ผู้เขียน 'นรก คือคนอื่น' ได้แรงบันดาลใจมาจากอะไร

เมื่อเตรียมเวทีและไฟ ฉันมองเห็นเส้นทางการสร้าง 'นรก คือคนอื่น' ในมุมของผู้กำกับที่ซาร์ตร์น่าจะเคยคิดไว้

ฉันคิดว่าภาพยนตร์อย่าง 'The Seventh Seal' ของเบิร์กแมนให้บรรยากาศทางอารมณ์แบบเดียวกัน—การเผชิญหน้ากับความว่างเปล่าและคำถามเกี่ยวกับความหมาย การที่ซาร์ตร์เลือกฉากปิดตายและตัวละครจำนวนน้อยทำให้ทุกการกระทำและสายตากลายเป็นเครื่องมือบีบให้ความสัมพันธ์กลายเป็นเวทีพิพากษา เรื่องราวของคาฟก้าเช่น 'The Trial' ก็ปลูกเมล็ดพันธุ์ของการถูกตัดสินจากระบบหรือความไม่รู้ที่รอบตัว ซึ่งฉันเห็นสะท้อนในโครงเรื่องที่คนหนึ่งต้องทนทุกข์เพราะการมองของอีกคน

ในเชิงปฏิบัติ งานนี้ดูเหมือนจะได้รับแรงผลักดันจากทั้งเทคนิคการเล่าเรื่องและอารมณ์ร่วมสมัย—การเอาปรัชญาลงมาเล่นเป็นบทสนทนาและความขัดแย้งภายในห้องเดียว ทำให้เมื่อฉันจัดวางมุมกล้องหรือไฟบนเวที ความเข้าใจต่อแรงบันดาลใจของซาร์ตร์ก็ช่วยให้การแสดงมีน้ำหนักมากขึ้น นี่แหละคือเหตุผลที่เวทีชิ้นเล็ก ๆ ของเขายังคงมีพลังถึงทุกวันนี้

แรงสะเทือนจากสงครามและการยึดครองปารีสเป็นกรอบเวลาที่ชัดเจนสำหรับจินตนาการของซาร์ตร์และนั่นเองที่ทำให้ฉันมองเห็นที่มาของ 'นรก คือคนอื่น' ในมุมของประวัติศาสตร์และความเป็นมนุษย์

ฉันคิดว่าเหตุการณ์ในยุค 1940s — ความสูญเสีย ความอับอายจากการบุกรุก และการตั้งคำถามถึงความรับผิดชอบของแต่ละคนในสังคม — ปั้นพื้นหลังทางอารมณ์ให้กับบทละครนี้ได้อย่างเข้มข้น ในบทความทางปรัชญาและงานเขียนของเขา ซาร์ตร์พยายามเชื่อมแนวคิดเรื่องเสรีภาพ ความเป็นอยู่ และการหลบหนีจากความรับผิดชอบเข้าด้วยกัน การถูกจับเป็นเชลยสงคราม การเผชิญหน้ากับความตายที่ใกล้เข้ามา มันทำให้หัวข้ออย่าง 'ความผิดบาปของการไม่ยอมรับความเป็นอิสระ' มีน้ำหนักขึ้น

นอกจากเหตุการณ์ทางสังคมแล้ว แรงผลักดันเชิงปัญญาที่ชัดเจนมาจากปรัชญาปรากฏการณ์วิทยาและงานของเขาเอง เช่นความคิดใน 'Being and Nothingness' ที่พูดถึงการเป็น-เพื่อ-ผู้อื่นและแนวคิดเรื่องความอับอายต่อสายตาคนอื่น ซึ่งทำให้ประโยคคลาสสิกอย่าง "L'enfer, c'est les autres" โผล่ขึ้นมาไม่ใช่แค่เป็นคำพูดเฉียบคม แต่เป็นการทดลองคิดเชิงละครว่าเมื่อคนสามคนถูกกักไว้ด้วยกัน พลังของการตัดสินทางสังคมจะทำให้เกิดนรกอย่างไร งานวรรณกรรมที่เน้นการสำรวจจิตสำนึกอย่าง 'Notes from Underground' ก็ให้ทิศทางว่าเขาสนใจความขัดแย้งภายในจิตใจมนุษย์ การสนทนาระหว่างซาร์ตร์กับนักคิดร่วมสมัย เช่นผู้หญิงที่เป็นทั้งคู่คิดและเพื่อนสนิท ก็เสริมไอเดียเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลที่เป็นหัวใจของบทละคร ผลลัพธ์คือฉากหนึ่งห้องที่ดูคลุมเครือแต่หนักแน่น พาเราเข้าไปตรวจสอบว่าความสัมพันธ์ระหว่างคนอื่น ๆ สามารถกลายเป็นนรกได้จริงหรือไม่ และนั่นเป็นอะไรที่ฉันยังคงคิดซ้ำไปซ้ำมาเมื่ออ่านและดูละครเรื่องนี้

ระโยคเปิดของบทละครอย่าง "นรก คือคนอื่น" ทำให้ฉันอยากหยิบเอาบทกวีปรัชญาและละครร่วมสมัยมาวางเทียบกันเพื่อหาต้นตอ

การเคลื่อนไหวทางปรัชญาในยุคเดียวกันของซาร์ตร์ทำให้เห็นร่องรอยของผู้เขียนคนอื่น ๆ ที่ผลักดันประเด็นเดียวกัน เช่นความเหินห่างของมนุษย์และความไร้ความหมายในชีวิตประจำวัน งานของเพื่อนร่วมยุคอย่าง 'The Stranger' ของคามูส์สะท้อนโทนความโดดเดี่ยวที่ซาร์ตร์ให้ความสำคัญ แต่ซาร์ตร์เลือกใช้รูปแบบละครเพื่อให้ความคิดนั้นชนกับความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลอย่างเจ็บปวด สำคัญอีกจุดคือบรรยากรณ์ของละครสมัยใหม่นั้น—งานแนวละครรอคอยอย่าง 'Waiting for Godot' ช่วยเปิดพื้นที่ให้การตั้งคำถามและความไร้เหตุผลกลายเป็นเวทีร่วม ซึ่งกระตุ้นให้ซาร์ตร์นำปรัชญามาวางบนเวทีจริง ๆ แทนการเขียนเป็นบทความเพียงอย่างเดียว

ในฐานะแฟนละคร ฉันเห็นว่าแรงบันดาลใจของซาร์ตร์ไม่ได้มาจากแหล่งเดียว แต่เป็นการผสมผสานระหว่างประสบการณ์ส่วนตัว เหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ และสภาพการละครที่เปิดทางให้ความคิดเริ่มดิ้นรนบนเวที การอ่าน 'นรก คือคนอื่น' จึงรู้สึกเหมือนการถูกดึงเข้ามาเผชิญหน้ากับคนรอบข้างมากกว่าชุดข้อถกเถียงทางปรัชญาเพียงอย่างเดียว และนั่นทำให้บทละครยังคงสดและเจ็บปวดทุกครั้งที่ได้สัมผัส