คนแต่งได้แรงบันดาลใจมาจากอะไรใน กระบี่เย้ย ยุทธ จักร?

ครั้งแรกที่ได้เปิดหน้าแรกของ 'กระบี่เย้ยยุทธจักร' รู้สึกว่ามันเป็นนิยายที่กว้างกว่าเรื่องเล่าเฉพาะตัวฮีโร่—โลกของจินหยังเต็มไปด้วยไอเดียทางปรัชญาและความขัดแย้งทางจริยธรรมที่ค่อย ๆ คลี่ออกมาเป็นชั้น ๆ การอ่านเล่มต้นทำให้ฉันสนุกกับความละเอียดของภาษาที่เล่าอารมณ์ภายในของตัวละครได้ลึก ซึ่งสิ่งเหล่านี้ละครโทรทัศน์มักต้องตัดหรือย่อเพื่อให้จบภายในเวลาจำกัด เรื่องย่อยทั้งหลายที่ดูเหมือนไม่สำคัญในทีแรกกลับเติมความหมายให้กับจุดจบของตัวเอก และฉากเงียบ ๆ ในนิยาย เช่น การต่อสู้ของความเชื่อและมิตรภาพ มักทำให้ฉันคิดซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่าตัวละครทำไมถึงตัดสินใจอย่างนั้น เมื่อเปรียบเทียบกับฉากภาพที่ฉายบนจอแล้ว ฉันยังชอบความเป็นไปได้ของนิยายมากกว่าเพราะมันปล่อยให้จินตนาการทำงาน—ตัวละครหลายคนมีความซับซ้อนยิ่งกว่าเวอร์ชันภาพ และฉากจบบางแบบในหนังสือมีความขมขื่นกว่าที่ทีวีชอบจะทำให้หวานขึ้น

เรื่องราวของ 'กระบี่ เย้ย ยุทธ จักร' เป็นเรื่องที่ผสมทั้งความดราม่า การเมืองยุทธจักร และการเติบโตของตัวละครเอาไว้แน่นจนแทบล้น ในมุมมองของคนที่ติดตามนิยายแนวกำลังภายในมานาน ฉันมองเห็นการเดินทางของตัวเอกจากความเป็นศิษย์ผู้ใสซื่อไปสู่คนธรรมดาผู้มีศีลธรรมเป็นแสงนำทาง ลิงหู่ชง (Linghu Chong) ถูกวางไว้ให้เป็นตัวแทนของเสรีภาพ เขาเรียนรู้ทักษะเด็ด ๆ เช่นศาสตร์ดาบแห่ง 'ดู่กู่เก้าดาบ' จากอาจารย์ผู้ลึกลับเพื่อรับมือกับความโหดร้ายในโลก การฝึกบนยอดเขาที่เงียบสงบกลายเป็นจุดเปลี่ยนที่ทำให้ฉันเห็นว่าเทคนิคไม่ได้เป็นแค่พลัง แต่เป็นกระบวนการทำให้คนคนหนึ่งเข้าใจตัวเอง ความสัมพันธ์ระหว่างการถูกเนรเทศ ความเชื่อใจที่สลาย และมิตรภาพที่เกิดขึ้นท่ามกลางการเดินทาง ทำให้ฉันรู้สึกว่าเรื่องนี้ไม่ใช่แค่ศึกดาบ แต่เป็นนิยามของการค้นหาตัวตนด้วยดาบในมือ นี่แหละเสน่ห์ของเรื่องที่ทำให้ฉันอยากกลับไปอ่านซ้ำอยู่เสมอ

บอกเลยว่าเมื่อใครถามถึงตัวเอกของ 'กระบี่เย้ยยุทธจักร' ผมมักจะตอบทันทีว่าเป็น 'หลิงฮู้จง'—คนที่เต็มไปด้วยความขัดแย้งแต่มีเสน่ห์จนยากจะลืม หลิงฮู้จงไม่ใช่ฮีโร่แบบสมบูรณ์แบบ เขาดื่มเหล้า บางครั้งดูเกเร แต่ก็ซื่อสัตย์ต่อมิตรภาพและยึดมั่นในความยุติธรรมด้วยวิธีของเขาเอง นิสัยรักอิสระของเขาทำให้ฉากดาบแต่ละช็อตดูมีรสชาติ ทั้งการฝึกฝนแบบไม่ได้ตั้งใจและการต่อสู้ที่อาจจะไม่งามแต่ทรงพลัง เรื่องราวของเขาพาให้ฉันนึกถึงตัวละครท่องโลกที่หลุดจากกรอบ ไม่ต้องการตำแหน่งหรือชื่อเสียง แค่ต้องการอยู่ตามทางของตัวเอง ฉากที่เขาสลัดพันธนาการทางสังคมแล้วเลือกเส้นทางของหัวใจเทียบเท่ากับการปลดปล่อย สะท้อนถึงหัวใจของวรรณกรรมยุทธจักรที่ไม่ใช่แค่เรื่องการต่อสู้ แต่เป็นการค้นหาตัวตนจริง ๆ จบเรื่องแล้วยังคงคิดถึงเส้นทางและการตัดสินใจของเขาอยู่เรื่อย ๆ

