SINABUNANG maigi ni Velora ang kanyang buong katawan at nag-shave din siya ng kanyang gitna. It's her first night at gusto niyang maging memorable kahit na hindi sa lalaking pakakasalan niya.
'Di niya maintindihan ang sarili, na-e-excite siya ngayong gabi sa mangyayari. Nagsinungaling pa siya kay Rosenda para lamang mapayagang hindi pumasok sa club. Pagkalabas niya ng banyo, nadatnan niya si Len na inihahanda ang pagkain ni Vanna. "Papasok ka na ba, Velora, sa part time mo?" tanong ng ginang. "Opo, ate. Kayo na po muna ang bahala kay Vanna. Dadagdagan ko na lang po ang bayad ko sa inyo." Tugon ni Velora. Pakunswelyo sa dagdag na oras na pagbabantay at pag-aalaga sa kapatid niya. "Naku, itong batang 'to. Kahit 'wag na. Okay naman ang ibinabayad mo sa akin buwan buwan. Nakakasapat sa panggastos naming mag-anak," tangging sagot ni Len. Sobra naman ang buwanang sahod na natatanggap niya mula kay Velora. "Nakakahiya naman po. Halos kayo na po ang palaging kasama ni Vanna. Wala din po akong makuhang ibang mag-aalaga sa kanya. Parati akong abala sa mga trabaho." "Kaya nga at naiintindihin ko kung bakit mo iyon ginagawa. Tulong ko na rin sa inyong magkapatid. Hindi na kayo iba sa akin at parang anak na rin ang turing ko kay Vanna. Importante makaipon ka para may pangpa-opera ang kapatid mo," sabi ni Len. Napangiti si Velora. Kung alam lang nito ang uri ng kanyang trabaho, baka tumalikod na si Len para mag-alaga sa kanyang kapatid. Kaya nga nanatiling lihim ang kanyang pagtatrabaho sa club kahit kanino. Sinisiguro din niyang walang customer ang makakilala sa kanya kapag nasa labas. Hindi naman siya nagpapalabas sa kahit na sinong lalaki. Mas pinipili niyang sa loob ng lounge ng club siya dalhin kaysa motel or sa mamahaking hotel. "Magbibihis lang po ako, Ate Len. May ibibigay po ako sa inyo at mayroon din po akong ipapakiusap sa inyo." "Sige na, Velora. Pakakainin ko pa si Vanna," tugon ni Len. Tumalikod si Velora sa ginang at pumunta sa kuwarto niya. Pagkapasok sa loob ng kuwarto ay naghanap siya ng maari niyang isuot. Si Dewei Hughes ang makakasama niya buong gabi. Kailangan niyang maging maganda sa paningin ng binatang amo. Baka dagdagan ang ibabayad sa kanya. Nang maayos ni Velora ang kanyang sarili ay kinuha niya ang kanyang shoulder bag at lumabas ng kanyang kuwarto. Tumungo siya sa kuwarto ng kanyang kapatid. "Ate Len..." tawag niya sa tagapag-alaga ng kanyang kapatid. "Bakit, Velora?" tanong nito, tumayo at lumapit sa dalaga. "Puwede po bang mag-usap tayo? Sandali lang po." Nagtaka si Len saka marahang tumango. Hinila siya ni Velora sa sala, tulog na kasi si Vanna. "Ate, puwede po bang sa bahay niyo po muna si Vanna?" "Ha? Bakit?" "Mawawala po ako ng isang buwan. May trabaho po akong pupuntahan at pagbalik ko kukunin ko si Vanna sa inyo." Sagot ni Velora. Tumingin si Len na may pagtataka. "Parang ang tagal ng isang buwan, Velora. Kaya mo bang hindi makita ang kapatid mo ng ganoon katagal?" "Hayaan mo, ate. Huli na po 'yon. Sa pagbabalik ko po, aalis po kami ni Vanna," pinal na sagot ni Velora. Naka-plano na ang lahat at iyon ang mangyayari. Gusto na niyang magpanibagong buhay kasama ang kapatid. Gusto niyang maranasan na maging malaya sa uri ng kanyang trabaho sa club. Hindi na niya babalikan ang masamang buhay niya. "Saan kayo pupunta ni Vanna?" "Bahala na po, Ate Len. Uumpisahan na din po ang operasyon niya. Magiging normal na bata na siya at makakapag-aral na siya ulit." "Sa kabilang banda, natutuwa ako sa'yo. Naitawid mo ang kapatid mo. Pinagsikapan mo ang pagpapagamot niya. Kaya nabubuhay din si Vanna ay dahil sa'yo. Oh, siya. 