AMARA POINT OF VIEW
Nagmulat ako ng mata sa isang kwarto na hindi pamilyar. Malambot ang kama, puting-puti ang mga kurtina, at ang kisame ay may chandelier na parang galing sa isang European palace. Sa loob ng ilang segundo, hindi ko alam kung saan ako naroroon—hanggang sa maalala ko. Kasal na nga pala ako. Kay Killian Dela Vega. Napabangon ako, gulo pa rin ang buhok at ang damdamin. Akala ko sa penthouse lang ako niya ilalagay. Pero iba pala ang nangyari. Hindi ito ‘yung condo na pinagdausan ng kasal namin kahapon. Malayo ito, mas tahimik, mas engrande. Nasa isang mansyon ako—mukhang ancestral house pero modernong inayos. Sa sobrang laki nito, baka kahit magtago ako ng ilang araw, hindi pa rin ako matagpuan. Isang mahinhing katok ang gumambala sa katahimikan. “Ma’am Amara?” tawag ng boses mula sa likod ng pinto. “Pasensya na po, pero pinapahatid po ito ni Sir.” Bumukas ang pinto at isang matandang housekeeper ang pumasok, maayos ang ayos, may hawak na clipboard at tray ng almusal. Maingat niyang inilapag ang tray sa maliit na table malapit sa bintana. Ngumiti siya sa akin ng kaunti. “Ito po ang daily schedule ninyo. Nakaayos na rin po ang sasakyan para ihatid kayo sa university mamaya. May mga bodyguards po kayong nakatalaga.” Kinuha ko ang clipboard at tinignan ang listahan. Detalyado ang lahat—oras ng gising, oras ng almusal, oras ng pag-alis, klase sa university, pati breaktime. Meron ding nakalagay na “afternoon etiquette training” at “monthly board meetings with Mr. Dela Vega (attendance optional).” Parang nakalista ang buong buhay ko. Napakunot-noo ako. “Ano ‘to? Bakit parang... parang program ako ng robot?” “Pasensya na po, Ma’am,” sagot ng housekeeper, marahang tinig. “Iyan po ang utos ni Sir Killian. Sinigurado po niyang lahat ng kailangan ninyo ay nakaayos. Lahat po ng bodyguards ay may clearance mula sa school administration. Hindi raw po kayo puwedeng mapahamak kahit kailan.” Mapahamak? Para akong sanggol na binabantayan ng husto. O baka mas tama kung sabihing para akong bihag na sinigurado nilang hindi makatakas. “Nasaan siya?” tanong ko habang binababa ang clipboard. “Nasa main office po ng mansion. Pero hindi po siya tumatanggap ng personal visitors sa umaga. Kung may kailangan po kayo, idaan niyo po sa assistant niya. Naka-assign po siya sa inyo ngayon.” “Hindi ba puwedeng diretso na lang sa kanya?” Napayuko ang housekeeper. “Pasensya na po, pero iyon po ang tagubilin ni Sir.” Napabuntong-hininga ako. Alam ko namang ganito ang takbo ng kasunduang ito, pero hindi ko inakalang ganito ka-formal, ganito ka-detached. Parang empleyado lang ako. O baka nga hindi—mas masahol pa, dahil kahit empleyado may karapatang makausap ang boss nila. Matapos niyang ilapag ang almusal, tahimik siyang lumabas ng kwarto. Naiwan akong mag-isa, kasama ng clipboard na parang paalala na hindi ko na pag-aari ang sarili kong oras. Tumayo ako at binuksan ang kurtina. Napanganga ako sa tanawing bumungad sa akin—isang napakalawak na hardin, may fountain sa gitna, may mga tanim na rosas at orchids. Sa malayo, may gazebo at swimming pool. Tila ba isang eksena mula sa pelikula. Ang daming tao sa paligid. Mga gardener, mga gwardiya, mga staff. Lahat suot ang uniform, lahat abala. Ako lang ang tila hindi alam kung ano ang dapat kong gawin. Nasa isang palasyo ako—pero bakit parang nakakulong