ko kaya wag nila ubusin ang pasensya ko kung ayaw nilang masaktan ko sila. Pag pasok ko dito sa loob ng bahay nakita ko ang mga maleta nasa sala pag mamay-ari ng the devils family mukhang pinag planohan na nila ang pag palayas sa amin dito nung galing sila sa bakasyon kuno nila. Hindi nila mahintay ang bukas' ngayon pa talaga gumagabi na ang pag sugod nila. Napapailing akong umakyat sa hagdan para kunin sa kwarto ko ang pinaka tago-tago kong kayamanan na makatulong sa amin sa pag lisan namin sa lugar na ito. Pag katapos naming mag impaki at mag ligpit ng mga pwede at kaya naming dalhin sa pag alis nilabas na namin lahat tumulong pa sa amin ang ibang mga kapit bahay namin tunay na may malasakit at mabait sa amin. Nag presinta naman si manong teddy na ihatid kami sa lugar kung saan kami pupunta kahit gabi na. May pampasaherong jeep kasi ito, kapit bahay din namin si manong teddy mabait ito at ang asawa saka ang dalawang anak niya sa amin. Pinag kasya namin lahat ng mga bagahe namin sa jeep ni manong teddy. Bitbit ko pa ang rice cooker na may bagong lutong kanin palabas ng bahay at na kay luigi naman ang kaserola na may ulam na tinolang native na manok, maaga daw kasi nag luto si mama nangangambang mawalan ng kuryente dahil sa malakas na ulan kanina. Kaya nag luto siya ng maaga na pinag pasalamat ko naman kasi may kainin kami mamaya pag dating namin sa kung saan kami tutuloy ngayong gabi. "Bakit dala niyo pa yan kanin at ulam?" Usisa ni Jacqueline sa bungad ng pintuan hawak pa nito ang tiyan natamaan ng sipa ko may pasa din ito sa leeg at mukha na gawa ko rin, tinaasan ko ito ng kilay. "Diba mayaman kayo at ayaw niyo kumain ng pang mahirap na pagkain? Pwes mag paluto kayo sa mga maid kuno niyo sa mansyon niyo! O di kaya pumunta nalang kayo doon sa mga mamahaling restaurant nakakahiya naman kasi sa inyo kung iwan namin itong simpling luto ni mama baka mag kasakit pa ang tiyan niyo kargo de konsensya pa namin! Tumabi ka nga d'yan baka masipa pa ulit kita!" Mapanutya at naiinis kong sabi sa kanya, nasagi ko pa ito kasi ang bagal ng kilos tumabi, mabilis ang hakbang ko palabas patungo sa gate kung saan naka parada ang jeep ni manong teddy, inabot ko kay piper ang rice cooker na hawak ko. Umalis na rin yung mga tsismoso at tsismosa naming mga kapit bahay pero may iilan pa rin naka silip sa mga bintana at bukana ng pintuan nila. "Sumakay na kayo may babalikan lang ako sa loob nakalimutan ko kasi" Sabi ko kila mama ng may naalala pa akong bagay na hindi ko dapat maiwan. "Anak ano pa ba ang nakalimutan mo?" Yanong ni mama inaalalay ko itong sumakay sa jeep. "Yung pinamana ni lolo sa akin ma, muntik ko ng makalimutan" Sagot ko sa kanya. "O siya bilisan mo na para makaalis na tayo" Tumango ako kay mama bago mabilis bumalik sa loob ng bahay. "Eepp bakit mo pa dadalhin yan?" Pigil ni Vanessa sa akin pagka kuha ko sa gitara naka sabit sa dingding dito sa sala. May benda ang ilong nito tinamaan ng kamao ko, ngumisi ako sa kanya. "Kung ayaw mong tuloyan masira yan retokada mong ilong wag mo akong pakialaman! At kung maiwan itong gitara dito baka multohin kayo nila lolo at lola, kasi itong gitara na ito ang saksi sa pag mamahalan nila at dito din sumanib ang kaluluwa nila. Hindi niyo alam yun kasi ni minsan hindi niyo tinuring na lolo si lolo kasi kinahihiya niyo siya gaya ng ina niyo! Kaya sigurado