Ano Ang Pinagmulan Ng Pamahiin Sa Pilipinas?

2025-09-06 06:58:51 330

3 Answers

Zoe
Zoe
2025-09-10 00:32:12
Sumunod, itanong ko sa sarili ko kung bakit ganoon katagal nananatili ang mga pamahiin. Napansin ko na hindi lang ito tanong ng pinagmulan kundi pati ng gamit: maraming pamahiin ay nagsilbing paraan para ipaliwanag ang hindi maunawaan, kontrolin ang kawalan ng katiyakan, at panatilihin ang pagkakaisa sa komunidad.

Sa pinakapayak na paliwanag, ang mga pamahiin sa Pilipinas ay nag-ugat sa malinaw na pinaghalong sangkap: ang sinaunang animistikong paniniwala ng mga katutubong Austronesian, impluwensyang panrelihiyon at kultural mula sa mga kalakalan (tulad ng mga Tsino at mangangalakal sa Timog-Silangang Asya), ang pagpasok ng Islam sa timog, at ang malakas na pag-impluwensya ng Katolisismo mula sa Espanya. Madalas, ang bago at luma ay pinagtagpi: ginawang Kristiyano ang ilang ritwal, o di kaya’y pinanatili ang lokal na gawi sa ilalim ng bagong relihiyon.

Bilang isang taong mahilig mag-obserba ng kultura, nakikita ko rin ang praktikalidad: ang ilang pamahiin ay nagsilbing health precaution o social regulation (tulad ng alituntunin sa panganganak o pag-aalaga ng anak), kaya nagtagal sila. Sa panahon ngayon, habang may mas maraming paliwanag ang siyensya, nananatili pa rin ang maraming pamahiin dahil bahagi na sila ng pagkakakilanlan at alaala ng pamilya.
Reese
Reese
2025-09-10 03:32:51
Eto ang maikling, personal na buod na lagi kong sinasabi kapag may nagtanong habang nagkakape kami ng tropa: halos lahat ng pamahiin sa Pilipinas may pinag-ugatang praktikal at espiritwal. Sa pinakapayak, nagmula ang ilan sa mga sinaunang Austronesian na naniniwala sa espiritu ng kalikasan at mga ninuno; marami ring naimpluwensiyahan ng mga dayuhang dumaan o nanirahan dito, tulad ng mga Tsino, mangangalakal sa Timog-Silangang Asya, at mga misyonerong Kastila.

Ako, lumaki ako sa bahay na may mga sinabi ng lola tungkol sa pagbubukas ng payong sa loob o pag-iiwas sa paglalakad sa gitna ng gabi pagkatapos may agaw-buhay sa kapitbahayan. Pagtingin ko, iyon ay halo ng pag-iingat, tradisyonal na kaalaman, at takot — at ngayon, bahagi na sila ng ating kwento bilang mga Pilipino. Madali lang isipin na pamahiin ay galaw lang ng kababalaghan, pero kapag tiningnan mo ang kasaysayan, makikita mo ang pinaghalong dahilan: sining, takot, agham-buhay, at pag-asa.
Kellan
Kellan
2025-09-11 15:10:11
Naku, ang haba ng kasaysayan nito — pero enjoy ako magkuwento! Ako mismo napahanga sa kung paano naghalo-halo ang mga paniniwala bago pa man dumating ang mga Kastila. Sa pinaka-ugat, maraming pamahiin sa Pilipinas ay nagmula pa sa sinaunang animistikong pananaw ng mga Austronesian na naglayag papunta rito: paggalang sa kalikasan, pag-aalay sa mga espiritu ng bundok, dagat, at mga ninuno. Bago pa man ang malawakang impluwensya ng ibang bansa, ang mga babaylan at manggagaway ang humahawak ng ritwal — sila ang tagapamagitan sa pagitan ng komunidad at ng mga espiritu, at dito nagsimula ang maraming kaugalian na itinuring natin ngayon na pamahiin.

