เหม ย หลิน มีสินค้าและฟิกเกอร์จากผลงานเรื่องใดบ้าง?

ได้อ่านสัมภาษณ์ของผู้เขียนเกี่ยวกับ 'ยั ย ตัวร้ายกับนายเจี๋ยมเจี้ยม' แล้วพลันคิดถึงวิธีเล่าเรื่องแบบเอียงข้างตัวร้ายที่ไม่ใช่ตัวร้ายแบบขาวดำ นักเขียนเล่าว่าแรงบันดาลใจมาจากความขัดแย้งเล็กๆ ในชีวิตประจำวัน — ไม่ใช่การชั่วร้ายระดับโลก แต่เป็นความไม่ลงรอย ความเขินอาย และการปกป้องตัวตนแบบเก็บงำ ทั้งนี้ผู้เขียนตั้งใจให้ตัวละครหลักมีชั้นเชิงที่ทำให้คนดูรู้สึกว่าเขาเป็น 'ตัวร้าย' เพียงเพราะมุมมองของคนอื่น ไม่ใช่เพราะนิสัยร้ายโดยแท้จริง การตีความนี้ทำให้ฉากคอมเมดี้กับฉากดราม่าผสานกันได้อย่างแนบเนียน สำหรับการออกแบบ ตัวร้ายจึงถูกวางให้มีท่าทีที่น่ากลัวแต่แฝงความเปราะบาง ผู้เขียนยกตัวอย่างภาพลักษณ์และสีหน้าเพื่อให้ทีมวาดจับอารมณ์ได้ตรงกับโทนเรื่อง บทสัมภาษณ์ยังพูดถึงการใช้จังหวะตัดบทพูดและการเว้นจังหวะเงียบ เพื่อให้มุกฮาไม่กลบความเศร้า ฉันชอบมุมนี้มากเพราะมันทำให้ฉากที่ดูเป็นปมกลายเป็นพื้นที่ให้คนอ่านเปลี่ยนมุมมอง และสุดท้ายผู้เขียนบอกว่าชื่อเรื่อง 'ยั ย ตัวร้ายกับนายเจี๋ยมเจี้ยม' ตั้งใจให้สะท้อนความไม่ลงรอยของโลกสองคน ที่บางครั้งหัวเราะร่วมกันได้ แม้จะเริ่มจากความไม่เข้าใจ ซึ่งเป็นสิ่งที่ยังคงอยู่กับฉันหลังอ่านจบ

แหล่งที่ฉันมักจะเข้าไปดูคลิปยาวคือช่อง YouTube ของสื่อข่าวและรายการสัมภาษณ์ต่างๆ เพราะมักลงเวอร์ชันเต็มพร้อมการตัดต่อคุณภาพสูง เวลาต้องการดูบทสัมภาษณ์ล่าสุดของ นิธิ เอี ย ว ศรี วงศ์ ให้ลองค้นที่ช่องอย่าง 'The Standard' หรือช่องของ 'Thai PBS' และบางครั้งช่องรายการบันเทิงเช่น 'WorkpointOfficial' ก็มีการอัปโหลดคลิปยาวให้ชมครบบริบท ฉันชอบวิธีที่คลิปบนแพลตฟอร์มเหล่านี้มักมีคำบรรยายและคอมเมนต์จากผู้ดำเนินรายการ ทำให้เข้าใจเนื้อหาได้ง่ายขึ้นโดยไม่ต้องข้ามส่วน ถ้าอยากได้คุณภาพเสียงและภาพที่ดีที่สุด ให้เลือกรายการที่โพสต์เป็นวิดีโอเต็มแทนคลิปตัดต่อ สังเกตวันที่โพสต์และคำอธิบายใต้คลิป จะเห็นว่ามีการระบุช่วงเวลาหรือหัวข้อย่อย ๆ ซึ่งทำให้ค้นหาช่วงที่สนใจได้เร็วขึ้น ฉันมักจะจับช่วงไฮไลต์แล้วค่อยย้อนดูทั้งบทสัมภาษณ์เพื่อเก็บรายละเอียดให้ครบ

