ผู้อ่านเห็นว่าฉบับแปล แผนรัก ลวง ใจ ภาษาไทยต่างจากต้นฉบับไหม?

พอได้อ่านฉบับแปลของ 'แผนรัก ลวง ใจ' จบแล้ว ความแตกต่างระหว่างฉบับแปลกับต้นฉบับเด่นชัดในระดับโทนและจังหวะการเล่าเรื่องมากกว่าที่คาดไว้

ส่วนหนึ่งเป็นเรื่องภาษาที่ไม่เพียงแต่ย้ายคำจากภาษาหนึ่งไปอีกภาษาหนึ่ง แต่ย้ายอารมณ์ไปด้วย ในหลายตอนที่ต้นฉบับใช้ภาพพจน์หรือสำนวนที่ค่อนข้างละเมียด ละเอียด ฉบับไทยมักปรับให้ตรงและกระชับขึ้นเพื่อให้ผู้อ่านไทยเข้าถึงได้เร็วขึ้น ผลลัพธ์คือฉากที่เคยมีความแผ่วและค่อยๆ ก่อตัวของความตึงเครียด ถูกแปลให้อ่านแล้วรู้สึกฉับพลันกว่าเดิม เช่นฉากสารภาพรักที่ในต้นฉบับเล่นกับพักเบรกของบทพูดและบทในใจ แต่ฉบับแปลเลือกถ้อยคำที่ชัดเจนขึ้น ทำให้จังหวะอารมณ์เปลี่ยนไปเล็กน้อย

อีกด้านที่ผมสังเกตคือการปรับวัฒนธรรมย่อย: คำพูดติดปาก หรืออ้างอิงเชิงวัฒนธรรมเฉพาะ ถูกเลือกให้เป็นคำใกล้เคียงกับความเข้าใจคนไทย บางทีหมาหรือของกินที่ถูกยกขึ้นมาในฉาก ก็ถูกแทนด้วยสิ่งที่คนอ่านไทยนึกภาพได้ง่ายขึ้น ซึ่งช่วยให้ผู้อ่านไม่สะดุด แต่ก็แลกมาด้วยการสูญเสียรสชาติท้องถิ่นของต้นฉบับ ในฐานะคนอ่านที่คุ้นกับการอ่านสองภาษา เห็นว่าสิ่งนี้มีทั้งดีและไม่ดี ดีตรงที่อรรถรสอ่านลื่น ไม่ดีตรงที่รายละเอียดเล็กๆ ที่เคยบอกอะไรเกี่ยวกับตัวละครอาจจางลงไป

ท้ายที่สุดแล้ว การแปลไม่ได้ผิดหรือถูกแบบเด็ดขาดเสมอไป แต่เป็นการตัดสินใจเชิงศิลปะของผู้แปลและบก. ฉบับไทยของ 'แผนรัก ลวง ใจ' เหมาะกับผู้อ่านที่อยากอินเร็วและไม่อยากติดคำศัพท์เฉพาะ ขณะเดียวกันถาใครชอบสำรวจรายละเอียดภาษาและน้ำเสียงของต้นฉบับจริงๆ การอ่านคู่ (ต้นฉบับกับแปล) จะให้มุมมองที่ครบกว่า และนั่นเป็นความสนุกอีกแบบหนึ่งที่ผมยังชอบเก็บไว้ในลิสต์การอ่านส่วนตัว

ลองมองฉบับแปลของ 'แผนรัก ลวง ใจ' จากมุมของคนอ่านรุ่นใหม่ มันสะท้อนการเลือกทางการตลาดและการสื่อสารชัดเจน

สั้นๆ คือฉบับแปลทำให้เรื่องเข้าถึงได้เร็วขึ้น: ภาษาเป็นกันเองขึ้น การใช้สำนวนที่คุ้นเคยในชีวิตประจำวันเยอะขึ้น เสียงในบทพูดของตัวละครจึงฟังเป็นเพื่อนๆ มากกว่าจะเป็นสำนวนวรรณกรรมเชิงพรรณนา นั่นทำให้ผมรู้สึกว่าอ่านสนุกขึ้นเมื่ออยากฆ่าเวลา แต่หากมองในเชิงลึก ความเป็นต้นฉบับบางส่วน เช่นมุกคำเฉพาะถิ่นหรือการเล่นกับโครงสร้างประโยค ถูกตัดหรือเปลี่ยนจนสูญเสียชั้นความหมายบางอย่างไป

อีกประเด็นที่ผมสนใจคือความสม่ำเสมอของคำเรียกชื่อและระดับความเป็นทางการ หากผู้แปลรักษามาตรฐานการใช้คำเรียกและโทนอธิบายได้ดี ตัวละครก็ยังคงบุคลิกชัด แต่ถ้าเปลี่ยนไปบ่อยๆ คนอ่านอาจสับสนว่านิสัยตัวละครแท้จริงคืออะไร ในมุมของผู้อ่านที่ชอบเก็บรายละเอียด ผมมองว่าความต่างเหล่านี้สำคัญพอสมควร ทั้งนี้ฉบับแปลยังมีคุณค่าทางการเข้าถึง และก็เป็นประตูให้คนที่ไม่ถนัดอ่านต้นฉบับได้สนุกกับเรื่องราว ซึ่งก็เป็นเรื่องที่ดีในฐานะคนที่อยากเห็นงานถูกอ่านมากขึ้น