“Si Drake yun, ah.” Sambit ni Amanda, hindi siya makapaniwala sa nakikita niya. “Teka, si…si Natalie ba ang kasama niya?” Gusto niyang makasigurado kaya tinanggal niya ang suot na sunglasses. May kasamang babae ang anak niya at malakas ang kutob niya na si Natalie iyon. May edad na siya at hindi na ganoon kalinaw ang paningin niya kaya sinundan niya ang dalawa. Kabisado niya ang mga tindahan malapit sa opisina ng anak at alam niyang sa kapihan papunta ang dalawa. --Nag-order si Drake ng brownies at fresh orange juice para kay Natalie. “Nat, okay na ba sayo ang mga ito?” “Oo, okay lang,” tipid na sagot niya. Sa loob-loob niya ay napangiti siya dahil kabisado pa rin nito ang paborito niya. “Okay ba ang lasa?” Tanong ulit ni Drake matapos tikman ni Natalie ang brownies. “Mmm. Masarap.” “Mabuti naman,” dahil hiningal kanina, minabuti ni Drake na uminom muna ng tubig. Ang sumunod na tanong galing kay Natalie ay muntik nang magpabuga ng tubig mula sa bibig niya. “Drake, nasaan
Hindi mapigilang manginig ng mga kamay ni Natalie habang mahigpit na hinahawakan ang strap ng kanyang handbag. “Mauuna na po ako.” Umalis na siya at hindi na hinintay pa ang sagot ni Amanda. Nagmadali na siyang makaalis sa lugar na iyon, malayo sa mga mapanghusgang mata ng mga taong nakarinig ng mga masasakit na salita at kay Amanda mismo. Nang mga oras na iyon, palabas na din si Drake ng coffee shop. Nakita niyang papalayo ang babae kaya tinawag niya ito. “Natalie!” “Drake!” Bago pa siya makalayo, mahigpit siyang nahila sa braso ng ina. “At saan ka pupunta? Huwag mong sasabihing hahabulin mo pa ang babaeng ‘yon?” Tsaka lamang napansin ni Drake ang ina na mukhang kanina pa naroon. Biglang nagbago ang ekspresyon ng mukha nito dahil sa gulat. “Mama? A-anong ginagawa mo dito?” Pagkatapos, naisip niyang nangyari ang bagay na kinatatakutan niya kaya tumaas ng bahagya ang boses niya sa ina. “Ano na naman ang sinabi niyo kay Natalie, Ma? Nilait mo na naman ba siya? Hindi ba talaga k
Habang kumakain sila, napansin ni Mateo ang isang kakatwa at kakaibang bagay: anumang ilagay ni Antonio sa pinggan ni Natalie ay kinakain nito ng walang reklamo. Sa tuwing mauubos na ang pagkain ni Natalie, kinakain nito ang idinadagdag pa ng matanda doon. Hindi ito naglagay ng kahit ano sa pinggan niya. “Oh, Mateo. Hindi ba masarap ang kaldereta? Bakit ganyan ka makatitig?” Masama ang tingin ng matanda sa kanya. Halatang naiinis ito sa apo. “Ni hindi mo man lang alam kung paano alagaan ng maayos ang asawa at magiging anak mo.” Nagtaas ng kilay si Mateo dahil sa sinabi ng lolo niya pero nanatiling tahimik lang. Sa lagay na ‘yon, ayaw na niyang salubungin pa ang inis ng matanda sa kanya. -- Nakabalik na sila sa kwarto, agad na tinungo ni Mateo ang walk-in closet niya para magpalit ng damit pantulog. Naabutan niya si Natalie na nakatayo sa harap ng malaking salamin, ang kamay ay nakapatong sa tiyan at marahang hinihimas ito. Kahit na tatlong buwan na ang kanyang ipinagbubuntis