Pinalalim at binago ng pakikipagkalakalan ang mga ito — may dala-dalang ideya ang mga Tsino, Indian, at mga kalapit na rehiyon. Nang dumating naman ang Islam sa ilang bahagi ng Mindanao at kalaunan ang Kristiyanismo mula sa Espanya, hindi nawala ang mga lumang gawi; lumaki silang parang halo. Halimbawa, ang pagdiriwang ng pista na may mga ritwal o ang pagdudugo’t bawal sa panahon ng panganganak — may halong praktikal at relihiyosong dahilan. Maraming pamahiin ang nagsilbing social norms o risk-avoidance: bawal gawing ibabaw ang pagkain o hindi magtutungo sa dagat sa bagyo — may basehan pagdating sa kaligtasan.

Nakikita ko rin ang modernong pagpapatuloy: naipapasa sa pamilya, naipoproseso ng lokal na kuwento, at minsan naiinstrumentalize ng simbahan at media. Ang pamahiin, sa madaling salita, ay produktong kultural — pinaghalong pre-kolonyal na kosmolohiya, panlabas na impluwensya, at praktikal na pangangailangan ng pamayanan. Natutuwa ako na kahit araw-araw, may mga maliliit na kasanayan na nagpapaalala sa atin ng pinagdaanang kasaysayan at pagiging malikhain ng mga ninuno.
View All Answers
Scan code to download App

