AMARA POINT OF VIEW
Nagmulat ako ng mata sa isang kwarto na hindi pamilyar. Malambot ang kama, puting-puti ang mga kurtina, at ang kisame ay may chandelier na parang galing sa isang European palace. Sa loob ng ilang segundo, hindi ko alam kung saan ako naroroon—hanggang sa maalala ko. Kasal na nga pala ako. Kay Killian Dela Vega. Napabangon ako, gulo pa rin ang buhok at ang damdamin. Akala ko sa penthouse lang ako niya ilalagay. Pero iba pala ang nangyari. Hindi ito ‘yung condo na pinagdausan ng kasal namin kahapon. Malayo ito, mas tahimik, mas engrande. Nasa isang mansyon ako—mukhang ancestral house pero modernong inayos. Sa sobrang laki nito, baka kahit magtago ako ng ilang araw, hindi pa rin ako matagpuan. Isang mahinhing katok ang gumambala sa katahimikan. “Ma’am Amara?” tawag ng boses mula sa likod ng pinto. “Pasensya na po, pero pinapahatid po ito ni Sir.” Bumukas ang pinto at isang matandang housekeeper ang pumasok, maayos ang ayos, may hawak na clipboard at tray ng almusal. Maingat niyang inilapag ang tray sa maliit na table malapit sa bintana. Ngumiti siya sa akin ng kaunti. “Ito po ang daily schedule ninyo. Nakaayos na rin po ang sasakyan para ihatid kayo sa university mamaya. May mga bodyguards po kayong nakatalaga.” Kinuha ko ang clipboard at tinignan ang listahan. Detalyado ang lahat—oras ng gising, oras ng almusal, oras ng pag-alis, klase sa university, pati breaktime. Meron ding nakalagay na “afternoon etiquette training” at “monthly board meetings with Mr. Dela Vega (attendance optional).” Parang nakalista ang buong buhay ko. Napakunot-noo ako. “Ano ‘to? Bakit parang... parang program ako ng robot?” “Pasensya na po, Ma’am,” sagot ng housekeeper, marahang tinig. “Iyan po ang utos ni Sir Killian. Sinigurado po niyang lahat ng kailangan ninyo ay nakaayos. Lahat po ng bodyguards ay may clearance mula sa school administration. Hindi raw po kayo puwedeng mapahamak kahit kailan.” Mapahamak? Para akong sanggol na binabantayan ng husto. O baka mas tama kung sabihing para akong bihag na sinigurado nilang hindi makatakas. “Nasaan siya?” tanong ko habang binababa ang clipboard. “Nasa main office po ng mansion. Pero hindi po siya tumatanggap ng personal visitors sa umaga. Kung may kailangan po kayo, idaan niyo po sa assistant niya. Naka-assign po siya sa inyo ngayon.” “Hindi ba puwedeng diretso na lang sa kanya?” Napayuko ang housekeeper. “Pasensya na po, pero iyon po ang tagubilin ni Sir.” Napabuntong-hininga ako. Alam ko namang ganito ang takbo ng kasunduang ito, pero hindi ko inakalang ganito ka-formal, ganito ka-detached. Parang empleyado lang ako. O baka nga hindi—mas masahol pa, dahil kahit empleyado may karapatang makausap ang boss nila. Matapos niyang ilapag ang almusal, tahimik siyang lumabas ng kwarto. Naiwan akong mag-isa, kasama ng clipboard na parang paalala na hindi ko na pag-aari ang sarili kong oras. Tumayo ako at binuksan ang kurtina. Napanganga ako sa tanawing bumungad sa akin—isang napakalawak na hardin, may fountain sa gitna, may mga tanim na rosas at orchids. Sa malayo, may gazebo at swimming pool. Tila ba isang eksena mula sa pelikula. Ang daming tao sa paligid. Mga gardener, mga gwardiya, mga staff. Lahat suot ang uniform, lahat abala. Ako lang ang tila hindi alam kung ano ang dapat kong gawin. Nasa isang palasyo ako—pero bakit parang nakakulong ako? Ilang oras ang lumipas bago ako naghanda para sa pagpasok. May naka-assign na stylist para sa akin. Hindi ko na pinigilan. Bahagi na lang ito ng script na ginagampanan ko. Paglabas ko ng mansion, nandoon na ang sasakyan. Black SUV, tinted windows. Nasa harap ang dalawang bodyguards, naka-earpiece, seryoso ang mga mukha. “Good morning po, Mrs. Dela Vega,” bati ng driver habang binubuksan ang pinto para sa akin. Napakapit ako sa upuan pagpasok. Nakakapanibago. Wala pa akong kilalang mag-aaral na may bodyguards na sumusunod sa hallway. Anong