akong multohin kayo ni lolo dito" Takot ko sa kanya, parang naka kita naman ito ng multo agad lumayo sa akin at lumalaki pa ang malaki na nitong mga mata. Pigil ko naman matawa sa reaksyon nito, bumaling naman ang tingin ko sa mga taong naka upo sa sala animoy sa kanila na talaga itong bahay namin kahit sila kapitan at mga tanod nito hindi pa sila umuwi mga uto-uto kasi sila kay mr. matabang panot at sa hilaw kong tiyahin. Mula pa kanina wala na silang imik pano ba naman kasi ibubuka palang nila ang bibig nila matalim ko na silang tinitigan nag mumukha tuloy akong kuntrabida sa paningin nila pero wala akong pakialam ang emportante sa akin ngayon makaalis kami dito ng matiwasay, tumikhim muna ako bago nag salitang muli. "Enjoy niyo lang muna ang pag tira niyo dito kasi once na maka-balik ako dito hindi lang itong bahay at iba pang property nila lolo at lola na namana nila mama at uncle cesar ang bawiin ko sa inyo kundi pati ang marangya niyong buhay babagsak sa kangkongan may pag babantang saad ko. "In your dreams witch! tsooopi umalis kana! sayo na yang gitarang pinag lumaan pa ng hapon" Asar na sabi ni vanessa, ngumisi lang ako dito saka tumalikod sa kanila. Palabas na sana ako ng naka isip ng kapilyahan. "Bye way habang dito kayo sa bahay kung may kakaiba kayong nararamdaman dito sa loob at labas nitong bahay, hayaan niyo na yun kasi mga ligaw na kaluluwa mga yun lalo na kung hating gabi nag paparamdam sila. Patay sindi ang mga ilaw, biglang mag bukas sara mga pintuan at malakas ang hangin papasok sa bintana may kasamang usok. At yung mga banyo kahit walang tao sa loob makakarinig ka ng parang may liligo pero pag buksan mo ang pinto walang tao sa loob pero naka bukas ang mga gripo! Saka makakarinig din kayo ng iyak ng bata parang tiyanak at isang babae na humihingi ng tulong habang umiiyak dito sa sala siya madalas mag paramdam. Saka yung kusina meron nag luluto pero hindi niyo makikita ang tao tanging kalampag lang ng mga gamit sa kusina ang maririnig niyo at gumagalaw na mga gamit. At babala wag na wag kayong sisilip sa ilalim ng kama kung saan kayo natutulog baka magulat kayo sa nilalang na makikita niyo sa ilalim! Saka yan hagdan may isang dalagita ang paakyat baba na gumagapang ng pabaliktad kasi yung mga paa niya nabali. Pinangungunahan nga pala nila lolo at lola ang mga multong nag paparamdam dito kasi sila ang nag patira sa mga multong yun dito kasama namin. Mabait naman sila basta mag pakabait lang din kayo sa kanila at lagi kayong mag alay sa kung anong kaya niyong ialay sa kanila" Seryoso ko pang sabi habang naka talikod sa kanila, walang sino sa mga ito ang nakapag-salita. Nang lingonin ko sila muntik na ako humagalpak ng tawa sa itsura nila na para silang nanigas at halos luluwa ang mga mata nila naka tingin sa akin. Dahil sa hindi na sila naka imik pilya na naman akong ngumisi saka lumapit sa bukana ng pintuan pero bago ako lumabas inabot ko muna ang switch ng kuryente at ini-off ito saka ako mabilis na lumabas at sinara ng makas ang pinto. Narinig ko ang sigawan at kalabog nila sa loob siguro nataohan na sila at nag kukumahog sila patungo dito sa pinto kahit madilim. Humalgalpak ako ng tawa saka ni-lock sa labas ang pinto. "Hope!!! walang hiya ka talaga buksan mo itong pinto at ilaw!" Sigaw ni Jacqueline kahit hindi ko ito nakikita kilala ko ang matinis nitong