'Wag kang mag-alala sa kapatid mo, ako na ang bahala. Dadalhin ko siya sa bahay bukas. E, nakapagpaalam ka na ba sa kanya?" tanong ni Len kay Velora. "Hindi pa nga po. Pero, tatawagan ko na lang po siya. Sabihin n'yo na lang po na babalikan ko siya. Pangako 'yan. Padadalhan ko kayo ng buwanang panggastos n'yo pati ang pamilya mo, Ate Len. Iyong para na din po sa maintenance ni Vanna." "Kay Vanna na lang, Velora. 'Wag mo ng dagdagan ang ibinabayad mo sa akin. Malaki na nga ang biente mil, buwan buwan. Nasa bahay lang ako at hindi naman mahirap alagaan si Vanna. Magagamit mo ang pera pamdagdag sa pang-opera ng kapatid mo." Ngumiti si Velora saka may kinuha sa loob ng kanyang bag. "Tanggapin mo ito, ate. Para sa'yo talaga 'yan." Sabi niya, sabay kuha ng kamay ni Len at ibinigay ang pera. Tiningnan ni Len ang bungkos ng pera saka napatingin kay Velora. "Sobra sobra ito... hindi ko matatanggap 'yan." "Tanggapin mo na, ate. Gusto ko naman bigyan kayo kahit paano dahil sa tiyaga at pasensiya n'yo sa pag-aalaga kay Vanna. Kung hindi dahil sa inyo, baka palagi akong nag-aalala para sa kanyang kalusugan. Malaki ang utang na loob ko sa inyo. Alam n'yong wala akong mahanap na mag-alaga sa kanya. Kahit kamag-anak namin ay hindi ko naman mga kilala." Maluha luha si Len na hinawakan ang kamay ni Velora. "Maraming salamat dito. Kakailanganin ito ng panganay ko para sa pag-aaral niya sa kolehiyo. 'Di na ako maghahagilap pa ng pera sa gagamitin n'ya." "Kung kulang pa po 'yan. 'Wag kayong mahiya na humingi po ng tulong. Tutulong po ako para sa pag-aaral ni Loross." Binitawan ni Len ang kamay ni Velora at dalawang kamay na hawak niya ang singkwenta mil na ibinigay ng dalaga. "Tama na 'to. Kakayanin na naming mag-asawa at pagsusumikapan. Malaking biyaya na ito para sa aming buong pamilya. Maraming salamat ulit." Tumango si Velora at ngumiti. "Inihanda ko na po pala ang gamit ni Vanna, nasa kuwarto ko po. Dalhin n'yo na rin po sa bahay n'yo ang mga gamit na natitira dito sa apartment." Napaamang si Len. Mukhang planado na ni Velora ang lahat at wala nang makakapigil pa. "Oh, sige. Uupa na lang ako ng hahakot. Maraming salamat ulit," taos sa pusong pasasalamat ni Len sa lahat ng ibinigay ni Velora sa kaniya. "Puntahan ko lang po si Vanna sa kuwarto niya," paalam ni Velora na tinanguan ni Len. Pinuntahan muli ni Velora ang kapatid niya sa kiwarto nito. Hahalik lang siya at aalis na. Sana'y mapatawad ni Vanna ang gagawin niya. Alam niyang hindi iyon rason. Pero gusto lang niyang madugtungan ang buhay ng kanyang kapatid. Pagkapasok niya sa loob ay nadatnan niya itong nakaupo sa kama. "Oh, bakit nagising ka?" agad niyang tanong at naglakad palapit kay Vanna. "Ate..." umiiyak na sambit nito. Kaagad na niyakap ni Velora ang kapatid, ilang segundo ay humiwalay siya at iniharap sa kanya si Vanna. May naramdamang siyang kirot sa puso nang makitang lumuluha ang kapatid. "Bakit ka umiiyak?" "Ate, iiwan mo daw ako?" Balik na tanong ni Vanna. Nagulat naman si Velora sa kanyang kapatid. Narinig ba nito ang pinag-usapan nila ni Ate Len? "Totoo ba, ate?" Marahang hinagod ni Velora ang mahabang buhok ni Vanna. "Magta-trabaho lang si ate. Di ba, para kay Vanna naman 'to?" Lumakas ang hikbi ng kapatid niya habang isinandal niya sa kanyang balikat ang ulo nito. "Sorry po..." "Bakit ka naman nagso-sorry?" "Kasi alam ko na nahihirapan ka na. Alam ko naman na para sa akin lahat ng sakripisyo mo," sagot ni Vanna na umiiyak pa rin. Mabilis na umiling si Velora. "Hindi ako nahihirapan. Kailan ba napagod si ate? Di ba, hindi naman? Basta ang gusto ko magpagaling ka. Sandali lang akong mawawala. Andito sina Ate Len para bantayan ka. Sa kanila ka na muna tutuloy pansamantala. Iyong check up mo, tapos mga bilin ng doktor. Palagi mong susundin. Iinumin mo sa tama ang mga gamot mo," mga bilin ni Velora. Mas lalong humagulhol ng malakas na iyak si