Hindi mapigilan ni Mayumi ang kaniyang pamumula sa sinabing iyon ni Miguel. Ang mga salitang binitiwan nito ay tumagos sa kaniyang puso. Makaraan ng ilang saglit, bigla na lang siyang namutla. Ang init na nararamdaman niya sa kaniyang pisngi ay umuurong at napalitan ng malamig na pakiramdam.
Kung tratuhin siya ni Miguel ay parang maliit lang na bagay itong ginagawa nito ngayon. Isang parausan lang talaga ang tingin sa kaniya ng lalaki para maibsan ang makamundong pagnanasa nito.
Nakita ni Miguel ang mga daliri niya na nabahiran ng tumilapon na alak. Tahimik na hinawakan nito ang kaniyang kamay na ikinagulat niya at seryosong pinupunasan na ngayon ng panyo ang kaniyang mga daliri. Ang bawat galaw ni Miguel ay puno ng pag-iingat, tila binibigyan ng pag-asa ang sawing puso niya.
Hindi niya mapigilang bigyan ng kahulugan ang ginagawa ni Miguel sa kaniya na kailanman ay hindi nito ginawa. Kay tagal niya itong hinintay– ang alagaan din siya ng kaniyang asawa kahit sa maiksing panahon. Sapat na iyon para kay Mayumi dahil ang mga sandaling pag-aalaga ng lalaki sa kaniya ay nagbibigay kaligayahan sa kaniyang puso.
Isang mumunting pangyayari noon ang biglang naalala ni Mayumi habang ginagawa iyon ni Miguel sa kaniya. Maganda ang ihip ng hangin noon at tila sinasayaw nito ang mga bulaklak at puno sa labas. Sa alaalang iyon, sinikap niyang pasukan pa rin ang huling klase niya sa Physical Education class kahit na kinabukasan ay bakasyon na. Pagkatapos pasukan iyon ay napadaan siya sa silid-aralan ng star section ng kanilang paaralan.
Natagpuan niya na marahang tinatali ng pilyo at isip-batang si Miguel ang palapulsuhan nilang dalawa ni Juanda ng laso habang mahimbing itong natutulog sa mesa. Pagkatapos niyon ay tinungkod ni Miguel ang baba habang nakangiti at puno ng pagmamahal na tinitingnan si Juanda. Medyo maingay ang mga kaklase ni Miguel kaya sumenyas ito at pinatahimik ang mga kaklase para hindi maistorbo sa pagtulog si Juanda.
Maasim at mapait ang pakiramdam ni Mayumi nang maisip niya iyon. Hindi naman sa hindi marunong magmahal si Miguel, pero hindi lang talaga siya kayang mahalin ng lalaki pabalik. Tila ba kahit gaano pa siya magbigay, hindi siya kayang mahalin ng lalaki nang buo at tapat, at ito ang matinding sakit na pilit niyang tinatanggap.
Sa totoo lang ay silang dalawa naman talaga ni Miguel ang unang pinagtagpo noon. Nangako pa ang lalaki sa kaniya na hahanapin siya nito at babawi. Ngunit habang tumatagal, napagtanto ni Mayumi na nakalimutan na pala siya ni Miguel. Mali. Inakala pala ng lalaki na si Juanda ang pinangakuan nito. Tila pinaglalaruan talaga sila ng tadhana.
Pagkatapos isipin iyon ay pinilit niyang bumalik sa reyalidad at piniling tumahimik na lang.
Pagkatapos ng charity dinner, masyado pa ring maputla si Mayumi. Kumakalam na rin ang kaniyang sikmura sa gutom. Kailangan niya nang makakain sapagkat kailangan din iyon ng sanggol sa sinapupunan niya. Gusto niya na talagang makauwi na silang dalawa ni Miguel. Naalala niyang mayroon pang cake sa kanilang refrigerator, sapat na iyon para mapawi ang gutom niya. Kakainin niya iyon kapag nakauwi na sila.
Pagkapasok ni Mayumi sa sasakyan, sinakop agad ng amoy ng alak ang kaniyang ilong na nagmumula kay Miguel. Hindi naman ganoon karami ang nainom ng kaniyang asawa. Sa totoo lang ay hindi naman nito kailangang mag-effort makihalubilo masyado kagaya ng ibang naroon sa charity event dahil kung tutuusin, mas maraming mga tao ang humihigi ng tulong kay Miguel at sinisikap bumuo ng koneksyon.
Nanlalaki ang mga mata ni Mayumi nang bigla na lang siyang hinila ni Miguel at nilagay sa kandungan nito. Nag-iinit na naman ang kaniyang mukha dahil sa lapit nilang dalawa. Masyadong mariin ang pagkakadikit ng mga kamay ng lalaki sa kaniyang baywang at ang init ng mga daliri nito ay tila tumatagos sa kaniyang balat kahit pa may tela nang nakaharang. Ramdam na ramdam ni Mayumi na gusto naman siyang angkinin ulit ng kaniyang asawa.