boses masakit sa tainga. "Maabutan lang kita hope papatayin kita!" "Hayop! ka hope buksan mo itong pinto! at ilaw busheettt ka!" "Punyemas kang bata ka!" Sunod-sunod nilang sigaw habang kinakalampag ang pinto hindi siguro nila napansin kung saan ang switch ng kuryente. Bahala na sila mag hanap kasi aalis na kami, mag alas otso na kasi ng gabi natagalan kasi kami sa pag ligpit. At nag dala din kami ng mga gamit sa kusina saka lahat ng mga stock naming pagkain at pwede namin pakinabangan ay dinala namin. Wala silang magawa kasi baka makatikim na naman sila sa akin alam na kasi nila ang ugali ko pag galit ako walang makakaawat sa akin. Nag simula lang yun ng mabully ako ng subra-subra nila Vanessa at Jacqueline pati mga alipores nila noong high school palang kami, kaya simula noon pinangako ko sa sarili ko hindi ko na hahayaan inaapak-apakan at hamakin nila ako pati ang aking pamilya. Nalaman din ni lolo ang nangyari kaya galit na galit siya kila Vanessa at Jacqueline hindi naman ako nag sumbong pero aksidenteng narinig ako ni lolo habang nag kukwento kila luigi at piper. Kaya napaamin ako kay lolo kasi hindi siya tumigil sa kakatanong sa akin ganun din sila mama at simula noon tinuruan ako ni lolo pano maging matapang para ipag tanggol ang sarili ko. "HOPE!!!!! BUKSAN MO ITONG PINTO!!"" Napbalik ako sa ulirat ng marinig ko ang malakas na sigaw ni mr.panot pero tumawa lang ako ng nakakaasar. "Buwaahahaha takot pala kayo sa multo! Enjoy lang kayo d'yan kasama ang mga kaibigan naming multo aalis na kami babooossss!!!!" Natatawang sigaw ko at patakbo akong lumabas sa gate sinara ko din ito ng makas at ni-lock din saka ko tinapon sa damohan ang susi bahala sila mag hanap luma na rin ang bakal na gate at nasa kanila na kung sirain nila ng tuloyan at palitan ng bago. "Anong nangyari anak bakit nag sigawan sila sa loob at nawala ang mga ilaw hindi naman brown out kasi may ilaw itong mga kapit bahay natin?" Takang tanong ni mama pagka-sakay ko sa jeep umupo ako sa gitna nila piper at luigi. "Wala ma tinakot ko lang sila" Sagot ko kay mama at napapangito pa ako habang tinukod sa paanan ko ang gitara. "Ikaw talagang bata ka nakuha mo pang gumawa ng kapilyahan sa sitwasyon natin ngayon" Napapailing na sabi ni mama habang kandong niya si calla tahimik lang naka balot sa kumot kasi subra itong nilalamig kanina, pinakain muna namin siya ng kunti bago pinainom ng gamot para hindi siya lagnatin. "Hayaan mo na ma ganti ko na rin yun sa kanila dahil sa ginawa nila sayo, sa atin" Saad ko, bago tumingin kay manong teddy nasa unahan kasama ang kundoktor nito. Naka ready na mag larga ako lang talaga ang hinihintay nila. "Manong ted, larga na po tayo!" Sabi ko dito, nasa taas ng jeep ang ibang mga bagahe namin at dito naman sa loob ang iba kaya kahit papano may space kami dito at buti nalang tumigil na yung ulan. "Wala naba kayong nakalimutan?" tanong ni manong teddy. "Wala na ho!" Tipid kong sagot, agad naman na nito minaobra ang jeep nito paalis sa tapat ng bahay namin, yes amin pa rin kasi babawiin ko ito balang araw. Napatingin pa ako sa bahay, isa itong makalumang bahay up and down yari sa bato ang sa baba at yari naman sa matitibay na kahoy sa taas maganda ang pagka gawa sa bahay kaya marami din ang nagka interest na bilhin ito kay mama lalo na malawak ang bakanteng lupain sa likod ng bahay. Doon din