Hatinggabi na. Napadaan si Mateo sa tapat ng pintuan ng kwartong pinaghahatian nila ni Natalie. May kakaibang pakiramdam na pumigil sa kanya. Ang balak sana niya ay magtimpla ng kape sa kusina pero hindi na niya itinuloy, walang pagdadalawang-isip na binuksan niya ang pinto at pumasok. Malamlam ang ilaw na dulot ng nakasinding lampshade sa gilid. Malinaw niyang nakikita ang paligid. Lumapit siya sa kama kung saan himbing na himbing sa pagtulog si Natalie. Umupo si Mateo sa gilid ng kama kung saan mas malapitan niyang napagmamasdan ang maamong mukha ng babae. Napakapayapa niya sa ganoong estado. Hanggang sa mga oras na iyon ay hindi pa rin niya lubos maisip kung bakit naitanong sa kanya ni Natalie iyon. Sumagi din sa isipan niya na baka hindi gustong panagutan ni Drake ang batang nasa sinapupunan nito. Hindi niya na rin maintindihan ang sarili niya, parang nalulungkot siya. Isang matalim na kirot ang nanaig sa puso ni Mateo. Aminin man niya o hindi, niyanig siya nito kaya bigla
Kung kanina ay napakasaya niya, ngayon naman ay parang binawi ang lahat ng ligayang nakamtan niya kani-kanina lamang. Napako sa kinatatayuan niya si Natalie. Ilang sandali na ang lumipas pero hindi pa rin rumerehistro sa isipan niya ang kasalukuyang nangyayari. Nasa harapan niya ang ama. Hinugot nito ang waller nito mula sa bulsa ng suot na pantalon. Sa kabila ng modernisasyon at teknolohiya ng pagbabangko---isa ito sa mga taong mas pinipiling magdala ng pisikal nap era. Kumuha ito ng ilang papel na salapi, mga lilibuhin at inabot sa kanya. “Kung wala kang budget, kunin mo ito. Kung may kailangan pa kayo ni Justin, magsabi ka lang.” Hindi pa rin makapagsalita si Natalie. Buong buhay nila ni Justin, binaliwala na sila ni Rigor. Naninibago siya sa pinapakitang malasakit nito ngayon sa kanya. Hindi pa rin niya tinatanggap ang inaalok nitong pera sa kanya. Si Rigor na ang mismong naglagay nito sa kamay niya. “Kunin mo na, tatay mo pa rin ako.” Dito na nagising si Natalie, binawi
“Mateo, narito ka na pala.” Bati ni Janet dito. “Mateo!” Agad na tumakbo si Irene para salubungin ito at agad ding pumulupot sa bisig nito. “Sabi ko naman sayo, okay lang ako. Alam kong busy ka, pero nagpunta ka pa rin para personal na ihatid ako pauwi.” Blanko ang ekspresyon ni Mateo. “May oras naman ako kahit papaano. Si Isaac na ang mag-aasikaso ng discharge papers mo.” “Sige, tara na?” Yaya ni Irene sa lalaki. Tumango lang si Mateo habang halos sabay-sabay na nagsasalita ang buong mag-anak. Hindi niya tinapunan ng tingin si Natalie. Si Natalie naman ay hinaplos ang mainit na pisngi pagkatapos ay nagpakawala ng isang mabigat na buntong-hininga. “Aray,” bulong niya sa sarili. Napangiwi siya sa sakit ng sampal na iyon. --- Bumalik si Natalie sa Antipolo. Pagkatapos niyang maligo, napansin niyang namamaga ang pisnging tinamaan ng sampal kaya bumaba siya sa kusina para kumuha ng yelo. Tahimik na ang buong bahay dahil pasado alas diyes na din. Sigurado siyang tulog na ang l
“Teka, anong ginagawa mo?” Gulat na tanong ni Natalie sa kanya. May icepack pa din ito sa namamagang pisngi. Kahit na lampshade lang ang nagbibigay liwanag sa silid, kitang-kita ni Natalie ang pagtitiim ng bagang ng lalaki habang nagsasalita ito. “Gusto kong tigilan mo na ang pagtanggap ng pera mula kay Rigor Natividad, Natalie. Hindi ba may ATM ka? Kulang pa ba ang perang naroon?” “Ha?” Hindi maintindihan ni Natalie kung ano ba talaga ang ikinagagalit nito sa kanya. May hangganan ang pasensya ni Natalie. Gamit ang isang kamay niya ay tinulak niya si Matao palayo sa kama. “Lumabas ka! Ayaw kitang makita at kailangan kong matulog!” Pero hindi iyon ginawa ng lalaki. Naroon pa rin ito. Kaya lalong nainis si Natalie. Inagaw ni Mateo ang icepack mula sa kamay niya at tila batang nagbago agad ang pakikitungo nito sa kanya ng makita ang pinsala. “Patingin nga, namamaga nga.”Itinulak ni Natalie palayo sa kanya si Mateo gamit ang dalawa niyang kamay. “Iwan mo ako! Gusto kong magpahin