Related Books

Ang Santo Sa Likod Ng Pinto
Ang Santo Sa Likod Ng Pinto
Dala ng matinding kahirapan, inutusan si Minggay ni Mama Linda na nakawin ang korona ng Mahal Na Birhen ng Villapureza upang may pambili sila ng makakain. Subalit, sa kalagitnaan ng tangkang pagnanakaw, nahuli siya ni Father Tonyo na siyang namamahala ng simbahan kung saan nakalagak ang istatwa ng Mahal Na Birhen at ang korona nito. Subalit sa hindi inaasahang pangyayari, sa halip na ipakulong, inalok pa ng pari na tumira si Minggay sa kanila. Pumayag naman si Minggay dahil sawa na siya sa hirap. Pagod na siyang maging palaging gutom. Ngunit ang hindi niya alam, ito pala ay may malagim na kapalit.
10
41 Chapters
Ang Lalaki Sa Salamin
Ang Lalaki Sa Salamin
Paano nga ba magkakaroon ng katahimikan ang buhay ni Cecily kung gabi-gabi ay binabangungot siya? Ayos na sana sa kaniya kung sa unang parte ng panaginip niya ay may humahaplos at nagro-romansa sa kaniya. Pero hindi, dahil pagdating sa gitna ng panaginip niya ay biglang mapapalitan..... At iyon ay biglang makikita niya ang mukha at maririnig ang boses ng lalaki na gusto siyang isama sa kaniyang mundo. Ang masahol pa roon ay nasa loob ito ng salamin.
10
44 Chapters
Ang Debut Ng Socialite
Ang Debut Ng Socialite
Matapos mag-graduate ng socialite training course, ang aking kapatid na babae ay nanumpa na magpakasal sa isang mayamang pamilya. Upang lumikha ng mga pagtatagpo kay Pierce Holden, ang prinsipe ng mga socialite, ang kapatid ko ang nagmaneho ng aking kotse, na gustong i-tailgate si Pierce at bumunggo sa sasakyan nito. Tinapakan ko ang preno at sinabi sa kapatid ko na hindi tanga ang mga Holden. Hindi namin kayang bayaran ang sasakyan ni Pierce, kahit na isuko namin ang lahat ng mayroon kami. Pagkatapos, nagkaroon si Pierce ng isang marangyang kasal na ikinagulat ng bansa. Nababaliw na ang kapatid ko sa selos, sinabing siya na sana ang bride kung hindi dahil sa pagpigil ko sa kanya noon. Dahil sa sama ng loob, binunggo niya ang kanyang sasakyan sa akin at pinatay ako. Nang muli kong imulat ang aking mga mata, nakita ko ang aking sarili sa front passenger seat. Kumpiyansa na ngumiti si ang kapatid ko, napako ang tingin niya sa mamahaling sasakyan sa harapan namin. "Sigurado akong mabibighani sa akin si Pierce kapag nakita niya ako. Hindi ko na kailangan magmaneho ng isang basura na ganito kapag nakasama ko na siya." Ngayon naman, hindi ko na siya pinigilan. Tinapakan niya ng madiin ang pedal ng gas, na naging sanhi ng pagbangga ng kotse laban sa sports car na may presyo na napakalaking halaga ng pera.
10 Chapters
Ang Babae Sa Barko
Ang Babae Sa Barko
Bossy, strict hardworking, workaholic and still single at the age of 25 dahil sa pagiging mataray nito. 'Yan si Colleen Brylle Castro, isang Chief Engineer ng isa sa malaki at sikat na luxury cruise ship na lumilibot sa buong Europe at Asia. Isang hot at gorgeous seawoman na pinapangarap ng lahat pero tinatarayan lang nito at nilalagpasan. Sa pagiging workaholic nito ay wala itong oras na inaaksaya para lamang makipagtalo o kaya ay makipag-date sa kung sino man. Ano kaya ang mangyayari kung aksidenteng makilala niya ang 21 years okd na bubbly, playgirl at spoiled brat na 'rich kid' at isip batang si Jane Mondragon na wala nang ibang ginawa kundi ay kulitin siya? At ano ang gagawin ni Jane kung talagang parang nakababatang kapatid lang ang tingin ni Coleen sa kanya kahit 'di niya pa rin mapigilang ma-in love dito dahil sa pagiging sweet at maalaga nito? Tanggapin kaya ni Coleen ang umuusbong na nararamdaman niya para kay Jane kahit alam niya'ng mali dahil sa pagiging kapwa babae nito?
10
18 Chapters
Ang Pagbuko sa Impostor
Ang Pagbuko sa Impostor
Ikakasal na ang pinakapopular na babae sa amin noong high school. Inimbitahan niya ang lahat sa aming klase para sa kaniyang kasal. Gusto kong kumilos na parang hindi ko nakita ang message na ipinadala niya sa akin pero walang tigil niya akong tinag sa group chat. “Nagkunwari kang mayaman gaya ko noong high school, pero hindi kita masisisi sa ginawa mo. Sa totoo lang, iniimbitahan kita sa kasal ko bukas para makita mo kung paano maging isang tunay na mayaman.” Agad na nagsalita ang iba naming mga kaklase. “Napakabait mo talaga, Haley. Kaya hindi na ako magtataka kung paano mo nagawang pakasalan ang isang miyembro ng pamilya Baumer. Hindi ako makapaniwala na mapapatawad mo ang isang materialistic na kagaya ni Emma!” “Ano ba ang deserve ng isang kagaya ni Emma Larkin para makaattend sa kasal ni Haley? Masyado siyang mayabang.” Habang tumitindi ang mga pangiinsulto, umabante si Haley Stockwell para mapanatili ang kapayapaan sa chat. “Sige na, kalimutan na natin ang mga hindi maganda nating nakaraan. Hindi na ako naaapektuhan sa mga ito dahil masyado nang matagal mula noong mangyari ang mga iyon. Anyway, huwag na tayong maghinanakit kay Emma dahil masyado na itong mahirap at pangit.” Walang tigil na umulan ang mga papuri sa kaniya ng lahat sa group chat habang tinatawag siya ng ilan sa amin na mabait at inosente. Napasinghal ako sa aking nakita. Si Haley ang babaeng nagkukunwaring mayaman sa amin—ako ang tunay na tagapagmana ng isang mayamang pamilya pero pinalabas pa rin niya na sinungaling ako. Ginawa niya akong target ng mga pangiinsulto ng lahat. Tiningnan ko ang digital wedding invitation para makitang gaganapin sa aking villa ang kaniyang kasal. Mukha ring pamilyar ang kaniyang groom—hindi ba’t ito ang driver ng aking asawa? Ngumiti ako nang maisip ko ang mangyayari. Sumagot ako sa chat ng, “Sige! Kailangan kong umattend ng kasal mo!”
8 Chapters
NAHANAP KO ANG PAG-IBIG SA BISIG NG AKING KAAWAY
NAHANAP KO ANG PAG-IBIG SA BISIG NG AKING KAAWAY
Paano kung ang babaeng anak ng taong pumatay sa iyong pamilya ay ang babaeng pinakamamahal mo? Handa mo bang isakripisyo ang pag-ibig mo kapalit ng iyong paghihiganti?
10
115 Chapters