sasabihin ng mga kaklase ko? Pagdating ko sa university, agad akong sinamahan ng dalawang gwardiya. Tila ba every corner ng campus ay sinisigurado nilang ligtas ako. Parang may sinundan silang script kung paano ako aalalayan. “Ma’am, dito po tayo,” utos ng isa. “Teka lang,” bulong ko habang nakalapit sa kanya. “Hindi ba masyado tayong obvious?” “Protocol po, ma’am. Utos ni Sir.” Utos ulit. Lagi na lang si Killian. Para bang ako ang package na kailangang bantayan, hindi ang asawa niya. Asawa nga ba talaga ako, o papel lang? Nang makabalik ako sa mansion ng hapon, naroon ang assistant ni Killian. Babae, nasa late twenties, corporate ang dating. May hawak na tablet at folder. “Mrs. Dela Vega,” aniya, professional ang tono. “Sir Killian asked me to check in with you. He wants to make sure you’re adjusting well. Also, he wants to remind you of the dinner with the Dela Vega Holdings board next week. Attendance optional, but appreciated.” Hindi ko na napigilan ang tanong. “Hindi ba puwede siyang siya ang magsabi sa akin n’un?” Ngumiti siya, pero halatang pilit. “Sir prefers a structured communication. He believes in clarity through delegation.” Clarity daw. Pero ako, gulong-gulo na. Pumasok ako sa kwarto ko at marahang isinara ang pinto. Wala akong lakas. Wala ring gana. Naramdaman ko na lang na tumulo ang luha ko habang nakaupo sa gilid ng kama. Kasama ko siya sa iisang bahay. Legal akong asawa niya. Pero bakit pakiramdam ko, estranghero ako sa mundo niya? Ginusto ko ito, hindi ba? Para sa negosyo. Para kay Papa. Pero ngayong nandito na ako, ngayong ramdam ko ang lamig ng buhay sa mansyon na ito… hindi ko na alam kung kakayanin ko pa. Parang ginintuan ang hawla na kinasadlakan ko. Pero hawla pa rin. At ako? Isa lang akong ibon na pinilit ngumiti habang sinasara ang pinto.Amara Ysabelle Santiago’s Point of ViewMaaga akong nagising dahil sa mahinang iyak ni Althea. Dahan-dahan akong bumangon mula sa kama at tinungo ang crib sa gilid ng kama. Nakakunot ang noo niya habang kumakadyot ng konti ang mga paa. Gutom na naman siya. Napangiti ako. Araw-araw ko siyang pinagmamasdan pero hindi pa rin ako nagsasawang mahalin ang bawat parte niya. Mula sa makakapal niyang pilikmata, sa maliliit niyang daliri, hanggang sa lambot ng buhok niya na parang sutla.Binuhat ko siya at agad siyang tumahimik nang mailapit ko sa dibdib ko. Para bang alam niya na ligtas siya sa mga bisig ko. Habang pinapasuso ko siya, tiningnan ko ang paligid ng kwarto—ang mga laruan na inayos ni Killian, ang mga pink at beige na kurtina na pinili ko, at ang litrato naming tatlo sa isang maliit na frame sa side table. Ang pamilya ko. Ang tahanan ko.Maya-maya pa ay bumukas ang pinto at pumasok si Killian, bagong ligo, bitbit ang dalawang tasa ng mainit na tsokolate. “Akala ko gising ka na,” sa
Amara Ysabelle Santiago’s Point of ViewHabang nakaupo ako sa rocking chair sa gilid ng kwarto ni Althea, pinagmamasdan ko ang munting nilalang na himbing na himbing sa tulog, napuno ang puso ko ng damdaming halos hindi ko maipaliwanag. Sa bawat banayad na hininga niya, sa bawat galaw ng maliliit niyang daliri, ramdam ko ang isang klase ng kapayapaan na noon ay para bang imposible kong marating. Tahimik ang gabi, pero parang ang ingay ng damdamin ko sa tuwa."Totoo na to," mahina kong bulong sa sarili ko habang pinagmamasdan ang anak namin ni Killian.Pumasok si Killian sa kwarto, bitbit ang dalawang tasa ng tsaa. Lumapit siya sa akin at iniabot ang isa. Naupo siya sa tabi ko, nakatingin din kay Althea."Tulog pa rin siya?" tanong niya, sabay sulyap sa akin."Tulog. Mukhang busog at masarap ang panaginip," sagot ko, sabay ngiti. "Ang payapa niyang tingnan, ‘no?""Parang ikaw," sagot niya sabay ngiti rin. "Pagmasdan mo ang sarili mo ngayon, Amara. Hindi mo ba napapansin? Iba ka na."Na