Vanna. Nakikita niya ang lahat ng sakripisyo ng sariling kapatid para lamang siya iligtas sa sakit. Sana'y makabawi siya at masuklian man lang ang mga sakripisyo at paghihirap nito. Iniangat ni Velora ang tingin ng kanyang kapatid sa kanya. "Huwag kang umiyak. Sabi ko, di ba, dapat strong ka? Iyon lang ang gusto ni ate para lumalan din siya. Kasi mahal na mahal ka niya..." hindi na rin napigilan ni Velora ang hindi maiyak. "Hihintayin kita, ate. Tapos ipasyal mo ako, ha?" "Oo naman. Kahit saan mo gustong pumunta, dadalhin kita doon," sinserong sagot ni Velora. Marahan niyang hinaplos ang mukha ni Vanna. "Mag-iingat ka sa trabaho mo. Tatawagan mo ako palagi, ate." Tumango tango si Velora habang pinupunasan ang mga luha ng kapatid. "Makinig ka kay Ate Len palagi. Siya ang magiging kasama mo at magbabantay sa'yo. Hindi ka niya pirababayaan." Hinalikan ni Velora sa noo ang kapatid. Iyak nang iyak si Vanna nung umalis siya ng apartment nilang magkapatid. Hindi din niya matagalang makitang nasa ganoon ang kapatid niya. Nadudurog ang kanyang puso habang palayo sa kanyang kapatid na humahagulhol ng iyak. Sakay siya ng taxi na palagi niyang inaarkila sa tuwing may pinupuntahan siya. Patungo siya sa isang sikat na condominium sa Makati. Doon sila magkikita ni Dewei. Bumibilis ang tíbók ng puso niya at namamawis ang kanyang mga kamay sa nerbiyos. 'Di alam ni Velora ang kanyang sasapitin sa oras na maibigay niya kay Dewei ang hinihingi nito. Sampung milyon para sa isang gabi. Katumbas nun ay buhay ng kanyang kapatid.SA loob lang ng isang buwan, mabilis na nagbago ang pamumuhay ni Zander. Binuksan sa kanya ang pinto ng oportunidad. Mabilis ang naging pag-angat niya. Mula sa pagiging team leader, isa na rin siyang manager ngayon sa kompanyang pinapasukan niya. Mayroon na siyang ipagmamalaki sa kanyang mga magulang sa tuwing uuwi siya sa kanila. Hindi na siya iyong pabigat at walang nararating sa buhay. Napabangon si Zander mula sa kama, kinuha ang pakete ng sigarilyo, at sinindihan iyon. Ilang sandali pa, naghithit at bumuga siya ng usok. "Hindi ka makatulog?" tanong ni Drea. Bumangon din ito at niyakap si Zander mula sa likod, inilapat ang baba sa balikat ng binata. Pareho silang wala pang saplot sa katawan. "Nah... I'm just wondering, bakit ka nagtitiyaga sa akin? Ang dami namang iba d'yan at hindi ka naman pangit para hindi magustuhan ng ibang mga lalaki." Simula noong magtrabaho siya sa kompanya ay pansin na niya ang pag-aligid nito sa kanya. Never naman siya nagbigay ng motibo sa isang
NAPATAAS ang kilay ni Lyca nang makita si Vanna na inihatid na naman ni Tony pagpasok sa university. May pilyong ngiti siya sa labi na lumapit sa kaibigan. "Kayo na ba? Parang panay-panay na ang paghahatid at sundo sa'yo ni Mr. Billionaire. Isang buwan na rin ata. Tama ba?" Tila nahiya naman si Vanna. Oo, naka-isang buwan na nga simula noong pinayagan niya itong manligaw sa kanya. Consistent naman ito sa panliligaw. Para ngang nahuhulog na siya. Ayaw palang niyang aminin sa binata. "Hindi pa kami... isang buwan palang nanliligaw, kami na kaagad," sagot niya kay Lyca saka naglakad na patungo sa classroom nila. Napakunot ang noo ni Lyca. "Hindi pa kayo? At may balak ka na sagutin siya." "Wala akong nakikitang pangit na ugali niya. Gentleman, mabait, maalaga, thoughtful at hindi katulad ng mga mayayaman d'yang iba." Tumango-tango si Lyca. "Ah, oo. Kasi nga marami ka namang mga kilalang mayayaman. Tama ang sinabi mo. Pero, sinabi mo na ba sa mga Ate mo ang tungkol kay Tony?" Natahi