kami nag tatanim ng mga gulay, pero hindi talaga pumayag si mama kahit ako ayaw ko ibenta ito ni mama kasi dito na ako lumaki at marami kaming alaala dito nila lolo at lola. Saka sabi ni lolo mana pa daw niya ito mula sa lolo namin sa tuhod, kay tito cecar naman ito pinamana ni lolo kasi siya daw ang lalaki pero nung nagising si tito cesar mula sa pagka-kumatos ng halos tatlong linggo nag pasagawa ito agad ng kasulatan kahit subrang hina nito pilit pa rin mag salita at gumalaw. At pagkatapos mag pirma ni tito cesar agad din siya nalagutan ng hininga, magkasunod lang sila ni tita grace tatlongpot minuto lang ang pagitan nila. Pinasa ni tito cecar kay mama ang mga mana nito kasama ang bahay si mama nalang daw ang bahala kung ibibigay niya ito kila nathan at ethan pag nasa tamang idad na mga ito.CHAPTER 10 : Nawalan ng malay.Hope POV."Oh anak buti naka uwi kana kumusta ang pag hahanap mo ng trabaho?" Tanong agad ni mama pag pasok ko palang sa bukana ng pintuan nag mano agad ako sa kanya. Mag isang buwan na rin ang lumipas mula ng napadpad kami dito sa maynila, pinasyal kami ni ninang alexa dito at tinuro sa amin ang mga pasikot-sikot dito sa maynila at ano ang mga dapat namin iwasan at pag katiwalaang tao dito. Maliban kay mama alam na niya ang pasikot-sikot dito kasi dati lumayas siya dahil sa kagagawan din ng tiyahin kong hilaw at dito sa maynila napapad si mama at dito din sila nagka kilala ni ninang alexa."Ayon wala pa rin ako nahanap ma, meron man pero ang baba ng sahod at yung iba inoferan ako ng kung ano-anong trabaho na hindi ko gusto, muntik pa nga ako maka sapak eh" Inis kong sabi habang tinatagal ang sapatos ko."Bakit ba kasi ayaw mo pang tulongan ka ng ninang mo? Ikaw rin ang nag papahirap sa sarili mo anak!" bumuntong hininga muna ako bago sumagot kay mama."
CHAPTER 9 : Babaing mistisa. Someone's POV. Nag mamaktol ang mommy ni night ng iwanan siya ng lahat ng mga kasama niya sa mansyon, maliban sa mga maid nila na abala sa kani-kanilang ginagawa. "Kita niyo ako na naman ang aalis at taon bago ako uuwi, iniwanan niyo ba naman ako dito dahil d'yan sa mga importabte niyo kunong ginagawa mas importante pa ba mga yun kaysa sa akin? Tapos yung kambal na dalagita kong baby girl mas pinili pa makipag bonding sa mga friends nila kaysa sa akin" Tila nag tatampong maktol ni emma humalikipkip pa siya animo'y may kausap siya sa harap niya. Hindi niya napapansin ang pag lapit ng biyenang babae salikod niya. "Sinong kausap mo d'yan?" "Ay palaka ka!" Gulat na turan ni emma napahawak pa siya sa dibdib. "Mukha ba akong palaka emma?" Taas kilay na sabi ng biyenang babae sa kanya. "Mom, sorry ginulat mo kasi ako eh, bakit hindi ka nag sabi dadalaw ka dito?" Anya nalang ni emma sa byenan inalalayan niya pa itong umu
CHAPTER 8 : Night POV. "Jusmeyo! Night! Pang ilan maid mo na ba yung nag-silayas sa condo mo ha!? Hindi na namin alam ng lola mo saan kami kukuha ng mag tagal na kasambahay sayo! Ayaw na rin mag trabaho ng mga kasambay dito doon sa condo mo subrang selan mo ba naman at mahilig manigaw sa maliit na bagay! Kita mo wala kang makitang pagala-gala na mga kasambay dito nang dumating ka kasi iniiwasan nila ang presensya mo! Pano ba naman kunting pag kakamali lang ng mga kasambahay parang kaaway mo na ang boong mundo kung magalit ka! Nag mana ka nga talaga sa tukmol mong ama noong binata pa siya!" Sermon ni mommy sa akin. Napadaan lang ako dito sa mansyon para sabihin sa kanya lumayas na naman yung kasambay ko. Napagalitan at nasigawan ko na naman kasi dahil sa nasunog nito ang polo ko pina-plansa at sa isang linggo nito sa bahay ko araw-araw ko na rin ito pinapagalitan pag nakikita kong hindi ako nnakuntento sa pag linis nito may naiiwan pa rin alikabok at hindi makintab ang ty