Kung siya ang masusunod, mas gugustuhin niyang umalis na sa bahay ng lolo niya. Ang manatili sa ilalim ng isang bubong kasama si Natalie kahit isang segundo ay hindi na niya makakaya pa. Ngunit gabi na at palakas ng palakas ang ulan sa labas. Bukod pa roon, nakapangako siya sa lolo niya na sabay silang mag-aalmusal kinabukasan. Wala siyang pagpipilian kundi ang manatali doon. Sa sobrang inis niya, nagsindi siya ng sigarilyo. Hithit, buga hanggang sa makaubos siya ng ilang sticks nito. Pagkatapos ay sa guest room na siya nagtungo. Mabuti na lang at laging nakaayos at nakahanda ang guest room sa bahay ng lolo niya, kundi sa sala talaga siya matutulog. Ibinagsak niya sa malambot na kama ang basang katawan. Hinayaan lang niya iyon. Ang init ng galit galing sa dibdib niya ay dahil kay Natalie ngunit wala itong pakialam kung naapektuhan siya o nasasaktan. --- Napansin ni Mang Ben na sa makaibang kwarto natulog ang mag-asawa. Nang iulat niya ang balitang ito kay Antonio, tumango lang
“Kailangan kong pumunta!” Matigas at walang pagdadalawang-isip ang boses ni Mateo. Napatigil siya sandali bago nagdagdag, “sinasabi ko sayo ito dahil kailangan mo akong pagtakpan kay Lolo.”Alam ni Antonio na magkasama silang dalawa at kung makakarating sa matanda na iniwan niya si Natalie para puntahan si Irene, siguradong maghahalo ang balat sa tinalupan. Nangako siya sa lolo niya at kung susuwayin na naman niya ito, hindi niya alam kung mapapatawad pa siya ng matanda. Ngunit importante din ang kailangan niyang puntahan.“Si Alex na ang maghahatid sayo.”Nanikip ang dibdib ni Natalie. Isang malalim at hindi maiwasang pakiramdam ng kawalang-magawa ang lumukob sa kanya. Kilala niya si Mateo, kapag nagpasya na itong umalis, wala na siyang magagawa para pigilan pa ito.Kaya sa halip, hindi na siya lumaban pa o nakipagtalo. Isa iyong tahimik na pagtanggap. Nakatigil na ang kotse kaya bumaba na lang siya.Nagkuyom ang mga kamao ni Mateo. Tumigil siya sandali---isang segundo lang at pagkat
Isang tawag lang naman---hindi mahirap gawin. Wala namang mawawala sa kanya kung tatawagan niya ang lalaki. Tumulong na din naman siya, lulubus-lubusin na niya.Naiwan raw ni Janet ang telepono niya kanina dahil sa pagmamadali. Naiintindihan niya iyon. Sa oras ng emergency, napakaraming mga bagay ang nakakalimutan. Wala ring binigay na paliwanag si Janet sa nangyari sa anak kaya hindi na rin nagtanong pa si Drake. Tinawagan na niya si Mateo.**Sa mga sandaling iyon, nasa ospital sina Mateo at Natalie para bisitahin si Antonio. Maaga pa lang ay ipinatawag na sila nito para paalalahan na kailangan silang makausap nito. Naroon din si Ben, nasa gilid ito ng kama ng matanda. May hawak itong kalendaryo na tinitingnan ni Antonio. Abalang-abala ang dalawa nang pumasok sina Mateo sa loob ng silid.Nang makita ang dalawa, agad na nagliwanag ang mukha ng matandang lalaki. “Ah, tamang-tama ang dating ninyo,” itinaas nito ang hawak na kalendaryo. “Tinitingnan ko na ang mga petsa. Actually, kami n
