คำว่า เคะ เมะ คือ หมายถึงอะไรในวงการ BL ญี่ปุ่น?

คำว่า 'เคะ' และ 'เมะ' ในวงการบอยเลิฟญี่ปุ่นเป็นคำที่ผมเห็นใช้กันบ่อยมาก และพอจะอธิบายได้ว่าเป็นการเรียกบทบาทเชิงสัมพันธ์ระหว่างคู่รักชาย ไม่ใช่แค่คำสองคำเรียบ ๆ แต่มีน้ำหนักทั้งด้านบุคลิก ภาพลักษณ์ และไดนามิกในเรื่องราว

ฉันมักจะอธิบายให้เพื่อนใหม่ฟังว่า 'เมะ' มาจากคำญี่ปุ่น 'seme' (攻め) ซึ่งสื่อถึงฝ่ายที่มักจะเป็นฝ่ายรุก คล้ายบทบาทนำที่มีความมั่นใจ อายุมากกว่า หรือมีท่าทีค่อนข้างเป็นผู้ควบคุม ส่วน 'เคะ' มาจาก 'uke' (受け) หมายถึงฝ่ายที่รับ มักออกแนวอ่อนโยน อ่อนไหว หรือน่ารักกว่าในเชิงสเตเรอิโอไทป์ อย่างไรก็ตาม มันไม่ใช่สูตรตายตัว ความโรแมนติกในงานสมัยใหม่มักเบลนด์บทบาทเหล่านี้ให้ซับซ้อนขึ้น เช่น มีคู่ที่สลับบท ('reversible' หรือ 'リバ') หรือคู่ที่ไม่ได้ยึดติดกับสเตเรอิโอไทป์ทั้งคู่เลย

ประสบการณ์ส่วนตัวทำให้ฉันชอบสังเกตว่าแต่ละเรื่องหยิบเอาไดนามิกเมะ–เคะไปเล่นต่างกัน บางเรื่องเน้นความใสๆ โรแมนติก บางเรื่องใช้โครงสร้างนี้เพื่อแสดงอำนาจและความขัดแย้ง ใน 'junjou romantica' จะเห็นภาพเมะชัดกับเคะชัดแบบคลาสสิก ส่วนบางเรื่องในยุคใหม่จะทำให้ตัวละครมีมิติ เช่น ไม่ใช่แค่คนที่เป็นเมะแล้วต้องสูงใหญ่หรือคนที่เป็นเคะแล้วต้องหวานเสมอ นอกจากนี้ ควรตระหนักว่าการนำเสนอเหล่านี้มีผลต่อค่านิยมเรื่องเพศและความเป็นชายในหมู่แฟนๆ ฉะนั้นเมื่อคุยกันในชุมชน ผมมักย้ำว่าการยึดติดกับป้ายคำอาจสะดวก แต่การเปิดรับความหลากหลายของบทบาทจะทำให้เรื่องราวมีชีวิตชีวากว่า

เวลาคุยกันเรื่อง 'เคะ' กับ 'เมะ' ผมมักจะเน้นว่ามันเป็นกรอบอ้างอิงทางวัฒนธรรม มากกว่าจะเป็นนิยามตายตัว ช่วงแรกของบลูมของวงการ รูปแบบ seme/uke ถูกใช้เป็นโครงสร้างพื้นฐานให้ผูกปมและคลี่คลายในฉากโรแมนติกหรือเซ็กชวล แต่พอเวลาผ่านไป นักเขียนและแฟนๆ เริ่มทลายกรอบนั้น ตัวอย่างสมัยใหม่อย่าง 'Given' แสดงความสัมพันธ์ที่ยืดหยุ่นกว่า—บทบาทไม่ได้กำหนดทุกอย่างของตัวละคร ขณะที่งานแบบ 'Doukyuusei' มักให้ความสำคัญกับการเติบโตทางอารมณ์มากกว่าการยึดติดกับป้ายชื่อ แฟนคลับไทยเองก็นำคำว่า 'เคะ'/'เมะ' ไปใช้ทั้งแบบเรียกตลก แบบชอบความเข้ากันของบทบาท หรือจะบอกถึงสไตล์การตีความตัวละครก็ได้ สำหรับผม การเข้าใจรากของคำแล้วนำมาใช้ด้วยความเคารพต่อความหลากหลายของตัวละคร ทำให้การดู อ่าน หรือแต่งฟิคสนุกและลึกซึ้งขึ้นกว่าเดิม