Related Questions

Paano Nilalabanan Ng Iba Ang Pamahiin?

3 Answers2025-09-06 15:08:16
Tuwing may okasyon, napapaisip ako paano talaga nilalabanan ng iba ang mga pamahiin sa totoong buhay — hindi yung puro debate online lang. Sa sarili kong karanasan, may tatlong paraan na madalas kong makita: unahin ang edukasyon at pagiging mapanuri, gawing biro o ritual na kontrolado, at simple lang na pag-set ng boundaries sa mga taong mahilig magpa-spell ng takot. Halimbawa, meron akong tiya na tuwing may umalis sa bahay ay magwiwisper ng konting dasal at tatapikin ang pintuan. Hindi niya ito tinatalikuran, pero kapag tinanong ko kung bakit, sinasabing nagaan lang siya kapag ganun. Ako, na medyo scientific-minded, sinubukan kong ipakita na ang pagsusuot ng seatbelt at pag-iingat sa kalsada ang mas may ebidensiya sa kaligtasan. Hindi ibig sabihin nito na pinapalitan ko ang tapik sa pintuan ng lecture — tinatanggap ko ang ritual bilang comfort mechanism habang pinapalawak ko ang usapan patungo sa facts. May iba namang talagang gumagawa ng maliit na eksperimento: kinakalaban nila ang pamahiin sa pamamagitan ng exposure—halimbawa, sadyang naglalakad sa ilalim ng hagdan o sinasabing 'good luck' nang hindi kumakatok sa kahoy. Yung iba, ginagamit ang humor; pinapantayan lang ang 'superstition' ng kalokohan para mawala ang takot. Sa wakas, ang pinakamahalaga para sa akin ay respeto: puwede tayong maging kritikal at mapanuri, pero hindi natin kailangang sirain agad ang mga tradisyon — pwedeng gawing usapan kung bakit at paano ito pumapapel sa buhay ng iba.

Ano Ang Pinakakaraniwang Pamahiin Sa Kasal Sa Pilipinas?

4 Answers2025-09-22 17:09:24
Tulad ng nataon sa mga kasal ng mag-anak namin, hindi nawawala ang mga pamahiin na nagiging usapan at nagpapakulay sa selebrasyon. Isa sa pinaka-karaniwan ay ang bawal makita ng nobyo ang nobya bago ang seremonya—sinabi nila na magdudulot daw iyon ng malas o sirang swerte. Marami ring pamilya ang nag-iingat na huwag magsuot ng perlas sa araw ng kasal dahil sinasabing nagdadala iyon ng luha; ang kuwentong iyon ay paulit-ulit na naikwento tuwing nagbibihis ang bride at lagi akong napapangiti tuwing naririnig ko. May mga ritwal din na hinalin mula sa impluwensiyang Kastila tulad ng ‘arras’ o 13 barya na ibinibigay ng groom sa bride para sa kasaganaan, at ang paglalagay ng belo at lubid na nagsasagisag ng pagkakaisa. At kahit na pamahiin lang sa iba, maraming magsisintahan ang tumatanggap ng pag-ulan sa kanilang araw bilang biyaya—sinabi ng lola ko na ang ulan ay swerte at tanda ng paglilinis. Sa huli, nakikita ko na ang mga pamahiin na ito ay nagiging bahagi ng ritwal at alaala: may kabuluhan kahit na simpleng pare-pareho lang ang paniniwala o kombensiyon ito sa pamilya. Nagtatawanan kami, nag-aalala nang kaunti, pero laging nauuwi sa saya at pagsasama-sama ng pamilya.