Amara Ysabelle Santiago’s Point of ViewHindi ko alam kung bakit ang lungkot ko ngayon. Wala namang masyadong nangyayaring masama, tahimik lang ang araw, maganda ang panahon, tulog si Althea, at nasa kwarto si Killian abala sa pagbasa ng email pero may pa-sulyap sulyap pa rin sa amin tuwing maririnig niyang tumawa si baby. Pero sa kabila ng lahat ng ito, may bigat sa dibdib ko na ayaw mawala.Tumayo ako mula sa sofa at lumapit sa bintana. Natanaw ko si Theo sa labas, abalang nagsisiksik ng mga gamit niya sa likod ng sasakyan. Nakasuot siya ng simpleng jacket, joggers, at rubber shoes pero alam mong hindi ‘yon ordinaryong lakad lang. Halatang may pupuntahan siyang malayo. Hindi na ‘to biro. Hindi na rin pansamantalang biyahe lang.“Paalis na siya?” tanong ni Killian habang lumapit sa likod ko, pinatong ang baba sa balikat ko.Tumango ako, kahit gusto kong itanggi. Gusto ko sanang pigilan si Theo pero hindi ko magawa. Kasi alam ko, oras na rin para harapin niya ang bagong kabanata ng bu
Amara Ysabelle Santiago’s Point of ViewAraw ng Linggo. Maaliwalas ang panahon. Nasa veranda ako ng bahay namin habang kinakalong si Althea. Nakasuot siya ng yellow na dress na may maliliit na sunflower print. Kumakanta ako ng malumanay habang pinapadede ko siya at pinapainom ng konting tubig. Sa background, naririnig ko ang tawa ni Killian habang kausap si Yaya Myrna sa loob. May pinapasabing instructions tungkol sa mga groceries na dapat bilhin. Simula nang dumating si Althea sa buhay namin, naging mas kalmado at relaxed si Killian. Hindi na siya ‘yung dating istriktong CEO na parang laging may galit sa mundo. Mas madalas ko na siyang nakikitang naka-ngiti, kumakanta kahit sintunado, at higit sa lahat, walang pakialam kung puro laway at gatas ang polo niya basta kasama ang anak niya.Ngunit sa gitna ng katahimikan ng araw na ‘yon, may dumating na isang disruption. Rinig ko pa ang pagtigil ng sasakyan sa driveway, kasunod ang matalim na takong na humampas sa semento. Hindi na bago sa
Amara Ysabelle Santiago’s Point of ViewNagising ako sa tahimik na iyak ni Althea. Hindi na malakas, hindi rin demanding, pero sapat na para magpabalikwas ako mula sa pagkakahiga. Madaling araw na naman, pero sanay na ang katawan ko. Hindi ko na kailangang mag-alarm. Basta si Althea ang tumawag, automatic, gumigising na ako.“Good morning, baby,” mahina kong sabi habang kinukuha ko siya sa crib. Hinawakan niya ang daliri ko at bigla siyang ngumiti. Napangiti rin ako kahit puyat. “Ay, naku, ganyan ka na naman. Iiyak tapos ngingiti para hindi kita mapagalitan.”Wala pang isang buwan si Althea pero parang may isip na siya. Marunong na siyang dumiskarte, lalo na sa nanay niya.Ilang saglit lang ay narinig ko ang mga yabag ni Killian papunta sa nursery. Nakasuot pa rin siya ng suot niya kagabi plain shirt at boxers. Medyo magulo ang buhok at mukhang mas antok pa sa akin.“Love, ako na d’yan,” sabi niya habang nilalapit ang sarili sa amin.“Huli ka na, nagising ko na siya,” sagot ko habang
AMARA'S POINT OF VIEW Akala ko dati, ang pinakamahirap na araw sa buhay ko ay ‘yung mga panahong sabog ang puso ko sa dami ng iniisip, ‘yung binabalanse ko ang trabaho, ang emotions, at ang mga taong umaasa sa akin. Pero iba pala ang level ng hirap and happiness kapag isa ka nang nanay.Gabi-gabi, parang may sariling orasan ang anak namin. Tatlong oras palang ang lumilipas mula sa huling gising niya, umiiyak na ulit siya. Minsan marahan lang, minsan akala mo may kaaway siya. Pero ang mas matindi kahit puyat, kahit pagod isang ngiti lang mula sa kanya, parang nawawala lahat ng inis at antok.“Love, akin na siya,” sabi ni Killian isang madaling araw nang halos mapaluhod na ako sa sobrang antok.“No, ako na. Kakagising mo lang din. Ako na ulit,” bulong ko habang pinipilit magbukas ang mata ko. Pero sa totoo lang, gusto ko na ring mahiga at umidlip kahit limang minuto lang.“Amara,” seryoso niyang sabi. “Team tayo, ‘di ba? Hindi mo kailangang akuin lahat.”At bago pa ako makapagprotesta,