CHAPTER 7 : Bagong tahanan. Hope POV. "Jusme! Bakit hindi niyo pa dinala yung boong bahay niyo kaloka ka naman helena, akala mo naman hindi na kayo makabili ng gamit dito!" Tila namumoblema din turan ni ninang alex este alexa pala napa-meywang pa siya nakatingin sa mga bagahe namin bago ito may tinawagan sa cellphone nito. ****** "Kumain muna tayo ng tanghalian, nang mapag-pahinga muna kayo saka niyo ayusin yan mga gamit niyo sabi ni ninang. Dito na kami ngayon sa apartment na tuloyan namin si ninang ang may ari nabili lang daw niya ito nung bago siya umuwi dito sa pilipinas. Malaki itong pinatuloyan niya sa amin may apat na kuwarto, yung tatlong kuwarto maliit tama lang pang dalawahang tao ang pwedeng umukopa. Yung isa naman medyo may kalakihan. Ang sala naman ay tama lang para sa isang pamilya., Meron din balkonahe na pwedeng sampayan ng mga bagong labang damit saka tambayan at may maliit din itong kusina at mahabang dining table pang sampong katao ang makaupo, talagang pang f
CHAPTER 6 : Bus Terminal."Baks tuleley ka d'yan, anong ginawa mo na naman doon sa mga devils?" Pukaw ni luigi sa atensyon ko nakatulala kasi akong nakatingin lang sa bahay namin habang papalayo na kami. Bumungtong hininga muna ako bago sumagot. "Sinabi ko lang naman may mga multo sa bahay pinangungunahan nila lolo at lola. Saka ako lumabas ini-off ko ang kuryente saka ko ni-lock ang pinto pati yung gate kaya sila nag sigawan sa loob kasi natakot sila at hindi sila makalabas, pigil tawa kong sabi. "Buti nga sa kanila yun" Yawang usal nito."Good job baks! alam mo ba ang galing-galing mo kanina hindi mo kaylangan ang rescue namin ni baks luigi kung alam mo lang nag pipigil na itong palad ko masampal at masabutan yung tatlong bruhang yun ipinaubaya ko nalang sana kay luigi yung ama nilang panot kasi wala akong mahilang buhok doon" Natatawa din sabat ni piper nag apiran kaming tatlo habang natatawa, proud pa talaga sila sa ginawa ko."Gaga! meron buhok yun sa ba
CHAPTER 5 : Kapilyahan. Hope POV. "Grabi diko akalain aabot ng ganun kalaki ang bayaran namin sa inyo nag pasanla kami pero with interest pa pala yun, samantalang kumikita kayo sa malawak na palayan at sa ibang lupain namin naka sanla sa inyo! Ganyan naba kayo kamukhang pera!? Sana lang talaga madala niyo mga yan sa huling hantungan niyo!" Mgisi kong sabi, akma na sana akong tatalikod sa kanila, nang biglang sabay akong singod nila Jacqueline at Vanessa pero mabilis ang kilos kong sinipa si Jacqueline sabay suntok sa mukha ni vanessa halos sabay silang bumagsak sa lupa. Dahil sa subrang gigit at galit na talaga ako kasi ayaw nilang tumigil, wala na rin umawat sa akin kasi kilala nila ako baka madamay sila sa galit ko kahit si kapitan at mga tanod nito walang imik mga ito at mga kapit bahay namin parang nanonood lang sila ng palabas. "Jacqueline! Vanessa!" Sigaw ng ina ng mga ito sa pangalan ng mga anak nitong mana lang kanya masahol pa sa hayop ang mga ugali.