Alin Sa Mga Pamahiin Ang Nakaaapekto Sa Kasal?

3 Answers2025-09-06 00:10:30
Sobrang saya kapag napag-uusapan ang pamahiin ng kasal — para akong nagbubukas ng lumang kahon ng mga kwento mula sa mga ninuno at mga tita ko. Sa amin sa probinsya kumakapit pa rin ang ilang klasikong paniniwala: huwag magsuot ng pearls ang bride dahil sabi nila 'luha' raw ang dinadala nito; huwag hayaang makita ng groom ang bride habang nakasuot ng buo niyang damit bago ang seremonya dahil magdadala raw ito ng malas; at kung umulan sa araw ng kasal, maraming matatanda ang magbubunyi dahil tanda raw ng paglalinis at biyaya, hindi malas. Madalas ding iniingatan ang mga singsing—kapag nahulog o naputol ang singsing, ambisyon nila na masamang palatandaan para sa buhay mag-asawa. May mga modernong twist din: ang tradisyunal na 'no seeing before ceremony' ay nilalabanan na ng 'first look' photoshoot, pero nakaka-pressure pa rin minsan dahil may kerong pagbabatikos mula sa lolo at lola. Meron ding superstition tungkol sa mga regalo—hindi raw magandang regalo ang matulis tulad ng kutsilyo dahil puwedeng 'putulin' ang relasyon, kaya karaniwang nilalagay ang barya kung talagang ibibigay. Sa huli, ang pinakapangkaraniwan at praktikal na natutunan ko ay: piliin ang mga paniniwala na nagbibigay ng comfort, at hayaan ang iba na mag-practice ng kanilang sariling ritwal. Sa mismong araw, mas mahalaga ang tawa at suporta ng mga kaibigan kaysa sa bawat pamahiin na pinapaniwalaan mo o hindi.

Paano Pinapangalagaan Ng Pamilya Ang Pamahiin Sa Kasal?

4 Answers2025-09-22 21:22:40
Nakakatuwang isipin kung gaano kabilis naipapasa ng pamilya ang mga pamahiin sa kasal — parang usok na dumadaan sa bawat henerasyon at nag-iiwan ng amoy ng tradisyon. Sa amin, hindi ito pormal na talakayan; mas madalas sa kusina, habang nagluluto ang lola at nagwawalis ang nanay, may mga babala na dumudugtong: huwag magbukas ng mga bintana sa gitna ng seremonya, huwag mag-alis ng singsing sa labas ng simbahan, at huwag maghatid ng hindi natapos na tinapay sa bagong bahay. Nakakatawa pero malakas ang dating — kala mo simpleng pamahiin lang, pero ang tono ng nagsasabi at ang pag-uulit-ulit ang nagiging mahalaga. Pilit kong sinusunod ang ilan dahil comfort nila — parang checklist ng swerte. May ritual kami tuwing umaga ng kasal: basta’t hindi pinagkakaitan ang mangkok na may asin at bigas na inilagay sa pintuan, pakiramdam ng lahat ay kumpleto. Nagiging social code din ang mga ito: kung lumalabag ang isa, may gentle teasing o seryosong pag-aalala. Sa huli, nakikita ko na hindi lang takot ang nagpapalakas ng pamahiin kundi ang pangangailangang maramdaman na may kontrol ka sa isang napakaemosyonal na araw.

Ano Ang Pinakakilalang Pamahiin Sa Patay Sa Pilipinas?