ako? Ilang oras ang lumipas bago ako naghanda para sa pagpasok. May naka-assign na stylist para sa akin. Hindi ko na pinigilan. Bahagi na lang ito ng script na ginagampanan ko. Paglabas ko ng mansion, nandoon na ang sasakyan. Black SUV, tinted windows. Nasa harap ang dalawang bodyguards, naka-earpiece, seryoso ang mga mukha. “Good morning po, Mrs. Dela Vega,” bati ng driver habang binubuksan ang pinto para sa akin. Napakapit ako sa upuan pagpasok. Nakakapanibago. Wala pa akong kilalang mag-aaral na may bodyguards na sumusunod sa hallway. Anong sasabihin ng mga kaklase ko? Pagdating ko sa university, agad akong sinamahan ng dalawang gwardiya. Tila ba every corner ng campus ay sinisigurado nilang ligtas ako. Parang may sinundan silang script kung paano ako aalalayan. “Ma’am, dito po tayo,” utos ng isa. “Teka lang,” bulong ko habang nakalapit sa kanya. “Hindi ba masyado tayong obvious?” “Protocol po, ma’am. Utos ni Sir.” Utos ulit. Lagi na lang si Killian. Para bang ako ang package na kailangang bantayan, hindi ang asawa niya. Asawa nga ba talaga ako, o papel lang? Nang makabalik ako sa mansion ng hapon, naroon ang assistant ni Killian. Babae, nasa late twenties, corporate ang dating. May hawak na tablet at folder. “Mrs. Dela Vega,” aniya, professional ang tono. “Sir Killian asked me to check in with you. He wants to make sure you’re adjusting well. Also, he wants to remind you of the dinner with the Dela Vega Holdings board next week. Attendance optional, but appreciated.” Hindi ko na napigilan ang tanong. “Hindi ba puwede siyang siya ang magsabi sa akin n’un?” Ngumiti siya, pero halatang pilit. “Sir prefers a structured communication. He believes in clarity through delegation.” Clarity daw. Pero ako, gulong-gulo na. Pumasok ako sa kwarto ko at marahang isinara ang pinto. Wala akong lakas. Wala ring gana. Naramdaman ko na lang na tumulo ang luha ko habang nakaupo sa gilid ng kama. Kasama ko siya sa iisang bahay. Legal akong asawa niya. Pero bakit pakiramdam ko, estranghero ako sa mundo niya? Ginusto ko ito, hindi ba? Para sa negosyo. Para kay Papa. Pero ngayong nandito na ako, ngayong ramdam ko ang lamig ng buhay sa mansyon na ito… hindi ko na alam kung kakayanin ko pa. Parang ginintuan ang hawla na kinasadlakan ko. Pero hawla pa rin. At ako? Isa lang akong ibon na pinilit ngumiti habang sinasara ang pinto.Althea’s POVTahimik ang buong bakuran, maliban sa tawanan ng mga bata na naglalaro sa ilalim ng puno ng mangga. Nakaupo ako sa veranda, may tasa ng kape sa kamay at ang liwanag ng hapon ay sumasayad sa mga halaman na itinanim ni Mama noon. Ang bahay na ito—kung saan ako lumaki, nagrebelde, nagmahal, at bumalik—ngayon ay punong puno ng bagong alaala.Sa dami ng pinagdaanan ko, akala ko noon hindi ko mararating ang ganitong yugto ng buhay. Pero ngayon, habang nakikita ko ang anak ko at ang mga pamangkin niya na tumatakbo sa damuhan, ramdam ko kung gaano kaganda ang cycle ng pamilya.Dumating si Adrian, may dalang tray ng snacks. “Para sa mga gutom na apo,” biro niya habang nakatingin kina Mama at Daddy na nakaupo sa ilalim ng puno. Si Daddy, kahit medyo mabagal na kumilos, nandun pa rin yung postura niya. Si Mama naman, hawak ang isang maliit na gitara at tinutugtugan ng simpleng lullaby ang bunso naming anak na nakadapa sa kandungan niya.Lumapit ako sa kanila, umupo sa tabi ni Mama.