Wala sa sariling hinawakan ni Mayumi ang kaniyang tiyan. Hindi siya nagsalita pero nilayo niya ang kaniyang mukha sa lalaki. “Mr. Lopez, nasa loob tayo ng sasakyan,” paalala niya.
Nagtaas ng kilay si Miguel at walang pakialam siyang tiningnan nito. "Then?"
Gusto niyang sabihin sa lalaki na kailanman ay hindi pa ito nakakagawa ng anumang katangahan o milagro sa kotse. Masyadong kakaiba ang kinikilos nito ngayon. Napagtanto na lang niya na siguro’y masyado niyang ginalit ang lalaki ngayong gabi.
“Sobrang nakapapagod ang party kaya…wala akong gana ngayon,” aniya ng hindi makatingin sa lalaki.
Mariing pinisil ni Miguel ang kaniyang baba at pilit siyang pinapaharap nito. Ramdam niya na nauubos na ang pasensya ng asawa sa kaniya dahil hindi na siya sumusunod sa mga gusto nito. “Secretary Romero, tandaan mo na binabayaran kita. Ako pa rin ang masusunod sa ating dalawa.”
Hindi mapigilang hindi magalit ni Mayumi sa sinabi nito. “Gagawin mo rin ba ito kay Juanda kung sakali, Miguel?” nanginginig niyang tanong sa lalaki. Gagawin din ba kaya nitong parang laruan at mumurahin si Juanda kagaya ng ginagawa nito sa kaniya ngayon?
Pagkaraan ng ilang segundo, malumanay na ngumiti si Miguel. Hinawakan nito ang mukha niya. Napakaamo ng mga mata nito habang nakatitig sa kaniya at masyado ring malambing ang tono ng boses nito nang tanungin siya.
"Secretary Romero, bakit ikinukumpara mo ang sarili mo kay Juanda?" Hindi niya mahulaan ang iniisip ng lalaki kahit na tingnan niya ang ekspresyon nito sa mukha. Makaraan ang ilang sandali ay nagsalita ulit ito. “Aren’t you usually very smart? You made such a foolish mistake tonight.”
Ngumisi lamang ito sa kaniya at napailing.
Hindi na kailangan pang ipaliwanag nang mabuti ng lalaki ang nais nitong ipunto kay Mayumi. Sobrang linaw niyon sa kaniya, at hindi na niya kailangang maghintay pa ng mga salitang lalabas mula kay Miguel para maunawaan ito. Ang bawat galaw, ang bawat pagkilos ni Miguel, ay nagsalaysay na ng isang katotohanan na matagal na niyang nararamdaman—hindi siya ang mahal nito at hindi rin siya mahalaga sa lalaki.
Na hindi niya naman talaga kailangang ikompara ang sarili niya kay Juanda dahil umpisa pa lang ay wala naman talaga siyang halaga sa lalaki. Ang katotohanang iyon ay dahan-dahang pumasok sa kaniyang isipan pero hindi pa rin lubusang kayang tanggapin ng kaniyang puso.
Ang mga basang patak ng tubig ay nakadikit sa pilikmata ni Mayumi. Itinaas niya ang kaniyang pilikmata gamit ang nanginginig niyang mga kamay. Sa pamamagitan ng malinaw na hamog, nahirapan siyang makita ang ekspresyon sa mukha niya. Tulad ng sinabi nito sa kaniya, dapat ay maging masunurin siya.Pero matagal nang nakakita si Mayumi ng pagkatao ni Miguel. Mukha itong mabait at kalmado sa panlabas, pero sa totoo lang, ayaw nito ng sinuman na tumututol sa anumang desisyon na ginagawa nito. Kailangan nitong kontrolin ang lahat ng bagay at hindi nito papayagang makawala sa kaniyang kontrol ang kahit anong bagay.Ramdam ni Mayumi ang ginaw at niyakap ang kaniyang basang katawan, nangyayanig siya ng kaunti. Bumulong siya nang malabnaw na boses. "Lumabas ka muna, ako na lang."Ibinaba ni Miguel ang kaniyang mata at tahimik na tinignan ang buong katawan niya.Ang basang mga damit ay dumikit sa katawan niya, at kitang-kita ang mga kurba ng katawan ng babae. Magulo siya, ang damit niya ay gano