มีทฤษฎีคลาสสิกที่แฟนๆ ชอบคุยกันเกี่ยวกับ 'กระบี่เย้ยยุทธจักร' หลายข้อจนเป็นเหมือนบทสนทนาประจำวงคุยของเรา ทฤษฎีแรกที่ผมชอบหยิบขึ้นมาคุยคือเรื่องความเป็นฮีโร่ของหลิงฮูชง — หลายคนบอกว่าเขาไม่ใช่ฮีโร่แบบนิยามดั้งเดิม แต่เป็นตัวแทนของเสรีภาพและการไม่ยอมรับกรอบสังคม เพราะฉากที่เขาเลือกเดินออกจากวังวนยุทธจักรหลังเหตุการณ์ใหญ่ทำให้ผมรู้สึกว่าเส้นชัยของเรื่องไม่ได้อยู่ที่การชนะศัตรู แต่มันคือการหลุดพ้นจากการเมืองในวงการดาบ อีกทฤษฎีที่มักถูกหยิบยกคือภาพลักษณ์ของเยว่ปู่ฉู่ — มีแฟนๆ บอกว่าเขาเป็นตัวอย่างของความขัดแย้งระหว่างความมั่นคงทางศีลธรรมกับความทะเยอทะยาน การกระทำบางอย่างของเขาทำให้ผมมองว่าจริง ๆ แล้วนิยายต้องการตั้งคำถามกับคำว่า 'ผู้ดีงาม' มากกว่าจะเฉลิมฉลองมันแบบตรงไปตรงมา

หนึ่งในเพลงที่แฟนยุทธจักรมักย้ำน่าจะเป็นทำนองหลักจากเวอร์ชันละครโทรทัศน์เก่า ๆ ของ 'กระบี่เย้ยยุทธจักร' — เสียงท่อนเปิดที่เหมือนเรียกให้ทุกคนหยุดหายใจแล้วรอฉากต่อไป การฟังครั้งแรกทำให้เรารู้สึกเหมือนอยู่ในฉากที่ใบไม้ปลิวและสายฝนเริ่มตก ความชอบของเราไม่ได้มาจากความเป็นฮิตแค่ในวงกว้าง แต่เพราะเมโลดี้นั้นถูกใช้ซ้ำในช่วงสำคัญของเรื่องจนฝังในความทรงจำ ประกอบกับการเรียบเรียงที่จับใจ—เครื่องสายหลักดึงจังหวะให้ยืดออกแล้วมีเครื่องดนตรีจีนซับเสียงอยู่ด้านบน ทำให้เป็นเพลงที่คนรุ่นเก่าจำได้ทันทีเมื่อมีใครฮัมท่อนเปิด เพลงเวอร์ชันนี้มักถูกนำมาคัฟเวอร์หรือเล่นเป็นแบ็กกราวด์ในฉากเด่น ๆ ของงานแฟนมีต ต่างจากเพลงประกอบซาวด์แทร็กอื่นที่อาจเพราะแต่ไม่ค่อยติดหู เมื่อมองจากมุมมองของคนที่เติบโตมากับละครชุดนั้น ความนิยมของเพลงธีมหลักจึงไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่มาจากการผูกโยงความรู้สึกกับภาพและตัวละครที่ผูกติดกันอย่างเหนียวแน่น เสียงท่อนเปิดยังคงทำให้เราเงียบและยิ้มได้ทุกครั้งที่ได้ยิน