"MAYBE you want to go for a walk with me... sa tabi ng park o sa Intramuros. Sabi nila maganda raw doon kapag gabi," alok ni Tony kay Vanna. "Sige, puwede naman," sagot ni Vanna sabay bigay ng alanganing ngiti. Tapos na silang kumain at nasa loob na ng kotse ni Tony. Nahihiya pa ang binata na magsimula ng puwede nilang pag-usapan. Alam niyang medyo nag-aalangan pa si Vanna na sumama sa kanya. Nang makarating sila sa Intramuros ay naipark ni Tony ang kotse niya sa parking space ng lugar. Saka, umikot para pagbuksan ng pinto si Vanna. Pinagbuksan ni Tony si Vanna ng pinto ng kotse. Nahihiya pa ang dalaga na kunin ang kamay ni Tony na nakalahad sa kanyang harapan. Pero, sa huli'y marahan niyang inabot ito, pilit tinatago ang ngiting may konting kaba. Hindi niya alam kung pumayag na ba talaga siya sa paalam ni Tony na ligawan siya. Parang napilitan lang siyang tumango kanina, dala ng kaba at gulat sa biglaang pag-amin ng binata. Pero ngayon, habang magkasama silang dalawa sa loob ng
NAKAKUYOM ang kamao ni Zander habang nakaupo, nakarating na siya sa trabaho niya. At hindi niya maipaliwanag ang galit na namayani sa kanyang dibdib. Iyong dalagitang babae na dati niyang inaalagaan noon, dalagang-dalaga na ngayon. Pero, hindi naman siya kilala. 'Di na siya naalala. Napapikit siya nang mariin. Pilit niyang pinapakalma ang sarili pero paulit-ulit na bumabalik sa isip niya ang itsura ni Vanna, ang pamilyar na ngiti nito, ang paraan ng pagkibit-balikat habang tumatawa, at ang malamlam na titig nito kanina sa kasama nitong lalaki. Napalunok siya. Pakiramdam niya ay may malaking butas sa dibdib niya. Pinaikot-ikot niya ang ballpen sa daliri, pero wala rin siyang ganang magtrabaho. Gusto niyang balikan ‘yon, gusto niyang sitahin ang lalaking kasama nito kanina sa restaurant. Wala na siyang alaala sa dalaga. Sinadya nitong piliing kalimutan siya. Hindi niya gugustuhing magkrus pa muli ang mga landas nila ni Vanna. Ayaw niyang makita ang sarili na parang anino na la
PUMAYAG na rin si Vanna. Nakorner siya ni Tony at hindi makatanggi nang ayain siyang kumain sa labas. Pinauna na niyang umuwi sa boarding house si Lyca at nangakong hindi masyadong magpapagabi. Nagpalinga-linga si Vanna sa mamahaling restaurant na pinagdalhan sa kanya ni Tony. "Bakit dito tayo pumunta? Puwede naman sa fast food na lang o kaya'y sa mall?" Sunod-sunod niyang tanong. Kahit na medyo nakakaangat na sila ay hindi pa rin siya sanay sa ganito karangyang kainan. Saka, iyon lang ang alam niya na puwede nilang puntahan, mall o sa osang fast food chain. Bahagyang ngumiti si Tony. "Parang bata naman kung sa fast food kita dalhin. I want the best for you, Vanna. Saka, first date natin 'to. Gusto ko naman na maging extra special para sa'yo." Sinuyod ni Vanna ang paligid. Saka, napabaling muli ang tingin sa binata at alanganing ngumiti. Mas inilapit pa ang mukha kay Tony. "Thank you..." mahinang bulong niya. "You're so cute." Natatawang komento ni Tony sa inasal ni Vanna.
"VANNA!" narinig nilang sigaw mula sa kanilang likuran. Naglalakad palabas ng university sina Vanna at best friend niyang si Lyca nang mapahinto at mapalingon sa lalaking tumawag sa dalaga. Napataas ang kilay ni Vanna at nahihiyang lumapit ang lalaki sa kanila. Napapakamot pa ito ng kanyang ulo na napayuko ng ulo nang makalapit sa dalaga. "P-Puwede ba kitang ihatid sa inyo?" tanong ng lalaking estudyante. "Dante, ang lapit-lapit ng boarding house ko sa university. Hindi mo na ako kailangan na ihatid," inis na sagot ni Vanna. "B-Baka puwedeng dumalaw sa'yo... a-akyat sana ako ng ligaw. Kung puwede?" nahihiyang sabi ng binata kay Vanna, hindi makatingin ng diretso at nagyuko ng ulo. Napabuga ng hangin si Vanna at parang naiinip niyang tinitigan si Dante. "Ayusin mo muna ang pananalita mo bago ka magpaalam na aakyat ka ng ligaw." Tinalikuran niya ang binata na hiyang-hiya pa rin sa sarili. Halos hindi na nag-angat ng ulo at napapakamot na lamang. "Halika na nga, Lyca. Umuwi