Hindi alam ni Mayumi kung bakit biglang nagalit si Miguel. Naiipit siya sa sofa at halos hindi makagalaw.Malupit ang mga mata ni Miguel, malamig na parang yelo, na para bang mga pako na itinusok sa kanyang mukha. Isang saglit niyang iniiwasan ang mga mata nito habang tinutok ang mga tingin sa bawat parte ng kanyang mukha, hindi iniiwasan ang kahit pinakamaliit na detalye. Nang makita nitong tahimik siya, tumaas ang hostility sa mga mata nito.Medyo natatakot si Mayumi sa ganitong estado ni Miguel. Kung tatakbo siya, mas lalong magagalit ang lalaki. Hinila siya nito sa buhok at iniiwas siya ng medyo magaspang."Magsalita ka."Hindi alam ni Mayumi kung ang tinutukoy ni Miguel na lalaki ay ang kaniyang tiyuhin o si Patrick.Ayaw niyang malaman ni Miguel na nasa bilangguan ang kanyang tiyuhin, at hindi rin niya gustong malaman nito ang tungkol kay Lawyer Li.Bagamat wala namang nararamdaman si Miguel para sa kanya, sensitibo ito pagdating sa mga bagay na ito. Hindi nito gusto ang mga lal
Naisip ni Mayumi na dinala siya ni Miguel sa Cebu dahil kailangan siya nito para sa trabaho, pero sa pagkakataong ito, pinayagan lang siya nitong manatili sa hotel. Hindi siya pinahanda ng mga dokumento, at hindi siya dinala sa meeting.Sinulit ni Mayumi ang kaniyang oras ng pagpapahinga at hindi siya nakakaramdam ng pagkaburyong.Bumangon si Miguel nang maaga. Mukhang may epekto ang gamot na ininom ni Mayumi kagabi at tila nakakatulog siya nang mahimbing. Para siyang nahirapan magising sa umaga, at malabo ang kaniyang paningin. Naramdaman niya ang galaw ni Miguel na bumangon, pero hindi niya maigalaw ang kaniyang mga mata.Bago umalis, mukhang yumuko si Miguel at hinalikan siya sa labi, sabay bulong sa kaniyang tainga, at sinabihan siyang manatili lang sa hotel at huwag maglakad-lakad.Hindi ganoon ka-obedient si Mayumi, at hindi naman masyadong inaalala ni Miguel kung ano ang ginagawa niya araw-araw.Ang Tiyuhin ni Mayumi ay nakakulong pa rin, at may natitira pa itong isang taon na
Ang hindi matanggap ni Mayumi ay ang katotohanan na sinabi pa ni Miguel kay Juanda ang tungkol sa operasyon niya. Wala talaga itong pakialam sa nararamdaman niya.Pinigilan ni Mayumi ang sarili na hindi magtakaw ng atensyon, kinagat niya ang kaniyang mga labi at pinili na lang na manahimik. Isang malabo at maulap na hangin ang sumiksik sa loob ng sasakyan, at ang amoy ng sigarilyo ay mapait na amoy na amoy niya.Inabot ni Miguel ang kamay niya at pinisil ang balat gamit ang hinlalaki, at pinaikot ang kanyang mukha, medyo malakas ito pero hindi naman labis. Pinaling siya nito paharap. Habang tinitingnan siya nito, nakita nito ang mga namumugto niyang mata at maputlang mukha, pilit niyang nilunok ang mga salitang gusto niyang sabihin."Secretary Romero, sobrang hindi mo ba talaga gusto si Juanda?""Hindi naman," sabi ni Mayumi. Pakiramdam niya sayang lang ang emosyon na ilaan sa bagay na hindi karapat-dapat. Subalit sinabi niya pa rin ang totoo. "Pero ayaw ko siyang makita. Siguro nama
Nalaman lang ni Juanda ang tungkol sa pagbubuntis ni Mayumi pagkatapos niyang suhulan ang doktor.Pagbalik ni Juanda sa Pilipinas, nalaman niya na ang taong pinakasalan ni Miguel ay si Mayumi at halos sumabog siya dahil sa labis na galit. Bakit si Mayumi pa? Hanggang ngayon, ang kaluluwa ni Mayumi ay parang nagpapahirap pa rin sa kanya. Narinig ni Juanda na hindi pumasok si Mayumi sa trabaho nang isang buwan at kalahati, at naramdaman niyang parang may mali.Anong klaseng sakit ang mangangailangan ng ganoong kahabang bakasyon?Tinanong ni Juanda si Miguel tungkol dito. Hindi siya tanga, at hindi direktang tinanong, pero para bang hindi sinasadya niyang binanggit ang sekretarya nito, ngunit hindi siya pinansin ni Miguel.Kaya't nagdesisyon si Juanda na alamin pa ang tungkol dito, kaya gumastos siya ng malaking halaga para malaman ang ospital kung saan naka-confine si Mayumi.Walang bagay na hindi kayang buksan ng pera sa mundong ito, at hindi niya in-expect na buntis na pala si Mayum