ฉากหนึ่งที่ทำให้ลืมหายใจได้มากที่สุดสำหรับผมคือฉากใน 'Ringu' เมื่อตอนที่ภาพเด็กสาวคลานออกจากทีวีนั้นปรากฏขึ้นแบบไม่ทันตั้งตัว ฉากนี้ไม่ใช่แค่การกระโดดตกใจธรรมดา แต่เป็นการใช้จังหวะกับความเงียบอย่างโหดร้าย การตัดต่อช้า ๆ ของภาพสองช็อตก่อนจะปล่อยภาพสุดท้ายที่ทำให้สมองตอบสนองไวกว่าอวัยวะอื่น ๆ เป็นสิ่งที่แฝงไว้ด้วยความไม่สบายตัวมากกว่าความตกใจแบบฉับพลันเดียวแล้วจบ ผมรู้สึกว่ามันสะกดคนดูด้วยความคาดเดาไม่ได้—เสียงซ่า ๆ ของทีวี ภาพที่เบลอ แล้วความเงียบที่หนักหน่วงก่อนหน้านั้นทำให้จังหวะเมื่อภาพออกมาเหมือนมีแรงเสียดทานของเวลา พอฉากคลานออกจากทีวีปรากฏ มันไม่ใช่แค่ความน่ากลัวของรูปลักษณ์ แต่เป็นการละเมิดพื้นที่ปลอดภัยของคนดู ทุกคนเคยคาดหวังว่าอุปกรณ์เทคโนโลยีจะเป็นสิ่งที่ควบคุมได้ แต่ฉากนี้ดึงเอาความรู้สึกนั้นออกไป ความกลัวเลยแทรกซึมลึกกว่าจังหวะกระโดด ปฏิกิริยาที่ตามมาจึงเป็นทั้งเสียงกรีดและความคิดที่วนเวียนถึงความเป็นไปได้ของสิ่งที่มองไม่เห็นสำหรับผมแล้ว นี่คือตัวอย่างของความสยองที่ยังคงติดอยู่ในโสตประสาทนานหลังจากภาพปิดลงไป ช่วงเวลานั้นยังคงทำให้ใจเต้นทุกครั้งที่นึกขึ้นมา

ความน่าสนใจของหนังผีไทยมักโผล่มาจากการผสมผสานระหว่างเรื่องเล่าท้องถิ่นกับปมทางสังคมที่คมคาย แก่นของมันไม่ได้อยู่แค่ความน่ากลัวแบบกระโดดจัมป์สแคร์ แต่มักเป็นความรู้สึกไม่สบายใจที่ซ่อนอยู่ในฉากชีวิตประจำวันที่คนดูคุ้นเคย ฉันชอบแนวผีที่ใช้ความเป็นท้องถิ่น—ผีบ้านผีเรือน ผีผู้เสียชีวิตจากรักที่ขม หรือผีที่ผูกกับขนบธรรมเนียมประเพณีเช่นกรณีของ 'พี่มาก..พระโขนง'—เพราะมันทำให้ตัวละครและสถานที่มีน้ำหนักทางอารมณ์ เสียงลม เสียงระฆัง หรือวัตถุธรรมดาๆ สามารถกลายเป็นตัวละครที่น่ากลัวขึ้นมาได้ มุมที่สองที่ผมชอบคือหนังผีที่ตีความปมสังคมผ่านจิตวิทยาตัวละคร งานแนวนี้มักไม่เน้นเลือดสาด แต่นำเสนอการสะสมความผิดหวัง ความผิดบาป หรือการกดทับทางสังคมจนกลายเป็นสิ่งที่ตามหลอกหลอน ฉันมักจะจดจำฉากที่ตัวละครต้องเผชิญหน้ากับอดีตของตัวเองและพบว่าบางอย่างไม่ได้หายไปเพียงเพราะเวลาผ่านมา ซึ่งแนวนี้ช่วยให้ผู้ชมได้เผชิญกับความหวาดกลัวในระดับที่ลึกและยาวนานกว่าจัมป์สแคร์ชั่วคราว สุดท้าย แนวที่ผสมความเก่าและความทันสมัยก็สร้างความตื่นเต้นได้ดี การดึงเทคโนโลยีเข้ามาเป็นตัวจุดชนวนให้ผีโผล่ หรือการใช้สื่อสังคมเป็นช่องทางเผยปม เช่นภาพถ่ายวิดีโอ บันทึกเสียง หรือตามรอยข้อความ ทำให้ความกลัวรู้สึกใกล้ตัวขึ้นมาก ผีไม่ได้อยู่แค่ในบ้านเก่าอีกต่อไป แต่มันสามารถทะลุหน้าจอมือถือเข้ามาในชีวิตประจำวันได้—นั่นคือสิ่งที่ยังทำให้ฉันตื่นเต้นทุกครั้งเวลาเห็นผู้กำกับไทยลองแนวผสมแบบนี้

คนที่ติดตามงานวิชาการเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ไทยมักเห็นการโต้แย้งกันอย่างชัดเจนโดยเฉพาะงานของนิธิ เอียวศรีวงศ์ ซึ่งคำวิจารณ์สำคัญบางชิ้นมาจากนักประวัติศาสตร์ร่วมสมัยที่มีแนวคิดต่างไป เช่น ทองชัย วินิจจะกูล ผู้มองว่าการตีความบางประเด็นของนิธิมีอคติจากกรอบวิเคราะห์เชิงการเมืองมากกว่าหลักฐานเชิงประวัติศาสตร์โดยตรง ผมติดตามบทความและงานวิจัยเหล่านั้นแล้วเห็นว่าทองชัยมักชี้ประเด็นเชิงระเบียบวิธี การใช้แหล่งข้อมูล และการตั้งสมมติฐานทางประวัติศาสตร์เป็นจุดถกเถียง ซึ่งกลายเป็นคำวิจารณ์สำคัญที่ทำให้การถกเถียงไม่ใช่เรื่องเฉพาะบุคคล แต่พัฒนาไปสู่การทบทวนกรอบคิดของคนในวงการ ผลคือทำให้ผลงานของนิธิถูกอ่านในมุมที่หลากหลายขึ้น และกระตุ้นให้นักวิชาการรุ่นใหม่ตั้งคำถามกับวิธีการเขียนประวัติศาสตร์มากขึ้น

บ่อยครั้งที่เจอคำนิยมต่อ นิธิ เอียวศรีวงศ์ ปรากฏในบริบทที่คาดไม่ถึงและหลากหลาย จนผมเองมักจะหยิบมาอ่านเพื่อดูว่าคนต่างวัยและสาขาเห็นเขาอย่างไร ผมเจอคำนิยมแบบเป็นทางการมากที่สุดในคำนำของหนังสือและปกหลัง ซึ่งมักเขียนโดยนักวิชาการหรือกวีที่ยกคุณูปการด้านความคิดและประวัติศาสตร์ของเขา นอกจากนั้นยังมีบทความยาวในนิตยสารทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม เช่น 'ศิลปวัฒนธรรม' หรือคอลัมน์ด้านความคิดสาธารณะใน 'มติชนสุดสัปดาห์' ที่มักให้ภาพรวมของงานและอิทธิพลของเขาในสังคมไทย อีกแหล่งที่ผมให้ความสำคัญคือวารสารวิชาการกับการประชุมวิชาการที่ลงบทวิจารณ์หรือบทสรุปการอภิปรายเกี่ยวกับงานเขา — เอกสารเหล่านี้แม้จะอ่านยากกว่า แต่ให้ข้อมูลเชิงลึกกว่า การเก็บคำนิยมในรูปแบบเชิงวิชาการช่วยให้ผมเห็นเป้าหมายและวิธีคิดที่คนเขียนยกย่อง จบด้วยความประทับใจเล็ก ๆ ว่าเสียงคำนิยมแต่ละชุดสะท้อนทั้งความยกย่องและการท้าทายทางความคิดที่เขาทิ้งไว้