CHAPTER 4 : Ang galit ni hope.Hope POV. "HOPE!!!!" Rinig kong sigaw ni mama pero nasa tiyahin kong bruha ang boong atensyon ko patuloy ko itong pinag sasampal pinag kakalmot din ang mukha gaya ng ginawa niya kay mama ibalik ko lang sa kanya. Ikanga liktik lang ang walang gati. "Arayyyy hayop kang bata ka bitawan mo ako ipakukulong kitang bata ka! Walang respeto sa nakakanda bitawan mo ang buhok ko hope! aray ano ba!!!" Patuloy nitong sigaw, binitawan ko ang buhak nito pero tinulak ko siya. Kaya sumubsob ang mukha nito sa putikan. "Malaki ang respeto ko sa mga nakakatanda sa akin at sa mga mamatanda pero sayo nawalan na ako ng respeto dahil hindi ka naman talaga karispe-rispetong dahil isa kang bruha" Galit kong singhal sa kanya hindi ito nakapag salita matalim lang mga mata nitong naka titig sa akin. Napangisi ako sa kanya dahil sa pulang-pula na ang mukha nito at dumudugo ang danaanan ng mga kuko ko. "Walang hiya ka hope bakit mo sinasaktan ang mommy ko!
CHAPTER 3 : Ang galit ni hope (Part 1) Hope POV. Tatlong linggo ang lumipas mula ng pag pumunta si mr. matabang panot sa bahay para maningil hindi na ito bumalik kasi nag bakasyon daw ang boong pamilya nito sa Boracay, tiyak ipag yabang naman ng mga anak ng hilaw kong tiyahin sa akin pag mag cross ang landas namin akala mo naman nalibot na nila ang boong mundo kung makapag-yabang sa mga napuntahan nilang lugar eh dito lang man sila sa nag lilibot sa pilipinas. Napahugot nalang ako ng malalim na hininga para pagaanin ang loob ko. "Ang lalim nun baks ah! Oh' kape mo pang pakalma lalo na nabasa ka ng ulan" Sabi ng kaibigan kong bakla sabay abot sa akin ng kape sa paper cup galing sa coffee vendo machine. Naabutan kasi kami ng ulan at dito kami sumilong sa may tindahan pauwi na sana kami. Namasyal kami doon sa park, gusto sana namin lakarin lang pauwi medyo may kalapita naman ang bahay namin pero biglang bumuhos ang ulan habang nag lalakad kami kaya napatakbo kami dito sa may tindaha
CHAPTER 2: Bahay at Lupain. Hope POV. Kinaumagahan........ "Helena!!!" Tawag ng kung sino kay mama mula sa labas ng bakoran, sumilip ako sa bintana dito sa kuwarto ko kasi kita mula dito ang bakuran namin may lumang bakal na gate. "Kaaga-aga nandito na naman ang matabang panot na ito" Bulong ko ng makilala ito. Nakita ko naman dali-daling lumabas si mama, kaya mabilis akong nag bihis katatapos ko lang kasi maligo. Hindi muna ako nag tinda ng isda at gulay sa palengke ngayon kasi subukan ko naman mag apply ng trabaho doon sa bagong bukas na mall, mag baka sakaling matanggap ako kahit sa anong trabaho doon. "Mr. Castro pasensya na ho kayo wala pa ho kami ibayad sa inyo ngayon!" Rnig kong sabi ni mama habang pababa ako sa hagdan, hindi pa ako nakapag suklay at may towel pa naka balot sa ulo ko. "Helena dalawang taon na ang lumipas mula ng naisanla niyo sa amin itong bahay at mga lupain niyo, hinayaan namin kayo nitong nakaraan taon kasi hindi pa kayo naka recover sa nangyari sa