Naging malamig ang reaksyon ni Mayumi Wala siyang ipinakitang emosyon nang marinig ang tungkol kay Juanda pero talagang hindi niya nais makita ito. "Mr. Lopez, kaya mo bang pumunta sa airport mag-isa? Parang wala ring silbi kung ako pa ang isasama mo."Pinisil ni Miguel ang kaniyang kamay nang walang imik. "Pumunta tayo nang sabay. Sakto naman para sa hapunan."Sobrang lapit niya kay Miguel. Hindi ito gumagamit ng pabang. Medyo matapang ito at may kaunting mapait na amoy. Madalas itong magsalita nang tahimik, hindi masyadong mataas o mababa ang tono ng boses.Wala na lang nagawa si Mayumi kung hindi ang magpatianod kay Miguel.Habang nasa biyahe, tumitig si Mayumi sa langit na unti-unting dumidilim sa labas ng bintana. Wala namang ibang iniisip si Mayumi at hindi na nag-abala pang mag-isip ng anuman.Dinala siya ni Miguel sa isang restaurant na hindi kalayuan sa airport. Hindi ito mukhang restaurant na bukas sa publiko. Tahimik at marangy ito, mukhang para lamang sa isang pribadong
Hindi nagulat si Miguel sa sinabi niya. Bagamat maganda si Mayumi, sobrang introverted siya at mukhang isang mabait na babae. Hindi siya makapagsabi nang malakas kahit may gusto siya, kaya't pinipilit na lang itago ito sa kaniyang puso.Umangat ang gilid ng labi ni Miguel at walang pakialam na nagsalita."Sayang naman."Hinawakan ni Mayumi ang sticky note sa kamay niya. Ang dilaw na papel na iyon ay puno ng mga iniisip ng isang batang babaeng in-love. Ngayon, nagagalak siya na hindi niya inilagay ang pangalan ni Miguel doon, at pinili lang niyang isulat ang isang abbreviation.Pati ang abbreviation ni Miguel ay nakatago sa ilalim ng papel. Nilingon ni Mayumi ang papel, ang boses ay medyo malungkot nang magsalita siya ulit."Wala naman talagang dapat akong pagsisihan."Tinitigan siya ni Miguel. Ang maliit na babae ay pinipigilan ang labi at ibinaba ang mga pilikmata. Mukhang malungkot siya. Hindi mahirap hulaan na talagang mahal na mahal niya ang batang lalaki na iyon. Matagal na ang m
Hindi alam ni Mayumi kung anong klaseng relasyon mayroon sila ni Miguel ngayon. Hindi pa sila pwedeng ituring na magkasintahan pero wala namang ibang tao sa paligid nilang dalawa.Si Miguel ang nagmamaneho ng kotse at tinanong siya nito tungkol sa address na alam na alam niya.Nag-atubili si Mayumi saglit, pagkatapos ay kalmado niyang binigay ang address niyon. Hindi siya nakabalik doon sa loob ng maraming taon. Ang bilis ng tibok ng puso niya. Habang tinitingnan ang hindi pamilyar na tanawin sa labas ng bintana, hindi niya maiwasang magsalita."Mag-drive ka nang dahan-dahan. Diyan lang pwedeng mag-park sa pasukan ng alley."Inangat ni Miguel ang kamay nito at inayos ang buhok. Tila mas magaan ang pakiramdam na nito kaysa kagabi. Kumanta pa ang lalaki nang mahina.Bigla itong may naaalala dahilan para matawa ang lalaki nang mahina. Ang mga mata nitong singkit ay tila ngumingiti rin. Ang tapat nitong ngiti ay medyo nakakabighani."Sinabi sa akin ni Juanda dati na napakaganda ng mga any
Biglaang naglaho ang pagmamahal at pagnanasa sa mga mata ni Miguel. Dahan-dahan itong umalis at naglakad palabas.Nawala rin ang matinding pakiramdam ng presyon na nararamdaman ni Mayumi. Sinabi niya ang linyang iyon na walang ibang ibig sabihin, tanging paglalahad lang ng isang katotohanan.Sa transaksiyong ito, magkaibang posisyon na sila. Si Miguel ang may kapangyarihan. Ito ang nagpasimula ng lahat, at ito rin ang gumawa ng mga alituntunin. Ito lamang ang may huling salita sa lahat ng bagay.Wala nang halaga ang mga iniisip ni Mayumi. Bakit nga ba kailangang mag-alala si Miguel na mabuntis siya? Batid ni Mayumi na hindi na muling mangyayari iyon.Tulad ng sinabi niya noong nakaraan, sa huli, katawan ni Mayumi ang inaabuso, at hindi siya lalaban sa kaniyang sarili. Pumikit si Mayumi nang mariin at nagsalita. "Miguel, gusto mo pa bang magpatuloy?"Kung hindi ay matutulog na siya. Talaga namang inaantok na siya.Makaraanl, narinig niya ang boses ni Miguel. Ang malamig at pigil na ti