“Saan niyo ako dadalhin?!”Muling binalik ang duct tape sa bibig niya para hindi na siya magtangkang sumigaw pa. Pakiramdam ni Irene, bawat bahagi ng katawan niya ay masakit. Nahihirapan siyang huminga at hindi siya makapag-isip ng maayos dahil sa pinaghalong takot at kirot.Nag-aapoy ang kanyang lalamunan, pero kahit anong pilit niya, walang boses na lumalabas sa kanya. Pinipiga ng tape ang kanyang paghinga. Wala na rin siyang ideya kung gaano katagal na silang bumabyahe.Ang dilim sa labas ng bintana ng van ay tila walang katapusan, at tanging ang papalit-palit na liwanag ng mga street lights lang ang nakikita niya.Lumakas lalo ang kabog ng dibdib ni Irene.Hindi pwedeng dito na lang matapos ang buhay niya. Kahit hindi sinabi ng dalawang lalaki, alam niyang hawak nila ang buhay niya at pwedeng magbago ang isip nila at imbis na pakawalan siya, baka patayin na lang siya. Kailangan niyang mag-isip at makahanap ng paraan para mabuhay.Hindi pa siya nakakabuo ng maayos na plano, tumigil
Sa loob ng dalawang segundo, ang dalawang lalaki ay tuluyang natahimik. Ang hangin sa loob ng madilim na warehouse ay bumigat at napuno ng pagkagulat dahil sa sinabi niya.“Imposible!” Tumayo ang payat na lalaki, matalim at matigas ang boses. Naniningkit din ang mga mata, puno ng galit at pagdududa.“Nagsasabi ako ng totoo!” Mabilis na naghanap ng paliwanag si Irene, halos maputulan na siya ng hininga sa sobrang pag-aalala. Alam niya ang bigat ng sitwasyon---ang bawat segundong nawawala sa kanya ay katumbas ng buhay niya. “H-hawak niyo na ako…bakit pa ako magsisinungaling? Mga kuya…saan niyo ba kasi nakuha ang balitang buntis ako?”“Hah.” Malahalimaw ng ngiti ng payat na lalaki, puno ng panunuya. “Hindi mo alam? Hindi ba’t ikaw mismo ang nagsabi kay Mateo na buntis ka?”Nanlamig ang buong katawan ni Irene.Parang tinirintas ang kanyang sikmura sa kaba. Parang isang malakas na sampal ang tumama sa kanyang mukha. Malinaw na may nagbabantay kay Mateo at nalaman nito na buntis siya.Sa or
Hindi na inabala ni Rigor ang sarili sa pakikinig ng mga posibleng rason kung bakit wala roon si Irene. Para sa kanya, malinaw na paglabag na ito ng utos niya at malinaw na ayaw ng anak na magbahagi ng atay para dugtungan ang buhay niya. Ubos na ang kanyang pasensya at halos sumabog na ang ugat nito sa noo sa galit.“Nagpalaki talaga ako ng isang walang utang na loob na anak! Kasalanan mo ‘to, eh. Pinalaki mong spoiled ang anak mo, kaya ayan! Hindi na mahingan ng pabor! Ikaw din ang nagbigay ng sungay sa magaling mong anak, Janet!”Nataranta si Janet at mabilis na hinawakan sa manggas ang asawa para pigilan ito, alam niyang lalayasan siya nito at kapag nakita nito si Irene, malilintikan ang anak. “Huwag kang mag-isip ng ganyan sa anak mo, Rigor. Pumayag naman siya. Hindi ba? Maayos nga siyang sumama dito. Sigurado akong may paliwanag ito---”“Oo, may paliwanag talaga. Pinlano niyo ito. Ikaw ang may pakana nito. Pinapunta mo pa dito ang magaling mong anak pero patatakasin mo naman pala
Naroon pa rin ang tensyon at nakakapanindig-balahibong atmospera sa mga Natividad kahit na ilang araw na ang lumipas. Sabay pa rin silang kumakain gaya ng nakasanayan, pero may lamat na ang kanilang samahan. Ang dating matibay na pundasyon na pinagtibay ng masasamang plano ay unti-unti nang nawawasak.Ang tanging maririnig ay ang kalansing ng mga kubyertos sa porselanang pinggan. Ininom ni Rigor ang baso ng apple juice at tsaka pinunasan ang bibig gamit ang isang table napkin.Ibinagsak niya ang baso ng ubod ng lakas sa mesa na ikinabigla ng mga kasama niya sa hapunan. Pagkatapos, ang mata niya ay napako kay Irene.“Irene, pumunta ka sa ospital. Alas-tres ang appointment mo at huwag na huwag mong isipin na hindi pumunta o ma-late.”Nanginig ang mga kamay ni Irene pero hinigpitan niya lalo ang hawak sa mga kubyertos. Sinubukan niyang ibuka ang bibig pero wala ng lumabas na mga salita.Si Janet, na tahimik lang na nakikinig noong una ay hindi na nakatiis at sumigit habang marahang hinaw