ตลอดหลายปีที่ดูหนังไทยมา ผมมักจะนึกถึงงานที่ทำให้หนังผีกลายเป็นโศกนาฏกรรมทางอารมณ์มากกว่าการขวัญผวาทั่วไป—'นางนาก' มักถูกนักวิจารณ์ยกเป็นตัวอย่างที่แสดงดีสุดเพราะมันทำให้บทผีมีน้ำหนักทางดราม่าอย่างไม่ธรรมดา เราเห็นพลังจากการแสดงที่เน้นสายตา ท่าทาง และจังหวะการเว้นวรรคทางอารมณ์ การแสดงของตัวละครหลักไม่ได้พึ่งพาฉากกระโดดหรือเสียงหลอก แต่ใช้เทคนิคการเล่นหน้ากล้องที่ละเอียดอ่อน ซึ่งทำให้ความรัก ความหึงหวง และความเศร้าของเรื่องกลายเป็นสิ่งที่ผู้ชมเชื่อจริงๆ ฉากที่ตัวละครยืนรอหรือเพ่งมองอย่างนิ่งเงียบ มักเป็นฉากที่นักวิจารณ์นำมาอ้างถึงว่าเป็นการแสดงที่ทะลุจอ มุมมองส่วนตัวคือเรื่องการสร้างบรรยากาศร่วมกับการแสดงที่ทำให้ฉากผีไม่ใช่แค่ช็อก แต่กลายเป็นบทพิสูจน์ความเป็นมนุษย์ด้วย การทำให้ผู้ชมรู้สึกร่วมจนแยกไม่ออกระหว่างความกลัวกับความเห็นใจ นั่นแหละที่ทำให้ 'นางนาก' ถูกยกย่องมากกว่าหนังผีแนวไล่ผีปกติ สำหรับใครที่ชอบหนังผีที่เล่นกับความรู้สึกแบบลึกและหนักแน่น เรื่องนี้ยังคงให้บทเรียนเรื่องการแสดงที่ทรงพลังได้ดี

ณ ปัจจุบันยังไม่มีการประกาศวันจัดนิทรรศการผลงานของ 'เหม เวชกร' ที่ชัดเจนจากเจ้าภาพหลัก แต่จากประสบการณ์การติดตามงานศิลปะไทย ฉันมักตั้งตารอการแจ้งข่าวจากพิพิธภัณฑ์รัฐหรือหอศิลป์ใหญ่ ๆ ก่อนเสมอ งานนิทรรศการของศิลปินรุ่นเก๋าอย่าง 'เหม เวชกร' มักจะถูกจัดเป็นนิทรรศการพิเศษหรือรีโทรสเปกทีฟ เมื่อมีการวางแผนจัดจะมีการประกาศล่วงหน้าหลายเดือน พร้อมกิจกรรมเสวนาหรือฉายสารคดีประกอบ ฉันจะสังเกตว่าช่วงที่มีการเฉลิมฉลองครบรอบวันเกิดหรือครบรอบการจากไปของศิลปิน มักเป็นช่วงที่มีการรวบรวมผลงานใหญ่ ๆ มาจัดแสดง ความตื่นเต้นส่วนตัวคือการได้เห็นการจัดวางผลงานเก่าที่ถูกนำมารวมกันใหม่ เพราะมันช่วยให้เข้าใจวิวัฒนาการการวาดภาพและแนวคิดของศิลปินได้ชัดขึ้น ถ้ามีการประกาศจริง ฉันคาดว่าจะเห็นประกาศบนหน้าเว็บไซต์ของพิพิธภัณฑ์หรือโซเชียลมีเดียของหน่วยงานด้านศิลปะซึ่งมักแนบวันที่ เวลา และรายละเอียดการเข้าชมไว้ครบ ฉันตั้งใจจะไปดูสักรอบเมื่อมีการยืนยัน เพื่อได้ยืนใกล้ผลงานและซึมซับบรรยากาศที่ทำให้ภาพวาดเหล่านั้นมีชีวิต