3 Answers2025-09-14 04:58:33
Nakakatuwang isipin kung gaano karami kaming natutunan mula sa mga lolo at lola kapag tungkol sa mga pamahiin tungkol sa patay — para sa akin ang pinakakilalang salita rito ay 'pagpag'. Natatandaan ko pa noong bata pa ako, pagkatapos ng lamay, pinipilit ako ng tiyahin na maglakad muna sa ibang ruta bago umuwi; bawal daw diretso dahil baka may sumunod na kaluluwa. Ang konsepto niya ay simple pero matindi: para 'hindi sumama' ang espiritu, kailangang 'pagpag' — literal na pag-alis ng amoy o bakas ng lamay sa iyong sarili at sa mga damit mo bago pumasok sa bahay. Bukod sa 'pagpag', malakas din ang paniniwala tungkol sa panahon ng paglalakbay ng kaluluwa. Maraming pamilya ang sumusunod sa 'siyam na araw' at 'apatnapung araw' bilang mga mahalagang marker — may mga ritwal, misa, at pagdalaw sa puntod. Sa probinsya, sinasabing mas aktibo ang paligid ng bahay sa mga unang araw; kaya may mga payo tulad ng hindi pag-iwan ng salamin nang nakabukas, o hindi paglabas ng bahay ng mag-isa sa gabi kapag may sariwang lamay. Hindi pantay-pantay ang mga detalye depende sa rehiyon: sa Ilocos may iba, sa Mindanao iba ang tono, pero iisa ang sentro — respeto at pag-iingat. Humahalong takot at paggalang ang mga pamahiin na ito, at kahit na hindi ako palaging naniniwala sa literalidad, makikita ko na binibigyang-daan nila ang proseso ng pagluluksa at ang pagkakaisa ng pamilya sa panahon ng pamamaalam.

Saan Nagkakaiba Ang Pamahiin Ng Luzon At Visayas?

4 Answers2025-09-06 18:22:27
Nakakatuwang isipin kung paano umiikot ang pamahiin depende sa kung saan ka lumaki — para sa akin, lumaki ako sa Luzon at halata ang pagkakaiba kapag bumisita ako sa mga kapitbahay sa Visayas. Sa Luzon madalas madama mo ang halo ng katutubong paniniwala at katolisismo: may mga bakas ng pag-iwas sa malas na konektado sa simbahan at sa araw-araw na gawain — halimbawa, bawal daw magwalis sa gabi kasi ‘inataboy’ nito ang swerte, at maraming pamilya ang tumatalima sa 'pagpag' pagkatapos ng lamay (hindi ka agad babalik sa bahay pagkatapos ng burol para hindi madala ang kaluluwa ng yumao). Meron ding mga praktika na tila naimpluwensiyahan ng migrasyon at Tsino, tulad ng paglalagay ng pampasuwerte o pag-aayos ng bahay ayon sa mga pamahiin. Sa Visayas naman mas malakas pa rin ang mga umiiral na animistikong paniniwala: kilala ang 'nuno sa punso' at ang pag-iwas sa pag-aantala o pagkasira ng mga punso, at napakahalaga ng paggalang sa mga lugar na pinaninirahan ng espiritu. Malimit din kong narinig ang takot sa 'usog' at ang tradisyunal na lunas para rito—mga espongha, pag-iisi ng luya, o simpleng paglalapat ng daliri at pagbigkas ng salita. Ang pagkakaiba, sa madaling sabi, ay nasa diin: ang Luzon ay mas may halo ng relihiyosong ritwal at urbanong adaptasyon, habang ang Visayas ay mas malalim ang pinanindigang lokal na espiritwalidad sa araw-araw na praktika.

Paano Ipaliwanag Ng Agham Ang Mga Pamahiin?