Masayang-masaya si Tess habang pinapanood si Natalie habang nilalantakan ang isang buong isda. Isinasaw muna niya ang isda sa suka ng matagal bago kainin.“Mukhang nakakahiligan mo ang maasim, Miss Natalie---siguradong lalaki ang baby! Naku, matutuwa nito si Sir Antonio! Isang Garcia!” Masiglang pinagdikit ni Tess ang kanyang mga palad, tila kumbinsidong-kumbinsido na tama ang hula niya. Pagkatapos ay may naalala ito,lumingon siya kay Mateo. “Sir, anong mas gusto mo? Anak na lalaki o anak na babae?”Kung tutuusin, simple lang ang tanong na iyon, isang bagay na inaasahang pag-usapan ng mga magiging magulang at mga taong nakapaligid sa kanila. Pero sa sandaling iyon, agad na nagbago ang hangin sa dining area.Nanigas ang mga daliri ni Mateo na kanina ay nakapatong lang sa mesa. “Lalaki o babae?”Hindi agad pumasok sa isipan ni Mateo ang batang dinadala ni Natalie—kundi ang batang pinagbubuntis ni Irene.Mula ng bumalik siya galing Canada, nalubog na siya sa trabaho, nahati ang atensyon
Nang umalis si Ben, nabalot din ang kwarto ng kakaibang katahimikan---mabigat at tila nagsilbing harang ng tensyon sa pagitan nila. Walang nagsalita kaya ibinaling na lang ni Natalie ang tingin sa sahig, iniiwasan niyang magtama muli ang mga mata nila ni Mateo habang papunta siya sa banyo.“Maliligo muna ako,” bulong niya.Hindi niya talaga balak maligo, pero pagdating niya, nakahanda na ang bath tub---mukhang pinaghandaan nga ng mga tao ang pagbabalik niya.“Mm.” Tumango si Mateo.Nagpatuloy na si Natalie. Nang hawakan niya ang door knob tinawag siya nito.“Natalie,” mababa at malamig ang boses ni Mateo.”Saglit na natigilan si Natalie, humigpit ang pagkakahawak niya sa door knob bago siya lumingon paharap sa kausap. “Ano ‘yon?”Nakita niyang nag-alinlangan si Mateo, nagsalubong ang mga kilay bago direstahang nagtanong, “bakit ka bumalik?”Matalas ang tanong na iyon, tila isang punyal na pinunit ang manipis na kurtina ng katahimikan sa pagitan nila. Hindi na nagulat si Natalie. Inaa
“Lolo, huwag po kayong magsalita ng ganyan…pakiusap po.” Nanginginig ang boses ni Natalie. Mahigpit niyang hinawakan ang payat na kamay ng matanda. Naiiyak siya dahil hindi niya mapigilan ang damdamin.Muling nagbalik sa kanyang isipan ang medical records ng matanda---ang prognosis, ang mga plano sa paggamot at ang katotohanang hindi niya matanggap.“Lolo, mabubuhay ka pa ng matagal,” sabi ni Natalie. Pilit niyang pinapanatali ang katatagan sa kanyang tinig. “Kailangan mong mabuhay. Kailangan mong makita akong maging isa sa pinakamagaling na surgeon sa bansa. Kailangan mong makita si Justin na makapagtapos sa Wells. Nangako ka, lolo!”Natawa si Antonio at hinaplos ang ulo ni Natalie. “Tsk, tsk. Napakabait mong bata. Hindi ka pwedeng umiyak. Alam mong ayaw kong umiiyak ka.”Mariing kinagat ni Natalie ang labi niya at mabilis na pinahid ang luha sa kanyang pisngi. “Sino po ang umiiyak? Hindi naman po ako umiiyak, eh.”“Mm, tama.” Tumango ang matanda at kunwaring naniniwala. “Ganyan ka r