Althea’s POVHawak ko ang gitara ko sa backstage, pinakikiramdaman ang lakas ng tibok ng puso ko. Hindi dahil kinakabahan ako sa performance, kundi dahil alam kong ito na ang huling chapter ng mahabang kwento ko. Ang daming pinagdaanan para makarating dito — mula sa pagiging batang matigas ang ulo, hanggang sa pagiging babaeng natuto magmahal at magpatawad.Ngayon, narito ako sa harap ng isang malaking audience. Pero higit sa lahat, narito ang dalawang taong dahilan kung bakit naging posible ang lahat ng ito: sina Mama at Daddy.Naririnig ko ang tawanan ng audience, ang murmur ng mga tao habang naghihintay. Ramdam ko ang init ng ilaw mula sa stage na para bang nagsasabing oras na para tapusin ito sa paraang dapat — puno ng puso at pasasalamat.Pumikit ako sandali at huminga nang malalim. Naalala ko ang lahat ng sakripisyo nila. Ang mga gabing nag-aaway kami, ang mga araw na tahimik silang sumusuko sa akin pero hindi ako iniwan. Ngayon, gusto kong ibalik sa kanila lahat ng pagmamahal a
Althea’s POVNasa terrace ako ngayong gabi, hawak ang tasa ng tsaa habang nakatingin sa malayo. Tahimik ang paligid, maririnig lang ang mahina at banayad na hampas ng hangin sa mga halaman ni Mama. May lamig ang gabi pero hindi iyon sapat para palamigin ang init ng mga alaala na bumabalik sa akin ngayon.Hindi ko alam kung bakit ngayong gabi, pero parang kusa na lang sumulpot sa isip ko ang mga nakaraang taon. Yung mga panahong hindi ako marunong makinig, yung mga gabi na sumisigaw ako para ipaglaban ang tingin kong tama. Yung panahon na galit ako sa mundo at pakiramdam ko lahat ay kumokontra sa akin.Tumingin ako sa langit. Ang dami nang nangyari mula noon. Ngayon, may pamilya na ako, may anak na tinitingala ako. Hindi ko maiwasang mapaisip kung paano ako umabot sa puntong ito mula sa dating batang galit at palaging sumusuway.Naalala ko pa yung unang beses na nagsinungaling ako kay Mama at Daddy para lang makalabas kasama ang mga kaibigan ko. Ang bigat ng kaba noon, pero sa oras na
Althea’s POVHawak ko ang makapal na photo album na ilang taon nang naka-display sa sala. Ito yung album na unang binuo ni Mama noong kasal pa lang nila ni Daddy, at simula noon, naging tradisyon na namin na magdagdag ng mga bagong pictures bawat mahalagang yugto sa buhay namin. Noon, ako lang ang nasa huling mga pahina — baby pictures ko, unang birthday, first day of school. Ngayon, habang nakaupo ako sa harap ng album na ito, mapapansin na lumawak na ang kwento. May sarili nang pahina para sa pamilya ko.Dahan-dahan kong nilipat ang mga pahina habang nakaupo sa sahig ng sala. Nasa tabi ko ang anak ko na abala sa pagdudrawing, si Adrian naman nasa kabilang sofa, nagbabasa ng dokumento pero paminsan-minsan ay sumusulyap sa amin.Tumigil ako sa pahina kung saan nakalagay ang picture ng wedding namin. Nasa gitna kami ni Adrian, nakangiti, habang nasa gilid sina Mama at Daddy, parehong puno ng emosyon. Naalala ko pa ang araw na iyon, kung gaano kabigat at gaano kagaan sa puso. Kabigat da
Althea’s POV Hindi ko pa rin talaga makalimutan kung gaano kabigat ang emosyon na naramdaman ko noong araw na iyon. Five years old na ang anak ko ngayon, at kahit gaano siya kalikot at katalino, may mga moments pa rin na para siyang baby sa mata naming lahat. Nasa garden kami ng parents ko noon, isang simpleng weekend lunch lang dapat kasama ang buong pamilya. Pero naging espesyal ang araw dahil may isang maliit na eksenang hindi ko akalain na tatatak sa puso ko. Si Daddy—ang laging seryoso, laging composed—ay tahimik na nakaupo sa bench, pinapanood ang apo niya habang tumatakbo sa paligid. Nasa kamay niya ang isang maliit na laruan na bigay niya noon pa, at nakita ko kung paano siya napapangiti sa bawat tawa ng anak ko. Lumapit ako sa kanya. “Dad, okay ka lang?” Tumingin siya sa akin saglit, at doon ko nakita na medyo namumula ang mata niya. “Thea, hindi ko alam bakit pero… parang kahapon lang hawak kita sa ganito ring garden. Ngayon, apo ko na ang tumatakbo dito. Iba pala a
Althea’s POVLimang taon na ang lumipas mula nang una kong makita ang maliliit na kamay ng anak ko. Parang kailan lang, mahigpit ko siyang yakap sa ospital, natatakot akong baka madapa siya o may mangyari sa kanya. Pero ngayon, heto na siya—malaki na, matalino, at parang maliit na bersyon ko na may halo ring ugali ng tatay niya.“Mommy, tama ba ‘to?” tanong niya habang hawak-hawak ang maliit niyang ukulele. Mali pa ang paghawak niya sa chords pero kita ko ang effort sa mga daliri niya. Nakaupo siya sa maliit na stool sa tabi ng baby grand piano na minsan ginagamit ko sa pagtuturo sa kanya.Ngumiti ako at lumapit sa kanya. “Medyo mali ang hawak mo, sweetheart. Sige, Mommy will show you.” Hinawakan ko ang maliliit niyang daliri at inayos ang posisyon. “Dito dapat nakapindot para tumunog nang maayos. Try mo ulit.”Sinubukan niya ulit at medyo mas malinaw na ang tunog ngayon. Bigla siyang napangiti at parang proud na proud sa sarili. “Narinig mo, Mommy? Tama na!”Tumawa ako. “Oo, tama na