4 Answers2025-09-06 15:07:32
Sobrang nakakatuwa isipin na halos lahat tayo may pamahiin — kahit ang mga taong pragmatic sa araw-araw ay may maliit na ritwal na pinapaniwalaan. Ako, halimbawa, may kalandian ring sinusunod kapag magtutuloy-tuloy ang malas sa laro o kapag may importanteng meeting: simple lang, pero may pakiramdam na gumagana ito. Sa agham, karamihan ng pamahiin ay maipapaliwanag bilang resulta ng cognitive shortcuts: ang utak natin ay naka-tune para makakita ng pattern at dahilan kahit wala naman. Tinatawag itong pattern-seeking at agency detection — madaling mag-assume ang isip na may intensiyon o dahilan sa likod ng mga random na pangyayari. May behavioral na paliwanag din: operant conditioning at reinforcement. Kapag ang isang ritwal ay sinamahan ng positibong kinalabasan kahit pagkakataon lang, natututunan ng utak na i-link ang aksyon sa suwerte. Classic na halimbawa ang eksperimento kay Skinner na nagpakita ng tinatawag nilang 'superstition' sa mga hayop dahil sa pagkakapareho ng reward timing. Dagdag pa rito, may role ang confirmation bias: mas natatandaan natin ang beses na tama ang pamahiin kaysa sa mga beses na hindi. Huwag ding kalimutan ang social at emosyonal na bahagi: binabawasan ng ritwal ang anxiety, nagpapalakas ng pakiramdam ng kontrol, at nagpapatibay ng group identity. Sa madaling salita, ang agham ay hindi sinasabi na ang pamahiin ay totoo sa metaphysical na paraan; sinasabi nito na totoo sila sa epekto — behaviorally, psychologically, at socially. Kaya ako, kahit skeptic, naiintindihan ko bakit sila umiiral at bakit mahirap bitawan ang ilan sa mga ito.

Ano Ang Pinagmulan Ng Pamahiin Sa Patay Sa Visayas?

3 Answers2025-09-14 20:47:43
Nakakataba ng puso kapag iniisip kung paano nabuo ang mga pamahiin tungkol sa patay sa Visayas. Mula sa paningin ko, ang pinagmulan nito ay isang pinagtagpi-tagping tela ng lumang paniniwala at bagong relihiyon — isang halo ng pre-kolonyal na animismo at ang malakas na impluwensiya ng mga Kastila at Simbahan. Bago pa man dumating ang mga dayuhan, naniniwala ang mga ninuno sa Visayas sa espiritu ng kalikasan at sa kapangyarihan ng mga anito at ng kaluluwa ng mga yumaong kamag-anak. Ang babaylan o manggagamot ang karaniwang tagapamagitan; sila ang nag-aalay, naglilinis, at tumutulong sa pagbangon o paglakbay ng kaluluwa. Nang dumating ang mga Kastila, dinala nila ang mga ritwal na gaya ng misa, novena, at ang ideya ng pag-alaala sa mga yumaong nasa 'Araw ng mga Patay'. Marami sa mga dati nang gawain ay hindi tuluyang nawala kundi nag-merge: ang lamay bilang pagtitipon ay isinama sa pamisa at pagdarasal ng siyam na araw o 'pasiyam'. Kaya ang ilang pamahiin — tulad ng pagtakpan ng salamin, pag-iwas sa pagwawalis sa loob ng lamayan, o mga bawal bago ilibing ang bangkay — ay nagkaroon ng halos relihiyosong paliwanag at praktikal na pinagmulan: pag-iwas sa takot, pagrespeto sa patay, at pagtiyak na may pagkakataong kompletuhin ang ritwal. Sa huli, lagi kong naiisip na ang pamahiin ay hindi lamang takot; ito rin ay paraan ng komunidad para bumuo ng ritwal at magbigay-kapangyarihan sa mga hindi maipaliwanag. Ang paggalang sa patay sa Visayas ay produkto ng sinabawang kultura — lumang paniniwala, bagong ritwal, at ang pangangailangang magkasama sa gitna ng pagdadalamhati — at iyon ang dahilan kung bakit hanggang ngayon napakatibay ng mga ito sa puso ng mga tao.
Explore and read good novels for free
Free access to a vast number of good novels on GoodNovel app. Download the books you like and read anywhere & anytime.
Read books for free on the app
SCAN CODE TO READ ON APP
DMCA.com Protection Status