ความเยือกเย็นของบุคลิกที่คลุมด้วยคำสอนศีลธรรมทำให้ตัวร้ายคนหนึ่งใน 'กระบี่ เย้ย ยุทธ จักร' น่าจดจำกว่าที่ควรจะเป็น — Yue Buqun (เยว่ ปู่ฉุน) คือชื่อที่ผมมักจะคิดถึงเมื่อพูดถึงความขมขื่นของความริษยาและหน้ากากความชอบธรรม เราเคยอ่านฉากที่เขาพยายามรักษาภาพพจน์ของผู้นำสำนัก แต่ความทะเยอทะยานที่ค่อยๆ ปูดขึ้นกลับทำให้การตัดสินใจเลวร้าย เขาไม่ใช่ตัวร้ายที่โลดโผนด้วยพละกำลัง แต่น่ากลัวตรงที่คำพูดสุภาพและการปั้นภาพลักษณ์ที่ทำให้ผู้คนหลงเชื่อ การหักหลังศิษย์ การใช้ธรรมเนียมเป็นเครื่องมือความชั่ว — ทุกอย่างถูกถ่ายทอดให้เห็นถึงความซับซ้อนของคนที่สวมหน้ากากผู้ดี มุมมองของเราต่อ Yue Buqun ไม่ใช่แค่ความเกลียดชัง แต่มันเป็นความเศร้าปะปนกับความรำคาญ เห็นว่าเขาอาจเริ่มด้วยความหวังดีแล้วถูกความอยากได้ครอบงำ แบบอย่างแบบนี้ทำให้บทวายร้ายในเรื่องมีชั้นเชิงและยังคงติดตาเวลาคิดถึงฉากต่าง ๆ ของนิยาย

ตั้งแต่ครั้งแรกที่ได้เปิดหน้าแรกของนิยายเรื่องนั้น รู้สึกว่ามันเป็นงานเขียนที่มีพลังเฉพาะตัวมาก — 'กระบี่เย้ย ยุทธ จักร' คือผลงานหนึ่งที่ทำให้ฉันหลงใหลวรรณกรรมยุทธจักรมากขึ้นเรื่อย ๆ ฉันชอบวิธีที่ผู้แต่งสร้างตัวละครที่มีความขัดแย้งภายในอย่างหลิงฮูชง (Linghu Chong) และการตั้งคำถามต่อค่านิยมของยุคสมัย คนที่แต่งเรื่องนี้ใช้ปากกาชื่อว่าจินหยง ซึ่งชื่อจริงคือ 查良鏞 (Cha Leung-yung) หรือที่คนต่างประเทศมักเรียกกันว่า Louis Cha เขาเกิดในปี 1924 ที่มณฑลไห่หนิง มณฑลเจ้อเจียง และจากผลงานหลายชิ้นทำให้เขาเป็นหนึ่งในนักเขียนยุทธจักรที่มีอิทธิพลมากที่สุดในโลกจีนสมัยใหม่ นอกเหนือจากงานเขียนแล้ว จินหยงยังมีบทบาทในวงการสื่อมวลชนของฮ่องกง เขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งหนังสือพิมพ์ที่มีชื่อเสียง และนิยายของเขาเขียนลงตีพิมพ์เป็นตอน ๆ ในหนังสือพิมพ์ก่อนจะรวมเล่ม อัตชีวประวัติของเขามีทั้งความรุ่งเรืองและความขัดแย้ง แต่สิ่งที่ยังคงหลงเหลือคือเรื่องเล่าและตัวละครที่ถูกดัดแปลงไปเป็นภาพยนตร์ ละคร และเกมมากมาย ซึ่งยังคงมีคนพูดถึงจนถึงทุกวันนี้

ชื่อ 'กระบี่เย้ยยุทธจักร' มีแรงดึงดูดพอที่จะถูกนำไปเล่าใหม่ซ้ำแล้วซ้ำอีกจนกลายเป็นงานภาพยนตร์และซีรีส์หลายเวอร์ชันไปแล้ว ผมจำตอนนั่งดูฉบับที่เล่าเรื่องย่อหลัก ๆ แล้วก็รู้สึกว่าทีมงานแต่ละยุคเลือกจะเน้นจุดต่างกัน บางเวอร์ชันชูเรื่องเพื่อนและการทรยศ บางเวอร์ชันใส่บู๊สวย ๆ ให้เด่น แต่ทุกเวอร์ชันยังคงแก่นเรื่องของการท้าทายอำนาจและศีลธรรมของตัวเอกไว้ได้เสมอ การดัดแปลงอย่าง 'Swordsman' กับฉบับทีวีที่ใช้ชื่อว่า 'State of Divinity' เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนว่าผลงานต้นฉบับถูกตีความใหม่ตามรสนิยมผู้สร้างแต่ละคน เมื่อมองในฐานะแฟนเก่าที่โตมากับเรื่องนี้ ผมชอบดูว่าผู้กำกับเลือกมุมไหนให้โดดเด่น บางเวอร์ชันทำให้บางตัวละครมีมิติขึ้น บางเวอร์ชันเปลี่ยนโทนจนกลายเป็นเรื่องคนละเรื่อง แต่ถ้าถามว่าได้รับการดัดแปลงไหม คำตอบสั้น ๆ คือได้และบ่อยมาก — แล้วแต่คนดูจะชอบเวอร์ชันไหนมากกว่ากัน